پیشینه تحقیق فرایند تکوین ژئوپلیتیک شیعه و نقش آن در معادلات قدرت منطقه‏ ای و بین‏ المللی دارای ۴۳ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

مقدمه:    ۴
۱-فرایند تکوین ژئوپلیتیک شیعه و نقش آن در معادلات قدرت منطقه‏ای و بین‏المللی:    ۴
۱-۱-موقعیت ژئوپلیتیک خاورمیانه:    ۴
۱-۱-۱-محدوده جغرافیائی:    ۴
۲-۱-۱) اهمیت تاریخی و مذهبی:    ۵
۳-۱-۱) اهمیت اقتصادی :    ۵
۴-۱-۱) اهمیت استراتژیک و نظامی:    ۶
۲-۱) سیاست آمریکا در مقابله با توسعه کمونیسم:    ۸
۳-۱) ضرورت مقابله با اسلام‏گرایی (بنیادگرایی اسلامی):    ۱۲
۴-۱) طرح خاورمیانه بزرگ:    ۱۹
۵-۱) دکترین بوش اول، دکترین کلینتون و دکترین بوش دوم:    ۲۵
۱-۵-۱) دکترین بوش (بوش اول):    ۲۵
۲-۵-۱) دکترین کلینتون:    ۲۶
۳-۵-۱) دکترین جورج دبلیو بوش(بوش دوم):    ۲۷
۶-۱) شکل‏گیری هلال شیعی :    ۲۸
۱-۶-۱) اختلافات مرزی و سرزمینی :    ۲۹
۲-۶-۱) اختلافات قومی – مذهبی:    ۲۹
۳-۶-۱) کشف و استخراج نفت:    ۳۰
۴-۶-۱) تعارضات ایدئولوژیکی:    ۳۰
منابع و مآخذ    ۴۰

منابع

۱ – فاست، لوئیس، “روابط بین‏المللی خاورمیانه”، ترجمه احمد سلطانی نژاد، تهران :دفتر مطالعات سیاسی و بین‏الملل، ۱۳۸۹٫

۲-مورلی میلتون ادوارد، پیتر هینچ کلیف، “بحران در خاورمیانه”، مترجم: شهرزاد رستگار شریعت پناهی، تهران: نشر قومس، سال ۱۳۹۰٫

۳ – نیکسون، ریچارد، “جنگ واقعی صلح واقعی”، ترجمه: علیرضا طاهری، تهران: انتشارات کتابسرا، ۱۳۶۴٫

۴ – موحدیان عطار، رسول، “چشم انداز خاورمیانه بزرگ فراز و فرود دولت‏های ملی”، تهران: نشر دفتر مطالعات سیاسی و بین‏المللی، ۱۳۸۶٫

۵ – توال، فرانسوا، “ژئوپلیتیک شیعه”، ترجمه: باصر، کتایون، تهران: انتشارات ویستار، ۱۳۸۲٫

۶ – اسپوزیتو، جان/ وال، جان، “جنبش‏های اسلامی معاصر(اسلام و دموکراسی)”، ترجمه شجاع احمدوند، تهران: نشر نی، ۱۳۸۹٫

۷ – مجتهدزاده، پیروز، “دموکراسی و هویت ایرانی”، تهران: انتشارات کویر، ۱۳۸۶٫

۸- احمدی، سید عباس، “ایران،انقلاب اسلامی و ژئوپلیتیک شیعه”، تهران: موسسه مطالعات اندیشه سازان نور، ۱۳۹۰٫

۹ – جعفری ولدانی، اصغر، “چالش‏ها و منازعات در خاورمیانه”، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، ۱۳۸۸٫

۱۰ – حلیم، برکات “المجتمع العربی المعاصر”، الطبعه الرابعه، مرکز الدراسات الوحده العربیه، بیروت ۱۹۹۱٫

۱۱ – عزتی، عزت الله، “ژنوپلیتیک قرن بیست و یکم”، تهران: انتشارات سمت، ۱۳۸۰٫

۱۲ – قوام، عبدالعلی، “اصول سیاست خارجی و سیاست بین‏المللی”، تهران: انتشارات سمت، ۱۳۸۸٫

۱۳ – کوتن، جیمز، “تهدیدات جهانی و راهبردهای آمریکا: از کمونیسم در ۱۹۵۵ تا اسلام‏گرایی در ۲۰۰۵،” مترجم: خامه، آرمین، تهران: پژوهش نامه روابط بین‏الملل، شماره ویژه، بهار۱۳۸۶٫

