پیشینه تحقیق زندگی نامه و آثار و آرا ملامحمّدطاهرقمی دارای ۱۲۵ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

فصل اول: سیرمخالفت باتصوف    ۱
۱٫مخالفت باتصوف تادوره صفویه    ۱
۲٫وضعیت تصوف دردوره صفویه    ۴
۲-۱٫مخالفت باتصوف دردوره صفویه    ۶
۲-۱-۱٫محققکرکی    ۸
۲-۱-۲٫شیخ علی عاملی    ۸
۲-۱-۳٫شیخ حرعاملی    ۸
۲-۱-۴٫ملاصدرا    ۹
۲-۱-۵٫میرلوحی سبزواری    ۱۱
۲-۱-۶٫ملامحمّدطاهرقمی    ۱۲
فصل دوم: ملامحمّدطاهرقمی(زندگی نامه، آثار و آرا)    ۱۴
۱٫تولد    ۱۵
۱-۱٫محل تولد    ۱۵
۱-۲٫محل وفات ودفن    ۱۶
۲٫محمّد طاهر قمی در نگاه محدثین وعلمای شیعه    ۱۶
۲-۱٫صاحب املالآمل    ۱۷
۲-۲٫صاحب جامعالرواه    ۱۷
۲-۳٫ صاحب معجم رجال الحدیث وتفصیل طبقات الرواه    ۱۷
۲-۴٫میرزا عبدالله افندیاصفهانی    ۱۷
۲-۵٫از زبان شاگرد    ۱۸
۳٫مناصب ملامحمّدطاهرقمی    ۱۸
۴٫اساتید ملامحمّدطاهرقمی    ۱۹
۵٫شاگردان    ۲۱
۶٫معرفیآثار    ۲۲
۶-۱٫تألیفات ضدتصوفی    ۲۳
۶-۱-۱٫رساله رد صوفیه    ۲۳
۶-۱-۲٫رجم الشیاطین    ۲۴
۶-۱-۳٫مونسالابرار    ۲۴
۶-۱-۴٫تحفه الاخیار    ۲۵
۶-۱-۵٫حکمهالعارفین فیدفع شبهه المخالفین    ۲۵
۶-۱-۶٫الفوائد الدینیه    ۲۶
۶-۱-۷٫مفتاح العداله    ۲۷
۶-۱-۸٫تحفه العقلا    ۲۸
۶-۱-۹٫بهجهالدارین فی الجبر والتفویض والامر بین الامرین    ۲۸
۶-۱-۱۰٫کشف الاسرار    ۳۰
۶-۱-۱۱٫مقامات‎المحبین    ۳۱
۶-۲٫تالیفات منسوب به ملامحمّدطاهر    ۳۱
۶-۳٫دغدغههای ملامحمّدطاهردرتألیفات ضدتصوفی    ۳۵
۶-۴٫تألیفات کلامیواعتقادی    ۳۷
۶-۵٫تألیفات مواعظیواخلاقی    ۳۹
۶-۶٫تألیفات فقهی    ۴۱
۶-۷٫تألیفات مناقبی وفضائلاهل بیت علیهمالسلام وشعر    ۴۲
۶-۸٫تألیفات درفضائل قرآن وحدیث    ۴۳
۷٫اندیشههای ضد تصوفی ملامحمّدطاهرقمی    ۴۴
۷-۱٫بدعتها    ۴۴
۷-۱-۱٫خانقاه    ۴۵
۷-۱-۲٫ترک واجبات ومستحبات    ۴۷
۷-۱-۳٫ترک حیوانی    ۴۸
۷-۱-۴٫پیر    ۴۹
۷-۱-۵٫خواندن شعرعاشقانه    ۵۰
۷-۲٫دعاوی مبتدعه    ۵۶
۷-۳٫زهد ومحبت درنگاه ملامحمّدطاهرقمی    ۵۸
۸٫نقد بزرگان تصوف درکلام ملامحمّدطاهرقمی    ۶۰
۸-۱٫حلاج و بایزید    ۶۰
۸-۲٫عطار    ۶۲
۸-۳٫ملای روم    ۶۳
۸-۴٫سنایی    ۷۰
۸-۵٫ابن عربی    ۷۰
۸-۶٫شیخ محمود شبستری ولاهیجی    ۷۷
۸-۷٫حسن بصری، سامری هذه الامه    ۷۸
۸-۸٫علاءالدوله سمنانی    ۷۹
۹٫ناقدین محمّدطاهرقمی    ۷۹
۹-۱٫مجلسی اول    ۸۰
۹-۲٫ملاخلیل قزوینی    ۹۱
۹-۳٫محمّدمؤمن طبیب تنکابنی    ۹۲
۹-۳-۱٫اشتهای ریاست برعوام    ۹۷
۹-۳-۲٫رفع نفسانیات شرط شیخ الاسلامیاست    ۹۷
۹-۴٫فیض کاشانی به دنبال عرفان روایی    ۹۸
۱۰٫محمّدطاهرقمی وفلاسفه    ۱۰۱
فهرست منابع    ۱۱۳
۱٫ فهرست منابع چاپ شده    ۱۱۳
۲٫فهرست منابع چاپ نشده(نسخ خطی)    ۱۱۷

