پیشینه تحقیق تاریخچه ی باب و بابی گری و زمینههای اجتماعی مؤثر در پیدایش بابیه دارای ۸۵ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.
۱-۱ چیستی باب ۷
۱-۲ تاریخچه ی باب و بابی گری ۹
۱-۲-۱ شیخیه، پیشینه ی بابیت ۹
۱-۳ ایدئولوژی بابیه ۱۱
۲- بررسی زمینههای اجتماعی مؤثر در پیدایش بابیه ۳۰
۲-۱ گفتار اول: بررسی ساختار سیاسی و حکومتی کشور ۳۰
۲-۱-۱ زمینههای اجتماعی (مقدمه) ۳۰
۲-۱-۲ ویژگی های جامعه ایران و اوضاع سیاسی دوران قاجار ۳۲
۲-۱-۲-۱ دولت و ملت ۴۲
۲-۱-۲-۲ وضعیت دربار و دولت ۴۲
۲-۱-۲-۳ وضعیت ملت (مردم) ۴۶
۲-۱-۲-۴ رابطهی بین دولت و مردم و روحانیت ۴۹
۲-۲ گفتار دوم: بررسی نقش استعمار و استبداد در پیدایش بابیه در ایران ۵۲
۲-۲-۱ نقش استبداد در پیدایش بابیه ۵۴
۲-۲-۲ زمینه سازی و نقش استعمارگران در پیدایش بابی گری ۵۹
۲-۲-۲-۱ پشتیبانی و حمایت سیاست خارجی و دیپلماسی از این فرقه ۵۹
۲-۲-۳ نقش و حمایت روس ها از جریان بابیت در ایران ۶۳
۲-۲-۳-۱ دلایل حمایت ۶۳
۲-۲-۴ برنامه ریزی ها ی دولت انگلیس در تأسیس بابیت ۶۹
۲-۲-۵ علل و اهداف استعمار در دامن زدن به فرقه گرایی در جهان اسلام ۷۵
۲-۲-۵-۱ طرح های استراتژیک ۷۵
۲-۲-۵-۲ طرح مسائل نژادی، قومی و فرهنگی ۷۶
۲-۲-۵-۳ پیآمدهای اقدامات آنها در راستای اجرای این طرح: ۷۷
۲-۲-۶ اهداف روس در دامن زدن و حمایت از بابی گری در ایران ۷۸
۲-۲-۷ اهداف انگلیس در دامن زدن وحمایت از بابی گری در ایران ۸۰
۲-۲-۸ فرجام سخن ۸۳
۲-۳ گفتار سوم: بررسی وضعیت اقتصادی و سطح سواد مردم و نقش آنها در پیدایش بابیت ۸۵
۲-۳-۱ بررسی وضعیت اقتصادی ۸۵
۲-۳-۲ سطح سواد و آگاهی مردم در دوران پیدایش بابیت در ایران(دوران قاجار) ۹۲
۲-۳-۲-۱ وضعیت عمومی سواد در عصر قاجار ۹۳
منابع و مآخذ ۹۷
میر سلیم، سید مصطفی. دانشنامهی جهان اسلام، ج۱، تهران: بینا، بیتا،
عمید، حسن. فرهنگ فارسی عمید. تهران: فرهنگ اندیشمندان، ۱۳۸۹
کلینی، محمد یعقوب. اصول کافی، ج۱، قم: انتشارات اسلامیه، بیتا
تاجبخش، احمد. تاریخ تمدن و فرهنگ در دوران قاجار، شیراز: نوید، ۱۳۷۷
نجفی، سید محمدباقر. بهائیان، تهران: طهوری، ۱۳۵۷
شعبانی، رضا. مبانی تاریخ اجتماعی ایران، تهران: انتشارات قومس، ۱۳۷۳
گریوس، زر. روابط ایران با بریتانیا و هند بریتانیایی، ترجمه تیمور قادری، تهران: بینا، ۱۳۹۱
گودرزی، غلامرضا. درآمدی بر جامعهشناسی استبداد ایرانی، تهران: مازیار، ۱۳۸۹
کاتوزیان، محمدعلی. اقتصاد سیاسی ایران، تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۷
مدنی، سید جلالالدین. تاریخ سیاسی معاصر ایران، قم: انتشارات اسلامی، بیتا، ج۱، ۳۲۸