۱۴- گزارش مرکز تحقیقات استراتژیک، “طرح خاورمیانه بزرگ آمریکا: ملازمات و پیامدها”، ش. ۶۵، اردیبهشت ۱۳۸۳٫

۱۵- “محیط امنیتی خاورمیانه”، نشر سازمان سرمایه گذاری و کمک‏های فنی و اقتصادی ایران، ش. ۴۸،تیر ماه ۱۳۸۳٫

 مقدمه

حادثه ۱۱ سپتامبر و متعاقب آن حمله ایالات متحده آمریکا و متحدان اروپایی‏اش در قالب جنگ‏های پیش گیرانه در افغانستان و عراق ضمن تغییر ژئوپلیتیک منطقه، بطور راهبردی در جهت منافع درازمدت شیعیان و ایران عمل کرد. دشمنان منطقه‏ای ایران، طالبان و صدام، یکی پس از دیگری ساقط شدند. تحولات سال‏های بعد به رشد پدیده‏ای در عرصه سیاست بین‏الملل با نام “ژئوپلیتیک شیعه” کمک نمود. ظهور ژئوپلیتیک شیعه به مفهوم تغییر قواعد و بستر بازی راهبردی سنتی در منطقه خاورمیانه بزرگ می‏باشد و تبعات و ملازمات مربوط به خود را در پی دارد. شکل‏گیری هر نوع موازنه جدید منطقه‏ای منبعث از ژئوپلیتیک شیعه بر نوع رفتارها و مناسبات کشورهای خرده نظام منطقه‏ای و همچنین شکل مراودات و تعاملات آنها با بازیگران فرامنطقه‏ای و جهانی اثرات جدی می‏گذارد.

۱-فرایند تکوین ژئوپلیتیک شیعه و نقش آن در معادلات قدرت منطقه ‏ای و بین ‏المللی:

۱-۱-موقعیت ژئوپلیتیک خاورمیانه:

در بررسی اصطلاح و خاستگاه واژه خاورمیانه باید به این نکته توجه نمود که این کلمه یک اصطلاح وضع شده از سوی غرب است، کاربرد آن نیز برای اولین بار به کمتر از یک قرن می‏رسد و مربوط به زمانی است که اروپا در مرکز قدرت جهان قرار داشت و اروپائیان منطقه خاور (شرق) را براساس جهت و فاصله دور یا نزدیک بودن به اروپا نگریسته‏اند و بر همین اساس قاره آسیا را به خاور دور، نزدیک و میانه نام گذاری کردند. ولی امروز به لحاظ قرارگرفتن کشورهای خاور نزدیک (ترکیه، سوریه، لبنان، فلسطین،اردن و مصر) در قلمرو خاورمیانه، عملا اصطلاحی به نام خاور نزدیک وجود ندارد.

۱-۱-۱-محدوده جغرافیائی:

از آنجایی که اصطلاح خاورمیانه معرف منطقه‌ای فرهنگی است، در مورد محدوده و قلمرو جغرافیائی، ترکیب و تعداد کشورهای آن اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی جغرافی دانان کشورهای شمال و شرق آفریقا را نیز جزو کشورهای خاورمیانه می‏دانند و عده‏ای دیگر کشورهایی مانند پاکستان و افغانستان را از کشورهای خاورمیانه به حساب می‏آورند. بنابراین، تعریف ثابتی از این منطقه در ترکیب کشورها وجود ندارد، ولی به طور کلی کشورهای این منطقه شامل؛اردن، امارات متحده عربی، ایران، بحرین، ترکیه، سوریه، عراق، عربستان سعودی، عمان، قطر، کویت، لبنان، مصر، یمن و دو کشور اسرائیل و فلسطین (که دربرگیرنده نواحی باختر رود اردن و نوار غزه است) می‏باشد. کشورهای غربی این منطقه (الجزایر، تونس، لیبی و مراکش) به دلیل وابستگی شدید تاریخی و فرهنگی بیشتر بخشی از خاورمیانه شمرده می‌شوند. سودان نیز یکی از این کشورها به شمار می‌آید. کشورهای آفریقایی موریتانی و سومالی نیز پیوندهایی با خاورمیانه دارند. ترکیه و قبرس که از نظر جغرافیایی درون و یا نزدیک این منطقه هستند، خود را بخشی از اروپا می‌دانند. ایران را مرز خاوری خاورمیانه می‌انگارند، البته گاهی افغانستان را نیز از کشورهای این بخش بندی به شمار می‌آورند. به این ترتیب، بیش از یک پنجم جمعیت کره زمین در قلمرو خاورمیانه زندگی می‏کنند.

