پیشینه تحقیق گیاه شناسی و موارد مصرف سورگوم و آبیاری سورگوم با پساب فاضلاب و گیاه پالایی دارای ۴۸ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۱-۱- مقدمه    ۵
۱-۲- سورگوم    ۶
۱-۳- طبقه بندی علمی سورگوم    ۹
۱-۴- طبقه بندی ژنتیکی سورگوم:    ۹
۱-۵- توصیف گیاه شناسی سورگوم    ۱۰
۱-۶- انواع سورگوم :    ۱۰
۱-۷- سورگوم شیرین    ۱۱
۱-۸- موارد مصرف سورگوم    ۱۱
۱-۹- اهمیت اقتصادی سورگوم    ۱۲
۱-۱۰- فیزیولوژی سورگوم    ۱۳
۱-۱۱- زمان کاشت    ۱۴
۱-۱۲- زمان نگهداری ساقه پس از برداشت    ۱۵
۱-۱۳- میزان قند در اندام‌های مختلف سورگوم شیرین درمراحل مختلف رشد    ۱۵
۱-۱۴- کربوهیدرات‌ها    ۱۶
۱-۱۵- بیوسنتز ساکارز    ۱۷
۱-۱۶- ساکارز در گیاهان سه کربنه و چهارکربنه    ۱۸
۱-۱۷- اهمیت نیتروژن برای گیاهان    ۱۸
۱-۱۸- نقش نیتروژن در رشد گیاه    ۱۹
۱-۱۹- اثر عناصر غذایی بر راندمان مصرف کود    ۲۱
۱-۲۰- پساب یا فاضلاب:    ۲۲
۱-۲۱- پیشینه مصرف پسابها و فاضلابها    ۲۳
۱-۲۲- ویژگی های پساب ها و فاضلاب ها    ۲۳
۱-۲۳- خصوصیات فیزیکی    ۲۳
۱-۲۴- خصوصیات شیمیایی و بیولوژیکی    ۲۴
۱-۲۵- ترکیب فاضلاب    ۲۴
۱-۲۶- انواع فاضلاب    ۲۵
۱-۲۷- کاربرد پساب در آبیاری و رعایت استانداردهای بین المللی    ۲۵
۱-۲۸- آبیاری گیاهان با پساب فاضلاب خانگی    ۲۵
۱-۲۹- آبیاری سورگوم با پساب فاضلاب    ۲۷
۱-۳۰- آبیاری با پساب و تأثیر آن بر خاک    ۲۸
۱-۳۱- اثرات آبیاری با پساب بر عملکرد گیاه    ۲۸
۱-۳۲- فلزات سنگین :    ۲۸
۱-۳۲-۱- تعریف و رده بندی :    ۲۸
۱-۳۲-۲- آرسنیک    ۲۹
۱-۳۲-۳- جیوه    ۲۹
۱-۳۲-۴- سرب    ۳۰
۱-۳۲-۵- کادمیوم    ۳۱
۱-۳۲-۶- نیکل    ۳۱
۱-۳۲-۷- منابع فلزات سنگین در خاک:    ۳۲
۱-۳۳- گیاه پالایی    ۳۴
۱-۳۳-۱- تاریخچه    ۳۵
۱-۳۳-۲- مزایا و معایب گیاه پالایی فلزات سنگین    ۳۵
۱-۳۳-۳- گیاهان پالایش کننده    ۳۶
۱-۳۳-۴- تیره های گیاهی و انباشت فلزات    ۳۶
۱-۳۳-۵- کاربرد گیاهان بیش انباشتگر در گیاه پالایی:    ۳۷
۱-۳۳-۶- مصرف تولیدات گیاه پالایی:    ۳۷
۱-۳۳-۷- آینده گیاه پالایی    ۳۸
منابع و مآخذ    ۳۹

 منابع :

خدابنده، ن. ۱۳۶۶٫ زراعت گیاهان صنعتی. انتشارات دانشگاه صنعتی.

احمدپور، ه. ۱۳۸۴٫ مقایسه کربوهیدرات ها در سورگوم شیرین و سورگوم دانه ای در مراحل مختلف رشد. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده زیست شناسی. دانشگاه اصفهان. اصفهان. ایران.