واتسن، گرنت. تاریخ ایران دوره قاجار، ترجمه وحید مازندرانی، تهران: سخن، بیتا،
میر سپاسی، علی. روشنفکران ایران؛ روایتهای یاس و امید، ترجمه عباس مخبر، تهران: توسعه، ۱۳۸۶
قاسمی پویا، اقبال. مدارس جدید در دوره قاجار بانیان و پیش روان، تهران: بینا، بیتا
ارباب، فروغ. اختران تابان، تهران: موسسه مطبوعات امری، ۱۳۵۳٫
اردکانی، محبوب و حسین تاریخ. مؤسسات تمدنی جدید، تهران: بینا، بیتا
اروسل، ارنست. سفرنامهی اورسل، ترجمه علیاصغر سعید، تهران: زوار، ۱۳۵۳
اشتهاردی، محمدمهدی. بابیگری و بهائی گری، تهران: انتشارات ناصر، بیتا
اشرف، احمد. موانع تاریخی رشد سرمایهداری در ایران دوره قاجاریه، تهران: زمینه، ۱۳۵۹
اعتضاد الدوله، فتنه باب، توضیحات عبدالحسین نوایی، تهران: علم، ۱۳۷۷
افراسیابی، بهرام. تاریخ جامع بهائیت، تهران: نشر فام، ۱۳۹۱
باب واژهای عربی است، به معنای در و درگاه منزل، قلعه و مانند آن بهطوری که نتوان بهجز آن وارد آن جا شد. [۱] باب به معانی نگهبان، منشی نیز آمده است.
این واژه معانی دیگری هم دارد از جمله به برخی از چیزها که در جامعه رواج مییابد “بابشدن “یا “مد شدن “میگویند[۲].
در این تحقیق باب به معنای سبب ارتباط و محل مراجعه در امور خاص پیونددهندهی دو چیز است درباره معانی اصطلاحی باب و اینکه به چه کسی اطلاق شده و چه کسی شایستگی آن را دارد به نظر میرسد در دین اسلام “نبوت”بالاترین مقامی است که میتواند متضمن چنین معنایی به شکل نظری و عملی باشد. امام محمدباقر (ع)به پیامبر (ْص) لقب “باب الله “و”سبیل الله “داده است: “ان رسول الله (ص)باب الله الذی لایوتی الامنه وسبیله الذی من سلکه وصل الی الله”[۳].
نبوت دری بهسوی ماورای طبیعت است و بهاصطلاح عالم ملکوت بهوسیله باب نبوت با هستی فروتر از خود مرتبط شده است. خداوند نیز این مقام عالی را بر عهدهی برخی از بندگان شایسته خود نهاده است تا از این طریق راهی به عالم بالا برای بندگان زمینی باز شود پس در حقیقت پیامبران الهی باب وحی الهی هستند.
بعد از مرتبه نبوت، مرتبهی امامت قرار دارد. مقام شامخ امیر المومنین (ع) پس از رتبهی پیامبر خاتم (ص) است. رسول خدا (ص)بر اساس روایت متواتر دربارهی علی (ع)چنین فرمود: “یا علی انت منی بمنزله هارون من موسی. . . ای علی نسبت تو با من همانند نسبت هارون با موسی است “فرمود: «انا مدینه العلم و علی بها من شهر علم هستم و علی دروازه ورودی آن است »[۴].
پس اگر نبوت را وحی و علم پیوسته به دریایی بیکران فرض کنیم امامت مدخل منحصر به فرد است. از آنجا که امیرالمنین (ع)پیوسته با پیامبر (ص) زیسته و در حضور او علم آموخته باب علم نبوی بشمار می رود و اهلبیت عصمت و طهارت هم ابواب حکمتهای الهی معرفی شدهاند.
