پیشینه تحقیق گیاهشناسی گیاه بلوط و اهمیت تنوع ژنتیکی و روشهای مختلف ارزیابی آن و انواع نشانگرها و کاربرد مارکرهای DNA دارای ۴۰  صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۱-۱ مقدمه    ۶
۱-۲ گیاهشناسی تیره راش (Fagaceae)    ۷
۱-۳  شرح تاکسونومیک جنس بلوط Quercus    ۷
۱-۳-۱ خصوصیات تاکسونومیک گونه  Lindl.  Quercus brantii    ۸
۱-۴  پراکندگی جهانی این جنس    ۹
۱-۵  پراکندگی این جنس در ایران    ۱۰
۱-۶  شرایط اکولوژیکی    ۱۱
۱-۷  ترکیبات شیمیایی بلوط    ۱۲
۱-۸  اهمیت درمانی بلوط    ۱۲
۱-۹  مصرف خوراکی بلوط    ۱۳
۱-۱۰  اهمیت اقتصادی بلوط    ۱۴
۱-۱۱  تنوع ژنتیکی :    ۱۴
۱-۱۱-۱  اهمیت تنوع ژنتیکی و روشهای مختلف ارزیابی آن    ۱۵
۱-۱۲ انواع نشانگرها:    ۱۶
۱-۱۲-۱  نشانگرهای مورفولوژیکی    ۱۶
۱-۱۲-۲ نشانگرهای بیوشیمیایی    ۱۷
۱-۱۲-۳  نشانگرهای مولکولی  مبتنی بر DNA    ۱۸
۱-۱۲-۳-۱ روش‌های غیر مبتنی بر PCR    ۱۹
۱-۱۲-۳-۲  نشانگرهای مبتنی بر PCR    ۲۰
۱-۱۲-۳-۲-۱  نشانگرRAPD:    ۲۰
۱-۱۲-۳-۲-۲  نشانگرAFLP:    ۲۰
۱-۱۲-۳-۲-۳  نشانگرSSR:    ۲۱
۱-۱۲-۳-۲-۴  نشانگرISSR:    ۲۱
۱-۱۲-۳-۲-۵  نشانگرSRAP:    ۲۲
۱-۱۳ کاربرد مارکرهای DNA :    ۲۳
۱-۱۴ واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR)    ۲۵
۱-۱۴-۱  مراحل واکنش زنجیرهای پلیمراز    ۲۵
۱-۱۵ تجزیه و تحلیل دادهها    ۲۷
۱-۱۵-۱ دندروگرام :    ۲۷
۱-۱۵-۲  تجزیه خوشهای:    ۲۸
۱-۱۵-۳  ضریب شباهت:    ۲۹
۱-۱۵-۴  انتخاب الگوریتم:    ۲۹
۱-۱۶ بررسی کارآیی الگوریتم مورد استفاده در تجزیه کلاستر:    ۲۹
۱-۱۷ شاخص شانون    ۳۰
۱-۱۸ بررسی تنوع و تفاوت ژنتیکی بین جمعیتها براساس آنالیز Nei    ۳۰
۱- ۱۹ سابقه تحقیق    ۳۰
۱- ۱۹- ۱ مروری بر برخی پژوهشهای علمی انجام شده بر روی Quercus brantii Lindl.    ۳۰
۱-۱۹-۲- مروری بر برخی پژوهشهای انجام شده با استفاده از نشانگرSRAP    ۳۱
منابع:    ۳۴

منابع:

 ارزانی، الف. .۱۳۸۳٫ اصلاح گیاهان زراعی. مرکز نشر دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ص ۱۸۶٫

جزیره­ای، م. و رستاقی، الف. . ۱۳۸۲٫ جنگل شناسی زاگرس، انتشارات دانشگاه تهران، ص ۱۰۹-۲۹۸٫

ذوالفقاری، ر.، اکبری­نیا، م.، مردی، م. و قناتی، ف. . ۱۳۸۷٫ مطالعه تنوع ژنتیکی بلوط ایرانیQuercus brantii در جوامع مختلف ارتفاعی استان کهکیلویه و بویر احمد با استفاده از نشانگر مولکولی ریزماهواره(SSR). دو فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، جلد۱۶، شماره ۲، ص۱۷۲-۱۸۱

زرگری، ع. . ۱۳۷۵٫ گیهان دارویی. انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم، جلد دوم، ص ۴۷۸-۴۸۵٫

