پیشینه تحقیق حکومت و ضرورت و لزوم وجودحکومت در جامعه و آیین حکومت و مملکت داری در آثار سعدی دارای ۵۸ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۱-۱ تعریف حکومت:    ۶
-۱-۲ تعریف حاکمیّت:    ۶
۱-۳ارکان تشکیل حکومت:    ۷
۱-۴ضرورت و لزوم وجودحکومت در جامعه:    ۸
آیین حکومت و مملکت داری در آثار سعدی    ۸
بخش اوّل: خصوصّیات ومشخّصات کلّی حاکم و پادشاه از دیدگاه سعدی:    ۱۱
۳-۱- ۱: به کارگیری دیانت و هوش و درایت در اداره ی کشور:    ۱۱
۳-۱-۲ : بیم داشتن از پروردگار و سوق یافتن به دادگری:    ۱۳
۳-۱-۳ : پاس داشتن خاطر درویشان و درماندگان:    ۱۳
۳-۱-۴: خردمندی و بخشندگی:    ۱۴
۳-۱-۵: دور اندیشی و عاقبت نگری:    ۱۵
۳-۱-۶: سپردن سلطنت به جانشین:    ۱۷
۳-۱-۷: گرامی داشت علما و عالمان دین:    ۱۸
۳-۱-۸: مردم نوازی:    ۱۸
۳-۱-۹: مطیع کردگار بودن و پیروی ازحق:    ۱۹
۳-۱-۱۰ : آداب و رسوم مجلس و انتخاب هم نشین ها:    ۱۹
۳-۱-۱۱: نرم خویی و شکیبایی:    ۲۰
۳-۱-۱۲ : نکوداشتن خردمندان :    ۲۰
بخش دوّم: آیین حکومت و مملکت داری از دیدگاه سعدی در حوزه ی سیاسی، امنیتی:    ۲۱
۳-۲-۱: آیین صلح و آشتی:    ۲۱
۳-۲-۲ : امنیّت اجتماعی:    ۲۲
۳-۲-۳: پذیرش صلح و نپذیرفتن بند دشمن:    ۲۴
۳-۲-۴: دادگری در مورد زیردستان:    ۲۴
۳-۲-۵ : دروغ مصلحت آمیز:    ۲۵
۳-۲-۶: درنگ کردن در کشتن اسیران جنگی:    ۲۶
۳-۲-۷: رازداری در مسائل سیاسی:    ۲۶
۳-۲-۸: رسیدگی به امور سپاهیان:    ۲۷
۳-۲-۹: رعایت احتیاط در برخورد با دشمن:    ۲۹
۳-۲-۱۰: رعایت عدالت و دادگری:    ۳۲
۳-۲-۱۱: رفتار سیاسی:    ۳۵
۳-۲-۱۲: سازمان های اداری کشور:    ۳۵
۳-۲-۱۳: سازمان لشکری:    ۳۶
۳-۲- ۱۵مصلحت اندیشی سعدی در سیاست:    ۳۹
۳-۲-۱۶مجازات خراب کاران و مفسدان:    ۴۰
۳-۲- ۱۸: نگنجیدن دو پادشاه در یک مملکت (وحدت حکومت):    ۴۱
بخش سوم: آیین حکومت و مملکت داری از دیدگاه سعدی در حوزه برنامه ریزی و اقتصادی    ۴۲
۳-۳-۱: اصل برنامه ریزی:    ۴۲
۳-۳-۲سخت کوشی و پشتکار:    ۴۳
۳-۳-۳ گرامی داشتن مسافران وبازرگانان:    ۴۳
۳-۳-۴ خراج:    ۴۴
بخش چهارم: آیین حکومت و مملکت داری از دیدگاه سعدی در حوزه ی عمران و آبادی:    ۴۶
۳-۴-۱:آباد کردن مملکت:    ۴۶
بخش پنجم: آیین حکومت و مملکت داری از دیدگاه سعدی در حوزه ی توسعه ی مدیریت منابع انسانی:    ۴۷
۳-۵-۱ : انتصاب افراد:    ۴۷
۳-۵-۲: انتظار حداکثر از زیردستان:    ۴۸
۳-۵-۳: انتقادپذیری:    ۴۸
۳-۵-۴ : بازنشستگی:    ۴۹
۳-۵-۵ : تاکید بر منابع انسانی:    ۵۰
۳-۵-۶ : تحمّل سختی ها:    ۵۱
۳-۵-۷: تعدیل و شکل دادن به رفتار زیردستان:    ۵۱
۳-۵-۸ : خطای هاله ای:    ۵۲
۳-۵-۹ : رفاه رعیّت و مردم:    ۵۲
۳-۵-۱۰: سپردن امور به سیرچشمان:    ۵۳
۳-۵-۱۱: شایسته سالاری :    ۵۳
۳-۵-۱۲: علم و هنر بودن حاکمیّت و پادشاهی:    ۵۴
۳-۵-۱۳ : نقش الگویی حاکم و پادشاه:    ۵۵
: مآخذ و منابع :    ۵۶

