پیشینه تحقیق احیاگران تفکر دینی و  مبانی معرفت شناختی دین در اندیشه آیت الله طالقانی(ره)  دارای ۹۸ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

فصل اول : مفاهیم معرفت شناسی دینی و چیستی احیاگری دینی در اسلام    ۶
۱- ۱ . مفهوم شناسی مسأله :    ۷
۱-۱-۱٫ معرفت :    ۷
۱-۱-۲٫ دین :    ۷
۱-۱-۳٫ معرفت دینی :    ۱۰
۱-۱-۴٫ معرفت شناسی دینی یا فلسفه معرفت دینی :    ۱۲
۱-۱-۵٫ مبانی :    ۱۳
۱ ـ ۲ : جایگاه وشخصیت آیت الله طالقانی    ۱۳
۱-۲-۱٫ زندگی نامه آیت الله سید محمود طالقانی«ره»    ۱۴
۱ـ ۳ .تبار شناسی مسأله [ از سلسله احیاگران تفکر دینی و اندیشه احیایی از سید جمال تا مرحوم طالقانی و استاد مطهری ]    ۲۱
۱-۳-۱٫ چیستی احیاگری دینی    ۲۲
۱-۳-۲٫ ویژگی احیاگر تفکّر دینی    ۲۳
۱-۳-۳٫ احیاگری دینی در اسلام:    ۲۴
۱-۳-۴٫ امام محمد غزالی و احیای علوم دین:    ۲۷
۱-۳-۵٫ فیض کاشانی    ۲۸
۱-۳-۶٫ سید جمال اسد آبادی و عصر جدید    ۲۹
۱-۳-۶-۱٫ دو امتیاز ویژه سید جمال    ۳۲
۱-۳-۶-۲٫ دردهاى جامعه اسلامی در اندیشه سید جمال    ۳۴
۱-۳-۶-۳٫ چاره دردها در نگرش سید    ۳۴
۱-۳-۷٫ اقبال لاهوری و احیاءِ تفّکر دینی دراسلام:    ۳۸
۱-۳-۸٫ تلاش های اولیه برای احیاء و اصلاح اندیشه دینی در ایران    ۴۰
۱-۳-۹٫ رویکردهای احیاگرانه آیت الله طالقانی«ره»    ۴۳
۱-۳-۱۰٫ استاد مطهری در سلسله محییان    ۴۴
۱-۳-۱۰-۱٫ رویکردهای  احیاگرانه استاد مطهری    ۴۵
۱-۳-۱۰-۲٫ خلاصه عملکردهای احیاگرانه استاد مطهری    ۴۷
۱-۳-۱۱٫ امام خمینی (ره) و شیوه احیای تفکر دینی    ۴۷
۱-۳-۱۱-۱٫ علل انحطاط دینی در اندیشه امام خمینی(ره)    ۴۸
جمع بندی فصل اول:    ۵۳
فصل دوم :    ۵۴
مبانی معرفت شناختی دین در اندیشه آیت الله طالقانی(ره)    ۵۴
۲ ـ ۱ : روش های معرفت شناختی دینی :    ۵۵
مقدمه :    ۵۵
۲ ـ ۱ ـ ۱ : جایگاه روش علمی  تجربی ایشان در معرفت دینی    ۵۵
۲-۱-۱-۱٫ ماهیت مطالعه تجربی دین :    ۵۶
۲-۱-۱-۲٫ ویژگی های معرفتی مطالعه تجربی :    ۵۶
۲-۱-۲٫ جایگاه روش عقلی ایشان در حوزه معرفت دینی    ۶۲
۲-۱-۳٫ جایگاه معرفت شهودی  عرفانی ایشان در حوزه معرفت دینی    ۶۶
۲-۱-۴٫  جایگاه روش اجتهادی فقاهتی  ایشاندر معرفت دینی    ۶۸
۲-۱-۵٫ جایگاه روش نقلی تفسیری  ایشان در معرفت دینی    ۷۰
۲-۱-۵-۱٫ ویژگی های تفسیر پرتو از قران :    ۷۱
۲-۱-۶٫ جایگاه روش تاریخی  تطبیقی ایشان در حوزه معرفت دینی    ۷۱
۲-۲٫ بررسی مبانی با رویکرد رابطه شناختی مبادی دینی    ۷۴
۲-۲-۱٫ دین و سیاست    ۷۴
۲-۲-۲٫ دین و اقتصاد    ۷۷
۲-۲-۳٫ دین و اخلاق    ۸۱
۲-۳٫ آسیب شناختی معرفت دینی در اندیشه آیت الله طالقانی(ره)    ۸۳
جمع بندی فصل دوم:    ۹۰
فهرست منابع    ۹۱

منابع

کتاب ها:

قرآن کریم با ترجمه سید محمد رضا صفوی.

نهج البلاغه با ترجمه علی دشتی.

طالقانی ، سید محمود. اسلام و مالکیت. تهران: شرکت سهامی انتشار ، چهارم ، (۱۳۴۴) .

