پیشینه تحقیق تهیۀ طرحهای مرتع داری دارای ۳۸ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۱-۱-مقدمه    ۴
۱-۱-۱- مراتع دارای طرح مرتعداری    ۶
۱-۱-۲- تاریخچه تهیۀ طرحهای مرتعداری در کشور    ۷
۱-۱-۳- روند تهیه طرحهای مرتعداری و عملکرد آنها قبل از انقلاب اسلامی    ۸
۱-۱-۴- روند تهیه طرحهای مرتعداری و عملکرد آنها بعد از انقلاب اسلامی    ۱۰
۱-۱-۴-۱- از بدو انقلاب تا ابتدای برنامه اول (۶۸-۱۳۵۷)    ۱۰
۱-۱-۴-۲- برنامۀ پنج سالۀ توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی    ۱۱
۱-۱-۴-۳- برنامۀ پنجساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی    ۱۳
۱-۲- مطالعات انجام شده در ایران    ۱۵
۲-۲- مطالعات انجام شده در خارج از کشور    ۲۶
منابع    ۳۲

منابع

آجیلی، ع و م.ج. بهتاش و م. دانایی ۱۳۸۶٫ عوامل غیر اقتصادی مؤثر بر رضایت مجریان از مشارکت در طرح­های بیابانزدایی در استان خوزستان. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران.

آذرنیوند، ح و ع. موسوی­نژاد ۱۳۸۰٫ تأثیر اجرای طرح­های مرتعداری بر تولید، گرایش و وضعیت مراتع سمنان. مجموعه مقالات دومین سمینار ملی مرتع و مرتعداری در ایران. سازمان جنگل­ها و مراتع و آبخفارساری کشور. ۲۴۸-۲۵۳٫

آرخی، ص. ۱۳۸۰٫ بررسی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت مرتعداران در طرح­های اصلاح و احیاء مراتع (با تأکید بر بهره­برداران مراتع گمیشان واقع در استان گلستان)، انجمن مرتعداری. مجموع مقالات دومین سمینار ملی مرتع و مرتعداری در ایران. ۷۳-۸۹٫

ارزانی، ح و ح. آذرنیوند و ع. مهرابی و ع. نیکخواه ۱۳۸۶٫ حداقل مساحت مرتع مورد نیاز دامداران استان سمنان. مجله پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی. ۱۴: ۱۰۷-۱۱۳٫

ازکیا، م. ۱۳۷۴٫ بررسی جنبه­های اقتصادی – اجتماعی طرح­های مرتعداری انجام شده در استان فارس. مجموعه مقالات اولین سمینار ملی مرتع و مرتعداری در ایران. انتشارات سازمان جنگل­ها و مراتع کشور.۷۰-۸۵٫

اسرار،کوک. قنبری ۱۳۸۸٫ ارزیابی و مقایسه روند تغییر دام و دامدار طرح‌های مرتعداری و ممیزی مرتع در مراتع شیراز. چهارمین همایش ملی مرتع و مرتعداری ایران. دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران،صفحه ۴۶٫

اسراری، پ. ۱۳۷۹٫ ارزیابی اقتصادی سرمایه­گذاری­های انجام شده در مراتع: مطالعه موردی استان کردستان، شهرستان سنندج. پایان­نامه کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تربیت مدرس.

انصاری، ن و ا، ثمری ۱۳۸۰٫ بررسی میزان مشارکت و شیوه بهره­برداری از مراتع در منطقه داشلی­برون گنبد، انجمن مرتعداری. مجموعه مقالات دومین سمینار ملی مرتع و مرتعداری در ایران. ۶۴-۷۲٫

حسین­پور، الف. ۱۳۷۲٫ بررسی ضرورت مشارکت و تعیین نیازهای آموزشی روستاییان دامدار و جنگل­نشینان برای حفاظت خاک و آبخفارساری در حوزه آبخیز رودخانه هراز آمل، پایان­نامه کارشناسی ارشد، تربیت مدرس تهران. ۶۹-۸۴٫

خاتون­آبادی، ا و ا. امینی و ع. میرزاعلی ۱۳۸۰٫ عوامل بازدارنده مشارکت دامداران در احیای مراتع آق­قلا در استان گلستان. مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان. ۵ (۱): ۳۹-۵۴٫

خلدبرین، ع. ۱۳۸۲٫ بیابان­زایی و برنامه اقدام ملی بیابان­زدایی. دفتر ترویج و مشارکت مردمی با همکاری دفتر فنی تثبیت شن و بیابان زدایی.

