-
دسته: رشته ادبیاتفرمت : word | صفحات : 39قیمت: 5000 تومان532 views
پیشینه تحقیق بررسی احوال و اندیشه ها و شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی روزگار غزالی و مولوی دارای ۳۹ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.
فهرست مطالب
فصل اول ۱
((بررسی شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی روزگار غزالی و مولوی)) ۱
۲-۱- بررسی شرایط و اوضاع سیاسی اقتصادی و فرهنگی دوران غزالی ۳
۲-۲- غزالی در دستگاه سلجوقیان: ۵
۲-۲-۱- امتیازات دوران غزالی: ۶
۲-۲-۲- دوره اول زندگی غزالی: ۷
۲-۲-۳- غزالی بر مسند نظامیه: ۸
۲-۲-۴- دوره دوم زندگانی غزالی: ۹
۲-۲-۵- در طلب حقیقت: ۹
۲-۶- بررسی شرایط و اوضاع فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دوران مولوی: ۱۱
۲-۶-۱- اوضاع اجتماعی قرن هفتم هجری ۱۲
۲-۶-۲- اشعار مذهبی: ۱۴
۲-۶-۳- اوضاع علمی قرن هفتم هجری: ۱۴
فصل دوم ۱۶
((در احوال و اندیشهها و آثار غزالی و مولوی)) ۱۶
۳- مدخل: ۱۷
۳-۱- بررسی ماهیت ادبیات تطبیقی: ۱۸
۳-۲- مکاتب ادبیات تطبیقی: ۲۱
۳-۲-۱- مکتب ادبیات تطبیقی امریکایی: ۲۲
۳-۳- مکتب سوم؛ ادبیّات تطبیقی مارکسیستی: ۲۳
۳-۴- ادبیات تطبیقی در ایران معاصر: ۲۴
۳-۵- بررسی رویکرد گرایی احمد غزالی و مولوی در آثار خود: ۲۶
۳-۶- بررسی زندگینامه و شرح مختصر سبک ادبی مولوی و احمد غزالی: ۲۸
۳-۶-۱- احمد غزالی: ۲۸
۳-۶-۲- جلال‌الدین محمد بلخی: ۲۹
۳-۷- ویژگی شعر مولوی/ سمبولیسم: ۳۰
۳-۷-۱- تازگی تصویرها: ۳۰
۳-۷-۲- باطن نگری و تصویر اعماق: ۳۱
منابع: ۳۴
منابع:
سروش عبدالکریم، اوصاف پارسایان، نشر صراط، ۱۳۸۴، تهران.
زرین کوب، عبدالحسین، از کوچه رندان، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۸، تهران.
زرین کوب، عبدالحسین، تصوف ایرانی از منظر تاریخی، ترجمه مجدالدین کیوانی، انتشارات سخن، ۱۳۸۳، تهران.
همایی، جلال الدین، غزالی نامه، نشر هما، ۱۳۶۸ ، تهران.
احمدی، رضا. (۱۳۹۱). سیری در اندیشههای شعرای سده ۵ تا ۸ هجری، شیراز: دانشگاه شیراز، چاپ دوم.
تقوی،احمد،۱۳۸۴، بررسی اندیشههای عرفانی احمد غزالی، تهران، انتشارات امیرکبیر،
زرینکوب، عبدالحسین. (۱۳۷۳). تبیین اندیشههای عرفانی شعراء ، تهران: انتشارات علمی، چاپ نهم. (۱۳۷۹). دیدار با کعبه جان، تهران: سخن، چاپ دوم.
احمدی، رضا،۱۳۹۲،بررسی اندیشههای عرفانی حافظ و غزالی، مقاله علمی پژوهشی، تهران، مجله تدبیر، شماره ۴۴،
دانشور، سیمین، شناخت و تحسین هنر، نشر سیامک، ۱۳۷۵، تهران
شیمل، آن ماری، ابعاد عرفانی اسلام، ترجمه عبدالرحیم گواهی، نشر فرهنگ ۱۳۷۴، تهران. اسلامی،
ضیاءِ الدین سجادی- مقدمهای بر عرفان وتصوف- چاپ اول- ۱۳۷۲ –چاپ نهم-۱۳۸۰– نشر تهران
اردلان جوان، سید علی. (۱۳۸۵). تجلی اندیشه های مولوی در آثار، مشهد: آستان قدس رضوی
تقوی، سید نصرالله. (۱۳۷۸). هنجارگفتار، اصفهان: فرهنگسرای اصفهان، چاپ دوم.