المدرس، ع. ۱۳۶۶٫ گزارش طرح مشترک بررسی سازگاری، به نژادی و به زارعی سورگوم در سال­های ۶۳ تا ۶۵٫ انتشارات اداره کل کشاورزی استان اصفهان. ۱۰-۱٫

المدرس، ع.، طاهری، ر. و صفوی، و. ۱۳۸۷٫ سورگوم: گیاه­شناسی، زراعت و بیوتکنولوژی. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.

المدرس، ع. ۱۳۷۰٫ گزارش پیشرفت کار طرح مشترک و بررسی سازگاری، به نژادی و به زراعی سورگوم در سال ۱۳۶۷ و ۱۳۶۸٫ انتشارات دانشگاه اصفهان. ۱۶۲-۱۴۶٫

سمیرمی، ج. ۱۳۸۴٫ بررسی اثر پساب تصفیه شده زابل بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم و خصوصیات هاک. پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت. دانشکده کشاورزی. دانشگاه زابل.

شریعتی، م. ۱۳۷۳٫ ارزیابی کیفیت شیمیایی فاضلاب و استفاده از آن در آبیاری. مجله آب و محیط زیست. ۱۰٫  ۵۵-۵۱٫

جلالی، ع.، گلوی، م.، قنبری، ا.، رمرودی، م. و یوسف الهی، م. ۱۳۸۹٫ اثر آبیاری با فاضلاب تصفیه شده ضهری بر عملکرد و جذب فلزات سنگین در سورگوم علوفه ای(Sorghum biocolor L.)، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی علوم آب و خاک ۱۴(۲)، ۲۴-۱۵٫

ملکوتی، م. ج. و همایی، م. ۱۳۸۳٫ حاصلخیزی خاک های مناطق خشک و نیمه خشک” مشکلات و راه حل ها”. چاپ دوم. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس تهران. ۶۰۰ .

ملکوتی، م. ج. و نفیسی، م. ۱۳۷۳٫ مصرف کود در اراضی زراعی. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.

احمدی، ع. پ.، احسان زاده، ن. و جباری، ف. ۱۳۸۳٫ مقدمه ای بر فیزیولوژی گیاهی. جلد اول. چاپ اول. دانشگاه تهران. تهران. ایران.

بای بوردی، م. ۱۳۷۲٫ فیزیک خاک، انتشارات دانشگاه تهران.

بهشتیان، ز. و المدرس، ع. ۱۳۹۰٫  بررسی اثر آبیاری با پساب روی رشد و کربوهیدرات سورگوم شیرین.  اولین همایش ملی گیاه پالائی۲۷ بهمن ۱۳۹۰ کرمان.

بهره مند، م. ر.، افیونی، م.، حاج عباسی، م. ع. و رضایی نژاد، ی. ۱۳۸۱ . اثر لجن فاضلاب بر برخی ویژگی های فیزیکی خاک . علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. ۴، ۱۰-۱٫

خواجه پور، م. ر. ۱۳۸۳٫ گیاهان صنعتی. چاپ اول. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان. ۵۶۴٫

منزوی، م. ۱۳۷۳٫ تصفیه فاضلاب. جلد دوم. دانشگاه تهران.

نوشاد، ح. ف.، رونقی، ا. و کریمیان، ن. ع. ۱۳۸۰٫ بهبود بازدهی کود ازته در کشت ذرت با اندازه گیری  ازت نیتراتی و کلروفیل برگ. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. جلد ۵٫ ۳٫ ۷۵-۶۵٫

واثقی، س.، شریعتمداری، ح.، افیونی، م. و مبلی، م. ۱۳۸۰ . اثر لجن فاضلاب بر غلظت فلزات سنگین در گیاهان کاهو و . اسفناج در خاک های با اسیدیته متفاوت. مجله علوم و فنون باغبانی ایران .جلد ۳ و ۴٫

هیأت تحریریه.۱۳۷۰٫ ضرورت جمع آوری و تصفیه فاضلاب در ایران. فصلنامه آب و فاضلاب کشور.

هیأت مؤلفان. ۱۳۷۳٫ شیمی عمومی. مرکز فرهنگی نشر گستر..