 منابع

قرآن کریم.

امام علی بن ابیطالب(علیه‌السلام)،نهج البلاغه، گردآوری سیدرضی،مصحح فیض الاسلام، چاپ اول،قم،نشرهجرت،۱۴۱۴ق.

امام علی بن موسی (علیه السلام)،صحیفه امام رضا(علیه السلام)، محقق و مصحح محمّد مهدی نجفی، نشرکنگره جهانی امام رضا (علیه السلام)، مشهد، ۱۴۰۶ق.

صدوق،محمّدبن علی،التوحید،نشرجامعه مدرسین ،ص۱۴۸،چاپ اول،قم،۱۳۹۸ق.

۵٫ــــــــــــــــــ،من‌لایحضره‌الفقیه،محقق‌ومصحح‌علی اکبرغفاری،دفترانتشارات اسلامی ،۱۴۱۳ق.

۶٫ــــــــــــــــــ،خصال،نشرجامعه مدرسین،قم،۱۳۶۲ش.

عطارنیشابوری،محمّد،تذکره الاولیا،بررسی،تصحیح،توضیحات‌دکترمحمّداستعلامی،نشرزوّار،۱۳۸۷ش.

زرین کوب، عبدالحسین ، جستجودرتصوف ایران،نشرامیرکبیر،تهران،۱۳۵۷ش.

کلینی،محمّدبن یعقوب،اصول کافی(۱۵جلدی)،دارالحدیث،قم،۱۴۲۹ق.

کیانی، محسن ،تاریخ خانقاه در ایران ،کتابخانه طهوری،تهران،۱۳۶۹ش.

شیبی، کامل مصطفی ،تشیع وتصوف،ترجمه علیرضاذکاوتی قراگزلو،نشرامیرکبیر،تهران،۱۳۵۹ش.

تهرانی ،آقا بزرگ ،الذریعه الی تصانیف الشیعه،انتشارات دارالأضوا،چاپ دوم، بیروت،۱۴۰۳ق.

الغروی الحائری، محمّد بن الاردبیلی ، جامع الرواه،چاپ کتابخانه آیت الله نجفی مرعشی،قم،۱۴۰۳ق.

الموسوی الخوئی، سید ابوالقاسم ، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه،مرکز نشر آثار الشیعه، (چاپ ۴)، قم، ۱۴۰۱ق.

امینی،عبدالحسین،الغدیر،نشرمرکزالغدیرللدراسات الاسلامیه،۱۳۷۸ش.

فصل اول: سیرمخالفت باتصوف

 ۱٫مخالفت باتصوف تادوره صفویه

ازآن جا که تصوف یک طیف وسیعی ازنظر تا عمل راشامل می‌شود ویک برداشت ونوعی تعامل خاص با دنیا و امور مادی است، به همین جهت این شیوه سلوکی ازابتدای شکل گیری مورد نقد قرار گرفته است. درابتدای اسلام شخص پیغمبراسلام ودیگرائمه(علیهم‌السلام)ازاولین کسانی بودند که با رفتار افراط گونه بعضی صحابه شدیداً مقابله می‌کردند.همانطورکه نقل شده امام صادق (علیه‌السلام) درجواب سفیان ثوری که گفته بود این چنین لباسی برای شما مناسب نیست، فرمودند: «ازمن بشنو چه مى‏گویم و گوشت راهم بازکن، من اکنون سخنى با تومى‏گویم که براى دنیا وآخرت تو بهتر مى‏باشد.درصورتى که طبق سنت وحق از دنیا بروى وبدون پیروى ازبدعت بمیرى، شما بدانید که رسول خدا (صلى‌اللَّه‌علیه‌و‌اله) در زمانى زندگى مى‏کردند که مردم در فقر وفلاکت بودند.اماهرگاه دنیا وضعش خوب باشد و وسائل زندگى فراهم باشد، این نیکان هستندکه باید ازمواهب دنیا استفاده کنند نه بدکاران وگناهکاران، مؤمنان باید از لذات جهان سود ببرندو نه منافقان، مسلمانان باید ازآن بهره بگیرندو نه کافران…».[۱]

