تحقیق وضعیت جنگل های ناحیه رویشی زاگرس و عوامل مؤثر بر تخریب جنگل های زاگرس و مفهوم و قلمرو جنگلداری اجتماعی

پیشینه تحقیق و پایان نامه و پروژه دانشجویی

پیشینه تحقیق وضعیت جنگل های ناحیه رویشی زاگرس و عوامل مؤثر بر تخریب جنگل های زاگرس و مفهوم و قلمرو جنگلداری اجتماعی دارای ۳۷ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

مقدمه    ۴
۲-۱- بررسی اهمیت جنگل از جنبه های مختلف    ۶
۲-۲- نظر اسلام در خصوص جنگل    ۶
۲-۳- مروری بر وضعیت جنگل ها در جهان    ۸
۲-۴- مروری بر وضعیت جنگل ها در ایران    ۹
۲-۵- مروری بر وضعیت جنگل های ناحیه رویشی زاگرس    ۱۰
۲-۵-۱- آسیب شناسی جنگل های زاگرس    ۱۴
۲-۵-۲- اثرات تخریب جنگل های زاگرس    ۱۵
۲-۵-۳- عوامل مؤثر بر تخریب جنگل های زاگرس    ۱۵
۲-۶- مروری بر وضعیت جنگل های استان ایلام    ۱۷
۲-۷- مفهوم جنگلداری اجتماعی    ۱۸
۲-۸- اهداف جنگلداری اجتماعی    ۱۸
۲-۹- قلمرو جنگلداری اجتماعی    ۱۹
۲-۹-۱- جنگل زراعی    ۱۹
۲-۹-۲- جنگل مرتعی    ۱۹
۲-۹-۳- جنگل زراعی مرتعی    ۱۹
۲-۹-۴- جنگلداری روستائی    ۱۹
۲-۹-۵- جنگلداری شهری    ۱۹
۲-۹-۶- جنگلداری در نقاط مستعد    ۲۰
۲-۱۰- مشکلات جنگلداری اجتماعی    ۲۰
۲-۱۱- حفاظت، احیاء و توسعه منابع طبیعی (جنگل و مرتع)    ۲۰
۲-۱۲- مشارکت    ۲۱
۲-۱۲-۱- مروری بر مفهوم مشارکت    ۲۱
۲-۱۲-۲- عوامل مؤثر بر مشارکت    ۲۱
۲-۱۳- مشارکت مردم در منابع طبیعی    ۲۲
۲-۱۴- مراحل مشارکت در مدیریت منابع طبیعی    ۲۳
۲-۲- سوابق تحقیق    ۲۴
۲-۲-۱- سوابق داخلی    ۲۴
۲-۲-۲- سوابق خارجی    ۲۸
منابع و مأخذ:    ۳۲

منابع

حسینی، ف؛ ابوئیه، ف. ۱۳۷۸٫ روش های جلب مشارکت مردمی در منابع طبیعی، جهت حفظ و احیای منابع طبیعی در هر کشور. مجموعه مقالات اولین همایش منابع طبیعی مشارکت و توسعه، دفتر ترویج و مشارکت مردمی وزارت جهاد سازندگی، ص ۶۷۸-۶۷۷٫

حیدری، مازیار؛ خسروپور ،اسماعیل؛ حسینی، سید انور؛ درنا، رضایی. بررسی وضعیت اقتصادی – اجتماعی مردم جنگل نشین زاگرس میانی و تأثیر آن بر تخریب منابع طبیعی (مطالعه موردی: شیروان چرداول).

خاتون آبادی، س. ۲۸ و ۲۹ دیماه ۱۳۷۹٫ مشارکت انسانی و ارتباط دو سویه (چارچوبی برای تشکیل گروه های حافظ منابع طبیعی و توسعه پایدار). مقاله ارائه شده به اولین همایش منابع طبیعی، مشارکت و توسعه، تهران.

خلیلی و کامکار حقیقی، ع. ۱۳۷۵٫ نقش انگیزه اقتصادی در جنگل داری مردمی به منظور توسعه منابع طبیعی. مقاله ارائه شده به سمینار علمی ترویج منابع طبیعی تهران. معاونت ترویج و مشارکت مردمی وزارت جهاد سازندگی.

رضوانفر، ا. ۱۳۸۰٫ مشارکت مردم در جنگلداری اجتماعی. مقاله ارائه شده به همایش منابع طبیعی. مشارکت و توسعه سازمان جنگل ها و مراتع کشور، رامسر.