منابع :

قاضی، ابوالفضل، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، ناشر میزان، چاپ یازدهم، تهران، ۱۳۸۳ .

بخشی، علی آقا، فرهنگ علوم سیاسی، ناشر مرکز اطّلاعات و مدارک، تهران، ۱۳۷۴٫

ابن خلدون، مقدّمه ی تاریخ، ترجمه پروین گنابادی، ناشر انتشارات علمی و فکری، تهران، ۱۳۶۳٫

دبیر سیاقی، محمّد، بوستان سعدی، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۸۰٫

دبیر سیاقی، محمّد، کشورداری و سیاست در آثار سعدی، دائره المعارف طهور دانش، ۱۳۸۶٫

دبیر سیاقی، محمّد، گلستان سعدی، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۸۰٫

ارسنجانی، حسن، حاکمیّت دولت ها، ناشر شرکت سهامی کتاب های جیبی، تهران، ۱۳۴۲٫

یوسفی، غلامحسین، بوستان سعدی، تهران، انتشارات خوارزمی، چاپ چهارم ، ۱۳۷۲ .

یوسفی، غلامحسین، دیداری با اهل قلم، ناشر علمی تاریخی، تهران، ۱۳۸۰ .

یوسفی، غلامحسین، گلستان سعدی، تهران، انتشارات خوارزمی، چاپ دوّم ، ۱۳۶۹ .

حسینی، حسین آقا، و نصر، علی، تحلیلی بر مدیریت از دیدگاه سعدی، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، زمستان ۷۸  و بهار ۷۹ .

فروغی ، محمدعلی و خرمشاهی، بهاءالدین، کلیات سعدی، تهران، امیر کبیر ۱۳۶۷ .

فروغی، محمد علی، کلّیّات سعدی، چاپ امیدوار تهران، ۱۳۷۹ .

خزائلی، محمد، بوستان سعدی، انتشارات جاویدان، تهران، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۱ .

خطیب رهبر ، خلیل، گلستان سعدی، چاپ مروی، چاپ نهم، تهران ،۱۳۷۳ .

خطیب رهبر، خلیل، دیوان عزلیات سعدی، چاپ مهارت، ۱۳۷۰ .

زرّین کوب ، عبدالحسین ، با کاروان حلّه ،انتشارات علمی ،چاپ ۱۶ ، تهران ، ۱۳۸۹ .

زرّین کوب ، عبدالحسین، دنباله روزگاران، انتشارات سخن، چاپ اول، تهران، ۱۳۷۵ .

۱-۱ تعریف حکومت:

حکومت عبارت است از مجموعه ی نهادهای فرمانروا،وظایف و اختیارات هر کدام از آنها و روابطی که میان اندامهای حکومتی موجود است.(قاضی ابوالفضل، ۱۳۸۳، ص ۴۲۲)

در فرهنگ علوم سیاسی آمده است: « حکومت یعنی،تشکیلات سیاسی و اداری کشور و چگونگی روش اداره ی یک کشور یا واحد سیاسی،تشکیلات دولت که علاوه بر نمایندگی های اجرایی،معمولاً از سه بخش مجریه،مقّننه و قضاییّه تشکیل می شود.مجموعه ی بنیادهای سیاسی،قوانی و آداب و رسومی که حاکمیّت از طریق آنها اعمال می شود»(بخشی علی آقا، ۱۳۷۴، ص ۱۱۵)