ازشاگردان ائمه (علیهم‌السلام) نیزآثاری دررد تصوف نوشته شده که می‌توان به کتاب«الرد علی الصوفیه والغالیه» حسین بن سعیداهوازی و«رد برحسن بصری»[۲]فضل بن شاذان اشاره کرد.

بارواج وگسترش تفکرات صوفیانه وهمچنین پیوستن عموم به حلقه ها ومجامع تصوف موجب بروز انحرافات گوناگونی دربین منتسبین به تصوف شد، وبا شدت گرفتن انتقادها باعث ایجاد موجی شدکه با تألیفات متعدد، تصوف واقعی‌ را معرفی و خطاهای بوجود آمده را اصلاح می‌کرد.آثاری همچون «رساله فی غلطات الصوفیه»عبدالرحمن سلمی، «اللمع»ابونصرسراج، «التعرف»کلاباذی، «رساله قشیریه»ابوالقاسم قشیری و«کشف المحجوب»هجویری.

درسده سوم هجری بابسط مباحثی چون توحیدوعشق وسرّ درحلقه های صوفیانی چون سری سقطی، یحیی بن معاذ، جنید، بایزید بسطامی وابوبکر شبلی، تصوف گسترش بیشتری یافت.برتری جنبه نظری تصوف برجنبه عملی آن، رواج اندیشه‌های وحدت وجودی وفنا فی‌الله واهتمام به تفکروتدبیرازشاخص‌های عمده تصوف دراین سده است.درهمین دوره مقابله فقها با اهل طریقت نمود عینی یافت وصوفیه مورد طعن و تکفیر فقها قرارگرفتند.[۳]

درابتدای قرن چهارم هجری مقابله وبرخورد باصوفیان شدت بیشتری گرفت، به حدی که دراین دوره حلاج (۳۰۹ق) به اتهام‌تبدیل‌کردن حج، وانالله گفتن وهمچنین سحر، به قتل محکوم می‌شود . ^[۴] شیخ صدوق(۳۸۱ق) نیزازعلمای نامدارشیعه دراین قرن باکتاب اعتقادات الامامیه خود درنقد این طریقه می‌گوید: «علامه‌الحلاجیه من الغلاه دعوى التجلّی بالعباده مع تدیّنهم بترک الصلاه و جمیع الفرائض، و دعوى المعرفه بأسماء اللّه‌العظمى، ودعوى اتباع الجنّ لهم، و أنّ الولی إذا خلص وعرف مذهبهم فهو عندهم أفضل من الأنبیا (علیهم السّلام)».[۵]همچنین کتابی که نجاشی[۶]دررجال خود به شیخ مفید (۴۱۳ق) نسبت داده که این کتاب به نام «رداصحاب حلاج» در نقد این گروه بوده. البته نسخه‌ای ازاین اثر موجود نیست.

ازعلمای نامدارشیعه درقرن پنجم شیخ طوسی است که درکتاب الغیبه به نقدحلاج اشاره دارد. شیخ طوسی دراین کتاب ازجلاج به عنوان کسی که ادعای بابیت امام زمان (علیه‌السلام) داشته است نام برده واینکه وی به قم رفته وادعای وکالت امام زمان (علیه‌السلام) داشته است.[۷]