زهزاد، ب. . ۱۳۸۳٫ سیستماتیک گیاهی (۲). انتشارات دانشگاه پیام نور، ص ۳۶٫

صالحی جوزانی، غ.، عبد میشانی، س.، حسین زاده، ع. و طباطبایی، ب.ا.س. . ۱۳۸۲٫ بررسی تنوع ژنتیکی در برخی از ارقام تجاری سیب زمینی ایران با استفاده از تکنیک RAPD-PCR. مجله علوم کشاورزی ایران. ۳۴، ۱۰۲۱-۱۰۲۹٫

عبدمیشانی، س. و بوشهری، س. ا. . ۱۳۷۷٫ اصلاح نبات (جلد دوم). انتشارات دانشگاه تهران. ۳۵۲ ص۳٫

قهرمان، ا. . ۱۳۶۹٫ کوروموفیتهای ایران (سیستماتیک گیاهی). مرکز نشر دانشگاهی تهران، چاپ سوم، صفحات ۴۱۴-۴۱۶، ص ۴۲۲-۴۲۵٫

مشایخی، ش.، شیران، ب.، جهانبازی، ح.، هوشمند، س.، سلطانی، ع. و سرخه، ک. . ۱۳۸۹٫ ارزیابی تنوع ژنتیکی بلوط ایرانی در استان چهارمحال­و­بختیاری. نشریه جنگل و فرآورده­های چوب، دانشکده منابع طبیعی، دوره ۶۳، شماره۱، ص۷۷-۹۰٫

مظفریان، و. . ۱۳۷۳٫ رده بندی گیاهی. انتشارات سپهر تهران، کتاب دوم: دولپه ای ها، ص ۵۳-۵۴٫

مظفریان، و. .۱۳۸۳٫ درختان و درختچه­های ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، ص۲۷۶-۲۷۹

نقوی، م.ر.، قره یاضی، ب. و حسینی سالکده، ق. . ۱۳۸۸٫ نشانگرهای ملکولی. انتشارات دانشگاه تهران. فصل هفتم، ص۱۴۳٫

Alfonso-Corrado, C., Esteban-Jimenez, R., Clark-Tapia, R., Pinero, D., Campos, J. E. and Mendoza, A. Clonal and genetic structure of two Mexican oaks: Quercus eduradii and Quercus potosina (Fagaceae). Evolutionary Ecology,18 , 585-599.

Bardakci, F. 2000, Random Amplified Polymorphic DNA (RAPD) markers. Turkish Journal of Biology, 25 , 185-196.

-۱ مقدمه

بلوط (Quercus) از تیره راش (Fagaceae) یکی از متنوع­ترین جنس­های درختان نواحی معتدل با بیش از ۵۰۰ گونه در سراسر جهان است(۶۱). بلوط جزء گیاهان پهن برگ است و اساساً این جنس بومی نیمکره شمالی می­باشد و شامل گونه­های خزان­پذیر و همیشه­سبز می­باشد که در عرض­های جغرافیایی مختلف آسیا و آمریکا گسترده شده­است (۱۵). از زمان داروین بلوط به عنوان یک جنس مدل برای مطالعه فرآیندهای تکاملی و گونه­زایی به کار می­رود، سازگاری بالا و مراحل مختلفی از جریان ژنی بین گونه­ای به طور معنی­داری در پیدایش صدها گونه و زیرگونه و اکوتیپ­های متعدد مشارکت داشته­است(۲۱). از یک طرف این انعطاف­پذیری فنوتیپی و تنوع ژنی باعث موفقیت این جنس در گونه­زایی شده­است و از طرف دیگر این خاصیت مشکلاتی را در تخمین تنوع ژنتیکی بین گونه­ها و ساختار ژنتیکی جمعیت­ها و ارتباط تاکسونومیکی بین گونه­ها ایجاد کرده­است که باید به طریقی این مشکل رفع شود(۳۰). یکی از علل عمده این تنوع ژنتیکی در بلوط فراوانی تبادل ژنی و دخول بین گونه­های جنس بلوط هیبریداسیون می­باشد(۲۴).