ذکر این نکته لازم است که دو واژه ی حکومت و دولت در برخی موارد معنای مرادف و در برخی موارد مترادف با یکدیگر دارند.اگر دولت را قدرت سیاسی سازمان یافته ای که امر و نهی می کند،تعریف کنیم مرادف با حکومت می شود.بر طبق این تعریف،دولت به معنای قوّه­ی مجریّه ی کشور و هیأت دولت،نیست،بلکه به مفهوم هیأت حاکم است که قانونگذاری،سیاست گذاری،اجرا،قضاوت و برقراری نظم و امنیّت را بر عهده دارد.لذا،گرچه تعریف های مختلفی از واژه ی حکومت در کتابهای علوم سیاسی ارائه شده است، می توان حکومت را به طور ساده این گونه تعریف کرد: ارگانی رسمی که بر رفتارهای اجتماعی افراد جامعه نظارت داشته، سعی می کند که به رفتارهای اجتماعی مردم جهت ببخشد.اگر مردم از راه مسالمت آمیز،جهت دهی را پذیرا شوند که خوب،وگرنه حکومت با توسّل به قوّه ی قهریه اهدافش را دنبال می کند؛یعنی اگر کسانی از مقررات وضع شده که برای رسیدن به هدف مورد نظر حکومت لازم است،تخلّف کنند با کمک دستگاههای انتظامی مجبور به پذیرفتن مقررات می شوند،که این تعریف شامل حکومت های مشروع و نامشروع می شود.

-۱-۲ تعریف حاکمیّت:

حاکمیّت در لغت به معنای تفوّق و برتری است،و اصطلاحاً در بعد حقوقی آن به معنای حق صدور اوامر بلاشرط است.بر این مبنا،حاکمیّت مطلق،به معنای حق فرمانروایی بی چون و چرا بر تمامی افراد است.در حاکمیت نیروی خواستن،قدرت آمره و نیروی فرماندهی مستقل وجود دارد(حسن ارسنجانی، ۱۳۴۲، صص ۱۰۴و ۱۰۵). بسته به این که صدور فرمانها از یک منبع مستقل باشد و یا منبع غیر مستقل،می توان حاکمیّت را بر حاکمیت مطلق و نسبی تقسیم کرد.

در مورد رابطه ی حکومت و حاکمیّت،حکومت را تجلّی و مظهر حاکمیّت دانسته اند.یعنی این حکومت است که حاکمیّت را در عالم خارج،به منصّه ی ظهور و بروز می رساند.حاکمیّت در واقع،قدرت برتری است که در حیطه ی دولت،اراده ای فراتر از آن وجود ندارد،به گونه ای که در مقابل اعمال اراده و اجرای اقتدارش مانعی نمی پذیرد و از هیچ قدرت دیگری تبعیّت نمی کند. هرگونه صلاحیّتی ناشی از اوست،ولی صلاحیت او از نفس وجودی او بر می آید.

ابن خلدون،حاکمّیت کامل را منحصر به حالتی می داند که برتر از نیروی او قدرت قاهری موجود نباشد.

(ابن خلدون، ۱۳۶۳، ج۱، ص ۳۶۰).

۱-۳ارکان تشکیل حکومت:

می دانیم هر حکومتی به سه رکن اساسی نیاز دارد،و بدون آن قادر به ادامه ی حیات نیست:

رکن تقنین: (قانون گذاری)

رکن اجرایی:

رکن قضایی:

حکومت،نخست باید قوانینی را داشته باشد که مشکلات جامعه را حلّ کند و روابط مردم با یکدیگر در پرتو آن روشن گردد و چرخ های اجتماع را در مسیر ترّقی و تأمّل به گردش درآورد،بی توجه به این که مبدأ و سرچشمه ی این قانون گذاری چیست؟ که گاهی وحی است،و زمانی اراده ی یک فرد بر اطرافیان او،و زمان دیگری مجالس قانون گذاری.

حتّی جوامعی که بر اساس قوانین الهی اداره می شود و قوانین آنها فقط از مبدأ وحی سرچشمه می گیرد نیز به قوّه ی مقننه احتّیاج دارند،تا قوانین کلّی الهی بر نیازهای روزمرّه ی آنها تطبیق کند،و در مسائل جزیی و نیازهای هر زمان که با گذشت زمان در تغییر و تبدیل است بر مسائل مورد ابتلا تطبیق دهد و به اصطلاح رد فروع بر اصول کند،و یا به تعبیر دیگر کارشناسی موضوعی نماید.

بعد از روشن شدن قوانین و قرار گرفتن آنها در آستانه ی عمل،باید اجرای آن به دست گروهی سپرده شود که آن را در سطح جامعه پیاده کنند،اگر نیاز به آیین نامه های اجرایی دارند آیین نامه را بنویسند و اگر ندارند بلافاصله وارد مرحله ی اجرا شوند،و این همان چیزی است که در دنیای امروزه ، قوّه ی مجریه یا دولت نامیده می شود.