روشنی، م. ۱۳۹۲٫ بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان جنگل نشین در حفاظت از جنگل ها (مطالعه موردی: شهرستان های شمالی ایلام). پایان نامه کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام.

زندبصیری، م؛ غضنفری، ه؛ سپهوند، ا؛ فاتحی، پ. ۱۳۹۲٫ بررسی یگان های مدیریتی مناسب به منظور اعمال مدیریت در جنگل های زاگرس. مجله جنگل و مرتع، ش ۹۶ و ۹۵: ص۴۷٫

سازمان جنگل ها و مراتع کشور. ۱۳۷۹٫ آمارنامه سازمان جنگل ها و مراتع کشور. دفتر طرح و برنامه و آمار، تهران.

سلطانی، غ. ۱۳۷۳٫ نقش عوامل اقتصادی، اجتماعی در مدیریت و بهره برداری از مراتع کشور. خلاصه مقالات سمینار ملی مرتع و مرتعداری در ایران.

سلمانی، م. ۱۳۸۱٫ بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان در انجام فعالیت های آموزشی- ترویجی از دیدگاه روستاییان در عرصه های منابع طبیعی استان سمنان. فصلنامه پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، ۹(۱).

سیمای منابع طبیعی استان ایلام.۱۳۸۵٫ سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، اداره کل منابع طبیعی استان ایلام.

شادی طلب، ژ و همکاران. ۱۳۷۷٫ جنگلداری اجتماعی. طرح تحقیقاتی دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.

شاعری، ع؛ سعدی، ح. ۱۳۸۲٫ راهنمای عملی مشارکت و ترویج منابع طبیعی. چاپ اول.انتشارات پونه، تهران، ص ۴۰-۳۰٫

شاعری، ع؛ سعدی، ح.۱۳۸۲٫ عوامل مؤثر بر مشارکت از دید موشی(۱۹۸۶). کتاب راهنمای عملی مشارکت و ترویج منابع طبیعی، ص ۱۸-۱۶٫

شاعری، ع. ۱۳۷۸٫ عوامل مؤثر در جلب مشارکت دامداران در ساماندهی دام از جنگل های شمال ایران. اولین همایش منابع طبیعی، مشارکت و توسعه، ص۱۶۲٫

شاه ولی، م و همکاران. ۱۳۷۵٫ اصول ترویج برای پایداری منابع طبیعی تجربه کشور استرالیا. مقاله ارائه شده به اولین همایش ترویج کشاورزی و منابع طبیعی، تهران.

شریعتی، م؛ زیادبخش، س؛ ورامینی، ن. ۱۳۸۴٫ عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان جنگل نشین در حفاظت از جنگل های شمال و غرب کشور. فصلنامه جنگل و مرتع، ش۶۷٫

شهرکی، محمدرضا و همکاران. ۱۳۹۱٫ عوامل مؤثر بر میزان استفاده جنگل نشینان(مطالعه موردی: جنگل گلوگاه-منطقه هزار جریب). نشریه حفاظت و بهره برداری از منابع طبیعی،۱(۴): ۴۶-۳۱٫

صیدیوسفی، ن. ۱۳۹۲٫ بررسی عوامل بازدارنده مشارکت بهره برداران روستایی در حفاظت از منابع طبیعی شهرستان ایلام. پایان نامه کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام.

 مقدمه

جنگل ها و مراتع گسترده ترین محیط زیست کره زمین محسوب می شوند و به علت نقشی که که در حفاظت آب و خاک، تولید اکسیژن، کاهش سر و صدا و آلاینده ها، تولید محصولات صنعتی و دارویی و تعادل زیست بوم ها دارند از عوامل پایه در فرآیند توسعه پایدار به شمار می روند، به همین دلیل حفاظت از این عرصه ها وظایف مشترک نهادهای بین المللی، سازمان های غیر دولتی (NGO)[1] تشکل های محلی و دوستداران طبیعت قلمداد می گردد. هر چند افزایش آگاهی های عمومی در خصوص مسائل و بحران های زیست محیطی در دهه های اخیر موجب حساس شدن مردم و دولت ها شده است، ولی توفیق زیادی در جهت کنترل بحران ها به چشم نمی خورد. یکی از علل اصلی ناکامی دولت ها در دستیابی به اهداف و معاهدات بین المللی، عدم مشارکت فعال مردم در فرآیند تصمیم گیری و نظارت بر برنامه های زیست محیطی و منابع طبیعی این جوامع است (شاعری و سعدی، ۱۳۸۲).

