پیشینه تحقیق نظریه ها و مدل های مشارکت  دارای ۴۲ صفحه می باشد   فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۱-. تاریخچه مشارکت:    ۴
۲٫ معنا و مفهوم مشارکت:    ۴
۳-. انواع مشارکت:    ۶
۴-. تعریف مشارکت اجتماعی:    ۱۰
۵-. نظریه ها و مدل های مشارکت:    ۱۱
۶٫ مروری بر تحقیقات پیشین:    ۲۴
۶-۱٫ بررسی تحقیقات داخلی:    ۲۴
۶-۲٫ بررسی تحقیقات خارجی:    ۲۹
فهرست منابع:    ۳۵

 منابع:

– حامد­مقدم احمد (۱۳۷۳)، “مشارکت و توسعه روستایی”، مجموعه مقالات سمینار جامعه­شناسی توسعه، قم، انتشارات سمت.

– خواجوند خزاعی، منصور و هادی برغمدی (۱۳۸۶)، “مشارکت اجتماعی در محلات حاشیه­نشین”، مجموعه مقالات همایش محلات تهران: چالش­ها و راهبردها، مرکز مطالعات فرهنگی شهر تهران، صص ۲۳۵ – ۲۱۹).

– اوکلی، پیتر و دیوید مارسدن (۱۳۷۰)، “رهیافت مشارکت در توسعه روستایی”، ترجمه منصور محمود نژاد، تهران، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی جهاد سازندگی.

– ببی، ارل (۱۳۸۵)، “روش­های تحقیق در علوم اجتماعی”، ترجمه رضا فاضل، تهران، انتشارات سمت.

– رفیع­پور، فرامرز (۱۳۸۳)، “کندوکاوها و پنداشته­ها”، تهران، سازمان انتشارات سهامی انتشار.

– رهنما، مجید (۱۳۷۷)، “مشارکت، نگاهی نو به مفاهیم توسعه”، نشر مرکز.

– ریتزر، جورج (۱۳۷۳)، “نظریه­های جامعه­شناسی” ، ترجمۀ احمدرضا غروی­زاد، تهران، ماجد.

– زتومکا، پیتر(۱۳۸۴)، “اعتماد یک نظریه جامعه شناسی”، ترجمه فاطمه گلابی، تبریز، نشر مترجم، چاپ اول.

– وطنی، علی (۱۳۸۶)، “بررسی عوامل مؤثر بر افزایش انگیزه افراد در مشارکت اجتماعی در استان گلستان”، رساله کارشناسی ارشد جامعه­شناسی.

– وینر، مایرون و ساموئل هانتینگتون (۱۳۷۹)، “درک توسعه سیاسی”، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

– هاشمیان­فر، سید علی و محمد گنجی (۱۳۸۸)، “تحلیلی بر فرهنگ شهروندی در شهر اصفهان”، جامعه­شناسی کاربردی، سال بیستم، شماره پیاپی ۳۳، شماره۱ .

– غفاری، غلامرضا (۱۳۹۲)، “مدیریت شهری و مشارکت­های اجتماعی”، به اهتمام سید محمد هادی ایازی، تهران، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران (تیسا).

– غفاری، غلامرضا و محسن نیازی (۱۳۸۶)، “جامعه­شناسی مشارکت”، تهران، نشر نزدیک.

۱-. تاریخچه مشارکت:

اگرچه مشارکت به عنوان یکی از مفاهیم علوم اجتماعی از نیمه دوم قرن بیستم بطور جدی مورد توجه و بحث صاحبنظران علوم اجتماعی قرار گرفته است، ولی تاریخ دیرینه­ای دارد. مشارکت به معنای عام آن قدمتی به اندازه تاریخ انسان دارد، چرا که بقا نوع انسان درگرو همکاری و همیاری آن­ها با یکدیگر در مقابله با حوادث طبیعی و حیوانات از یکسو و در دوستی خانواده، همسر و فرزندان و گروه­های همنوع خویش از سوی دیگر بوده است. مثلا در دوره­هایی از تاریخ، مشارکت انسان­ها بصورت شکار دسته­جمعی حیوانات و یا فعالیت­های مشترک روی زمین­های کشاورزی بوده است. مشارکت در حیات اجتماعی، باعث تکوین و استمرار جامعه انسانی و مظاهر آن و نیز گسترش و عمق نهادهای اجتماعی نظیر خانواده، اقتصاد، سیاست، آموزش و پرورش و … شده است. همه عناصر و اجزا جامعه انسانی در پرتو مشارکت و همکاری مشترک بین انسان­ها و گروه­های اجتماعی تکوین یافته و در طول تاریخ حیات انسانی بر عمق و وسعت آن­ افزوده شده است.