چاوشی، حسین. (۱۳۸۴). بلاغت از دیدگاه احمد غزالی ، قم: انتشارات خوشرو.
چاووشی، رضا،۱۳۸۴، بررسی معنایی و مفهومی عشق در اندیشه غزالی، مقاله علمی پژوهشی، مجله SID، تهران، شماره ۱۹
فصل اول
((بررسی شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی روزگار غزالی و مولوی))
۲- مدخل
ادبیات غنی پارسی عرصه یکه تازی وهنر نمایی شعرا واندیشمندان بزرگی بوده است که تاریخ فرهنگ وتمدن ایران اسلامی در طول تاریخ واعصار گذشته مدیون این خلافیت ها بوده است این ابتکارات وخلاقیت ها، بسیاری موارد در اوضاع برهه های زمانی شکل گرفته که بسیاری از این بزرگان در تیررس هجمه حاکمان ظالم ودگم اندیشی بوده اند که خلق چنین آثاری در آن دوران خود انقلابی عظیم وشاهکاری بزرگ و بی بدیل بوده است. شرایط فرهنگی جوامع آن روز ونفوذ فکری برخی بنام صوفی ویا زاهدان متعصب که گاهی کمترین وکوچکترین حرکت فکری را نوعی کفر والحاد دانسته وحتی بسیاری از این ادبا اندیشمندان را تا پای چوبه دار ویا طرد شدن از اجتماع می دانستند اما با وجود همه این محدودیت ها خلق آثار بزرگ وجاودانه ای چون مثنوی بزرگ مولوی ویا سوانح العشاق احمد غزالی که احیاء کننده رسالت عظیم عشق در عرفان بوده است.
بیشک امام احمد غزالی از شاعر و عالمان بیپروا وجستجوگری است که افکار او در پایان قرن پنجم هجری نه تنها بر روزگار خویش تأثیر گذاشت، بلکه اعصار پس از او را نیز متأثر کرد و، به تعبیر برخی محققان، افکار او تا زمان ظهور صدرای شیرازی، بر جامعه اسلامی سایه افکنده بود. این شاعر و عالم ناآرام شافعی و متکلم سنی مذهب لحظهای در اندیشه و درون خود قرار نداشت و دغدغه صیانت از دین خلائق، دائم او را به تفکر، موضعگیری و نواندیشی وا میداشت. غزالی متفکر و شاعر و عالمی برج عاج نشین و در پس پرده نبود، بلکه حریم فریبای قدرت دنیوی را درک کرد و از منظر تجربه و عملگرایی، اندیشهورزی کرد. او را به حق میتوان عالم عملگرا نامید؛ زیرا مواضع و رویکرد سیاسی او از پایگاه دین، ولی باصبغهای واقعگرا بیان شده است.
۲-۱- بررسی شرایط و اوضاع سیاسی اقتصادی و فرهنگی دوران غزالی
با به روی کار آمدن سلجوقیان بود که ایرانیان به نحو بارزی توانستند خود را از زیر بار تسلط تازیان به دور بدارند و دیگر فرمانهای خلیفه را گردن نگذارند. تا ظهور سلجوقیان با اینکه پادشاهان مقتدری از قبیل سلاطین سامانی و آل‌بویه و حتی سلطان محمود در ایران حکومت مستقل میکردند و اقتداری به تمام داشتند و از خلافت مجزا شدند ولیکن کشور ما به چند قسمت منقسم شد و یک نوع حکومت ملوک الطوایفی بر آن حاکم بود. مثلاً سلطان محمود با آن همه شوکت و جلال پادشاهی به سبب لشکرکشی به هندوستان و نزاع با ترکان ماوراءالنهر و خوارزمیان مجال آن را نیافت که فتوحات خود را در تمام ایران بسط دهد و حکومت واحدی تشکیل دهد.
