پیشینه تحقیق مراتب عوالم هستی و عالم عقول و انوار، و نحوه وجودی آن ها در جهان شناسی فلاسفه و عرفا تا علامه طباطبایی و آیت الله شاه آبادی  دارای ۸۱ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

فصل (۱)    ۴
سیر مباحث تعریف عوالم  مراتب وخواص آن ها در جهان شناسی فلاسفه و عرفا تا علامه طباطبایی و آیت الله شاه آبادی    ۴
۱-۱)مراتب عالم نزد ابن سینا:    ۴
نتیجه این بحث:    ۷
۲-۱) عوالم هستی از منظر عرفا:    ۱۰
•نتیجه این بحث:    ۱۷
۳-۱) نقشه عوالم و ارتباط آن ها از دیدگاه علامه طباطبایی(ره):    ۱۸
۴-۱) تقسیم بندی دیگری از عوالم از دیدگاه علامه طباطبایی:    ۲۶
ویژگی های عالم امر و عالم خلق:    ۲۸
بیانی دیگر از عوالم بر اساس آراء علامه طباطبایی متأثر از عرفا و صدرالمتألهین:    ۳۶
۵-۱) عوالم از دیدگاه آیت الله شاه آبادی(ره):    ۴۱
جمع بندی فصل:    ۴۶
فصل (۲)    ۴۷
عالم عقول و انوار، و نحوه وجودی آن ها از دیدگاه فلاسفه تا علامه طباطبایی    ۴۷
۱-۲) دیدگاه ابن سینا در مورد چگونگی صدور موجودات از عقول:    ۴۸
چگونگی صدور عقل اول:    ۴۸
چگونگی صدور عقول طولی از عقل اول:    ۵۰
چند نکته:    ۵۴
۳-۲) دیدگاه شیخ اشراق در مورد چگونگی صدور موجودات از نور الانوار:    ۵۶
انوار قاهرهی طولیه در اندیشهی سهروردی:    ۵۷
نحوه صدور کثرات از دیدگاه سهروردی:    ۶۱
دیدگاه علامه طباطبایی در باب عالم عقول:    ۶۵
جایگاه عقل اول:    ۷۰
جمع بندی این قسمت:    ۷۳
فهرست منابع و مآخذ:    ۷۴

 منابع :

قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، انتشارات امیرالمؤمنین، ۱۳۸۷

نهج البلاغه، سید رضی، ترجمه و شرح سیدعلی نقی فیض الاسلام، انتشارات فیض الاسلام، ۱۳۷۷

ابن سینا، حسین ابن عبدالله ،ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن سینا، ترجمه حسن ملکشاهی، انتشارات دانشگاه بوعلی، ۱۳۸۳

……………………………………. ، الاشارات و التنبیهات، مع الشرح للمحقّق الطوسی و العلاّمه قطب الدین رازی، قم، البلاغه، ۱۳۵۷

…………………………………… ، النجاه، تحقیق محمّد تقی دانش‌پژوه، دوّم تهران، دانشگاه تهران،۱۳۷۹

………………………………….. ، الشفا(الالهیات)،تصحیح سعید زائد،قم،کتابخانهء آیت اللّه مرعشی نجفی،۱۴۰۴ق.

………………………………… ، الشفا(النفس)، تحقیق حسن حسن‌زاده جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵

……………. ، التعلیقات، به تحقیق دکتر عبد الرحمن بدوی، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی۱۳۷۵

……………….. ، المبدأ و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانی، انتشارات مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل شعبه تهران،۱۳۶۳

شاه آبادی، محمد علی، رشحات البحار، تصحیح ویسی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۶

……………………………. ، فطرت عشق، شرح فاضل گلپایگانی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷

……………………………. ، رشحات المعارف، گردآوردنده حیدرتهرانی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷

…………………………… ، شذرات المعارف، تقریر نورالله شاه آبادی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۷

فصل (۱):سیر مباحث تعریف عوالم  مراتب وخواص آن ها در جهان شناسی فلاسفه و عرفا تا علامه طباطبایی و آیت الله شاه آبادی

با توجه به اهمیت این بحث و پیشینه غنی آن در فلسفه و عرفان اسلامی اکنون به آراء برخی از عرفا و فلاسفه بزرگ اسلامی می پردازیم جهت تنویر فکر خواننده محترم و همچنین تفهیم بهتر نظرات علامه طباطبایی و آیت الله شاه آبادی.