در این میان ممکن است درگیریهایی بین مردم،یا میان بخشهای حکومت و یا حکومت و مردم،در جهات مختلف مسائل حقوقی واقع شود،قوّه ای که عهده دار تشخیص ظالم از مظلوم و صاحب حق از مدعی فاقد حق می باشد،قوّه ی قضاییه نامیده می شود،و شکی نیست که بعد از صدور حکم از ناحیه ی این قوّه،باز برای اجرای آن نیاز به قوّه ی مجرّیه است که باید این احکام را به طور دقیق پیاده کند.(مکارم شیرازی،ناصر،۱۳۸۸، ج۱۰، ص ۸۵)

 ۱-۴ضرورت و لزوم وجودحکومت در جامعه:

حکومت برای بشر یک امر ضروری عقلی است؛زیرا اجتماع بدون حکومت،موجب هرج و مرج می شود و این حکومت است که تنظیم کننده ی امور فرد و اجتماع،و اجرا کننده ی حدود و حقوق،و تأمین کننده ی عزّت و استقلال جامعه ی اسلامی و یا توسعه و تکامل علوم و فنون بشری استو این مطلب از امور بدیهی است.

در تمام جوامع بشری تا آنجا که تاریخ نشان می دهد،نوعی حکومت وجود داشته است:حکومت قبیلگی،پادشاهی،و نیز حکومت هایی از نوع آن چه در دنیای امروز وجود دارد، و این بدان معنی است که بشر در هر مرحله ای از علم و دانش و فرهنگ باشد،ضرورت وجود حکومت را درک می کند،و می داند زندگی اجتماعی بدون وجود نظم و قانون حاکمیّت حتّی یک روز هم امکان پذیر نیست.

آیین حکومت و مملکت داری در آثار سعدی

الف. مدخل:

«گنجینه ی ادب فارسی، مجموعه ی گرانبها و کم‌نظیری است که اگر با دیدگاه تأمّل و تفحّص به آن نگریسته شود، بسیاری از آنچه در علوم گوناگون به ویژه علوم انسانی امروزه مطرح است و مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد، در آن یافت می‌شود. امروزه صاحب‌نظران بسیاری درباره ی چگونگی اداره ی جامعه و سازمان‌ها اظهارنظرهای متفاوتی کرده‌اند و هر یک برای پیشرفت کار تدابیری را پیشنهاد نموده اند. این موضوع، یعنی «آیین حکومت و مملکت داری»، از دیرباز مورد توجه خردمندان و دانشمندان بوده است و در ادب فارسی نیز، درباره آن، با عنوان سیاست مدن در موضوع حکمت عملی، سخن بسیار گفته شده است[۱]».     (حسینی ، حسین آقا ،  ۱۳۷۸)

دانشمندان ما را در مملکت داری و اخلاق چند روش است:

۱- راه استدلال عقلی برپایه ی مبانی ومبادی آزمایشی یاعقلی،باآوردن برهان چنانکه در نگارش های افلاطون و ارسطو و دیگران می خوانیم.

۲- راه آزمایش فردی و اجتماعی و گرایش به نمونه ها و گواه های تاریخی، یا عبرت گیری از پدیده های گذشته که در سر گذشتها و اخبار و داستانها و افسانه ها و مثلها آمده است ، و به کار بردن اصل نمونه آوری و همانند سازی، یا تمثیل وتشبیه وتنظیم بیشتر آنچه ازایران و هند در روزگاران پیش به ما رسیده است، به این روش است که نزدیک تر به ذهن مردم است و در همگان اثر می بخشد. پندنامه ها و دستورهای سیاسی که ازاین دو سرزمین داریم بیشتر به این روش است.