یک بررسی مقدماتی نشان می دهد که جنگل ها در مناطق غربی کشور علاوه بر ایجاد پوشش حفاظتی و زیست محیطی بخش عمده ای از نیازهای مردم زاگرس را نیز بر طرف می نمایند. مردم برای تأمین معاش خویش با طبیعت انس پیدا کرده و با جنگل سازگاری یافته اند و در حد مقدورات خود توانسته اند آن را از گزند حوادث حفظ کنند و کم و بیش در ابداع و نشر روش های حفظ، توسعه، احیاء و بهره برداری از آن کوشیده اند. اما در برخی موارد بر خلاف طبیعت حرکت کرده اند و خواسته یا نا خواسته موجبات تخریب جنگلها و مراتع را فراهم نموده اند. در عصر کنونی رشد جمعیت و افزایش نیاز انسان ها به محصولات فرعی جنگل ها و مراتع و همچنین پی بردن به اهمیت جنگلها و مراتع سبب شده که انجام کارهایی که اساس علمی ندارند در جامعه جایگاهی نداشته باشند، بنابراین بایستی روشهای سنتی را با توجه به نیازهای امروزی و با در نظر گرفتن حفظ و احیای جنگلها و مراتع مورد بازنگری قرار داد. می توان گفت آنچه در عرصه منابع طبیعی و بهره برداری از محصولات فرعی وجودش ضروری می باشد برنامه ریزی دقیق و مقتدرانه در این زمینه است (مهدوی، ۱۳۸۹).

از طرفی به منظور دستیابی به توسعه پایدار و حفظ منابع طبیعی، جلب مشارکت آحاد مردم امری ضروری به نظر می رسد. متأسفانه خسارات وارده به منابع طبیعی و محیط زیست اغلب نامرئی و مدت زمانی طول می کشد تا آثار مخرب و مرگبار مختلف آن بر سلامتی بشر و طبیعت وارد شود به همین علت فردا دیر است که در جهت جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و محیط زیست اقداماتی به عمل آید.

با توجه به جایگاه مهم مردم مخصوصاً روستاییان در طرح های حفظ و احیاء منابع طبیعی، باید شرایط مشارکت فعال آنان را در این قبیل طرح ها فراهم ساخت. بدین منظور شناخت زمینه های مشارکت مردمی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا با شناخت اولیه از شرایط موجود مشارکت مردمی در منطقه، می توان به اجرای تمهیدات لازم به منظور تحقق مشارکت واقعی مردمی امیدوار بود (کارگر و سروستانی، ۱۳۷۸).

با توجه به تخریب اراضی جنگلی و مرتعی که توسط بهره برداران در سطح استان و مخصوصاً در شهرستان دره شهر رخ می دهد و در این رابطه می توان قطع اشجار، ورود دام مازاد به مراتع، شخم اراضی جنگلی و مرتعی در شیب های بالای ۱۲ درصد، شخم غلط در جهت شیب، حریق جنگل و … را نام برد که موارد ذکر شده خسارات جبران ناپذیری به عرصه جنگل ها و مراتع استان وارد می کند و این عرصه ها را که امانتی برای نسل های آتی است در آینده ای نه چندان دور نابود می کند. مشارکت روستاییان جنگل نشین در حفاظت از جنگل ها و جنگلداری اجتماعی امری لازم و ضروری بوده و از اهمیت ویژه ای برخوردار است بنابراین به وجود آوردن یک ارتباط مناسب از راه آموزش دست اندرکاران اجرایی با بهره برداران و جلب مشارکت آنها در حفظ و حراست منابع طبیعی ضروری به نظر می رسد.

جنگلداری اجتماعی یک رهیافت مهم جهت حفاظت و احیای جنگل ها با در نظر گرفتن تأمین نیازهای جنگل نشینان می باشد که مردم این جوامع با ارتباط و هماهنگی با یکدیگر و همچنین ارتباط عقلایی با محیط اطراف خود به نوعی از مدیریت محلی بر جنگل ها جامه ی عمل می پوشانند که در نهایت منجر به توسعه پایدار منابع طبیعی خواهد شد.