 ۲-۱-۱) اهمیت تاریخی و مذهبی:

خاورمیانه از نخستین خاستگاه‏های تمدن جهان بوده است. بسیاری از باورها و آیین‏های جهان از اینجا برخاسته اند. خاورمیانه زادگاه ادیان مهمی چون یهودیت، مسیحیت و اسلام است و اماکن متبرکه این سه دین نیز در این منطقه قرار دارد. نخستین یافته‏های آدمی در اینجا بوده و نخستین قانونهای جهان در اینجا نوشته شده است. (همان)

۳-۱-۱) اهمیت اقتصادی :

هرچند که خاورمیانه و قلب آن یعنی منطقه خلیج فارس دارای تمدن، تاریخ و فرهنگی کهن می‏باشد، اما آنچه که این منطقه را در جهان به این درجه از اهمیت رسانده، معادن سرشار انرژی خصوصاً «نفت» آن است. امتیازی که هیچ ویژگی دیگری نمی‏تواند در دنیا با آن رقابت کند، این منطقه دارای بزرگترین ذخایر انرژی در جهان است. براساس گزارش انجمن مستقل نفتی آمریکا (IPAA)، کشورهای عضو اوپک با در اختیار داشتن ۴/۸ میلیارد بشکه، در حدود ۷۸% از ذخایر نفت جهان را به خود اختصاص داده‏اند و این در حالی است که تنها ۵/۶ درصد از مصرف جهانی نفت خام به این کشورها مربوط می‏شود. در این میان کشورهای عربستان، عراق، امارات، کویت، ایران و ونزوئلا ۷۰ درصد ذخایر جهانی را در اختیار دارند و پنج کشور اصلی نفت خیز خلیج فارس (عربستان- کویت- امارات- عراق- ایران) با دارا بودن حدود ۸۱ درصد از ذخایر اوپک، مهم‏ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت خام هستند که بدون در نظر گرفتن آنها، نه می‏توان اوپک و ساختار آن را شناخت و نه بازار جهانی نفت را بررسی و تحولات آتی آنرا ارزیابی کرد. در این مقایسه آمریکا به تنهایی بیش از ۲۵% نفت تولیدی جهان را مصرف می‏کند در حالی که کمتر از ۳ درصد از ذخایر نفت خام جهان را دارد. اروپا نیز با داشتن کمتر از ۱۲% از ذخایر نفت جهان بیش از ۲۱ درصد مصرف جهانی نفت خام را به خود اختصاص داده است و کشور ژاپن با بیش از ۷% مصرف نفت خام، اساساً فاقد ذخایر نفت است. با توجه به وابستگی و تک محصولی کشورهای خاورمیانه به ویژه در حوزه خلیج فارس به صنعت نفت که بین‏۹۵ تا ۱۰۰ درصد از درآمد ارزی این کشورها از جمله ایران از فروش نفت بدست می‏آید، دو نکته از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ اول این که با درآمد عظیم نفت کشورهای خلیج فارس از جمله ایران و منطقه خاورمیانه، هنوز فاصله زیادی با صنعتی شدن دارند و دوم این که به سادگی می‏توان دریافت که امنیت این منطقه و جریان نفت برای کشورهای منطقه و همچنین واردکنندگان تا چه حد اساسی و حیاتی است و نفت چگونه به کالای استراتژیکی تبدیل شده و به خلیج فارس در هزاره سوم میلادی موقعیت بی‏نظیری بخشیده است که هیچ منطقه‏ای در جهان را نمی‏توان از این نظر با آن مقایسه کرد. علاوه بر این، طبق پیش‏بینی‏ها در ۲۵ سال آینده ذخایر نفت تمام جهان به جز چهار کشور عمده یعنی ایران،عربستان، عراق و کویت تمام خواهد شد و کشورهایی که در حال حاضر دارای نفت هستند در آینده نیازمند نفت خلیج فارس خواهند بود. البته داشتن ذخایر نفتی به تنهایی فرصت محسوب نمی‏شود، چه این که بیشترین سهم از این فرصت‏ها را غربی‏ها به ویژه امریکا در مصرف و ذخیره‏سازی نفت برده اند. در کشورهای واقع در کرانه خلیج فارس علاوه بر تولید نفت، گاز طبیعی از منابعی است که به علت فراوانی ذخایر آن بر اهمیت این منطقه در خاورمیانه افزوده است. بطوری که کشورهای حوزه خلیج ‏فارس قریب به ۳۰% از کل ذخایر گاز جهان را به خود اختصاص داده‏اند و ایران با ذخیره فراوان گاز و از نظر تولید و استخراج آن در رأس کشورهای خلیج فارس قرار دارد. از نظر صنعت پتروشیمی نیز منطقه خاورمیانه نقش عمده‏ای در پیشرفت اقتصاد و توسعه صنایع ملت‏های جهان دارد و ۴/۱از محصولات صنعتی کشورهای پیشرفته اروپا از صنایع پتروشیمی خاورمیانه تامین می‏شود و سالانه ۳۳۰ هزار تن اوره، ۱۰۰ هزار تن اسید سولفوریک و ۲۰ هزار تن ملانین و روزانه پنج هزار تن آمونیاک و متانول از کشورهای حوزه خلیج فارس به اروپا، آمریکا و اقیانوسیه صادر می‏شود. (همان)