ــــــــــــ .ترجمه و شرح نهج البلاغه . تهران: ناشر بینش ، بی تا ( کتابخانه شهرک مهدیه قم ).

ــــــــــــ . پرتوی از قرآن . ج۱،۲،۳ تهران : شرکت سهامی انتشار ، چاپ سوم (۱۳۷۰) .

ــــــــــــ .خداشناسی و فطرت . تهران ، انتشارات ناس ، (۱۳۵۸).

طباطبایی، محمدحسین .المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمه محمد باقر موسوی همدانی ، ج۷،۱،۲،…قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ،( ۱۳۷۴) .

ـــــــــــــ شیعه در اسلام . قم : موسسه بوستان کتاب ، چاپ پنجم ( ۱۳۸۸) .

ویل دورانت . لذات فلسفه . ترجمه عباس زریاب ،تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ، هفتم ،( ۱۳۷۱).

جوادی آملی، عبدالله. معرفت شناسی در قران. قم : انتشارات اسراء ، چاپ ششم(۱۳۸۷).

ــــــــــــ . منزلت عقل درهندسه معرفت دینی . قم: انتشارات الهادی، چاپ اول، ( ۱۳۸۶) .

حائری یزدی ، مهدی . کاوش های عقل نظری . تهران: شرکت سهامی انتشار ، ( ۱۳۶۰).

مصباح یزدی، محمد تقی. آموزش فلسفه. ج۱، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، نشر بین الملل، (۱۳۷۸).

رشاد ، علی اکبر .دین پژوهی معاصر. تهران: موسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر ، چاپ اول، (۱۳۸۲).

ـــــــــــــ فلسفه دین ، تهران : انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی ، چاپ اول (۱۳۸۳) .

اقبال لاهوری، محمد .تجدید بنای اندیشه دینی در اسلام . ترجمه مسعود نوروزی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع) ،(۱۳۹۰ ).

ــــــــــــ .بازسازی اندیشه دینی در اسلام .ترجمه محمد بقایی ( ماکان ) ، تهران: انتشارات فردوس ،چاپ اول ، (۱۳۷۹) .

___________ .احیای فکر دینی در اسلام .ترجمه احمد آرام ، تهران : نشرکتاب پایا ، بی تا .

ایزد پناه ، عباس . در آمدی بر مبانی آثار و اندیشه های امام خمینی (س) .قم : نشر عروج ، اول ،(۱۳۷۵).

فصل اول : مفاهیم معرفت شناسی دینی و چیستی احیاگری دینی در اسلام

۱- ۱ . مفهوم شناسی مسأله :

۱-۱-۱٫ معرفت :

واژه معرفت در لغت به معنای ادراک مطلب و مطلق آگاهی یافتن است. این واژه در اصطلاح اندیشمندان اسلامی به معنای مطلق علم و آگاهی تفسیر شده است، چه این آگاهی با واسطه باشد و چه بی واسطه و متعلق آن هم چه از امور حسی باشد و چه غیر حسی.[۱]

البته برخی از فیلسوفان بر این نظرند که چون آدمی هر چیزی را با شناخت تعریف    می کند، لذا خود شناخت یا معرفت قابل تعریف نیست. شناخت را فقط به صورت  شرح الاسمی می توان تعریف کرد نه به صورت منطقی.[۲]

استاد مطهری در این زمینه می گوید : تا موقعی که محتوای شناخت کاملا دانسته نشود نمی شود روی تعریفش  بحث کرد. البته معرفت شناسان جدید در تعریف معرفت گفته اند: «باور صادق موجَّه» ؛بنابراین معرفت دینی حاصل کاوش موجه در مدارک حجت دین است.[۳]

۱-۱-۲٫ دین :

واژه دین در لغت به معنای انقیاد، فروتنی، فرمانبرداری،‌ جزا، حساب و تسلیم است[۴].  این واژه در قرآن نیز در معانی  بسیاری بکار رفته است، از جمله ؛ اطاعت ، جزا و پاداش ، ملک و سلطنت ، شریعت و قانون ، اعتقادات و… [۵].

مفاهیم نظری به ویژه مفاهیمی که با انسان ارتباط دارند بطور عمده در معرکه ی آرا قرارمی گیرند؛ مفهوم دین نیز از این وضعیت استثنا نیست.به همین دلیل همواره در  میدان نظرات مختلف قرار داشته است و تاکنون به توافق مشترک تحویل نیافت.

شهید مطهری دین را این گونه تعریف می کند:«دین عبارت است از اعتقاد و دل بستگی انسان به حقایقی که هم ما ورای فردی و هم ماورای مادی دارد؛ به طوری که این اعتقادات زیر بنای فکری و عقیدتی انسان و جهت گیری های زندگی دنیایی وی را فراهم می آورد.» [۶]

وی هم چنین به فطری بودن دین تأکید می ورزد و می گوید: نوع بشر به دین نیازمند است، دین جزء نهاد بشریت، و جزء خواسته های فطری و عاطفی و عقلانی بشر است.