خلیقی، ن و ح. قاسمی ۱۳۸۰٫ بررسی میزان مشارکت دامداران در طرح­های مرتعداری، دومین سمینار ملی مرتع و مرتعداری در ایران، دانشگاه تهران. ۹۰-۱۰۴٫

خلیلیان، ص و ا. شمس­الدینی ۱۳۸۰٫ بررسی وضعیت پایداری منابع طبیعی تجدید شونده (جنگل و مرتع) در برنامه اول و دوم توسعه. مجله پژوهش و سازندگی . ۵۲: ۱۹-۲۱٫

دادآفرین، ح. ۱۳۷۳٫ بررسی تأثیر آموزش­های ترویجی در استفاده صحیح از مراتع (شهرستان خوی). دانشکده منابع طبیعی. دانشگاه تهران.

۱-مقدمه

از ۱۶۵ میلیون هکتار مساحت کشور حدود ۱۴۶ میلیون هکتار آن عرصه­ منابع طبیعی شامل مراتع، جنگل­ها، بیابان­ها و شنزارها است که از این میزان ۹۴ میلیون هکتار آن را مراتع تشکیل می­دهد (۲). مسایل و مشکلات موجود در امر مدیریت مراتع کشور، شامل مشکلات طبیعی، مسایل و مشکلات اقتصادی – اجتماعی، تنگناهای قانونی از یک طرف و افزایش جمعیت انسانی از سوی دیگر، نیاز به کار، اشتغال و مواد غذایی را افزوده است. به ­همین دلایل در سالیان گذشته تعداد بهره­ برداران و به دنبال آن تعداد دام در مراتع به چندین برابر افزایش یافت. در نتیجه بهره­برداری بیش از توان و ظرفیت مراتع، این منابع را رو به تخریب نهاده است.

با توجه به­ این­که مراتع کشور از لحاظ تأمین علوفه مورد نیاز دام، حفاظت خاک و آب، محیط زیست و … از جایگاه ویژه­ای برخوردار است، ارائه راهکارهای فنی و مدیریتی جهت افزایش پوشش گیاهی و تولید علوفه مرتع به­منظور پایداری اکوسیتم مراتع و کسب درآمد لازم و بازگشت سرمایه اولیه لازم و ضروری است. چنان­چه مراتع کشور توسط کارشناسان مربوطه ممیزی شوند و طرح­های مرتعداری و مدیریتی لازم در آن­ها اعمال شود،ممکن است که تا حدودی جبران کمبود علوفه شده، از طرفی میزان هدررفت خاک به­واسطه فرسایش و آلودگی محیط زیست کاهش یافته و مشکلات اکوسیستم گیاهان صنعتی و دارویی مراتع تا حدی مرتفع گردد (خاتون آبادی و همکاران، ۱۳۸۰).

یکی از موضوعات مهم در بحث مدیریت مرتعداری مشخص کردن حدود و اندازه مراتع توسط کارشناسان می­باشد که میزان ظرفیت چرا و تعداد دام با توجه به نظر کارشناسی مشخص خواهد شد تا لطمه­ای به مراتع وارد نگردد. این امر امروزه تحت عنوان پروانه چرا برای دامداران توسط کارشناسان اداره منابع طبیعی صادر می­گردد. با توجه به مسایل اقتصادی و اجتماعی و افزایش جمعیت، افزایش تعداد دام، نیاز روزانه دام به مواد غذایی و استفاده مفرط و بی­رویه از مراتع باید مدیریت قاطعانه برای مراتع کشور اعمال گردد تا بتوان استفاده بهینه از مراتع در زمینه تولید و پوشش گیاهی به عمل آید(خاتونآبادیوهمکاران، ۱۳۸۰).