با آنکه درمورد خاستگاه مشارکت نزد صاحب­نظران اختلاف­نظر وجود دارد، برخی آن را ناشی از ضرورت­ها و برخی دیگر آن را ناشی از فطرت طبیعی انسان می­دانند، در هر صورت نقش و کارکرد مشارکت به عنوان یک فرایند اجتماعی انکار­ناپذیر است. در عصر حاضر نیز مشارکت و همکاری آزادانه اساسی­ترین و بنیانی­ترین عامل توسعه پایدار است.

۲٫ معنا و مفهوم مشارکت:

مشارکت دارای مفهومی غنی در علوم اجتماعی است، در اینجا برای درک مناسب­تر فضای مفهوم مشارکت به برخی از تعاریف آن اشاره می­شود:

در لغت­نامه دهخدا مشارکت به معنای «شرکت کردن» تعریف شده است. فرهنگ انگلیسی آکسفورد نیز مشارکت یا participation را به عنوان «عمل یا واقعیت شرکت کردن، بخشی از چیزی را داشتن یا تشکیل دادن» دانسته است (رهنما، ۱۳۷۷: ۱۱۵).

واندرسمن مشارکت را فرایندی می­داند که اعضا در تصمیم­گیری در نهاد، برنامه­ها و تاثیرات این تصمیم­گیری، شریک باشند (Wandersman، ۲۰۰۰).

اوکلی برای تعریف مشارکت به بیان سه تفسیر در خصوص مشارکت می­پردازد که عبارتند از:

۱) مشارکت به عنوان سهم داشتن، ۲) مشارکت به عنوان سازماندهی و ۳) مشارکت به عنوان توانمند سازی (اوکلی و همکاران، ۱۳۷۰: ۸-۹).

به نظر رحمان مشارکت فعالیت سازمان­یافته از طرف مردم متحد و منسجم است که اساس آن را متقاعد شدن افراد به کنش جمعی تشکیل می­دهد (rahman ، ۱۹۹۳: ۱۵۰). بر این مبنا مشارکت درگیری ذهنی و عاطفی اشخاص در موقعیت­های گروهی است که آنان را برمی­انگیزد تا برای دستیابی به هدف­های گروهی یکدیگر را یاری دهند و در مسئولیت کار شریک شوند (طوسی، ۱۳۷۰: ۵۴).

«آرنشتاین، مشارکت را فرایند سهیم­شدن در قدرت جهت تاثیرگذاری بر رفتار دولت می­داند. از نظر وی مشارکت، توزیع مجدد قدرت است که در سطوح مختلف اتفاق می­افتد. وی هشت سطح مشارکت را بر روی نردبانی به نام نردبان مشارکت آرنشتاین از یکدیگر تفکیک می­کند. پله­های این نمودار شامل: ۱٫ کنترل شهروندی، ۲٫ قدرت تفویض شده، ۳٫ شراکت، ۴٫ تسکین بخشیدن، ۵٫ مشاوره، ۶٫ اطلاع رسانی، ۷٫ درمان، ۸٫ دستکاری و ظاهر­فریبی می­باشد» (Arnstein،۱۹۷۱).