۱-۱- مقدمه

در حال حاضر با جمعیت رو به رشد، روند کاهشی زمین های زراعی و افزایش تقاضا برای غذا و  سوخت های زیستی، جهان نمی­تواند با گسترش شمار سطوح برداشت نیازهای جمعیت رو به رشد را تأمین کند(Wurth, 2003). استفاده از ژنتیک برای بهبود بهره وری محصول، ترویج حفاظت و مدیریت خاک و استفاده ازمحصولات کشاورزی پر بازده ضروری است. بر اساس پیش بینی­ها تا سال ۲۰۳۰ میلادی، با رشد جمعیت جهان، نه تنها تقاضا برای مواد غذایی ۵۰ درصد بیشتر می‌شود، بلکه بحران انرژی نیز مزید بر علت خواهد شد. از این رو برای برون‌رفت از این دو مشکل مشترک راه حل‌های واحد و متفکرانه‌ای را باید در نظر گرفت. بهترین راه برای توسعه سوخت‌های زیستی به کارگیری اراضی بایر است هر چند که برای تأمین نیازهای اساسی سوخت‌های زیستی منابع متعدد گیاهی وجود دارد، اما با این وجود برای هر کشوری که زمینه و پتانسیل خاص خود را داشته باشد می‌توان به گونه‌ای این موضوع حیاتی را در نظر گرفت(Wurth, 2003). لذا گیاهان به عنوان مهم‏ترین منابع تجدید پذیرو اولین منبع تأمین کننده مواد غذایی برای بشر و دیگر جانوران بوده و به عنوان حلقه اول زنجیره غذایی مورد توجه می­باشند. با توجه به کمبود منابع، انتخاب گونه‏هایی با نیازهای حداقلی برای رشد و بازده بالا در تولید یکی از ضروریات ادامه زندگی می‏باشد (خدابنده ، ۱۳۶۶). ایران از نظر وضعیت اقلیمی جزء کشورهای خشک جهان است که البته روی کمربند خشکی جهان قرار دارد، در ۸۰ سال گذشته جمعیت ایران هفت برابر شده است توسعه جمعیت، توسعه صنعت و کشاورزی و شهرنشینی را در پی دارد بنابراین ما به مرز بحران آبی نزدیک می‌شویم. یا تدبیر و ارتقاء دانش کشاورزی و آشنایی با گونه های گیاهی کم نیاز و مقاوم به خشکی می توان از این اراضی به نحو احسنت بهره مند شد وگوشه­ای از نیازهای غذایی و سوختی جامعه را تأمین کرد؛ از آنجایی که وسعت زیادی از مساحت کشور ایران را بیابان و اراضی کم آب در برگرفته است لذا استفاده از منابعی چون نیشکر و چغندر‏قند که منابع اصلی تولید شکر در اغلب نقاط جهان هستند، برای چنین اقلیمی مناسب نیست ( جدول۱- ۱). پس برای استفاده از ظرفیت‏های اراضی قابل کشت کشورمان بایستی به دنبال یافتن گیاهی باشیم که قابلیت رشد در شرایط گرم و خشک را داشته باشد و بدین طریق از هدر­ رفت منابع ملی نظیر آب و غیره جلوگیری کنیم. سورگوم شیرین[۱] گیاهی مقاوم به شرایط آب و هوایی گرم و خشک است، لذا می‏تواند جایگزین مناسبی برای چغندر‏قند و نیشکر در کشور باشد (احمد پور، ۱۳۸۴). تحقیقات نشان می‏دهد که گیاه مذکور با مصرف آب کم‏تر نسبت به ذرت و نیشکر و پتانسیل بالاتر تولید نسبت به سایر گیاهان ۴ کربنه، گزینه مناسبی برای حل چالش‏های موجود می‏باشد (Gnansounou et al., 2005).

۱-۱- سورگوم

سورگوم زراعی با نام علمی  Sorghum biocolor (L.) Moenchگیاهی از خانواده غلات است که در ایران ذرت خوشه‌ای نامیده می‌شد. با توجه به شباهت ظاهری این گیاه با ذرت و ارزن که باعث شده‌است، آمار سطح زیر کشت این گیاهان با هم مخلوط شود، برای تمایز آن از اسم سورگوم که یک اسم جهانی برای این گیاه است استفاده می‌شود.