تحقیقات متعددی تحت عنوان مشارکت روستاییان جنگل نشین در جنگلداری اجتماعی توسط پژوهشگران مورد بررسی و تجزیه و تحلیل واقع شده است، ولی علیرغم این مهم تا کنون پژوهشی در منطقه مورد مطالعه و تحت عنوان بررسی عوامل مؤثر بر جنگلداری اجتماعی صورت نگرفته است، لذا در این پژوهش سعی خواهد شد این موضوع را مورد بررسی قرار داده و از طریق یک مطالعه هدفمند عوامل مؤثر بر جنگلداری اجتماعی را شناسایی کرده تا بتوان از این طریق اهمیت اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی عرصه های منابع طبیعی و همچنین نقش مشارکت مردم در آنها را روشن نمود. انجام این پژوهش علاوه بر اینکه از نظر معیارهای نظری و علمی حائز اهمیت است و باعث معلوم کردن مجهولات علمی در این زمینه می شود، بر مبنای ضوابط کاربردی نیز در پیشرفت بهتر برنامه ها، روش ها و اقدامات و اتخاذ تصمیم گیری های بهینه در جامعه مؤثر خواهد بود و یافته های این تحقیق مبنایی مناسب برای تدوین سیاست ها و برنامه ریزی مسئولین استان و شهرستان در طرح ها و پروژه های مرتبط با فعالیت های منابع طبیعی خواهد بود.

۲-۱- بررسی اهمیت جنگل از جنبه های مختلف

به طور کلی جنگل ها نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک، کم کردن سرعت آب های سطحی و جلوگیری از سیل های ویرانگر دارند، همچنین در ذخیره آب های جاری، تصفیه هوا، ایجاد محیط های نشاط آور، جلوگیری از سقوط بهمن و یخ و در ناحیه های کوهستانی و برفگیر، کاهش و معتدل کردن دمای هوا تأثیر زیادی دارند. به علاوه با بهره برداری درست از منابع جنگلی، سالانه مقدار زیادی از محصولات صنعتی، دارویی، خوراکی و شیمیایی تولید خواهد شد.

جنگل ها و مراتع با افزایش نفوذ پذیری آب در خاک، کاهش آلاینده ها و سر و صدا، تولید اکسیژن، ایجاد آرامش روحی در انسان، نقش اساسی در زندگی انسان و توسعه کشاورزی پایدار ایفا می کنند. بشر از بدو خلقت تا کنون برای تأمین نیازهای گوناگون خود از طبیعت بهره برداری کرده است. شکار، جمع آوری دانه ها، کاشت محصولات و پرورش دام هم به نوعی در دامن طبیعت انجام گرفته است (عبداللهی، ۱۳۸۲).

منابع طبیعی تجدید شونده که امروزه در محافل علمی و معتبر دانشگاهی از آن به عنوان بستر حیات انسان ها نام برده می شود، سرمایه ایست که نه فقط به نسل حاضر، بلکه به تمامی نسل های آینده کشور تعلق دارد. به طوری که جنگل ها و مراتع در هر کشور، تکیه گاهی است مطمئن برای توسعه اقتصادی- اجتماعی، مخزنی برای ذخیره سازی آب، پشتوانه ای برای تولید پایدار، بستری برای رونق کشاورزی، عرصه ای برای تولید چوب، زیستگاهی برای گونه های گیاهی و جانوری و حیات وحش، گردشگاهی برای تفریح، وسیله ای برای ایجاد شغل، وسیله ای برای تثبیت خاک و شن های روان و عنصری برای پالایش آلودگی هوا به شمار می آید (آرایش و همکاران، ۱۳۸۹).

۲-۲- نظر اسلام در خصوص جنگل

حفظ منابع طبیعی در دین مبین اسلام جایگاه ویژه ای دارد و در قرآن کریم و احادیث معصومین (ع) بر حفظ و احیاء آن تأکید شده است. دغدغه مسئولین نظام جمهوری اسلامی ایران جدا از این مقوله نیست، به گونه ای که مقام معظم رهبری این مقوله را جزیی از زندگی مردم می دانند که می فرمایند: “فرهنگ منابع طبیعی باید به معارف عمومی تبدیل شود”.

جنگل یکی از مواهب طبیعی و مفید و ضروری به شمار می رود و از ابتدای خلقت بشر تا کنون همواره برای تأمین رفاه و آسایش و بر طرف کردن حوائج و نیازمندی های انسانی مورد استفاده قرار گرفته است. متأسفانه دخالت های آگاهانه و ناآگاهانه انسان ها به انحاء مختلف و بهره برداری های غیر اصولی و نادرست از این منابع، چرای بی رویه دام، آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی و نیز طغیان آفات و بیماری های گیاهی و خسارات ناشی از گیاهان نا خواسته و مزاحم و … موجب بر هم خوردن تعادل حاکم بر این اکوسیستم های طبیعی شده و تخریب منابع طبیعی را تشدید کرده است (کیادلیری و آهنگران، ۱۳۸۳).