۳- راه آیین و دین که مسائل سیاسی و اخلاقی را برخاسته از جهان مینوی پندارند و مردم خاکی را وادارند که بدانها بگروند، و آنها را پاک و مقدّس و پایدار بدانند. در اینجا راه آموزش و انگیزش یا تعلیم و تلقین گرفته میشود و پیروان خواه و ناخواه ازدل و جان آنها را می پذیرند و خیال سر پیچی ازآنها را هیچگاه به درون دل خویش راه نمی دهند. این روش را خریداران بسیار است و در گروهی ازمردم هم بسیار اثرمیبخشد»(حسینی ، حسین آقا ،  ۱۳۷۸)

که ادیبان و نویسندگان با توجه به مخاطبان و شرایط زمان روشی از روشهای فوق را انتخاب و به بیان نظرّیات و دیدگاه های خود اعم از درخواست، پند و نصیحت و … پرداخته اند .بسیاری از ادیبان زیرک و هوشیار با تألیف یا ترجمهی کتابهایی و یا از زبان حیوانات سعی کرده‌اند به حاکمان روزگار خویش، به گونه‌ای غیرمستقیم، چگونگی مدیریت را بیاموزند. کتابهایی مانند کلیله و دمنه و مرزبان‌نامه به همین منظور تألیف شده است و برخی مستقیماً درصدد نصیحت‌گویی حاکمان برآمده‌اند و به آنان شیوه‌های کارآمد مدیرّیت و زندگی بهتر و سایر موارد را گوشزد کرده‌اند.

از میان این نویسندگان ، سعدی این استاد مسلّم سخن که سالها اندوخته سفر حکمت آمیز آمیخته با تجربیات شخصی دارد آثار گرانبها ی خود را در نصیحت به حاکمان وقت خویش، یعنی اتابکان فارس که در موقعیت خطرناکی توانسته بودند، سرزمین فارس را از فتنهی مغول در امان بدارند، تألیف کرد و نصایح سودمندی را در آداب مملکت داری و آیین حکومت و مدیریت نموده است که بسیاری از آنها امروز در نظریّه‌های صاحب نظران مدیریت بحث و بررسی شده و به عنوان مبنایی نسبتاً محکم مورد پذیرش بسیاری قرار گرفته است.

آثارسعدی شامل شمولیّت وهمه جانبه نگری مثال زدنی است و از کوچکترین موارد و حساس ترین مورد مانند انتصاب و به کارگیری عامل تا نحوه ی برخورد با دشمن و سیاست خارجی و چگونگی برخورد یا گرامیداشت بازرگان تا معامله با دهقان و … را بسیار استادانه – که بدون شک از اختصاصات نثر و نظم سعدی است – بیان نموده است.

در کار تحقیقی حاضر تلاش گردیده با جمع بندی و دسته بندی موارد مربوط در قالب و چهارچوب های امروزین نظریات و عقاید سعدی را در ۵ بخش  به  شرح ذیل تقسیم بندی نموده و شواهد شعری و یا متون نثر سعدی را به عنوان شاهد مثال آورد.

– بخش اوّل: خصوصیات کلی حاکم و پادشاه

– بخش دوّم: آیین حکومت و مملکت داری در حوزه ی سیاسی و امنیّتی

– بخش سوّم: آیین حکومت و مملکت داری در حوزه ی برنامه ریزی و مسائل اقتصادی

بخش چهارم: آیین حکومت و مملکت داری در حوزه ی عمرانی

بخش پنجم: آیین حکومت و مملکت داری در حوزه ی توسعه ی مدیریت منابع انسانی

 بخش اوّل: خصوصّیات ومشخّصات کلّی حاکم و پادشاه از دیدگاه سعدی:

۳-۱- ۱: به کارگیری دیانت و هوش و درایت در اداره ی کشور:

مملکت داری به دیانت و فرهنگ و هوش نیازمند است. پس پادشاه مست و غافل لیاقت حکمرانی را ندارد زیرا او پاسبان رعیّت و مسؤل حفظ جان و مال مردم است. بنابراین خفتن و غفلت پادشاه به هنگام حراست، شرط مملکت داری نیست.

«آدمی را عقل باید در بدن                                      ورنه جان در کالبد دارد حمار

ملک با نان را نشاید روز و شب                               گاهی اندر خمر و گاهی در خمار»(فروغی، ۱۳۷۹،قصاید،ص۲۷ )

تدبیر و چاره اندیشی در اداره مملکت لزوم اجتناب ناپذیر است و تقریبا کلیّه ی اموری که در حفظ کیان و سرزمین به وسیله ی حاکم و یا پادشاه انجام می پذیرد ، می تواند زیرمجموعه ای ازاین بحث بوده باشد و در ذیل این عنوان جای گیرد امّادر جاهایی از آثار سعدی استاد سخن شیخ سعدی شیرازی به صورت آشکار و مصرّح وجود درایت برای اداره کشور را بیان می نماید از آن جمله:

«پادشه صاحب نظر باید، تا در استحقاق همگنان به تأمّل نظر فرماید ؛ پس هر یکی را به قدر خویش دلداری کند، نه گوش بر قول متوقعان، که خزینه تهی ماند و چشم طمع پر نشود، بلکه خداوندان عزّت نفس را خود همّت بر این فرد نیاید که تعریف حال خود کنند یا شفیع انگیزند پس نظر پادشاه را فائده آن است که مستوجب نواخت را بی ذلّ تعریف ،  اسباب فراغ و مؤونت جمعّیت مهیا دارد که بزرگ همّت نخواهد و خواننده بیابد.

« اگر هست مرد از هنر بهره ور                               هنر خود بگوید، نه صاحب هنر  »(فروغی ،۱۳۷۹، نصیحـه الملوک، ص۶)

همچنین سعدی معتقد است قبل از انجام کاری پادشاه باید به عاقبت کار بیندیشد و سرمایه ی مملکت چه از نظر نیروی انسانی و چه مادّی را در اثر تصمیم خام خویش تباه نسازد.

«هر چه در مصالح مملکت در خاطرش آید به عمل نیاورد، نخست اندیشه کند پس مشورت، پس چون غالب ظنّش صواب نماید. ابتدا کند به نام خدای و توکل بر وی فَاِذا عَزَمتَ فَتَوَکَّل عَلَی الله»(فروغی ،۱۳۷۹، ص ۱۰)

همچنین داشتن هوش و ذکاوت و تیز هوشی پادشاه از جمله خصایص دیگری است که سعدی معتقد است پادشاه بدون داشتن آن نمی تواند به خوبی زیردستان را بشناسد و آنان را به خاطر بسپارد.

«زیردستان خدم را باید که نام و نسبت بداند و به حق المعرفه بشناسد، تا دشمن و جاسوس و فدایی را مجال مداخلت نماید»(فروغی ، ۱۳۷۹ ، ص ۱۱)

سعدی (علیّه الرحمـه) به کنترل عاملان نیز معتقد است و می گوید پادشاه باید زیردستان را نیز توسط عوامل درگیر کنترل نماید « ارکان دولت و اعیان حضرت را باید که یکان یکان مشرف نهانی برگمارد تا نیک و بد هر یک معلوم کند و تخلیطی که رَوَد ، پوشیده نماند »(فروغی ، ۱۳۷۹ ، ص ۱۱)

و نیز دست یازیدن به حرص و مال مردگان را دور از شأن پادشاه می داند. «مال مردگان به یتیمان باز گذارد که دست همّت به مثل آن آلودن لایق قدر پادشاهان نیست و مبارک نباشد»(فروغی ، ۱۳۷۹ ، ص ۳۲).

اینکه پادشاه گونه ای رفتار نماید که ذکر خیرش چه در جمع و چه در غیبت ، زبانزد باشد زیرا معتقد است انسانها به دلیل داشتن طمع یا ترس از جان ازبیان صفات زشت پادشاه در حضور ، خودداری نمایند امّا در غیاب،آنان را به زبان آورند پس چه بهتر پادشاه در اخلاق خویش دقت نماید تا در غیبت وی نیز ذکر خیر و خوبی او را گویند. «آن کن که خیر تو در قفای تو گویند،که در نظر از بیم گویندیا از طمع»

فروغی ، ۱۳۷۹ ، ص ۲۴)

گذراندن امور به بطالت و خوش گذارنی و عدم دقّت در اداره ی کشور از جمله خصایص ناپسند مورد نظر سعدی است. «پادشاهی که به لهو و شراب از مصالح مملکت غافل نشیند و مهمّات امور ملک به نویسندگان باز گذارد ایشان هم به جذب منافع خویش از مهمّات رعیّت فارغ نشینند، بسی بر نیاید که ملک خراب گردد»

– حکمت عملی شامل سه موضوع تهذیب اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن می شود، برای تفصیل موضوع به لغت نامه دهخدا، زیر عنوان «حکمت» مراجعه شود. سیاست مدن خود به دو قسم است، یکی آن که مربوطبه اداره ی امور جامعه در شهرها است که سیاست نام می گیرد و دیگری آن که مربوط بهشرایع آسمانیو احکام الهی ودستورهای انبیاء و اولیا است که «علم نوامیس» نام گرفته است.

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.