سورگوم در بین غلات بعد از گندم، برنج، ذرت و جو در بین تولیدات جهان و مناطق کشت رتبه پنجم را داراست (Martin, 1986)و مهمترین کشور های تولید کننده هند، چین و روسیه هستند. خاستگاه سورگوم قاره آفریقا است و از دانه های آن جهت تغذیه استفاده می شود و ۳ هزار سال قبل از میلاد کشت می شده است. سطح زیر کشت سورگوم در جهان قریب به ۵۰ میلیون هکتار است و  بیشترین سطح زیر کشت آن را ارقام دانه­ای با ۴۷ میلیون هکتار، که حدوداً ۹۰% کشت را به خود اختصاص داده­اند، می باشد (FAO, 1998).

آمار سطح زیر کشت سورگوم در ایران در سال ۱۳۶۵ فقط شش هکتار گزارش شده که در حال حاضر به بیش از ۴۰ هزار هکتار رسیده است. کشت سورگوم در ایران دارای قدمت طولانی بوده و وجود توده های بومی مؤید این گفته است. توده‌های زراعی بومی سورگوم در ایران در مناطق جنوب خراسان، سیستان، کرمان، اصفهان، یزد، گیلان، مازندران و بنادر جنوبی بطور پراکنده وجود دارد. قدرت تحمل سورگوم به گرما بیشتر از سایر غلات است و به همین دلیل به آن شتر  گیاهان زراعی می­گویند و معمولا در مناطق گرم و خشک قابل کشت است. از طرفی با توجه به قرار گرفتن ایران در کمربند مناطق خشک و نیمه­خشک لزوم بهره برداری از گیاهان با درجه سازگاری بالا به اقلیم و شرایط خاکی کشور برای تأمین علوفه مورد نیاز دام بیش از پیش احساس می شود (FAO, 1998)( جدول ۱-۲).

سورگوم به علت خصوصیات منحصر به فرد نظیر مقاومت بالا به خشکی، سیستم ریشه ای افشان و خیلی وسیع، جذب رطوبت بالا، متحمل به شوری و در عین حال مصارف متعدد تغذیه ای و صنعتی از اهمیت خاصی برخوردار است. سورگوم از نظر فتوسنتزی جزء گیاهان C4 می باشد و فاقد مراحل تنفس نوری بوده و از کارآیی فتوسنتزی بالایی نسبت به گروه گیاهان C3 برخوردار است (Martin, 1985). سورگوم بدلیل توانایی در توقف رشد در اثر برخورد با دوره های کوتاه مدت خشکی و بهبود و شروع رشد پس از رفع آن به خوبی به شرایط خشکی سازگار و به کم آبی مقاوم است. این گیاه رطوبت بیش از حد را نیز بهتر از سایر غلات تحمل می­کند مخصوصا در مقایسه با ذرت، که در حالت زیادی آب به رشد خود ادامه می­دهد ولی ذرت در چنین حالتی از بین می­رود (Picok and Wilson, 1984).

سورگوم در بسیاری از مناطق از جمله نقاط مختلف ایران که متوسط حرارت تابستانی بیش از ۲۰ درجه سانتیگراد و تعداد روزهای بدون یخبندان ۱۲۵ یا بیشتر باشد کشت می شود (المدرس ،۱۳۶۶). در سورگوم ارتفاع ساقه به تعداد طول میانگره ها بستگی دارد. گره ها به صورت متوالی تا زمان انتقال مریستم از رشد رویشی به رشد زایشی تشکیل می شود. تعداد گره تحت تأثیر میزان ازت و طول میانگره نیز تحت تأثیر رطوبت خاک قرار دارد. مصرف عمده سورگوم بیشتر برای تأمین علوفه است (Clombacher and Breyer, 2000). فیبرهای موجود در ساقه کاربرد صنعتی دارند و از دانه های سورگوم در نواحی گرمسیری خشک آرد تهیه می شود یا مانند برنج طبخ می شود(Ronney et al., 2000) (جدول ۱-۳).

۱-۱-  طبقه بندی علمی سورگوم

گیاه سورگوم (Sorghum bicolir L.) از جنس Sorghum متعلق به خانواده Poaceae و زیر خانواده Panicoideae  و طایفه Andropogoneae می باشد(De Wet, 1999) (جدول ۱-۴).