مراتع ممیزی شده مراتعی هستند که حدود و اندازه و مرز آن­ها مشخص شده و میزان استفاده از آن­ها توسط کارشناسان تعیین گردیده است. چرای دام در این مراتع ملزم به کسب پروانه چرا بوده و این مراتع دارای شناسنامه­ای می­باشند که حدود اربعه­، مساحت، ظرفیت دامی مجاز، مشخصات بهره­بردار یا بهره­برداران با تعداد دام هر یک و اطلاعاتی راجع به وضعیت، گرایش، توپوگرافی، منابع آب و خاک و سایر موارد مرتع را شامل می­شود (خاتونآبادیوهمکاران، ۱۳۸۰).

مراتع دارای طرح مرتعداری هستند که پس از ممیزی شدن جهت حفاظت، احیاء، اصلاح، توسعه و بهره­برداری پایدار،در آن­ها طرح مرتعداری تهیه و اجرا می­گردد. در این قسمت، به­دلیل اهمیت طرح­های مذکور به معرفی و سابقۀ تاریخی آن می­پردازیم.

۱-۱-۱- مراتع دارای طرح مرتعداری

بر طبق تعریف، طرح مرتعداری برنامه مدونی است که کلیه روش­های مدیریتی لازم در رابطه با حفظ، احیاء و توسعه بهره­بردارای صحیح از مراتع به منظور داشتن تولیدات مستمر در آن مشخص شده باشد (۲). به عبارت دیگر برنامه مدونی است که مجری طرح با اجرای آن حداکثر علوفه را تولید کند. این تولید به گونه­ای برنامه­ریزی می­شود که به صورت مستمر بوده، به آب و خاک منطقه نیز آسیبی نمی‌رساند. طرح مرتعداری قرارداد دو جانبه­ای است میان سازمان جنگل­ها و مراتع و آبخیزداری به نمایندگی از سوی دولت و مجری طرح که غالباً دامداران و مرتعداران همان منطقه هستند که به­صورت ۳۰ ساله در محضرها منعقد می­شود و در صورت رعایت کلیه برنامه­های پیش­بینی شده در طرح و موافقت سازمان، در پایان ۳۰ سال نیز قابل تمدید و واگذاری به وارثان است (آذرنیوند، ۱۳۸۰).

در هر طرح مرتعداری، اوضاع طبیعی منطقه شامل محل، موقعیت، مساحت، شرایط آب و هوایی، وضعیت خاک، وضعیت توپوگرافی و پوشش گیاهی (شناسایی گیاهان، وضعیت، گرایش، درصد پوشش، تولید، ظرفیت و محصولات فرعی مرتع)، منابع آبی، وضعیت تامین علوفه، موقعیت اجتماعی دامداران موجود در منطقه و سایر مسایل ضروری مطالعه و سپس بر اساس این عوامل، برنامه­ریزی جهت حفظ، احیاء، اصلاح و بهره­برداری از این مراتع انجام می­شود.

برنامه­های اصلاحی رایج در طرح­های مرتعداری شامل بوته­کاری، ذخیره نزولات آسمانی، کپه­کاری، کشت مستقیم (بذرکاری)، قرق، کودپاشی، تأمین آب که شامل احداث آبشخوار، مرمت چشمه، احداث آب­انبار، تأسیسات و ساختمان­های مورد نیاز شامل آغل، چاه، موتورخانه، آب­انبار، تلمبه بادی (با توجه به منطقه طرح)، ماشین­آلات مورد نیاز عملیات اصلاحی و … است. همچنین   تهیه­کننده طرح مؤظف است، هزینه و درآمد (توجیه اقتصادی) طرح را برآورد و تولید حاصل از برنامه­های اصلاحی را تعیین کند. در نهایت، تصویب طرح و عقد قرارداد بین مجری و کارفرما (اداره کل منابع طبیعی) برقرار می­شود (آذرنیوند، ۱۳۸۰).