ازعمده کسانی که درقرن ششم درجبهه ستیز بین اهل شریعت وطریقت قدم گذاشته وصاحب تألیف بوده، می‌توان به ابن‌جوزی اشاره کرده است.وی درکتاب تلبیس ابلیس نظرات، آداب و رفتار صوفیه رانقدکرده است.گرچه وی به مشایخ صوفیه، سلف صالح می‌گوید ‌نه بدعت گذار، اما راجع به صحبت با احداث که دربین متصوفه رواج داشته می‌گوید: «صحبت الاحداث اقوی حبائل ابلیس التی یصید بها الصوفیه».[۸]وی درمباحثی چون غنا، سماع، ترک جمعه وجماعت ونکاح به صوفیه انتقاد کرده است.دراین دوره همچنین می‌توان به برخورد متشرعه با عین القضات همدانی اشاره کرد که وی رابه ادعای کفر والوهیت محکوم به قتل کردند.بعد از این دوره روند تصوف وارد مرحله جدیدی می‌شودکه دوره شکل گیری مبانی تصوف وعرفان نظری است.

درقرن هفتم با پی ریزی عرفان نظری توسط ابن عربی(م۶۳۸ق) وبا تبیین مبانی تصوف ازسوی شارحین آثار وی درسده های هفتم وهشتم همچون قونوی(م۶۷۳ق)، عبدالرزاق کاشانی(۷۳۰ق) ، قیصری (۷۵۱ق) و ابن ترکه (۸۳۵ق) جایگاه تصوف دراین دوره ها تضعیف که نشد، بلکه باتحلیل های عقلانی جایگاه قابل دفاعی بدست آوردند.درقرن هفتم کتاب تبصره العوام فی معرفه مقالات العوام[۹] توسط سیدجمال الدین محمّدبن حسین رازی (۶۳۰ق) نوشته شده که این اثردر دوره صفویه بسیارمورد‌ استفاده ناقدین تصوف‌ازجمله محمّدطاهرقمی‌قرار‌می‌گیرد.این اثربه مباحثی چون فیلسوفان، مجوسیان، ترسایان، خوارج، معتزله ودیگرفرقه ها ازجمله صوفیان اشاره دارد.این کتاب نیز به طور کلی به تصوف پرداخته ونمی‌توان آن را اثری مستقل درنقد تصوف به شمارآورد.درهمین سده کتاب الطرائف ازسید ابن طاووس بانگاه عرفانی مطالبی به نفع جریان تصوف دارد ومی‌گویدکه علوم صوفیه ازامیرالمؤمنین گرفته شده.[۱۰]درادامه این سیر رشد و ترویج تصوف درسده هفتم تا قبل ازدولت صفوی که کلیت تصوف راقبول داشته و ازانحرافات آنها نیز انتقاد می‌کردند[۱۱]همچون شهید اول (۷۸۶ق) وارد این میدان شدند.

درپایان این بخش می‌توان به این نکته تصریح کرد که اولین منتقدان رفتارهای افراط وتفریط گونه، ائمه معصومین(علیهم‌السلام) بوده، وبعد ازآن تاقبل ازسده هفتم منتقدینی که به آنها اشاره شد، نقدهایشان موردی بوده واینکه بصورت مستقل وجامع به مباحث تصوف پرداخته باشد وجود نداشته است.در سده های بعدی تاقبل ازدوره صفویه که منابع آن دوره ازافزایش خانقاه ها وحمایت وزراء وحاکمان ازاهل تصوف حکایت دارد، دوران نضج وتوسعه تصوف است، به همین دلیل مخالفین جدّی در مقابل صوفیه نبوده و مواردی نیز که به عنوان مخالف ظهورکرده، از جانب علمای سنی بوده نه از طرف علمای شیعه.

۲٫وضعیت تصوف دردوره صفویه

باپیوند خوردن تشیع وتصوف دردوره صفویه که این جریان ازسده های قبل شروع شده بود، این دوره را به نقطه اوج این تلاقی تبدیل کرد.با این همگرایی در دوره صفویه، تصوف وارد مرحله جدیدی ازتاریخ خود شد.حکومتِ تازه تشکیل شده صفویه که ازنیروی نظامی صوفیان قزلباش کمک می‌گرفت و وامدار صوفیان بود، لکن به سبب عواملی که ذکرخواهد شد ازتصوف موجود حمایت نکرده وپایه گذار روش جدیدی درمخالفت باتصوف شدند.