۱-۱)مراتب عالم نزد ابن سینا:

مراتب عالم از نظر ابن سینا به این شرح است:

واجب الوجود: واجب الوجود، موجودی واحد است که در مرتبه او شریکی برای او وجود ندارد و جز او واجب الوجودی نیست.او مبدأ و وجود و وجوب بخشنده به هر چیزی است. و این ایجاب یا بی‏واسطه است یا با واسطه. ماهیتی برای او نیست و او وجود محض وانیّت صرف است. هیچ ترکیبی در او راه ندارد.[۱]

عقول: برخلاف ارسطو، ابن سینا قائل به تمایز وجود عقول متعدد از نفوس است.یعنی مقام وجودی عقول کاملا از نفوس مجزا و ممتاز است و عقول کاملا از افلاک و نفوس مجرد بوده و مبدأ همه صور و معقولات محسوب می‏شود. عالی‏ترین مرتبه عالم پس از واجب الوجود عقول می‏باشند.عقول موجوداتی هستند که از صفت تجرد تام برخوردارند.عقل اول فقط یک قدرت دارد و آن قدرت علمیه است که به امر حق تعالی دریافت کرده است[۲]

۳- افلاک:سومین مرتبه عالم، افلاک هستند.هر فلک مرکب از دو بخش است:۱-صورت یا نفس فلک، ۲-ماده فلک.

افلاک از کون و فساد برکنارند و از عنصر پنجم یا اثیر که وراء عناصر اربعه طبیعی است، ساخته شده‏اند، مانند یک موجود زنده حرکت می‏کنند.

جهان دارای نه فلک است که عبارتند از هشت فلک نجوم بطلمیوسی و فلک بی‏ستاره نهم که منجمان اسلامی آن را وراء فلک کواکب ثابته قرار دادند و می‏توان آن را نشانه و تمثیل سرحد بین عالم غیب و شهادت و یا وجود مطلق و صیرورت جهانی دانست.بر هر فلکی یک سلسله عقول حکمفرمایی دارند و نفسی آن را حرکت می‏دهد و جرم آن بوسیله عقلی که در مقام بالاتر آن قرار گرفته افاضه شده است.[۳]

ابن سینا برخلاف مشّایین پیشین معتقد است که افلاک علاوه بر نفوس منطبع در موادشان، نفوس دیگری دارند که همچون نفوس ناطقه انسان است و به اجسام مربوط به خودشان، علاقه تدبیری دارند نه آنکه در اجسام منطبع باشند.

ابن سینا در این خصوص می‏گوید:« باید گفت که برای اجرام سماوی علاوه بر عقول مجردی که همچون مبادی آنهاست، نفوس ناطقه‏ای است که در موادشان منطبع نیستند، بلکه علاقه‏ای به آنها دارند.چنان که نفوس ما با ابدان ما علاقه‏ای دارند. و نفوس سماوی بوسیله این علاقه به کمالی می‏رسند. در این صورت اجسام سماوی، در مورد ارتسامات جزئیات کاملتر خواهند بود، زیرا دو رأی در آنها پدید می‏آید:یکی رأی جزئی و دومی رأی کلی.»[۴]

پس اجرام سماوی دوگونه دریافت دارند: یکی کلی و دیگری جزئی.یکی از آن دو دریافت معلول نفس مجرد از ماده می‏باشد که خواهان تشبه به مبادی عالی است. و دیگری نتیجه نفوس افلاک است که سبب تحریک اجرام سماوی است. ماده افلاک از اثیر تشکیل یافته است و به شکل کره می‏باشند و بر این اساس در حکم«جسم»هستند.

۴- عالم مادی : عقل دهم که عقل فعال است، در آخرین مرتبه قرار دارد و در جهان مادی اثرگذار است.از این عقل ماده نخستین یعنی هیولی افاضه می‏گردد که قابل محض بوده و بدون صورت است. هیولی منشأ عناصر اربعه‏ای است که تمای مخلوقات از آنها ساخته می‏شوند.ترکیب و تلاش عناصر، علت کون و فساد تمام اجسام است.عقل دهم چون مولد ماده است، معطی صور نیز می‏باشد، یعنی واهب الصور است.به هر ماده‏ای صورت خاص آن و همینطور به هر بدنی-مشروط بر اینکه آن بدن قابلیت دریافت آن را داشته باشد-نفسی که در واقع به مثابه صورت آن است، عطا می‏کند». [۵]عالمی که چنین ویژگی‏هایی دارد، عالم تحت القمر خوانده می‏شود.

نتیجه این بحث:

چنان که بیان شد، از نظر شیخ الرئیس ،چهار عالم موجود است و عالم واسطه که دارای حرکت مستدیر می‏باشد، حرکت وضعی دارد و تحت تعریف جسم وارد می‏شود.تعیین کننده مکان و زمان ومحدود کننده جهات است.این امور صفاتی هستند که با مادیات قرابت دارند، در عین حال این عالم دارای ویژگیهایی است که نزدیک به ویژگی های عالم عقول است و به مجردات شبیه است، مانند:ادراک و عدم کون و فساد.