۱-۱-۲- تاریخچه تهیۀ طرح­های مرتعداری در کشور

قبل از اجرای قانون اصلاحات اراضی و ملی شدن جنگل­ها و مراتع، اعمال مدیریت مرتع به عهده بخش خصوصی بود و تا سال ۱۳۳۳ دولت هیچ گونه نقشی در اداره مراتع نداشت. در همین سال شورای عالی مرتع وزارت کشاورزی وقت شکل گرفت که نقش مهمی را ایفا نکرد. اولین کارشناسان فائو (FAO) در سال ۱۳۳۸ به ایران آمدند و گزارش­های آنان پایه­گذار برنامه­ریزی در مرتع شد (آذرنیوند، ۱۳۸۰).

دولت از سال ۱۳۴۱ هیچ­گونه نظارتی بر مراتع کشور اعمال نمی­کرد. افزایش اختلاف بین مالکین و بهره­برداران، به دلیل عدم وجود حقوق مالکیت قانونی برای افراد، باعث شد که مراتع به­شدت تخریب و منافع طولانی مدت با منافع آنی جایگزین شود.

از سال ۱۳۴۱ به بعد عملیات اصلاح و احیاء مراتع مورد توجه قرار گرفت و در سال ۱۳۴۲ با ایجاد سازمان مراتع کشور، در عمل برنامه­های اصلاح و احیای مراتع و تولید علوفه به مرحله اجرا در آمد و این برنامه­های بسیار اندک در سطح کوچک، به صورت نمایشی و بیشتر در قالب ایستگاه­های تولید علوفه اجرا می­شد. از سال ۱۳۴۷ تهیه و تدوین طرح­های مرتعداری به­عنوان یک

راه­حل اساسی در احیای مراتع کشور در دستور کار دفتر فنی مرتع سازمان جنگل­ها و مراتع کشور

قرار گرفت (آذرنیوند، ۱۳۸۰).

۱-۱-۳- روند تهیه طرح­های مرتعداری و عملکرد آن­ها قبل از انقلاب اسلامی

با تشکیل وزارت منابع طبیعی در سال ۱۳۴۷ و با توجه به ماده ۳ قانون حفاظت از جنگل­ها و مراتع که بهره­برداری از مراتع را در قالب طرح­های مرتعداری مجاز دانسته بود، دفتر فنی مرتع وزارت منابع طبیعی در تهران با همکاری کارشناسان سازمان ملل، کلاس­های تهیه طرح مرتعداری را در ایستگاه همند آبسرد تدارک دید.

بعدها دفتر فنی با تشکیل سه تیم تهیه طرح، طرح­های مرتعداری را برای زرند ساوه در سطح ۱۹۱۰۲۶ هکتار، اوباتو در کردستان در سطح ۸۶۰۰۰ هکتار، سبزوار در سطح ۸۲۰۰۰ هکتار، کرمان در سطح ۲۵۰۰۰۰ هکتار، ورامین گرمسار در سطح ۳۰۰۰۰۰ هکتار، مغان و سبلان در سطح ۹۲۰۰۰ هکتار و لکان فارس در سطح ۵۰۰۰۰۰ هکتار تدوین کرد (آذرنیوند، ۱۳۸۰).

به چند دلیل اجرای این طرح­ها جز در سطوحی که دولت خود به طور مستقیم وارد اجرا گردید عقیم ماند (آذرنیوند، ۱۳۸۰).

در سال ۱۳۵۵ علت عدم اجرای این طرح­ها بررسی شد و نتایج زیر بدست آمد:

الگوهای کشورهای پیشرفته مانند آمریکا و یا کشورهای مشابه در کشوری مانند ایران که فرهنگ خاص اسلامی و ملی دارد، نمی­تواند به مرحله اجرا درآید.

الگوهای سوسیالیستی به هیچ وجه در ایران قابل استفاده نیست، به­خصوص در بخش دامداری روستایی کشور که مذهب ریشه عمیق دارد.

مرتعدار به مرتع وابسته نبود.

اجرای این طرح­ها در سطوح وسیع و مشترک بین یک گروه بزرگ که سنت­ها و فرهنگ­های متفاوت دارند، امکان پذیر نیست و نمی­توان گروهی را که در سطح ۵۰۰۰۰۰ هکتار با آداب و سنن متفاوت هستند، ملزم به اجرای یک طرح نمود.

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.