در تمام معارف و علوم هستی و ماورای طبیعت بر روی اهلبیت باز است. در نگرش معارف اسلامی و در مبانی معرفتی مهمترین رهیانت های شناختی، ادعیه ونیاش های دقیق، بلند و ژرف است. ائمه با واژههای رسا و کاملی معرفیشدهاند ویکی از نمونههای عالی آن زیارت جامعه کبیره است که از نظر سند و محتوا دارای اعتبار است. در بخشی از این زیارت ائمه چنین معرفیشدهاند: علیکم یا اهل البیت انبوه. . . وابواب الا یمان. . . انتم الصراط الا قوم. . . والباب المتبلی به الناس من اناکم نجی و. . . درود برشما ای خاندان نبوت و درهای ایمان شما صراط مستقیم اید و تنها دروازه نجات مردم وهرکس بسوی شما آید نجات یابد. . .
بر اساس بسیاری از اخبار و احادیث باب حکمت الهی و علوم نبوی که متصل به وحی است در هر زمانی وجود دارد: همان حجت و خلیفهی الهی بر روی زمین که هستی به وجود او وابسته است بنابراین باب خاستگاه دینی دارد و مخصوص مقام و مرتبه معصوم است و حقیقتا کسی غیر از معصوم نمیتواند چنین ادعایی نماید. چون پیامبر اکرم اولین امام را بهصراحت اعلام نمود که این دروازه دانش مادامیکه هستی برقرار است بسته نخواهد شد.
در عصر ما نیز این باب الهی اختصاص به دوازده همین جانشین پیامبر (ص)دارد. بنابراین واژه باب از مقدسترین القاب ائمه به شمار میرود بدین معنا آنها در ورودی سعادت و کمال معرفی شدهاند. در این میان عدهای جهت رسیدن امیال و هواهای نفسانی خویش از این واژه مقدس در تعالیم دینی و شیعی بهره جسته و بهدروغ خود را باب ائمه معرفی کردهاند. البته روشن است که در طول تاریخ عدهای با ادعای دروغین الوهیت، ربوبیت. . . هم خود از این راه حق منحرف شدهاند وهم از مردم ناآگاه یا معرض و سودجو رابه انحراف کشیده اند[۵].
فرقهی شیخیه که از آن به کشفیه یا پایین سری نیز تعبیر میکنند یکی از فرقههای نوظهوری است که توسط دانشمند شیعی، شیخ احمد احسایی در قرن سیزدهم هجری تحقق یافت و سر به عرصهی وجود نهاد و کمکم پیروانی را از شهرهای بصره، کربلا، قطیف، بحرین، کرمان، تبریز و غیره پیدا کرد. رهبران این فرقه بر این باورند که شیخیه هیچ تمایزی با تشیع اثناعشری ندارد[۶].
شیخ احمد احسایی در ذیالقعدهی سال ۱۳۴۲ قمری از دنیا رفت و در قبرستان بقیع دفن گردید. احسایی یکی از شاگردانش بنام سید کاظم رشتی را جانشین خود معرفی نمود. اعتقاد به رکن رابع، مهمترین موضوع جنجالی شیخیه ی منسوب به سید کاظم رشتی است که به بابیت منجر شد. او بر این باور بود که واسطهی فیض میان امام زمان (عج)و مردم، شیعهی کامل و رکن رابع است[۷].
بعد از مرگ رشتی در سال ۱۲۵۹ یا در ۱۲۶۰ قمری و معلوم نبودن جانشین وی، عدهای مانند حاج محمد کریمخان کرمانی، میرزا حسن گوهر و علیمحمد شیرازی و غیره نیز برای جانشینی مطرح شدند. افرادی مانند ملا حسین بشرویه، جذب زهد ظاهری علیمحمد شیرازی شده و او را بهعنوان جانشین بر حق سید کاظم رشتی معرفی کردند. بدینسان انشعاب در فرقهی شیخیه تحقق یافت و زمینه پیدایش جنبش بابیه پدید آمد[۸].