۱-۱- طبقه بندی ژنتیکی سورگوم:

سورگوم ها از نظر تعداد کروموزم به سه دسته تقسیم می شوند سورگوم های ورسی کالر S.versi color که ۱۰n =2 بوده گیاه یک ساله وحشی و در آفریقا یافت می­شود و سورگوم بی کالر S.bicolor که ۲۰ n =2 و دیپلوئید و همان سورگوم معمولی می­باشد که سودان گراس نیز جزء این گروه است و در نهایت سورگوم های S.halopense که ۴۰ n =2و تتراپلوئید چند ساله هستند مانند جانسون گراس ( قیاق). سورگوم گیاهی است خود گشن که درصد دگر گشنی آن نزدیک به ۵ درصد است که در سودان گراس این درصد بیشتر از همه است. در خوشه سورگوم ممکن است تا ۴۰۰۰ بذر تشکیل شود که وزن هزار دانه آن ۱۶ تا ۴۰ گرم می باشد. دانه آن گرد و کروی به رنگ قهوای متمایل به قرمز می باشد. استفاده مستقیم دام از علوفه تازه سورگوم ممکن است باعث مسمومیت دام شود زیرا در برگهای سورگوم جوان ماده گلوکوزیدی به نام دورین[۱] وجود دارد که سمی است وقتی که به پروسیک اسید تبدیل می­شود باعث مسمومیت دام می­شود. برای کم شدن خطر مسمومیت دام نبایستی از علوفه تازه استفاده کرد وقتی ارتفاع ساقه سورگوم از ۵۰ سانتی متر به طرف ۱۰۰ سانتی متر حرکت می­کند میزان این ماده سمی کاهش پیدا می کند، همچنین در سیلو نیز از بین می­رود (Dahlberg, 2000).

۱-۱-   توصیف گیاه شناسی سورگوم

سورگوم گیاهی علفی و معمولا یک ساله است؛ اما انواعی از آن نیز وجود دارند که می­توانند از طریق تولید پنجه­های تازه و ریزوم از بخش­های قدیمی گیاه سال ها باقی بمانند (House, 1985). طول دوره زندگی در انواع مختلف آن بین ۴۵ تا ۱۸۰ روز است و ارتفاع آن از ۶۰ تا ۴۶۰ سانتی متر متغیر است. غالباً در مزارع، تولید یک ساقه منفرد منتهی شونده، می­کند؛ اما ظرفیت بسیار متنوعی در پنجه زنی بسته به واریته و جمعیت از خودشان نشان می­دهند (Doggett, 1988) این محصول انواع مختلفی دارد و از نقطه نظر مصرف به چهار گروه شیرین ،دانه­ای ،علوفه­ای و جارویی تقسیم بندی می­شود(Martin, 1986).

۱-۲-   انواع سورگوم :

سورگوم ها بر حسب نوع مصرف به ۵ دسته تقسیم می شوند. ۱ – سورگوم دانه ای[۱]: از دانه های آن به عنوان غذای انسان، دام و طیور استفاده می شود. ۲ – سورگوم علوفه ای[۲]: که به نام سورگو[۳] معروف است. دارای ساقه های بلند آبدار و شیرین است. سودان گراس از ارقام سورگوم علوفه ای است که گیاه یک ساله با ساقه های باریک و قدرت پنجه زنی بالا است. ۳ – سورگوم شیرین یا قندی[۴]: ساقه های بلند این گیاه حاوی مواد قندی است. از شیرابه ساقه قند مایع تولید می­شود. عملکرد آن بیشتر از سورگوم دانه­ای است لذا برای تولید علوفه سبز و سیلویی کشت می شود. ۴ – سورگوم جارویی[۵]: به دلیل انشعابات زیاد و طویل و خوشه برجسته به عنوان جاروب استفاده می شود. ۵ – سورگوم مومی[۶] : اندوسپرم این گیاه داری موم است که برای ساختن چسب به کار می رود (المدرس ، ۱۳۸۷).

Grain sorghum

۲٫ Grass sorghum

۳٫ sorgo

۴٫ Sweet sorghum

۵٫ Broom sorghum

۶٫ Waxy sorghum

۱٫ Dhurin

[۱]. Sweet sorghum