باشروع به کارشاه اسماعیل اول به عنوان اولین پادشاه دوره صفوی درسال (۹۰۵ق) درتبریز مخالفت جدّی باتصوف به چشم نمی‌خورد.اما باروی کارآمدن شاه طهماسب اول(۹۸۴-۹۳۰ق) مخالفتها باتصوف بخصوص باتصوف اهل سنت شروع شد، مخالفتی که نشأت گرفته ازتعصب بزرگان صفوی درانتساب به تشیع وهمچنین به همراه داشتن فقهای آن دوره این امررا برای آنها آسانتر می‌کرد. فقها وعلمایی که درمناطق شیعه نشینی مثل جبل عامل وبحرین بوده و ازآنها برای انجام امورات شرعی حکومت دعوت شد، علمایی چون محقق اول شیخ على کرکى، شیخ لطف اللَّه میسى ، شیخ حسین بن عبد الصمد پدر شیخ بهائى، و خود شیخ بهائى و شیخ على منشار پدر زن او که همه از علماى عرب جبل عامل بودند و مانند میر غیاث الدین منصور شیرازى، میرداماد، علامه مجلسى اول و دوم که همه در دولت صفویه داراى مناصب مختلف شیخ الاسلامى یا منصب وزارت و مشاورت شاه بودند[۱۲].دراین دوره وقتی که محقق کرکی[۱۳] به عنوان شیخ الاسلام دولت صفوی انتخاب شد اختیارات زیادی به اومحول شد.برای درک بیشتر فضای آن دوران وتوجه شاه طهماسب به فقها بخشی از فرمان شاه طهماسب درانتخاب محقق کرکی ذکرمی‌کنیم.شاه طهماسب دربخشی ازاین فرمان آورده «بلند گردانیدن پرچشم شریعت نبوی را ازبنیادهای کامکاری می‌دانیم وزنده کردن مراسم دین سید پیامبران و روش امامان(علیهم‌السلام)را ازجمله مقدمات ظهورامام زمان می‌شماریم. وبدون تردید سرچشمه وراه تحقق یافتن این مقصود جزپیروی واطاعت عالمان دین نیست و بخصوص دراین زمان باوجود عالی مقامی‌که به آستان ائمه هدی پا نهاده، ختم مجتهدین، وارث علوم سیدپیامبران ونگهبان آیین امیر المؤمنین، قبله تقوا پیشگان بااخلاص و پیشوای دانشمندان، مقتدای مردم، نایب امام زمان (سلام‌الله‌علیه) علی بن عبدالعالی مقرر فرمودیم که سادات و اشراف ایران، وزرا وسایرارکان دولت، ایشان را مقتدا و پیشوای خود دانسته، درتمام اموراطاعت وفرمانبرداری به تقدیم رسانند و نیز هرکس ازدست اندر کاران امورشرعیه و از لشکریان حکومت راعزل کند، برکنار خواهد بودوهرکه رامسوول کند، مسوول خواهد بود و مورد تأیید است.مقررشده آنچه ازمستمری سال های قبل ازمحل ضرب سکه باقی مانده بدون درنگ به ایشان برسانند و سکه مدینه المؤمنین حله را نزد نمایندگان ایشان ببرند وبدون نظر ایشان ازضرب سکه خودداری نمایند وازمخالفت با این دستورات بپرهیزند…».با اختیاراتی که شاه طهماسب اول به محقق کرکی واگذار کردند، نشان از بازگذاشتن دست علما وفقها درامورحکومتی وهمچنین برای مبارزه با صوفیان که شروعی برای نهضت مخالفان صوفیه بوده است.

اولین‌کتابی که دراین دوره به نقد تصوف پرداخته، کتاب «المطاعن‌المجرمیه»محقق کرکی (م۹۴۰ق) است.فرزندمحقق کرکی که وی نیز صاحب کتاب «عمده المقال»می‌باشد، درباره  المطاعن المجرمیه می‌گوید: «پدرم به نقل ازثقات امامیه، درکتابشالمطاعن المجرمیه، در ردّحلاج اخباری زیادی آورده است ».همچنین میرلوحی سبزواری که درسلوه الشیعه ازالمطاعن المجرمیه نقل کرده و می‌گوید: « جمع کثیری ازقدمای علمای ما، درطعن وذم این فرقه کتابها نوشته اند وپیران این طایفه را نیزطعن ها زده اند، چنانکه درکتاب «هادی الی النجات من جمیع المهلکات» ودیگرکتاب های علمای امامیه اشارت به آن شده وبعضی ازمتأخرین دانشمندان شیعه نیز مانند شیخ علی عبدالعال در کتاب«المطاعن المجرمیه»و شیخ حسن بن علی عبدالعال درکتاب «عمده المقال فی کفراهل الضلال»ومولانا احمد اردبیلی در کتاب «حدیقه الشیعه» ایشان رامذمت کرده اند واحادیث نیز درقدح و ذم این طایفه وارد و واقع است.».[۱۴]