۴-۱-۱) اهمیت استراتژیک و نظامی:

خاورمیانه محل تلاقی سه قاره بزرگ آسیا، اروپا و آفریقا و مشتمل بر قلمروها و آبراه‏هایی است که در زمره پراهمیت‏ترین مناطق ژئواستراتژیک جهان می‏باشد. اهمیت استراتژیک و نظامی خاورمیانه به لحاظ مجاورت با دو اقیانوس اطلس و هند و وجود دریاهایی مانند دریای مدیترانه، دریای احمر، دریای خزر، دریای سیاه و همچنین خلیج فارس، از دیرباز مورد توجه کانون‏های قدرت جهانی بوده است علاوه بر این وجود کانال‏ها و تنگه‏های استراتژیکی چون کانال سوئز (محل اتصال دریاهای مدیترانه و سرخ در مصر)، تنگه هرمز (محل اتصال خلیج فارس و دریای عمان)، تنگه‏های بسفر و داردانل (در شمال غرب ترکیه)، تنگه باب المندب (دریای سرخ به خلیج عدن در جنوب غربی عربستان)، تنگه جبل الطارق (اتصال دریای مدیترانه با اقیانوس اطلس)، نقش برجسته خاورمیانه را دو چندان کرده، به همین منظور، تسلط بر این منطقه یکی از اصلی‏ترین منازعات دو ابرقدرت شوروی و آمریکا در دوران جنگ سرد بوده است. در میان مناطق استراتژیک خاورمیانه، آبراه خلیج فارس و تنگه هرمز به لحاظ سوق الجیشی و ژئواستراتژیکی، یکی از چهارده نقطه مهم جهان به شمار می‏رود و بنا به نظریه دریاسالار (آلفرد ماهان آمریکائی۱۹۰۲)، خلیج فارس ‏هارتلند زمین بوده و تسلط بر آن تسلط بر جهان است. این چیزی است که از گذشته‏های دور مورد توجه و نظر قدرت‏های میلیتاریستی بوده است. با پایان یافتن قرون وسطی در اروپا و متعاقب آن شروع دوره رنسانس و آگاهی یافتن اروپائیان از منابع ثروت‏های خاورمیانه، انگیزه تسلط آنان بر خلیج فارس را بیشتر نمود و پرتغالی‏ها (در سال ۱۴۹۷)، هلندیها (سال ۱۶۰۷)، فرانسویان (دهه ششم قرن هفده)، انگلستان در قرون ۱۹ و ۲۰ و آمریکائی‏ها از سال ۱۹۷۱ به بعد با تمام توان و قوای خود سعی در کنترل آن داشتند. علیرغم اینکه بخشی از نفت کشورهای حوزه خلیج فارس از طریق لوله به کشورهای مصرف کننده اروپا صادر می‏شود، ولی روزانه از تنگه هرمز از ۱۵ تا ۲۰ میلیون بشکه نفت توسط نفت کشتی‏های غول پیکر ترانزیت می‏شود ضمن این که صدها کشتی تجاری نیز روزانه از این آبراه عبور می‏کنند. (همان).

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.