413 views
پیشینه تحقیق اصول و مفاهیم مربوط به فرسایش و روش های اندازه گیری آن و روشهای مبارزه با فرسایش دارای ۴۹ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.
۱- مقدمه ۵
۲- تعریف فرسایش ۶
۲-۱- مرحله کنش و برداشت ۶
۲-۲- مرحله حمل یا انتقال ۷
۲-۳- مرحله رسوب گذاری یا تجمع مواد ۷
۳-روشهای اندازهگیری فرسایش و رسوب ۷
۳-۱- اندازهگیری در مرحله برداشت ۷
۳-۲- اندازهگیری در مرحله انتقال ۸
۳-۳- نمونهبرداری از مواد معلق و تعیین دبی رسوبات معلق ۸
۳-۴-نمونهبرداری بارکف و تعیین مقدار آن ۹
۳-۵-اندازهگیری رسوب در محل رسوبگذاری ۹
۴- برآورد فرسایش و رسوب ۱۰
۴-۱- طبقهبندی انواع مدلهای برآورد فرسایش و رسوب ۱۰
۴-۱-۱- انتخاب مدل ۱۲
۴-۱-۲- معرفی برخی مدلهای برآورد فرسایش و رسوب ۱۳
۴-۱-۲-۱-مدل ۱۳
۴-۱-۲-۲-مدل ۱۳
۴-۱-۲-۳- مدل SLEMSA (Soil Loss Estimation Model for Southern Africa) ۱۴
۴-۱-۲-۴-معادله جهانی تلفات خاک ۱۴
E = RKLSCP ۱۴
۴-۱-۲-۵- مدل پسیاک ۱۴
۴-۱-۲-۶- مدل ۱۵
S = f(A,B,C,D,E,F) ۱۵
۵- مطالعات فرسایش و رسوب در ایران ۲۴
۶- فرایندها و اشکال مختلف فرسایش در حوزه های آبخیز ۲۵
۶-۱- فرسایش ورقهای (Sheet Erosion ) ۲۶
۶-۲- فرسایش شیاری (Rill Erosion ) ۲۷
۶-۳- فرسایش آبراههای ( Stream Erosion ) ۲۹
۶-۴- فرسایش خندقی ( Gully Erosion ) ۳۰
۶-۵- فرسایش بدلند یا هزار دره ( Bad Land ) ۳۱
۶-۶- فرسایش حرکتهای تودهای ( Mass Movement Erosion ) ۳۳
۶-۷-فرسایش کنارهای ( Bank Erosion ) ۳۳
۷-۱- روشهای مبارزه با فرسایش ۳۵
۷-۲- عملیات بیولوژیک (مبارزه غیر مسیقیم) ۳۶
۱- استفاده صحیح از زمین ۳۶
۲- مدیریت زراعی ۳۷
۲-۱- استقرار پوشش گیاهی مناسب ۳۷
۲-۱-۱- بذر کاری ۳۸
۲-۱-۲- بذر پاشی ۳۸
۲-۱-۳-کپه کاری ۳۹
۲-۱-۴- بوته کاری ۳۹
۲-۱-۵-درختکاری ۴۰
۲-۲- مالچ پاشی ۴۰
۲-۳- انجام شخم مناسب ۴۱
۷-۳-عملیات مکانیکی( مبارزه مستقیم) ۴۱
۷-۳-۱- بانکت بندی ۴۲
۷-۳-۱-۱- بانکت شیبدار ۴۲
۷-۳-۱-۲-بانکت افقی ۴۳
۷-۴- شمع کوبی ۴۴
۷-۵- سدهای چپری ۴۴
۷-۶- سدهای سبک فلزی ۴۵
۷-۷- سدها ی خشکه چین ۴۶
منابع مورد استفاده ۵۰
۱ – بای بوردی، محمد، خاک پیدایش و رده بندی ، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۶۰
۲ – بهمنی، امید، بررسی رابطه رسوبدهی حوزه های آبخیز با تمرکز زمانی بارش، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ۱۳۷۹
۳ – احمدی ، حسن ، ژئومرفولوژی کاربردی ، جلد ۱ ، فرسایش آبی ، انتشارات دانشگاه تهران ، ۱۳۷۴
۴ – بهمنی، امید، کنترل گالی، سمینار کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ۱۳۷۹
۵- حکیم خانی – سمینار دکتری- مروری بر مطالعات انجام شده مدل پسیاک در ایران به منظور ارایه دستور العمل کاربران ۱۳۸۱ دانشگاه تهران
۶ – رفاهی، حسینقلی، فرسایش آبی و کنترل آن، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۵
۷ – شرکت آبخیزداران البرز، مطالعات فرسایش و رسوب حوزه آبخیز خنداب اراک، فاز تفصیلی اجرایی، ۱۳۸۰
۸ – کردوانی، پرویز، حفاظت خاک ، انتشارات دانشگاه تهران ، ۱۳۷۳
۹ – همتی، محمد، بررسی رابطه رسوبدهی حوزه های آبخیز با لیتولوژی و عوامل بارش مؤثر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ۱۳۷۹
۱۰- همتی، محمد، نقش سدهای خشکه چین در کنترل فرسایش آبراههای، جلسه بحث کارشناسی، ۱۳۷۴