تا اینجا به این نکته می‌توان اشاره کرد که با مهاجرت علمای شیعه ودراختیارگرفتن مناصب اداری دینیِ دولت صفوی توسط آنان، دیدگاه های فقهی مجال طرح بیشتری یافت وموجب تضعیف گرایش های غالیانه وجریان های صوفیانه شد.باقدرت گرفتن روزافزون فقها وعلما، سیاست سرکوب صوفیان با شدت بیشتری اعمال گردیدکه درنتیجه آن تصوف دراین دوره هرچه بیشتررو به افول نهاده[۱۵]،و ردیه های متعددی نوشته شده که ازجمله آنها«رجم الشیاطین»، «ردصوفیه»و«الفوائدالدینیه»ملا محمّدطاهرقمی وهمینطور بعضی از آثارمنسوب به میرلوحی سبزواری است.

ازدیگرمواردی که دست مخالفان تصوف رابرای فشار بیشتر بازگذاشته بود، وجود رقابت دردرون حکومت صفوی که شاهان صفوی همواره ازطرف گروه های صوفیان قزلباش احساس خطرمی‌کردند، آنان را وا‌ می‌داشت تا به انحاء مختلف ازقدرت ونفوذ آنان بکاهند.از این روعموماً ازسرکوب وتضعیف صوفیه استقبال می‌کردند.نمی‌توان ازفساد وانحطاط روزافزون صوفیان قزلباش که باقدرت طلبی‌و کشمکش های درونی ازروح تصوف فاصله می‌گرفتند، چشم پوشی کرد.مورد دیگری که ازعوامل افول تصوف شمرده شده، مسأله دنیا طلبی وتلاش برای کسب مریدان وقدرت بیشترو نزاع های مکرر بایکدیگر، موروثی شدن خلافت وجانشینی، ونزدیک شدن به دولت صفوی وفاصله گرفتن از آرمان های معنوی وسلوک عرفانی، آفت هایی بود که تقریباًتمام طریقه های آن دوره گرفتاربودند.[۱۶]

گرچه دراین دوره تصوف رسمی روبه افول بود اما طالبین عرفان وسلوک معنوی درهمین دوره، عده ای درسلک فیلسوفان وحکیمان وگروهی درسلک فقها، تمایلات خود را به تصوف بروز داده که این دو دستگی دربین عالمان دیندار و نامدار به وضوح مشهود است.

۲-۱٫مخالفت باتصوف دردوره صفویه

دراینجا به طور اجمال به عالمانی می‌پردازیم که درانتقاد ازتصوف صاحب تألیفات ومناصب اجتماعی سیاسی بوده و همچنین به کسانی که درهمین دوره باوجود مخالفت های شدید، مشی ومنش عارفانه وصوفیانه داشته، اشاره خواهیم کرد.علما دوره صفویه بخصوص ملامحمّدطاهرقمی ومیرلوحی در استنادت خود برای مقابله با به اصطلاح بدعت ها، ازاین روایت استفاده کرده، که وظیفه عالمان دینی را درزمان ظهور بدعت ها، مقابله با اینگونه مسائل بیان می‌کند.این روایت ازرسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله)است که می‌فرماید: «إِذَا ظَهَرَتِ‏ الْبِدَعُ‏ فِی أُمَّتِی، فَلْیُظْهِرِ الْعَالِمُ عِلْمَهُ، فَمَنْ لَمْ یَفْعَلْ، فَعَلَیْهِ لَعْنَه اللَّهِ».[۱۷]دراین میان سلاطین صفوی سهم عمده ای دراین مبارزه داشته که برای روشن شدن مخالفت آنان، به کلام علامه محمّدباقر مجلسی درجواب سوالات ملاخلیل قزوینی، اشاره ای به حوادث دوران صفویه داشته وبیان می‌کند که شاه اسماعیل درمبارزاتش جدی بوده است.علامه می‌گوید: «جناب شاه اسماعیل درهرکجا به خانقاه مشایخ اهل سنت می‌رسیدند خراب می‌کردند. وحیله ومکرهای ایشان رابرمردم اظهارمی‌فرمودند وازجمله آنها درمحله ما سابقاً بقعه‌ای بودکه مزار ابونعیم نامی ‌بوده ازمشایخ اهل سنت ودرسقف بقعه چراغی افروخته بودند که پیوسته روشن بود و درکتیبه آن نوشته بودند:

چـــراغی راکــه ایزدبــرفــروزد            هرآنکس پف کنــد ریشش بسوزد

آن معدن اسرارربانی چون آن حالت رامشاهده نمودندکه مبنی برحیله است، مردی رافرستاده بودند که پف کند وآن چراغ راخاموش کند [او] ریشش نسوخت، پس فرمود که آن عمارت خراب کرده بودند.پس ظاهرشده بود که راهی ازسقف عمارت به خانه متولی داشته که ساخته بودند واز آنراه روغن و فتیله به چراغ می‌رسانیده اند».[۱۸]

[۱] .عطاردی قوچانی،عزیزالله،ترجمه الایمان والکفربحارالانوار،نشرعطارد،تهران،۱۳۷۸ش،ج۱،ص۶۰۵٫

[۲] .ر.ک:آقا بزرگ ،الذریعه الی تصانیف الشیعه،انتشارات دارالأضواء،چاپ دوم، بیروت،۱۴۰۳ق،ج۱۰ص۱۹۴٫اثری از این کتاب و کتاب الرد علی الصوفیه والغالیه موجود نیست.

[۳] . غنی، قاسم ،تاریخ تصوف دراسلام،ص۵۸٫

[۴] .زرین کوب، عبدالحسین ، جستجودرتصوف ایران،نشرامیرکبیر،تهران،۱۳۵۷ش،ص۱۴۶٫

[۵] .ابن بابویه،محمدبن علی،اعتقادات الامامیه،نشرکنگره شیخ مفید،چاپ دوم،قم،۱۴۱۴ق،ص۱۰۱٫

[۶] .نجاشی،رجال،چاپ چهارم،نشرجامعه مدرسین،۱۴۱۳ق،ص۴۰۱٫

[۷] .طوسی،محمدبن الحسن،الغیبه،نشردارالمعارف الاسلامیه،قم،۱۴۱۱ق،ص۴۰۱٫

[۸] .ابن جوزی،تلبیس ابلیس،چاپ پنجم،بیروت،ص۲۴۶٫

[۹] .سیدجمال الدین محمدحسینی(حسنی)رازی،باتصحیح عباس اقبال آشتیانی،نشراساطیر،تهران،۱۳۶۴ش.

[۱۰] .ر.ک:ابن طاووس علی بن موسی بن طاووس،الطرائف،قم،۱۴۰۰ق،ج۲،ص۵۱۸٫

[۱۱] .ر.ک:خوانساری،میرزامحمدباقر،روضات الجنات فی احوال العلما والسادات،نشراسماعیلیان،۱۳۹۰ق،ج۷،ص۱۷٫

[۱۲] .دوانی،علی،مهدی موعود(علیه السلام)،نشراسلامیه،تهران،۱۳۷۸ش،چاپ ۲۸،ص۱۲۴٫

[۱۳] . ر.ک : الشیبی، کامل مصطفی ،تشیع وتصوف،ص۳۹۳٫

[۱۴] .میرلوحی،سلوه الشیعه،نسخه شماره(۴۳/۲۹)کتابخانه عموعی حضرت آیه الله گلپایگانی،برگ۱۴۰٫

[۱۵] .زرین کوب ،دنباله جستجودرتصوف ایران،ص۲۲۳-۲۳۰٫

[۱۶] .کیانی،محسن،تاریخ خانقاه درایران،ص۲۶۵٫

[۱۷] .کلینی،محمدبن یعقوب بن اسحاق، اصول کافی،نشردارالحدیث، ج‏۱، ص، ۱۳۵٫

[۱۸] .رسول جعفریان،صفویه درعرصه دین وفرهنگ،پژوهشگاه حوزه ودانشگاه،پاییز۸۹،ج۲،ص ۵۱۵٫

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.