پیشینه تحقیق نقوش هندسی و گره چینی دارای ۳۲ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۲-۱- مقدمه    ۴
۲-۲- تیپولوژی و مورفولوژی نقش های هندسی :    ۱۱
۲-۲-۱- گره : توپر – تو خالی(پوک) – دستگردان – منظم – تند – کند- شل    ۱۱
۲-۲-۲- نام گذاری و ترسیم گره‌ها  و آلات و لقاط از دیدگاه اساتید  گره سازی    ۱۲
۲-۲-۳- طریقه ترسیم گره‌ها با توجه به روش  های استادان گره سازی    ۲۰
۲-۳- تجزیه و بررسی نقوش و گره های منبرها    ۲۴
۲-۳-۱-  نقوش گره چینی بر روی بدنه و جناحین منبرها    ۲۵
۲-۳-۲- نقوش گره چینی بر روی پله های منبر ها    ۲۶
۲-۳-۳- نقوش گره چینی بر روی نشیمن منبرها    ۲۸
۲-۳-۴- نقوش گره چینی بر روی قسمت های دیگر    ۲۹
منابع و مآخذ    ۳۲

منابع

ماهرالنقش، محمود. ۱۳۸۱٫ کاشی و کاربرد آن. تهران. انتشارات سمت

ماهرالنقش، محمود. ۱۳۸۱٫ میراث آجرکاری ایران. تهران. انتشارات سروش

شفایی، جواد، ۱۳۳۶، هنر گره سازی در معماری و درودگری، جلد اول، اصفهان، چاپخانه زیبا

حلی، سید اکبر، ۱۳۶۵، گره‌ها و قوس ها در معماری اسلامی، جلد اول، قم، چاپخانه مهر

. زمرشیدی، حسین. ۱۳۶۵٫ گره چینی در معماری اسلامی و هنرهای دستی. تهران. مرکز نشر دانشگاهی

زمرشیدی، حسین. ۱۳۷۴٫ مسجد در معماری ایران. تهران. انتشارات کیهان

گرابار، الگ. (۱۳۷۹). شکل گیری هنر اسلامی. مهرداد وحدتی دانشمند. تهران. انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

بلخاری، حسن. (۱۳۸۴). حکمت، هنر، زیبایی. تهران. انتشارات فرهنگ اسلامی

بلخاری، حسن. (۱۳۸۸). هندسه خیال و زیبایی. تهران. انتشارت آثار هنری متن

بلخاری، حسن. (۱۳۸۸). سرگذشت هنر در تمدن اسلامی. تهران. انتشارات سوره مهر

پوپ، آرتور و فیلیس اکرمن.۱۳۸۷٫ سیری در هنر ایران. ترجمه سیروس پرهام. تهران. انتشارات علمی فرهنگی

السعید، عصام و عایشه پارمان. (۱۳۸۷).نظم در نقوش هندسی. مسعود رجب نیا. تهران. انتشارات سروش

فرشته نژاد، سید مرتضی. ۱۳۸۹٫ فرهنگ معماری و مرمت معماری. اصفهان. انتشارات ارکان دانش

کونل، ارنست. ۱۳۶۹٫ هنر اسلامی. ترجمه هوشنگ طاهری. تهران. انتشارات توس

. گدار، آندره. ۱۳۷۷٫ هنر ایران. ترجمه دکتر بهروز حبیبی. تهران. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی

– مقدمه

هنر اسلامی به جای مصور کردن مسائل نفسانی به مسائلی می پردازد که در همه ادوار ارزشمند بوده است. بدین منظور از تزئینات هندسی به طور گسترده ای کمک گرفته است. از سوی دیگر شاید منع صورت گری نیز در هنر اسلامی باعث رشد نقوش گردیده است. طرح های لطیف و بی پایان به شکلی پیوسته و ترکیب یافته بر مبنای ساختارهای محکم هندسه بنا شده است که به عقیده بعضی، وحدت را در کثرت نشان می دهد (مصدقیان،۱۳۸۴، ۲۲). این نوع تزئین هندسی بیشتر به عنوان پوشش بر روی بناهایی مانند مسجد و یا قسمت های مختلف آن مثل منبر استفاده می‌شود. اما انواع دیگر آن، مانند گره چینی پوک، در پنجره سازی نیز کاربرد دارد. این نوع زینت را از آغاز قرن دهم در مسجد قرطبه مشاهده می کنیم. به جز ایران از قرن چهاردهم نقش مسلط تزئینات را در مصر نظاره گریم. در دوره تیموری اصول و طرح معماری ارتباط بسیار نزدیکی با تزئینات هندسی داشت. در این تزئینات هر طرح با ترسیم شبکه ای آغاز می‌شود و سپس نقاط بر روی شبکه طبق روابط هندسی درون آن معین می‌گردد. برای متصل ساختن این نقاط خطوطی رسم می‌شود که تقاطع آن‌ها جای نقاط ثانوی را تعیین می کند. انواع بی شماری از اشکال هندسی، طرح های مختلفی را به وجود می آورند که انعطاف پذیر بوده و چون با مصالح مختلف می‌توان آن‌ها را کار کرد، اجرای آن‌ها در مکان ها و فواصل مختلف میسر می‌گردد. زیرا شکل بندی آن‌ها به راحتی انجام می‌شود. اگر نقوش هندسی را از نظر مصالح و نحوه اجرای آن‌ها درجه بندی کنیم می توانیم به نقوش هندسی روی چوب یا همان گره اشاره کنیم. در این نقوش انواع مسائل هندسه دو بعدی مورد استفاده قرار می گیرد. خواص اشکال چند ضلعی، مسائل خطوط عمود و موازی و اشکال مختلف مساوی و مشابه در این شکل‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفته و بطور کلی در سرچشمه نقوش هندسی یک اثر ریاضی هم نهفته است. مثلا یک شکل کوچک با قواعدی که چند بار در یک زمینه تکرار می‌شود و نقش زیبا به خود می گیرد. حل مسائلی که در موقع کشیدن یا ساختن نقوش باید به آن‌ها توجه کردعبارت است از محاسبه هندسی سطح و وابستگی هنری اجزای قطعات مختلف با هم و رنگ آمیزی هر کدام از نقش های به وجود آمده که استادی مخصوص به خود دارد. موقع بررسی یک نقش قبل از هر چیز باید به ماهیت یا کنه مطلب برای بررسی هندسی آن توجه کرد و بعد از اینکه نحوه تشکیل شکل هندسی نقش تشخیص داده شد می‌توان آن را از نقطه نظر مصالح و نوع ویژه کاربرد و موقعیت اجرای کار در محل تحلیل کرد. استادان برای حفظ و انتقال نقش های کشیده یا شناخته شده ای که ویژه اشکال هندسی هستند، آلبوم هایی داشته اند که تصویر نقوش را در آن می کشیدند و این آلبوم ها معروف به دفتر گره یا طومار بوده‌اند. این دفاتر گره گاهی به صورت طومار نزد استادان فن نگهداری می شد که یا خود استاد آن را تهیه کرده بود یا به ارث از پدران و اجداد خود به یادگار برده و یا نقاشان آن را تهیه کرده بودند و در دسترس استادان می گذاردند که محتوی اجزای رسم نقش بود. منظور از اجرا این است که اکثر این نقوش در شکل های هندسی مانند مربع یا مربع مستطیل یا چند ضلعی ساخته می‌شوند و این چند ضلعی ها از طریق تقسیم سطح نقوش به وسیله خطوطی که خط کور یا خط قاعده نامیده می‌شوند و تکراری می باشند، پدید می آید. این مربع ها و مستطیل ها ساده نیستند و به وسیله خط های کور آن‌ها را به تقسیمات زیادی قسمت می کنند که اجزاء ریزتری مانند مثلث و چند ضلعی و .. به وجود می آورند،. از این نقطه نظر استادان در قدیم، دفاتر گره و طومارها را به بهترین طریق تهیه کرده اند. به طوری که با حداقل خط های کور توانسته اند آن را تکمیل و روش تشکیل آن را ارائه نمایند.

امروزه از دفاتر گره و طومارهای گذشته اثری نیست و آنچه در دست می‌باشد در زمان معاصر کشیده شده است. فقط در دفاتر گره زمان معاصر این اشکال را به روش خط کشی نشان داده اند و این نمونه ها از نظر ظاهر بسیار خوب ولی از لحاظ خط کشی قواعد ناقص هستند. کلیه این نقشه ها در زمان قدیم با وسایل خیلی ساده کشیده می شدند. این وسایل عبارت بودند از یک خط کش و یک گونیای ساده بدون درجه بندی و یک پرگار آهنی که به وسیله آهنگران ساخته می شد. دو سر پایه های پرگار تیز بود و محلی برای نصب مداد نداشت و خط کشی به وسیله آن انجام می گرفت. به طوری که محل حرکت نیش پرگار روی کاغذ جا می گذاشت و مورد استفاده قرار می گرفت. بیستر این طومارها با مداد کشیده می شدند و فقط در بعضی موارد برای نگهداری طومار از مرکب استفاده می کردند. در مرحله اول خطوط کور را با نیش پرگار بدون استفاده از مداد یا مرکب می کشیدند، سپس خط های اصلی نقش را با مداد ترسیم می کردند. در این نقوش فقط نباید به خط توجه کرد بلکه می‌توان با تصور و تفکر نقش بهتری به وجود آورد. البته تمام نقش ها به وسیله خطوط به دست می آید ولی اصول کار در دست اساتید فن می‌باشد. با این تشخیص است که درجه بندی و اسم گذاری نقوش هندسی نزد اساتید معروف است. این اسم گذاری، که به شرح آن خواهیم پرداخت، معروف و شناخت آن نزد استادان به وسیله همین نام ها مشهور است. با این شرایط است که اشکال را با هم ادغام می کنند و شکل دلخواه را تشکیل می دهند. در هر حال خط هیچگاه از بین نمی رود و گاهی هم آن را بیشتر در اشکال به روشی نشان می دهند که برجسته به نظر آید. در این صورت بیننده چنین نقوشی را نه یک شکل بلکه بافتی از خطوط خواهد دید. گاهی در دید کلی ترسیم یک نقش به نظر ساده می رسد در صورتی که برای بیننده مشکل و بغرنج به نظر می رسد و خطوط بافت ها با خطوط اصلی که در هم ادغام شده اند ترسیم را گاهی مشکل تر جلوه می دهند. برای بررسی نقوش هندسی از نظر محاسبات می‌توان از سه ماخذ موجود استفاده کرد :