۱ – User Guide of Arc Info version 7.2.1 by ESRI (Environmental System Research Institute)
۲ – Burrough , P.A , 1986 . Principles of Geographical Information Systems for Land Resources Assessment, Oxford University Press, New York. New York
۳ – ESRI. 1986. San Diego Regional Urban Information System Conceptual Design Study – System Concept and Implementation Program. Vol. 1 . Environmental Systems Research Institute. Red Lands. California
خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور است که رخداد فرسایش خاک به اشکال مختلف موجب از دست رفتن این سرمایه ملی میگردد. قدمت رخداد فرسایش خاک برابر عمر کره زمین است ولی در قرن بیستم به دلیل افزایش جمعیت و استفاده بیش از حد از زمین تخریب خاک سیر صعودی طی کرده است. بنابراین فرسایش خاک به عنوان خطری برای محیط زیست انسان و حتی برای حیات او به شمار میرود. در مناطق خشک و نیمه خشک به دلایل مختلف از جمله رگبارها و بارندگیهای شدید مقدار و شدت فرسایش زیاد بوده و تولید سیلابهای مهیب باعث خسارتهای جانی و مالی میگردد به طوری که در مدت زمان کوتاهی حجم عظیمی از توده خاک از سطح حوزههای آبخیز شسته شده و به مناطق پایین دست حمل میشود و موجب بروز خسارات سنگین میگردد. به طوری کلی عوامل مختلفی در بروز و تشدید فرسایش نقش دارد که برخی از آنها جنبه مدیریتی داشته و میتوان با اتخاذ و اجرای سیاستها و راهبردهای علمی و عملی از بروز فرسایش جلوگیری نمود. بنابراین لازم است برای کنترل فرسایش آبی ابتدا اقدام به شناخت عوامل مدیریتی همراه با عوامل محیطی شود و با بررسی میزان نقش هر یک از آنها در بروز فرسایش راه حلهای مناسب ارائه گردد.
اصولاً برآورد نزدیک به واقعیت مقدار فرسایش و رسوب در یک ناحیه موضوع مهمی است که همواره چگونگی برآورد آن مورد توجه پژوهشگران بوده است. در اکثر کشورها عدم وجود آمار دقیق از مقدار فرسایش و رسوب استفاده از مدلهای برآورد فرسایش و رسوب را اجتناب ناپذیر میکند. اما چنین مدلهایی اغلب منطقهای بوده و در مناطقی بجز محل ابداع آنها جواب دقیقی نمیدهند. به همین دلیل باید در انتخاب مدلها و کاربرد آنها دقت فراوانی شود. مدلهای مختلف به مرور اصلاح شده و ضرایب و عوامل آنها بهوسیله تحقیقات مختلف بررسی و اصلاح شدهاند. به همین علت مدلهای بسیاری توسعه یافتهاند که هر یک تعدادی از عوامل مؤثر فرسایش در رسوب را در بر دارد. هر کدام از مدلها مزایا و معایبی دارند و در شرایط خاصی بهترین جواب را میدهند. به طور کلی عوامل مؤثر بر فرسایش آبی شامل دو دستهاند:
الف) عوامل مؤثر در فرسایندگی خاک Erosivity Factors.
ب) عوامل مؤثر در فرسایشپذیری خاک Erodability Factors.
عواملی که در مدلهای فرسایش و رسوب استفاده میشوند نیز به دو دسته تقسیم میشوند:
الف) عوامل فیزیکی که شامل عواملی است که ویژگیهای آنها ساختار فیزیکی سطح را نشان میدهند مانند ارتفاعات و شیب.
ب) عواملی که مشخصات آنها نشان دهنده اهمیت هر عامل در اکوسیستم حوزه آبخیز بوده و نشان دهنده حساسیت و شکنندگی آن هستند.
با توجه به وجود دو گروه از مدلهای برآورد فرسایش و رسوب شامل مدلهای کمی و مدلهای کیفی، آنچه که مهم است چگونگی تبدیل مقادیر کیفی فرسایش و رسوب به مقادیر کمی است. به طوری که هرچه عوامل در نظر گرفته شده در مدلها کمیپذیرتر باشند کمی کردن آنها با دقت زیاد ممکن و میسر میباشد.