حضرت امام خمینی (ره): این جنگل ها مال ملت است نباید آن ها را خراب کرد.

مقام معظم رهبری: فرهنگ منابع طبیعی باید به معارف عمومی تبدیل شود. برای سرسبز نگه داشتن کشور باید نهضتی فراگیر برپا شود.

رسول اکرم (ص): شکستن شاخه ای از درخت به نزد من، مانند شکستن بال فرشتگان است.

رسول اکرم (ص) آثار صادقین جلد ۷ صفحه ۳۴۸: هر کس درختی غرس (بکارد) کند تا به ثمر برسد، خداوند در بهشت درختی برای او غرس می فرماید.

رسول اکرم (ص): «احترام زمین را نگه دارید که به منزله ی مادر شماست».

امام صادق (ع): خداوند برای رسولان خود، درختکاری و کشاورزی را انتخاب فرمود.

درخت کاری و ایجاد فضای سبز همواره مورد تأکید آموزه های دینی قرار گرفته است. زنان می توانند با آموزش و تربیت فرزندان خود، زمینه ی بهسازی محیط زیست را فراهم آورند.

در قرآن کریم از نابود کردن و تخریب محیط زیست به عنوان اعتداء (تجاوز) نام برده شده است و بر این اساس کسانی که رفتار ناشایست نسبت به محیط زیست داشته باشند، از رحمت و محبت خدا محروم خواهند ماند (سوره ی مائده، آیه ی ۸۶).

و از آب هر چیزی را زنده گردانیدیم (سوره انبیا، آیه ی ۳۰).

۲-۳- مروری بر وضعیت جنگل ها در جهان

عرصه های منابع طبیعی در برنامه ریزی های امروز دنیا دیگر به عنوان تفرجگاه های طبیعی و یا چشم اندازهای زیبا برای رفع خستگی در تعطیلات پایانی هفته مطرح نیستند. امروزه، جنگل ها و مراتع نه تنها به عنوان قطب تأثیرگذار اقتصادی بلکه به عنوان پشتوانه بقای سایر بخش های اقتصادی مورد توجه قرار گرفته اند. تداوم و استمرار این بخش حیاتی و حفظ این پشتوانه تولیدی به نوع ارتباط بخش زنده محیط زیست با بخش غیر زنده آن بستگی دارد و زمانی که تعادل لازم در بهره وری از منابع با ظرفیت های تولیدی آن از طریق مدیریت اصولی انسان در اکوسیستم های طبیعی بوجود آید، این نقش حیاتی خواهد بود (بهبهانی، ۱۳۷۵).

جنگل و مرتع که از منابع طبیعی تجدید شونده است از پیچیده ترین پدیده های طبیعی اکوسیستم جهانی محسوب می شود که تخریب آن نه تنها منجر به از بین رفتن سرمایه های ژنتیکی می گردد بلکه در نظم و تعادل محیط زیست نیز اختلال ایجاد می کند.

امروزه جنگل ها و مراتع به عنوان یکی از منابع ارزشمند تنوع زیستی در اثر بهره برداری های گوناگون و تبدیل اراضی جنگلی به سایر کاربری ها با بحران بزرگی مواجه شده اند، طبق برآورد های بعمل آمده، پیش بینی می شود که در صورتی که نرخ جنگل زدایی در جنگل های گرمسیری همچنان ادامه یابد، این احتمال وجود خواهد داشت که تا ۵۰ الی ۱۰۰ سال آینده، نیمی از تمامی گستره ی گونه ای منقرض شوند (می، ۱۹۹۸)[۲].

۳- Non – Governmental Organization

۱- May

50,000 ریال – خرید

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.

مطالب پیشنهادی:
  • تحقیق ساختار جنگل و تنوع زیستی و عوامل تخریب در جنگلهای زاگرس
  • برچسب ها : , , , , , , , , , , , , , , , , ,
    برای ثبت نظر خود کلیک کنید ...

    به راهنمایی نیاز دارید؟ کلیک کنید

    جستجو پیشرفته

    دسته‌ها

    آخرین بروز رسانی

      پنج شنبه, ۶ اردیبهشت , ۱۴۰۳
    اولین پایگاه اینترنتی اشتراک و فروش فایلهای دیجیتال ایران
    wpdesign Group طراحی و پشتیبانی سایت توسط digitaliran.ir صورت گرفته است
    تمامی حقوق برایpayandaneshjo.irمحفوظ می باشد.