گاارد و بیسر بیشتر به بعد عمل و تعهدآمیز مشارکت توجه کرده­اند ، آنان مشارکت را چنین تعریف می­کنند: «مشارکت را می­توان به صورت تعهد مشترک در پرداختن به مسائل توسعه بر اساس تقسیم توافق شده وظایف و مسئولیت­ها تعریف کرد. مشارکت­ها حول هدف­های مشترک شکل می­گیرد و شرکاء پیگیری یک یا چند فعالیت را در راستای یک هدف، به صورت مشترک یا به صورت ردیفی ، به عهده می­گیرند .مشارکت­ها ممکن است بسته به هدف مورد دستیابی، موقت یا برای مدتی طولانی باشد» (گاارد و بیسر به نقل از تاچر و کمپوس، ۱۳۸۲ : ۸۴).

اکسلرد بر ویژگی داوطلبانه، انتخابی و غیر­انتفاعی بودن مشارکت تاکید دارد که بر مبنای این ویژگی­ها مشارکت اجتماعی در شکل نهادی­اش از نهادهایی چون مجامع دولتی، نهاد خانواده و موسسات انتفاعی مجزا می­شود (Axelrod ،۱۹۵۰: ۱۴). مهمترین ویژگی فعالیت­های مشارکت، داوطلبانه و ارادی بودن آنهاست. در مجموع مشارکت اجتماعی به آن دسته از فعایت­های ارادی دلالت دارد که از طریق آن­ها اعضای یک جامعه در امور محله، شهر و روستا شرکت کرده و بصورت مستقیم یا غیرمستقیم در شکل دادن به حیات اجتماعی مشارکت دارند و انجمن­های داوطلبانه مهمترین عرصه شکل­گیری و ساماندهی فعالیت­های مشارکتی در جامعه محسوب می­گردند.

گائوتری،  معتقد است جهت ایجاد بسترهای لازم برای مشارکت حداکثری مردمی ۴ شرط عمده لازم و اساسی است. ۱- ایدئولو‍‍‍‍ژی مشارکت (بعد هنجاری)، ۲- نهادهای مشارکتی (بعد سازمانی)، ۳- اطلاعات کافی و ۴- امکانات مادی و تخصصی لازم. وی در تعریف مشارکت می­نویسد: «مشارکت فرایندی اجتماعی، عمومی، یکپارچه، چندگانه، چند بعدی و چند فرهنگی است که هدف آن کشاندن همه مردم به ایفای نقش در همه مراحل توسعه است» (Gaotri ، ۱۹۸۶: ۳۷). با توجه به این تعریف می­توان «ویژگی­های زیر را برای مشارکت درنظر گرفت:

مشارکت فرایندی چندجانبه است، زیرا می­تواند دربرگیرنده اشکال گوناگون فعالیت اجتماعی مانند: فعالیت سیاسی، فرهنگی، آموزشی و … باشد.

مشارکت فرایندی چند بعدی است، زیرا مشروعیت خود را نه تنها از دولت بلکه از خاستگاه­های تاریخی و خودمختاری اجتماعی (اتحادیه­های کارگری) نیز می­گیرد.

مشارکت فرایندی چند فرهنگی است، زیرا درصدد است همه اجزای فرهنگی و قومی تشکیل دهنده جامعه را دربر بگیرد» (کائوتری و همکاران، ۱۳۷۹: ۳۶).

بانک جهانی برای مشارکت مردمی دلایل زیر را ارائه می­دهد :

مردم محلی برخوردار از مقدار زیادی تجربه و بینش درباره اینکه چه کاری باید انجام شود و چه کاری نباید انجام شود و چرایی آن میباشند ؛

همکاری مردم محلی در طراحی پروژه­ها می­تواند تعهد آنها نسبت به پروژه را افزایش دهد. همکاری مردم محلی می­تواند به آن­ها برای توسعه مهارت­های فنی و مدیریتی­شان کمک کند و شاید فرصت­های شغل­یابی آنها را افزایش دهد ؛

همکاری مردم محلی در افزایش منابع در دسترس برای برنامه مؤثر است ؛

همکاری مردم محلی راهی برای تحقق یادگیری اجتماعی (هم برای طراحان و هم برای ذینفعان) برنامه می­باشد . یادگیری اجتماعی به معنای توسعه همکاری بین متخصصان و مردم محلی است که در آن هر یک از گروه­ها از دیگری می­آموزد (۱۹۶۶ – World Bank).