سلجوقیان در اندک زمانی تمام ملوک الطوایف را از میان برداشته و در تمام ایران این سلطنت را برفراشتند و حتی ممالک مجاور آسیایی را تسخیر کردند و از آن همه یک کشور پهناور، به وجود آوردند که مرکز آن ایران بود، به طوری که در تواریخ مسطور است این روش در زمان حکومت آلپ ارسلان و به ویژه پسرش ملک‌شاه سلجوقی (حکومت ۴۸۵-۴۶۵ ه.) – که بیشک بزرگترین و مقتدرترین پادشاهان سلجوقی است- به منتهی درجه خود رسید، چه از حد چین تا مدیترانه و از شمال دریاچه خوارزم و دشت قبچاق تا ماوراء یمن به نام او خطبه میخواندند، و امپراطور روم شرقی و امرای علوی گرجستان و ابخاز به او خراج و جزیه می‌دادند و اصفهان در عهد او و خواجه نظام‌الملک، از مهم‌ترین بلاد دنیا و یکی از آبادترین آنها بود و این پادشاه و وزیر و عاملان و بزرگان دیگر سلجوقی در آن شهر ابنیه بزرگی ساخته بودند که هنوز هم آثار یک عده آنها برجاست. رونق عمده سلطنت ملک‌شاه هم مرهون کفایت و لیاقت وزیر دانشمند و کاردان او خواجه‌نظام‌الملک طوسی است. چه اگر کفایت خواجه نظام‌الملک و قدرت قلم او با شجاعت و صلابت شمشیر آن دو سلطان سلجوقی یار و قرین نمی‌گردید و مملکت‌داری خواجه ضامن و پشتیبان کشور گشایی ایشان نمی‌شد دوام و بقای چنان دولت وسیعی محال می‌نمود (ستاری،۱۳۸۳، ۴۲).
غزالی که در نیمه دوم قرن پنجم هجری (یازدهم میلادی) متولد شده بود، با دورانی مواجه شد که آنرا میتوان عصر انحلال و ضعف سیاسی و نظامی و عصر انحطاط در اخلاق و جمود فکری دانست، ارکان قدرت از مدت ها پیش متزلزل شده بود و نهضت اسماعیلیه و دعوت فاطمیان سرتاسر عالم اسلامی را گرفته بود، ترکان سلجوقی حکومت را بدست گرفته و در عصر آلب ارسلان مدارس نظامیه دایر میگردید. تأمین این مدارس هم برای دفاع از اصل سنت بود و این مدارس در مقابل مدرسه الازهر مصر بود، که بخاطر تأیید و یاری مذهب شیعه ساخته شده بود. در عصر غزالی نهضت اسماعیلیان و دعوت فاطمیان سرتاسر جهان اسلام را فراگرفته بود، به ویژه دراحساء که در آن جا هنوز دولت اسماعیلی پا برجا و نیرومند بود.
اختلافات فرقهای: غزالی در عصری میزیست که دین اسلام از مجرای اصلی و صحیح خود خارج شده و به وضعی افتاده بود که پیش از آن سابقه نداشت. اعتقاد مردم در اصل و حقیقت نبوت سستی گرفته بود و این سستی موجب ضعف ایمان و سستی در عمل به احکام دین شده بود.
یکی از ویژگیهای عصر غزالی اختلافات فرقهای، رواج مجادلات مذهبی و شدت گرفتن تعصبات دینی بود. در دوران زندگی او دنیای عالمان نیز همانند دنیای امیران و فرمانروایان پرآشوب بود. اگر در عصرآل بویه سنیان و شیعیان دربغداد در محله های مجزا میزیستند و همواره با یکدیگر درحال نزاع بودند، بعد ها در عصر غزالی حتی در میان پیروان مذاهب گوناگون تسنن، درگیری هایی رخ داد. غزالی خود نیز از حیث مذهبی، فردی متعصب در عقاید به شمار میرفت. اما آنچه بیشتر از همه غزالی را به خود مشغول میساخت، اختلافات فرقهای بین مردم در خراسان و جرجان بود که بعضی در فروع دین اختلاف داشتند مثل حنفی و شافعی و بعضی در اصول هم اختلاف داشتند و همه با هم متفقاً با شیعه مخالف بودند.