بنا بر آنچه گفته آمد ادعای “شیعهی کامل” یا “رکن رابع” در میان فرقه شیخیه، زمینهساز ادعای “بابیت” و پذیرش آن از سوی جمعی از طرفداران این فرقه شد که خود فرقه مستقل دیگری را تشکیل دادند و بنام “بابیت” شناخته شدهاند.
ادعای دروغین آن هر از چند گاهی، از زمان ائمه علیهمالسلام تا قرن حاضر کم و بیش رواج داشته، اما هیچ یک از مدعیان دروغین بهاندازهی میرزاعلی محمد باب جامعهی اسلامی را به انحراف نکشاند.
در اواسط قرن نوزدهم میلادی، رشتهای از شورشهای بابیه فضای سیاسی جامعه ایران را در بر گرفت. این شورشها مدت مدیدی به درازا نکشید ولی تقریبا کل فضای کشور را درگیر خود کرد و رشتهای از وقایع، تأثیرات بلندمدتی چون انقلاب مشروطه و ایجاد آئینی جدید “بهائیت” را به همراه آورد.
سید علیمحمد شیرازی مؤسس فرقه بابیه در ابتدا عنوان کرد که با امام غائب در ارتباط است و این ادعای وی تنها معطوف به پیروان مکتب شیخیه بود که بهتازگی رهبر خود را از دست داده و در جست و جوی رهبر دیگری بودند. ولی چند سال بعد مشخص شد که ادعاهای باب بسی فراتر از این است[۹].
او در سال ۱۸۴۸ میلادی خود را مهدی موعود خواند و بیان داشت که از سوی خدا آمده و حامل وحی جدید است که شریعت اسلامی و دین قرآن را منسوخ میکند. چنین ادعایی چالشی مستقیم در برابر دستگاه روحانیت بهحساب میآمد. متعاقب آن در خراسان پرچمهای سیاه بر افراشته شد، این عمل چالشی مستقیم برای دولت محسوب می شد. کمی بعد اولین رشته از شورش ها در منطقه ای بنام شیخ طبرسی به وقوع پیوست[۱۰].
پس از آن اولین شورش نیریز روی داد و کمی بعد شورش بلندمدت زنجان جامعه آن روز ایران را در شرایط آشوب قرارداد. باب را در ۹ جولای ۱۸۵۰ میلادی اعدام کردند. یک سال و نیم بعد از پایان آشوب زنجان در ۱۵ آگوست ۱۸۵۱میلادی گروهی از بابیان به جان شاه سو قصد کردند این عمل موجی از باز داشتها و اعدام بابیان را در سالهای پیش رو به دنبال داشت. سال بعد در اکتبر ۱۸۵۲ شورش دوم نیریز آغاز گردید؛ پس از سرکوب خونین این شورشها، جنبش بابیه شکل زیرزمینی پیدا کرد و دههی بعد در قالب بهاییت نمایان گردید[۱۱].
عمده فعالیتهای جنبش بابیه پیرامون اندیشهی مهدویت دور میزند، ابتدا به پیروی از اندیشههای شیخیه، علیمحمد باب خود را رکن چهارم یا قریهی طاهره معرفی میکند و سپس خود را باب امام زمان (عج) میخواند. بعد از آن جمعی از پیروان او دین اسلام را منسوخ اعلام میکنند و نغمهی ایجاد دین تازه سر میدهند ادعای مهدویت میکنند و سپس به دین سازی زو میآورند که اواخر کار اوست، زیرا بروز اثرات ادعاهای وی در مورد بابیت امام زمان (عج) در غالب شورشهای سهگانه در کشور بهحکم برای اعدام وی منجر میگردد. در این بخش از گفتار به روند اندیشهها و مرام این فرقه که عمدتاً توسط رهبر این فرقه ابراز گردید و رسمیت یافت، میپردازیم.