در حال حاضر با فشار ناشی از تخریب و بهره­برداری از جنگل­ها توسط انسان، تغییرات اقلیم و پدیده گرم شدن کره زمین پیش­بینی می­شود، طی ۵۰ تا ۱۰۰ سال آینده جمعیت بسیاری از گونه­های گیاهی در رویشگاه­های کنونی ضعیف و ضعیف­تر شده (۳) و آینده جنگل­های بلوط را با مخاطرات جدی مواجه سازد. همچنین وجود مشکلاتی نظیر کمبود درختان مادری، تناوب سال بذر­دهی، آفات و امراض، تولید دانه ناکافی و نامناسب، ضعف دانه­زادی و عدم نگهداری دانه­ها برای مدت طولانی (۶۳)، روند احیاء طبیعی جنگل­ها را از طریق بذر با مشکل روبرو کرده­است. تدوین برنامه حفاظت از منابع ژنتیکی بلوط و توسعه و احیاء جنگل­های آن از طریق بذرکاری و نهال­کاری می­تواند از جمله مهمترین و اصولی­ترین اقدامات احیایی و حفاظتی رویشگاه­های این جنس باشد. بطورکلی گزارشات موجود نشان می­دهد که در بسیاری از موارد به دلیل ناسازگاری ژنتیکی نهال­های کاشته شده با شرایط محیطی(۱۵)، نرخ پایین زنده­مانی آنها(۵۱)، باید توسط بذر ژنوتیپ­هایی جنگل­کاری شود که با شرایط اقلیمی دوره­های آینده سازگاری داشته باشد. با این وجود تنظیم و اجرای برنامه­های حفاظت از منابع ژنتیکی و جنگل­کاری با بذر ژنوتیپ­های سازگار با استرس­های احتمالی نیازمند کسب اطلاع از تنوع ژنتیکی بین و درون جمعیت­ها است(۵۳).

علاوه بر اهمیت اکولوژیکی بلوط، این جنس دارای مصارف دارویی، خوراکی و صنعتی فراوان نیز می­باشد(۲۸). این جنس یکی از مهمترین گیاهان چوبی تشکیل­دهنده جنگل­های بلوط غرب محسوب می­شود ولی به دلیل دور شدن این جنگل­ها از حالت کلیماکس و کاهش قابل توجه گونه­های جنگلی تعیین تنوع ژنتیکی و حفاظت ذخایر آنها ضروری به نظر می­رسد(۲۳).

مطالعات قبلی مدارک فراوانی را مبنی بر تنوع بین­گونه­ای براساس کاراکترهای فنوتیپی فراهم کرده­اند  تنوع در این جنس براساس ویژگی­های بیولوژیک، مورفولوژیک و فنولوژیک شناسایی و شرح داده شده است، به خصوص مورفولوژی برگ در این مورد مفید است و ساختار جمعیت بلوط­ها بر اساس ویژگی مورفولوژیکی برگ مطالعه شده است (۶۱ و ۲۱). مارکرهای مولکولی مهمترین و کاربردی­ترین سیستم­های مارکری هستند که گستردگی زیادی داشته و هر روزه در حال توسعه و تکامل هستند، و از آنجا که در اولین سطح از بیان ژن مطرح می شوند خیلی دقیق بوده و دارای تنوع زیاد و پلی مورفیسم بالا هستند (۱۵). در بین نشانگرهای مولکولی ریزماهواره­ها به دلیل توانمندیهای ویژه­ای که در شناسایی تنوع ژنتیکی ارقام و گونه­های مختلف درختان دارند از کارایی بالایی برخوردارند.

 ۱-۲ گیاه­شناسی تیره راش (Fagaceae)

تیره راش (بلوط یا پیاله­داران) در جهان دارای ۶ جنس و حدود ۶۰۰ گونه است. درختان یا درختچه­هایی یک­پایه، خزان­کننده یا همیشه­سبز هستند. برگ­ها متناوب، ساده، کامل، دندانه­دار، کنگره­دار یا دارای لوب­های شانه­ای، دمبرگ­دار گوشوارک­دار که زود­افت و در برخی پایا هستند. گل­ها یک­جنسی و در سنبله­های دم­گربه ای مجتمع­اند. گل­های نر دارای کاسه­ای کوچک با تعدادی پرچم و گل­های ماده دارای کاسه­ای کوچک چسبیده به ۳ تا ۶ برچه با تمکن محوری و تخمدان زیرین و دارای خامه و کلاله­های آزاد هستند. در کنار هر برگک سنبله­ی ماده معمولا گل­آذین گرزنی شامل ۳ گل وجود دارد که گاهی فقط یک گل از آن به رشد خود ادامه می­دهد. گل­های ماده را اندامی پیاله­ای شکل حاصل از تراکم برگک­های فلس مانند محصور می­کند که همراه با رشد فندقه­ها رشد می­کند و نقش حفاظت فندقه را بر عهده می­گیرد. در هر گل فقط یک برچه می­تواند به رشد خود ادامه دهد و به یک فندقه تبدیل شود. گاهی گیاه­شناسان گیاهان این تیره را به دلیل داشتن کاسه گل پیاله­مانند، که به خصوص در بلوط و شاه­بلوط قابل توجه است، پیاله­داران نیز می­گویند (۱۰و۸).