غزالی اختلافات فرقهای را سبب سستی عقیده و بی ایمانی مردم معرفی میکند و چهار گروه را مسبب این امر دانسته و میگوید: یکی آنها که در فلسفه خوض میکردند. دیگر آنها که دم از تصوف میزدند. دیگر آنها که مردم را به کیش اسماعیلی و باطنی میخواندند و چهارم روش و معامله کسانی که در میان مردم به دانشمندان موسوم شده بودند یعنی عالمان ادبی و متکلمان.
غزالی بحران موجود در جامعه را ناشی از تشتت فکری و هرج و مرج عقیدتی حاکم بر جامعه اسلامی آنروز میدید به گونهای که در عصر او، اشعری، حنبلی را تکفیر میکرد، حنبلی، اشعری را، اشعری معتزله را، معتزله، اشعری را.
غزالی که شخصی تیزبین بود در نظر اوّل دانست که بسیاری از معتقدات انسان از طریق تقلید حاصل میشود و به این حدیث از پیامبر توجه کرد که فرمود: کل مولود یولد علی الفطره فَاَبَواهُ یهُودانِهِ و ینصرانه و یمَجسانه. لذا از خود میپرسید مگر نه این است که ترسازاده در خانه پدر ترسا میشود و جهود در خانه جهود و… پس برای رسیدن به یقین و حقیقت چطور باید اینها را به کناری زد و به واقع رسید؟ این اوّلین سؤالی بود که در تمام طول زندگی غزالی او را به دنبال خودش میکشید (پورهادی،۱۳۹۱، ۷).
غزالی که آدمی مذهبی و غم خوار دین بود، وقتی با این مشکلات روبرو شد، در صدد حل مشکلات و غوامض برآمد و برای این کار به هر علمی چنگ زد، در ادبیات و منطق و فلسفه کلام بر دیگر اقران برتری یافت. ضمن اینکه این عوامل درحمایت غزالی از خلیفه عباسی و سلطان سلجوقی سهمی بزرگ ایفا کردهاند.
ویژگی دیگر عصر غزالی اهمیت یافتن عالمان دینی بود. این عالمان از یک سو به شدت مورد توجه عامه دینداران بودند؛ زیرا مردم احساس میکردند که برای حل مسائل دینی خود به آنها نیازمندند. از سوی دیگر خلفا و سلاطین نیز به علمای دینی محتاج بودند؛ زیرا آنها بهتر از هرگروه دیگری میتوانستند حکومت را در نظر عموم مردم مشروع جلوه دهند.
یکی دیگر از ویژگیهای جامعه عصر غزالی، غلبه برداشت نقلی از دین به ویژه در میان اهل سنت بود. در این برداشت ظواهر آیات واحادیث مد نظر قرار میگیرند، نه ارائه تفسیری عقلانی از آنها. و این برداشت از جانب شاعر و عالمان ظاهرگرا، متصوفه وحاکمان وقت حمایت میشد. درباره غزالی می توان گفت که او از موضع متصوفه به سنت ضد عقلی گرویده بود.
۲-۲- غزالی در دستگاه سلجوقیان:
غزالی معاصر همین دولت بود و با بیشتر پادشاهان این دودمان هم عصر بود. سلطنت این دودمان که با همت رکن‌الدین ابوطالب معروف به طغرل در سال ۴۲۹ تأسیس شده بود و با کشور گشاییهای الپ‌ارسلان و ملک‌شاه و درایت خواجه بنیادی استوار یافته بود، پس از روزگار خواجه و قتل او در روز دهم ماه رمضان ۴۸۵ روز به ضعف نهاد و اگر چه فرزندان ملک‌شاه تا زمانی در این مرز و بوم حکومت کردند به ویژه سلطان سنجر با این همه دیگر آفتاب دولت سلجوقی در ایران به مغرب می‌خرامید. غزالی با بیشتر سلاجقه معاصر بود، چه ولادتش در اواخر عهد «طغرل» واقع شد و وفاتش در زمان سلطان محمد و همین سلطان است که غزالی کتاب «نصیحه الملوک» را برای او تألیف کرده است. غزالی نزد تمام سلاطین و بزرگان این دودمان محترم و معزز بود. آنها امام را بزرگترین دانشمند زمان خود می‌دانستند، غیر از اینها غزالی نسبت به بعضی از آنها حق تربیت و خدمت داشت و نسبت به برخی از آنها عتابهای شدید اعمال میداشت و همانند پدری آنها را پند میکرد و این کار جز از وی از کس دیگری امکان نتوانستی داشت.