نقوش هندسی موجود در طرح های معماری

دفاتر گره یا طومارها

تجربه اساتید فن

برای تحلیل محاسبات یا تقسیمات یک نقش هندسی، اساس تشخیص، دفاتر و اطلاعاتی است که از اساتید فن به جا مانده است. متاسفانه این دو ماخذ نمی توانند پاسخگوی مسائل یک بررسی کامل باشند، چرا که این دفاتر گره همواره پاسخی در خور نمی دهند. زیرا نقوش، بدون خط های کور ترسیم شده اند و یا خط های کور را از داخل نقش پاک کرده اند. همه استادان به روشی یکسان کار نمی کنند بلکه هر یک برای خود راه حلی را انتخاب کرده اند. شاید بعضی از این راه حل ها غلط باشد یا با مشکلاتی مواجه گردند. از همین رو است که برای نام گذاری قطعات مختلف گاهی اختلاف نظر وجود دارد. از این ماخذ ها به طور کامل نمی توان استفاده کرد ولی در هر حال می‌توان بعضی از اصول کار را بر اساس کار پیشینیان و قواعد آن‌ها با استفاده از خط های کور یا خطوط قاعده ترسیم کرد. گره در لغت به معنی پیچیدگی نخ و ریسمان و بند است (معین،۱۳۸۵،۳۲۸۲). این واژه در زبان عربی معادل عقد است و در دایرﺓ المعارف هنر گره چینی (گره سازی، گره بندی) روش سازماندهی نقوش هندسی، به نحوی که طرحی در هم بافته و موزون حاصل آید تعریف شده است (پاکباز،۱۳۸۳،۴۵۲). قسمت عمده نماهای مساجد پوشیده از گره هایی است که با اشکال و ترکیبات زیبای هندسی گوناگون و با کنار هم قرار دادن قطعات کوچک و بزرگ تراشیده شده است. مصالح مورد استفاده در این گره‌ها بیشتر آجر، کاشی، کاشی معرق، چوب و سفال و در رنگ های زنده است. اشکالی که در ترکیبات هندسی اسلامی در گره چینی به کار می‌رود هنر خاص ایرانیان است و گرچه در برخی دیگر از کشورهای اسلامی نیز نمونه های فراوان از هنر گره چینی دیده می‌شود ولی تمام آن‌ها ریشه در هنر گره چینی ایران داشته و دارد. گره چینی در اغلب پنجره ها و نورگیر ها نیز به کار گرفته می‌شود (عکس۲-۱)[۱] و شیشه های رنگی در لابه لای هر گره با ایجاد نورهای مختلف رنگی فضای دلنشینی را موجب می‌شود (زمرشیدی ۱۳۷۴، ۷۳). گره عبارت از مجموعه ای از اشکال مختلف غالبا هندسی است که به طور هماهنگ در یک کادر مشخص در کنار هم قرار گرفته باشد. کادر گره مرکب از تعدادی زمینه گره است که در داخل کادر تکرار شده است. هر زمینه گره یا اصطلاحا آلات گره مجموعه ای از اشکال هندسی است که به هر یک از آن‌ها آلت گره می گویند. بنابراین در گره چینی یا گره سازی، واحد کار آلت گره است (ماهرالنقش،۱۳۶۱، ۳۶). در اینجا تذکر این نکته لازم است که مرحله ترسیم و تئوری کار را گره چینی و مرحله عملی کار را گره سازی می گویند. مرحله گره چینی که به مقدمات کار و ترسیم می پردازد، در واقع نوعی رسم فنی در معماری سنتی ایران محسوب می‌شود.

[۱] تمامی عکس ها توسط نگارنده عکسبرداری شده است.

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.