۱-۳  شرح تاکسونومیک جنس بلوط Quercus

بلوط یکی از متنوع­ترین جنس­ها از درختان نواحی معتدل است که بر اساس گفته­ی محققان شمار گونه­های بلوط بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ متفاوت است (۶۱). در این جنس سنبله نر به شکل شاتون آویخته و محور آن دارای گل­های منفردی با پوششی متشکل از پنج قطعه در قاعده است که به هم متصل شده و دارای ۵ یا تعدادی پرچم است. سنبله ماده معمولاً کم­گل است و غالباً فقط به یک گل یا دو گل ختم می­شود. بخش پایین هر گل را اجتماعی از فلس­ها به صورت پیاله محصور می­سازد. گلپوش دارای ۶ قطعه واقع در دو حلقه است. مادگی زیرین و دارای دو تخمک واژگون بوده و خامه به کلاله سه­بخشی منتهی است. میوه بصورت فندقه بزرگی با برون­بر چرمی است که قاعده­ی آن درون پیاله­ای مقاوم قرار دارد. مادگی در جریان رشد تمام تخمک­های خود را از دست داده و فقط یکی از آنها به رشد خود ادامه می­دهد، بنابراین  میوه بلوط یک فندقه­ای است. بیشتر گونه­های بلوط درختان بلند جنگلی با تنه­های ضخیم و چوبی سخت و مقاوم هستند. بلوط­ها گاهی بیشتر از ۲۰۰ سال عمر می­کنند (۸). بسیاری از گونه­های بلوط دارای هر دو نوع تولید مثل جنسی و غیرجنسی هستند. تولید مثل جنسی از طریق تولید دانه و تولید مثل غیرجنسی از طریق پاجوش­های ریشه صورت می­گیرد و افراد حاصل در پاسخ به فاکتورهای اکولوژیکی و ژنتیکی متنوع می­شوند (۱۴). رده­بندی بلوط بر اساس رده­بندی کرانکوئیست به صورت زیر می­باشد:

Kingdom: Plantae

Division: Magnoliophyta

Class: Magnolipsida

Order: Fagales

Family: Fagaceae

Sub Family: Quercoideae

Genus: Quercus

۱-۳-۱ خصوصیات تاکسونومیک گونه  Lindl.  Quercus brantii

درختی است که هیچگاه مرتفع نیست (شکل۱-۳)، حداکثر به ارتفاع ۱۰ متر، با پوست خاکستری، شیار­دار، شاخه­های جوان با کرک­های زرد نمدی یا نمدی خاکستری شونده، جوانه­ها تخم­مرغی به طول ۲ تا ۵ میلیمتر با فلس­های درشت، کرکدار. برگ­ها در زمستان ریزان، در روی سطح فوقانی با کرک­های ستاره­ای تنک، سطح تحتانی با کرک­های ستاره­ای زرد یا خاکستری­شونده گاهی مخلوط با کرک­های غده­دار پتویی؛ پهنک به طول ۶-۱۰ (۱۵-) و عرض ۴-۷ (۹-) سانتیمتر، تخم­مرغی یا مستطیلی تخم مرغی، با قاعده قلبی، دندانه­های ۷ تا ۱۴ تایی کوتاه با نوکی به طول ۱-۲ میلیمتر؛ رگبرگ­های فرعی ۸-۱۶ جفت، موازی، تا میان دندانه­ها ممتد (در میان دندانه­ها نفوذ می کند)؛ رگبرگ­های بینابینی (فرعی­تر) وجود ندارد؛ دمبرگ به طول ۱-۲ سانتیمتر. گل آذین دم­گربه­ای نر به طول ۴-۶ سانتیمتر، با محور کرک­دار؛ گلپوش­های نر با بریدگی­های پهن ۴-۶ تایی کم­عمق (هیچگاه بریدگی­ها عمیق نیستند)، بریدگی­ها به نیمه گلپوش نمی­رسند؛ پرچم­ها ۵-۷ تایی. گل­های ماده منفرد یا دوتایی، با محوری به طول ۱۵ سانتیمتر. پیاله نیمه­کروی یا مخروطی که ۲۰ تا ۵۰ درصد میوه را در بر می­گیرد، به ارتفاع ۲-۳ سانتی­متر وقطر ۴ سانتی­متر، با فلس­های درشت، کرک­دار، به صورت افقی گسترده. میوه بلوط به طول تا ۵ سانتیمتر، با زخم محدب. این گونه اغلب گال ایجاد می­کند(۱۱).