فرسایش به فرایندی اطلاق میشود که طی آن ذرات خاک از توده خاک جدا شده و بهوسیله عامل انتقال دهنده مانند آب یا باد به مکانی دیگر حمل میشود. پس از تخریب سنگ و یا خاک، مواد به علت از دست دادن تراکم و چسبندگی خود به وسیله عواملی چون آب و باد حمل شده و بسته به میزان قدرت عامل حمل، به نقاط دور و نزدیک انتقال یافته و در نهایت رسوبگذاری میشود.
بهطور کلی رخداد فرسایش دارای سه مرحله است:
برای شروع فرسایش و حمل مواد لازم است ذرات خاک از توده آن کنده شده و خاک آماده برداشت شود. عواملی که ذرات خاک را آماده برداشت میکنند شامل تخریب فیزیکی یا مکانیکی و تخریب شیمیایی میباشند. پس از آنکه سنگ یا خاک تحت تاثیر عوامل تخریبی به صورت عناصر ناپیوسته و جدا درآمد، بهوسیله آب یا باد برداشت میشود.
در شرایطی که حالت چسبندگی خاک به علت از بین رفتن مواد آلی و هوموس کاهش یابد قابلیت جذب آن کم شده و آب بهجای نفوذ در خاک در سطح آن جاری میشود، در این حالت آب به علت دارا بودن انرژی، ذرات خاک را مستقیماً از روی دامنهها برداشت نموده و حمل مینماید که موجب شکلگیری انواع مختلف فرسایش آبی مانند پاشمانی، سطحی، شیاری، خندقی، آبراههای و…. میشود.
پس از اینکه خاک و سنگ در اثر عوامل تخریبی بهصورت اجزای ناپیوسته و مجزا درآید، آب یا باد بهعنوان عوامل فرسایندگی مواد را برداشت شده را با توجه به نیروی خود حمل مینمایند. مسیر و طول حمل مواد بهوسیله آب یا باد به عوامل معتددی از قبیل شرایط توپوگرافی، جنس سازند و نیروی حمل بستگی دارد.
وقتی نیروی عامل حمل به هر دلیل کاهش یافته و از نیروی وزن مواد کمتر شود دیگر قادر به حمل مواد نبوده و مواد محموله را بسته به دانهبندی آنها به جای میگذارد. محل رسوب گذاری ممکن است در پای دامنهها، بر روی مخروطهای افکنه، سردشتها، دشتها، دریاچهها، دریاچه سدهای انحرافی و مخزنی و یا دریاها و یا اقیانوسها باشد.
مقدار فرسایش و رسوب را در هر یک از مراحل فرسایش میتوان اندازهگیری نمود.
در این مرحله با استفاده از نصب پلاتها، پیکههای مخصوص و تغییرات پروفیل طولی و عرضی خندقها، مقدار خاک شسته شده از هر بارندگی قابل اندازهگیری است. این روش مستلزم صرف هزینه زیادی بوده و لازم است اندازهگیریها بهطور مستمر و در مدت زمان طولانی انجام گیرد. همچنین با توجه به خصوصیات متنوع توپوگرافی، اقلیم، نوع سازند، خاک، پوشش گیاهی و شیوه بهرهبرداری از زمین در حوزههای آبخیز مقدار فرسایش در نقاط مختلف متفاوت است و باید اندازهگیری در هر بخش به طور جداگانه انجام گیرد. پلاتها معمولاً با ابعاد ۸/۱×۲۲ متر روی دامنهها نصب میگردد و در پایین آن یک مخزن تعبیه میشود و خاک فرسایش یافته پس از هر بارندگی که منجر به هرز آب میگردد به داخل مخزن هدایت میشود. سپس با توزین رسوب آن میتوان میزان فرسایش سطحی و در برخی موارد شیاری همچنین میزان فرسایش در طول سال را محاسبه نمود. همچنین افزون بر این میتوان با قرار دادن پیکههای مدرج در بخشهای مختلف حوزه آبخیز، ارتفاع خاک شسته شده را پس از هر بارندگی و نیز در طول سال محاسبه نمود. برای بررسی تغییرات پروفیل طولی و عرضی آبراههها و خندقها، پس از شناسایی و مشخص کردن خندقها و آبراههها نقاطی به عنوان نقاط ثابت در مسیر آنها تعیین و پس از هر بارندگی از مقاطع عرضی و طولی آنها نقشهبرداری میشود و از طریق مقایسه پروفیلهای طولی و عرضی، قبل و بعد از هر بارندگی تغییرات حاصله و با لحاظ طول خندقها یا آبراههها مقدار خاک فرسایش یافته محاسبه میشود.