نکته جالبی که برخلاف نظر ارسطو(و چه بسا نزدیک به نظر فلوطین) در دیدگاه ابن سینا جلوه می‏کند قبول نفس ناطقه برای هر فلک است.ابن سینا با این نظریه بر استقلال عالم واسطه تأکید می ورزد، عالم واسطه در این دیدگاه موجود مستقلی است که علاوه بر درک جزئیات ودرک زمان و تحریک جرم افلاک، مدرک کلیات هم هست. یعنی دقیقا عالمی است که یک طرف آن شبیه مبادی عالی است و یک طرف آن شبیه عالم پایین است.ابن سینا با این کار فاصله مبادی عالی و عقول را با عالم واسطه هرچه کمتر ساخته است.

هانری کربن در خصوص مراتب عالم از نظر ابن سینا چنین می‏نویسد: « نزد ابن سینا روند صدور عقول آهنگی سه ضربی دارد.نخستین عقل صادر شده از واجب الوجود دارای تأملی سه گانه است.از این تأملها عقل دوم، نفس فلک اول و پیکر اثیری و فلک اول صادر می‏شود.عامل حرکت فلک میلی است که وی را به سوی مهین فرشته‏ای که خود این فلک از آن برخاسته و در حکم اندیشه آن است، می‏راند.این تأملهای سه گانه در هر یک از عقول تکرار می‏شوند، و هر بار هیأت سه‏گانه عقل تازه، یا نفس تازه یا فلک تازه‏ای را پدید می‏آورد.و این روند تا عقل دهم که همان عقل فعال است ادامه می‏یابد.بدین سان سلسله مراتب اعلای دوگانه عقول عشره تکمیل می‏شود.یکی از این دو مرتبه همان است که بوعلی آن را کروبیون یا ملائکه قدسی می‏نامد، و دیگری سلسله مراتب پایین‏تر نفوس فلکی است که به زبان بو علی ملائکه غرّه نامیده می‏شوند.نفوس فلکی از ادراک حس برخوردار نیستند، ولی از«تخیل ناب» بهره‏مندند».[۶]

۲-۱) عوالم هستی از منظر عرفا:

از نظر عرفای اسلامی برای اجزای عالم وجود انتهایی قابل تصور نیست ، فلذا اسماء حق نیز غیرمتناهی است، ولی مجموعه عالم ها و موجودات کثیری که درشان هستند، با آنکه تناهی ندارند، لیکن بطور کلی در پنج حضرت محصور هستند که جامع همه عوامل می‏باشند.و در واقع عوالم وجودی در پنج عالم منحصر می‏باشد.از این عوالم پنجگانه تعبیر به حضرات خمس می‏کنند.این پنج حضرت جای بروز حق است و ذات الهی در این حضرات تجلی نموده است.در این دیدگاه ملاک حضرات تجلی ذات الهی است، پس خود ذات جزو حضرات نخواهد بود، چون‏ در ذات که تجلی نیست، پس ذات الهی جزء عوالم شمرده نمی‏شود. در عین حال که مبدأ تجلی و هستی تمام حضرات، باری تعالی می‏باشد.[۷]

اولین حضرت با عنوان غیب مطلق خوانده می‏شود که همان حضرت علمیه و عالم علم حق به تفاصیل وجودی است و از آن به مرتبه اعیان ثابته علمیه و حضرت ارتسام تعبیر شده است.این مقام، مقام واحدیت و ظهور تفصیلی مرتبه احدیت است.

[۱] حسین ابن عبدالله ابن سینا، الشفا(الالهیات)،تصحیح سعید زائد،قم،کتابخانهء آیت اللّه مرعشی نجفی،۱۴۰۴ق.- ص ۳۴۳ تا ۳۶۲

[۲] همان- ص ۳۶۷

[۳] همان- ص ۳۶۴

[۴] همان- ص ۳۶۵

[۵]شیخ سعید  ،مطالعات تطبیقی در فلسفه اسلامی، ترجمه سید مصطفی محقق داماد، انتشارات خوارزمی۱۳۸۴– ص ۱۴۰

[۶]  هانری کربن ، فلسفه ایرانی و فلسفه تطبیقی، ترجمه دکتر جواد طباطبایی، انتشارات توس۱۳۶۹- ص ۱۹۳

[۷] داوود بن محمود قیصری، شرح فصوص‌الحکم، ج۱، ص۹۰،

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.