۲-۲-۱- امتیازات دوران غزالی:
حیات غزالی که از نیمه دوم سده پنجم تا اوایل سده ششم هجری طول کشید روزگار درخشانی بوده که امتیازات مخصوص دارد: نخست، کثرت عالمان و دانشمندان و وفور تألیف و تصنیف کتب، به خصوص کتابهای مذهبی و معارف اسلامی مانند فقه و کلام و حدیث و این بدان سبب بود که مدارس اسلامی در این روزگار در بیشتر شهرها دایر بود و ارباب ذوق و استعداد در هر فنی از فنون دانش تألیف و تصنیف میکردند و از این‌رو، کمتر دوره‌ای در تمدن اسلامی میتوان سراغ داد که این چنین تابان و درخشان باشد. دوم، رواج بحث و جدل میان ارباب مقالات، به خصوص دانشمندان اهل تسنن، که کارشان سخت در رونق بود و سبب آن این بود که هم سلاطین سلجوقی و هم خواجه بزرگ نظام‌الملک طوسی سنی بودند و اعیان و رجال دولت نیز به هر صورت تابع ایشان بودند و از این‌رو، با تمام نیرو و ایمان خود نگاهبان اصول و عقاید اهل تسنن بودند.
سوم، مرسوم شدن تبلیغات مذهبی و مجادلات فرقه‌یی و غلبه و شدت یافتن احساسات دینی در تمام مظاهر زندگی مردم، که عالمان دین هر لحظه شعله آن را تیزتر میکردند و هر فرقه خود را «ناجی» و دیگری را «ضال» می‌پنداشتند چنان که خود غزالی بدان اشاره کرده و گفته است که: اختلاف مردم در ادیان و ملل و اختلاف پیشوایان مذاهب با آن همه فرقه‌ها و تباین راه ها، دریای ژرفی شده است که بسیاری در آن غرق شده‌اند و جز اندکی رهایی نمی‌توانند یافت! و هر فرقه‌یی گمان میکند که او ناجی است و دیگران گمراه و هر گروهی بر آنچه دارند شادند! و این همان نکته است که سرور جهان از آن خبر داد که: به زودی امت من هفتاد و سه فرقه شوند؛ که ناجی آنها یکی بیش نیست و آنچه او وعده کرده بود اینک به ظهور آمده (همایی،۱۳۶۸، ۱۱۹).
میان فقیهان و عالمان مذاهب و ارباب مقالات در این دوره مناقشات و مجادلات مذهبی شدت یافته بود و هر زمان که جماعتی از آنها بهم می‌رسیدند و یا در مجلسی حاضر می‌آمدند مسائل علمی و مذهبی را مورد مذاکره قرار می‌دادند و برخی اوقات کار از مباحثه و مجادله به مشاجره میکشید و در این میان مردم عامه به طرفداری از اهواء و هوسهای ریاست طلبانه فلان یا بهمان برمی‌خاستند و گاه این بحثها بزد و خورد و کشتار نیز می‌انجامید! نمونه‌های پوچ و بلند بالای این مباحثات و مجادلات را در طبقات الشافعیه سبکی میتوان دید. فن خطابه و جدل و خلاف که سه حربه برنده عالمان آن دوره بود، در این دوره رونقی به سزا گرفت و در این باب کتابها و رساله‌ها پرداختند و چه بسیار از دانشمندان که کوشیدند: تمام مطالب آنها را حفظ و بازگویی کنند و همانند ابواسحق شیرازی مسائل خلاف را چنان از برداشته باشند که یکی از مسلمانان سوره فاتحه را.
تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ را پرداخت نمایید.
ارسال نظر