بهطور کلی مواد فرسایش یافته بهصورت محلول، معلق و بارکف در آبراههها و رودخانه اصلی حمل میشوند. موادی که قابلیت انحلال در آب دارند از قبیل املاح کلسیم، سدیم و منیزیم بهصورت محلول در آب درآمده و حمل میگردند. منابع تأمین کننده این مواد بهطور عمده تخریب شیمیایی و انحلالی بعضی از مواد سازندهای زمین شناسی، چشمههای معدنی و آلودگیهای شهری، صنعتی و کشاورزی است. رسوبات معدنی غیر چسبنده بدون بار الکتریکی بوده و اندازه ذرات آنها از قلوه سنگ تا حدود ۶۲ میکرون (شن ریز) متغیر است که به علت سنگینی در ارتباط با بستر جریان بوده و تشکیل بارکف را میدهند. در صورتی که رسوبات معدنی چسبنده دارای بار الکتریکی بوده و اندازه آنها از ۶۲ میکرون تا حدود ۲/۰ میکرون است و بهصورت ذرات معلق توسط آب انتقال مییابند که با توجه به چگونگی انتقال، تشکیل بار معلق را میدهند.
به منظور دستیابی به آمار دبی رسوب میتوان مستقیماً نسبت به نمونهبرداری از مقطع جریان اقدام نمود، به این منظور، پس از بررسی فرم هندسی بستر، ایستگاه آبسنجی احداث شده و به وسیله مولینه سرعت آب در نقاط مختلف افقی و عمودی از سطح آب تا بستر جریان اندازهگیری میشود و از ارتباط نقاط هم سرعت به یکدیگر منحنیهای هم سرعت جریان مشخص شده و به این ترتیب نقاط مختلف جهت اندازهگیری سرعت جریان و نمونهگیری برای تعیین غلظت رسوبات مشخص میشود. نمونهگیری رسوبات باید بهطور روزانه انجام گیرد و در مواقعی که به هر دلیل جریان از حالت ماندگار خارج شود نمونهبرداری افزایش مییابد. مثلاً در دورههای سیلابی باید برای تهیه آمار لحظهای دبی رسوب، با بالا آمدن سطح آب نمونهگیری و اندازهگیری سرعت انجام شود. به طوری که در زمانهای مختلف شاخه صعودی و نزولی هیدروگراف و زمان اوج سیلابها اندازهگیریهای لازم انجام میشود و لازم به توضیح است که در زمان بروز سیلابها، به ویژه در زمان وقوع رگبارهای شدید بهتر است از نمونهگیرهای خودکار استفاده شود. مزیت استفاده از این نوع نمونهگیرها بهدست آوردن آمار دبی رسوب مربوط به سیلابهایی است که در شب اتفاق میافتد و عملاً دسترسی به مقطع جریان به وسیله شخص نمونهگیر وجود ندارد. علاوه بر این نمونهگیرها خودکار به ازای هر ۳۰ سانتیمتر در عمق جریان، بهطور خودکار در هنگام بالا آمدن سطح آب (شاخه صعودی هیدروگراف) و پایین رفتن سطح آب (شاخه نزولی هیدورگراف) نمونهگیری را انجام و مقادیر را ثبت مینمایند.
بارکف عبارت است از ذرات رسوبی نسبتاً درشت که در تماس و در امتداد کف رودخانه به حالت لغزش، غلطش یا جهش حرکت میکنند. اندازهگیری بارکف به سادگی اندازهگیری مواد معلق نیست و عملاً اندازهگیری آن به سهولت امکان پذیر نیست. در صورت فراهم بودن شرایط و امکانات لازم میتوان با نمونهبرداریهای مختلف مانند استفاده از نمونهبردار زنبیلی، اختلاف فشاری، چالهای و یا با استفاده از هیدروفون قطر ذرات جابجا شده و شمارش تعداد آنها در واحد زمان تعیین و یا با استفاده از ردیابهای رادیواکتیو اقدام به اندازهگیری بارکف نمود. به هر حال با توجه به مشکلات زیادی که در اندازهگیری بارکف از طریق نمونهبرداری وجود دارد، معمولاً برای محاسبه مقدار آن از فرمولهای تجربی استفاده میشود که مقدار آن تقریبی بوده و لازم است که از طریق تجزیه و تحلیل کارشناسی نتیجه را مشخص نمود. شایان ذکر است که اصول کلی این فرمولها بر مبنای میزان بارکف در واحد عرض رودخانه و میزان نیروی تنش برشی جریان آب بوده است و چنانچه خصوصیات مواد بستر، تنش برشی و تنش بحرانی لازم برای جابجایی اولیه ذرات شناخته شـود، میتـوان بارکـف را محـاسبه نمود .
[۱] Detachment
تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ را پرداخت نمایید.
ارسال نظر