آنچه از آثار علیمحمد باب در زمان حضورش در ماکو یعنی پس از دستگیری و اعزامش به آذربایجان برمیآید، این است که وی هم چنان داعیهی بابیت داشته و خود را بنده و مطیع فرمان حضرت حجت (ع) میخوانده است، اگرچه روز به روز برای خود و مریدانش مقامات عالیتر و درجات رفیعتری قائل میشده است.
در اینجا دو نوشتهی وی را که یکی در اوائل ورودش به ماکو و دیگری در لحظههای آخر حضورش در آنجا نگاشته شده است، شاهد میآوریم:
الف) در صفحات ۱۳ تا ۱۶ ظهور الحق بخشی از رسالهای که پیداست در ماکو به تاریخ جمادیالاولی ۱۲۶۳نوشتهشده است آمده است: “حیث اشار الحجه علیه السلامفی دعائه فی شهر رجبالمرجب: و بمقاماتک التی. . . الخ. ” که ترجمهی آن این است ” چنانکه حضرت حجت علیهالسلام در دعای ماه رجب به این مطلب اشارهکرده آنجا که میفرماید: بمقاماتک التی. . . الخ “. طبق نظر شیعیان این دعا ضمن توقیعی از ناحیهی حضرت مهدی (عج) به نائب دوم ایشان یعنی جناب محمد بن عثمان رسیده و در مفاتیحالجنان نیز مندرج است. [۱۲]از این متن استنباط میشود که علیمحمد باب در تاریخ مذکور به وجود حضرت مهدی (عج) اعتقاد داشته است.
ب) علیمحمد باب در سال ۱۲۶۴ه-ق از ماکو نامهای به محمدشاه مینویسد که چند فراز از نامه را به فارسی در این قسمت بیان میکنیم: ” خدا را شاهد میگیریم به اینکه وحدانیت و نبوت حبیب او و ولایت خلفای رسول او ظاهر نمیشود مگر به مرآت چهارم[۱۳] که پرتوی از سه مرآت قبلی است و خدا مرا از طینتی پاک آفرید و به این مقام رسانید و من تو را به این مطلب آشنا میکنم برای اینکه از فرمان مولای بزرگوارت بقیهالله سرپیچی نکرده باشم. . . به جان خودم سوگند اگر اطاعت فرمان حجتالله که روح من و دیگر موجودات فدایش باد، واجب نبود هر آئینه تو را به این گفتار آگاه نمیساختم. . . بنا بر روایات، نوری که در عصر حضرت موسی بر کوه تابید نور یکی از شیعیان علی بود و قسم به خدای احد و واحد که آن نور، نور من بود زیرا که قرآن میفرماید: ” فلما تجلی ربک للجبل ” و عدد اسم من با “رب”برابر است[۱۴].
از این دو سند بهخوبی بر میآید که باب در آن زمان خود را شیفتهی حضرت امیر و حضرت حجت و مرآت رابع میدانسته و به وجود حضرت بقیهالله اعتقاد داشته است.
ادعای قائمیت و شارعیت باب به ماجرای ” بدشت ” برمیگردد که در آنجا بزرگان اصحاب او جمع شده بودند و به سر گردگی قرهالعین، حسینعلی نوری پیرامون احکام دین و تکالیف دینی بحث میکردند[۱۵].
علیمحمد باب که خود را فقط نائب و باب دوازدهمین امام مسلمین قلمداد میکرد وقتی دید برخی از پیروانش گرد هم نشستند و اساس اسلام را منسوخ دانستند او هم جرات یافته خود را قائم موعود خواند و باکمال شگفتی پس از آن ادعای نبوت و رسالت خویش را مطرح کرد و مدعی شد که دین اسلام نسخ شده است و خداوند دین جدیدی را همراه با کتاب آسمانی تازه به نام بیان بر او نازل کرده است. او کتاب بیان را برتر از قرآن پنداشت و خود را برتر از همهی پیامبران دانست[۱۶].