از منظر جامعه­شناسی باید بین مشارکت به عنوان عمل و تعهد (عمل مشارکت) و به عنوان حالت و وضع (امر شرکت کردن) تمیز قایل شد. مشارکت در معنای اول، داشتن شرکتی فعالانه در گروه را می­رساند و به فعالیت اجتماعی انجام شده نظر دارد، و در معنای دوم، از تعلق گروهی خاص و داشتن سهمی در هستی آن خبر می­دهد (بیرو، ۱۳۶۶: ۲۷۵).

در مجموع باید گفت اظهار نظرها و تعاریف ارائه شده در مورد مشارکت، بازتاب الگوی اعتقادی و نظری به کار گرفته شده است. تلقی مشارکت صرفاً به عنوان جزیی کمیت­پذیر که می­بایست در یک پروژه تزریق گردد، امکان­پذیر نیست. مشارکت اساساً فرایندی کیفی است که اگر قرار است موثر باشد، تغییراتی بنیادین در اندیشه و عمل می­طلبد (اوکلی و مارسدن، ۴۷:۱۳۷۰).

  ۳-. انواع مشارکت:

انواع مشارکت از نظر سطح (خرد، میانی، کلان)، از نظر انواع بر حسب انگیزه­های ایجادی آن (درون­زا، برون­زا)، بر حسب چگونگی دخالت مردم (مستقیم ، غیر­مستقیم)، بر حسب سطوح فراگیری (محلی، منطقه­ای، ملی)، بر حسب کیفیت همکاری مردم (طبیعی، خود انگیخته، ارادی یا داوطلبانه، برانگیخته، تحمیلی یا اجباری)، بر حسب سطوح اجرایی (بهره­مندی از خدمات، ارزیابی خدمات، ارائه پیشنهاد، تصمیم­گیری و برنامه­ریزی، اجرا و نظارات)، بر حسب موضوع (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی)، بر اساس نحوه مشارکت (رسمی و غیر­رسمی) را شامل می­شود که در ادامه به تفصیل اشاره می­گردد.

انواع مشارکت بر اساس سطوح گسترش:

سطح خرد (فردی)؛ مشارکت افراد در بنگاه­ها و شرکت­های خصوصی را دربر می­گیرد که با میل و اراده همراه است.

سطح میانی (نهادها و سازمان­های اجتماعی)؛ این مشارکت در سطح بخش­های مختلف جامعه اعم از سازمان­ها، نهادها و روابط بین آن­ها انجام می­گیرد.

سطح کلان (جامعه)؛ این مشارکت را می­توان مشارکت ملی و یا جامعه­ای نامید که متضمن مشارکت گسترده و همه جانبه اعضای جامعه می­باشد.

انواع مشارکت بر اساس انگیزه­های ایجادی آن:

مشارکت درون­زا: مشارکت هر فرد یا افراد و گروه­های اجتماعی بصورت خودجوش و خود­اتکا از روی علاقه در برنامه­ها و فعالیت­های عمرانی است. این نوع مشارکت ریشه در هنجارهای اجتماعی دارد.

مشارکت برون­زا: مشارکتی که بصورت غیرداوطلبانه و از محیط بیرون توسط مسئولین و کارگزاران سازمان­های مختلف بر جامعه تحمیل می­شود، و افراد با انگیزه­ و محرک بیرونی در امور شرکت می­کنند (قاسمی، ۱۳۸۱: ۳۰).

انواع مشارکت بر حسب چگونگی دخالت مردم:

مشارکت مستقیم: مشارکت عمومی و مستقیم افراد در فعالیت­های اجتماعی و سیاسی جهت تعیین زندگی اجتماعی خود می­باشد.

مشارکت غیرمستقیم: در این شیوه مردم بطور مستقیم در فرایند مشارکت دخالت ندارند، بلکه از طریق انتخاب نماینده و تشکیل شوراهای نمایندگی در تصمیم­گیری­ها شرکت می­کنند (پور­رحیم، ۱۳۸۱: ۱۴۴-۱۴۳).

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.