۱-۴  پراکندگی جهانی این جنس

این جنس بومی نیمکره شمالی (اروپا، افریقا، آمریکای شمالی و آسیا مخصوصا در جزایر پلینزی در اقیانوس آرام) است (۱۴) و از نواحی قطبی تا نواحی نیمه­خشک پراکنده شده­است (۱۶). مکزیک یکی از مراکز تنوع جنس بلوط است که دارای ۱۳۵ تا ۱۵۰ گونه شامل ۸۶ گونه اندمیک می­باشد (۶۱)(شکل۱-۱).

۱-۵  پراکندگی این جنس در ایران

در ایران نیز چند گونه بلوط در جنگل­های شمال و غرب ایران انتشار دارند Q. macranthera با نام محلی اوری و Q.castanefolio با نام محلی مازو از مهمترین جنگل­های شمال و ارسباران هستند (۵). جنگل­های زاگرس که جنگل­های بلوط غرب نیز نامیده می شود با طول تقریبی ۱۳۰۰ کیلومتر در امتداد رشته­کوه زاگرس از جنوب آذربایجان غربی تا استان فارس ادامه دارند (۲۱ و ۱۴). درخت بلوط از بارزترین گیاهان درختی به شمار می­رود (۲۱). زاگرس جنوبی رویشگاه خالص گونه Q.brantii Lindl. یا بلوط ایرانی می­باشد(شکل۱-۲).

۱-۶  شرایط اکولوژیکی

درخت بلوط در خاک پررس مرطوب رشد می­کند ولی خاک­های شنی را نیز تحمل می­کند. این درخت در مناطق جنگلی و پست یافت می­شود. جنگل­های بلوط به دوره کوتاه خشکی در تابستان و باران زیاد در بهار نیاز دارند (۲).

۱-۷  ترکیبات شیمیایی بلوط

در پوست و برگ درختان بلوط تانن­هایی وجود دارد که از نظر ترکیب شیمیایی مشابهت نزدیک با یکدیگر دارند. پوست شاخه­های جوان برخی گونه­های دارویی دارای ۱۰ تا ۲۰ درصد (در شاخه­های مسن ۰ تا ۱۰ درصد) از نوعی تانن فیزیولوژیکی یعنی اسید کوئرسیتانیک[۱] محلول در آب، نوعی قند محلول در آب به نام کوئرسیت[۲]، ۶/۱ درصد اسید گالیک، اسید مالیک، یک ماده تلخ به نام کوئرسین[۳] ، فلوروگلوسین، موسیلاژ، مواد پکتیکی، مواد رزینی، اکسالات کلسیم و نوعی ماده رنگی قرمز به نام قرمز بلوط و به مقدار کم از کولاکاتشین[۴] و غیره است. میوه دارای ۵ درصد ماده روغنی، ۶۵/۶ درصد پروتئین، ۷ درصد از قندهای مختلف، ۳/۴۴ درصد آمیدون، ۲/۳ درصد پنتوزان، مقدار کمی کوئرسیت و معادل ۷ درصد از نوعی تانن است. در گال که بر روی برگ و جوانه­های بلوط تحت اثر گزش حشرات مخصوص از دسته نیم­بالان، ایجاد می­شود نوعی تانن به نام اسید گالوتانیک[۵] یافت می­شود که سابقا آن را انیدریدی از اسید گالیک تصور می­نمودند و در نتیجه آن را اسید­دی­گالیک[۶]  نوعی گلوکوزید تصور می­کردند (۴).

[۱]. quercitannic acid

[۲]. quercite

[۳]. quercine

[۴]. colacatechine

[۵]. gallotannic acid

[۶]. digallic acid

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.