در زمانی که علیمحمد باب هنوز از ادعای بابیت امام زمان (عج) فراتر رفته بود و به دستور والی فارس در سال ۱۲۶۱هجری دستگیر شد و پس از آنکه با حضور ناصرالدین میرزا، ولیعهد قاجار در مناظره با علمای شیعه شکست خورد، اظهار ندامت کرد و توبهنامهای به خط خود نوشت[۱۷].
اما این پایین کار علیمحمد باب نبود و همچنان که آمد او با نوشتن کتاب بیان به نسخ احکام شریعت اسلام پرداخت و خویشتن را پیامبر خواند و از این هم بالاتر رفت و خودش را با ذات حضرت سبحان یگانه پنداشت و مظهر نفس پروردگار دانست[۱۸]. لکن به سبب عدم ارتباط بابیان با وی (چون وی در سال ۱۲۶۴ هجری دستگیر و در چهریق زندانی شد) تا هنگام مرگش نیز دعاوی اخیر او کمتر به گوش مریدان رسید. چون پیروانش از دستگیری و زندانی شدن باب به خشم آمده، سر به شورش برداشتند، میرزا تقیخان امیرکبیر صدر اعظم ناصرالدین شاه در صدد بر آمد تا این فتنه را فرو نشاند، در همین راستا دستور اعدام علی محمد باب را از برخی از مراجع و علما گرفت.
[۱].محمد معین ، فرهنگ معین ، (تهران : امیر کبیر ، ۱۳۶۸ )، ج۱ ، واژه ی باب
[۲].حسن عمید ، فرهنگ فارسی عمید ، (تهران : فرهنگ اندیشمندان ، ۱۳۸۹ )، واژه باب
[۳].محمد حسن صفار قمی ، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد ، (قم : چاب محسن کوچه باغی ، ۱۴۰۴ق )، ص ۱۹۹
[۴].محمد یعقوب کلینی ، اصول کافی ، (قم : انتشارات اسلامیه ، بی تا)، ج۱ ، ص ۴۳۷
[۵].سید مصطفی میر سلیم ، دانشنامه ی جهان اسلام ، (تهران : بی نا ، بی تا )، ج۱ ، ص ۱۰ و بهاالدین خرمشاهی ، دایره المعارف تشیع ، (تهران : سازمان دایره المعارف تشیع ، بی تا)، ج۳ ، واژه باب
[۶].علامه طباطبایی نیز در کتاب شیعه در اسلام ، شیخیه را شیعی معرفی می کند.
[۷].عبد الحسین خسروپناه ، جریان شناسی ضد فرهنگ ها ، چاپ چهارم ، ( قم:ناشر تعلیم وتربیت اسلامی ، ۱۳۹۰)، ص۳۲۷
[۸].همان
[۹].امیر نیا کوئی ، “ریشه های اجتماعی شورش های بابیه در ایران” ، فصلنامه سیاست ، ش۳، (پاییز۱۳۸۷)، ج۳ ، ص ۴۰۷
[۱۰].همان، ص ۴۰۸
[۱۱].همان
[۱۲].به نقل از : سعید زاهد زاهدانی ، ص ۴۵
[۱۳].منظور همان رکن رابع است که به منزله ی آیینه ی تمام نمای وجود ائمه (ع) در نظر فرقه شیخیه به شمار می آید.
[۱۴].شوقی افندی ، مطلع الانوار عربی، (مصر: بی نا ، بی تا )، ص ۱۹۹
[۱۵].زاهد زاهدانی ، ص ۴۶
[۱۶].علی محمد شیرازی ، بیان فارسی ، چاپ سنگی ، صص ۵۵ و ۷۴ و۱۱۳-۱۱۵ و عبد الحسین آیتی ، الکواکب الدریه فی مآثر البهائیه ، (مصر : بی نا ، ۱۳۴۲ ه-ق )، ج ۱ ، ص ۲۲۳
[۱۷].رضا قلی خان هدایت ، روضه الصفای ناصری ، (تهران : اساطیر ، ۱۳۸۰ )، ج ۱۵ ، ص ۸۳۴
[۱۸].آیتی ، ج۱ ، ص ۲۲۴
تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ را پرداخت نمایید.
ارسال نظر