علامه طباطبایی (ره) می فرمایند :«دین نظام عملی مبتنی براعتقادات است که مقصوداز اعتقاد، در این مورد تنها علم نظری نیست زیراعلم نظری به تنهایی مستلزم عمل نیست،بلکه مقصود از اعتقاد، علم به وجوب پیروی بر طبق مقتضای علم قطعی است.»[۷]

ودر جای دیگر می فرمایند : مجموع این اعتقاد ( به خدا وزندگی جاودان ) و احساس و مقررات متناسب با آن که در مسیر زندگی مورد عمل قرار گیرد [۸].

ایشان در جای دیگر دین را نوعی سلوک در دنیا که متضمن صلاح دنیا و کمال اخروی است ،می داند که در واقع این تعریف ها مکمل هم بوده وبا جمع این دو تعبیر دین اعم از باورها واحکام و رفتار می شود.

علّامه در جای دیگر می فرمایند: انسان باید در زندگی روشی را اتخاذ نماید که هم به درد این سرای گذران بخورد و هم به درد آن سرای جاویدان و راهی که وی را به سر منزل مقصود و سعادت دنیا وآخرت می رساند، دین است و چنین نهاد و دینی باید از جانب خدای تعالی فرستاده شده باشد تا کامل شود [۹].

دین در اندیشه آیت الله جوادی آملی :«معنای اصطلاحی دین، مجموعه عقاید ، اخلاق ، قوانین و مقرراتی است که برای ادلره امور جامعه انسانی و پرورش انسان باشد. گاهی همه ی این مجموعه، حق و گاهی همه آن ها باطل و زمانی مخلوطی از حق وباطل است. اگر مجموعه حق باشد؛ آن را دین حق و در غیر این صورت آن را دین باطل و یا التقاطی از حق و باطل می نامند.» [۱۰]

تعریف استاد محمدتقی مصباح یزدی :«دین حق عبارت است از آیینی که دارای عقاید درست و مطابق با واقع است و رفتارهایی را درمورد توصیه و تاکید قرار دهد که از ضمانت کافی برای صحت و اعتبار برخوردار باشد.» [۱۱]

دکتر سروش می نویسد: «دین عبارت است از کتاب و سنت ؛…. دین ارکان و اصول و فروع دین نازل بر نبیّ (ص) است.دین عبارت است از متون دینی و احوال و رفتار پیشوایان  دینی ؛… دین یعنی کتاب و سنت و تاریخ زندگی پیشوایان دینی.»[۱۲]

استاد جعفر سبحانی قائل هستند:« دین یک معرفت و نهضت همه جانبه به سوی تکامل است که چهار بُعد دارد: ۱٫ اصلاح فکر و عقیده ۲ . پرورش اصول عالی اخلاق انسانی          ۳ . حسن روابط افراد جامعه ۴ . حذف هر گونه تبعیض های ناروا .»[۱۳]

آیت الله طالقانی می فرمایند که :«دین از عقیده به خدا شروع می شود و این عقیده مانند فطریات اولی پیش از منطق و دلیل جزء سرشت و فطرت است . به این جهت اگر بواسطه تشخیص غلط یا مصلحت موقت زندگانی، کسی بخواهد خدا شناس نباشد باید همیشه با فطرت خود بجنگد و برای بی عقیدگی خود دائما عذر بتراشد و خود را دچار اضطراب و تشویش نماید. عمده هدف دین،توجه دادن به فطرت است واساس آن بر فطرت نهاده است.»[۱۴]

از مجموع تعریف ها بدست می آید که دین عبارت است از مجموعه ی حقایق و ارزش هایی که از طریق وحی (به وسیله کتاب و سنت ) ، عقل و فطرت جهت هدایت انسان ها به دست بشر می رسد.اعم از این که مضامین آن از راه های عادی نیز بدست آیند یا این که حس و عقل و شهود بشری از آن  محروم باشند. از این روی ، تنها مصداق دین،همان دین اسلام است.

۱-۱-۳٫ معرفت دینی :

نویسنده ی کتاب قبض و بسط تئوریک شریعت ، در عبارت مختلفی اصطلاح معرفت دینی را تعریف و تبیین نموده است ؛ گاهی از آن به فهم دینی یا شریعت و زمانی به فهم آدمیان از شریعت و بسیاری از مواقع به معرفت دینی یاد کرده است.[۱۵]

در عبارت دیگری بیان داشته:معرفت دینی یعنی ، معارف حاصله از احوال فهم کتاب و سنت و تاریخ زندگی پیشوایان دینی فهم اصول و مبانی و ارکان و فروع دین ؛ یا مجموعه ای ازگزاره هایی که از راه خاصی به مدد ابزار خاصی با نظر کردن بر متون دینی و احوال و رفتار پیشوایان دینی حاصل آمده اند.[۱۶]

مرحوم علامه طباطبایی «ره»از واژه ” تفکر مذهبی ” به معنای معرفت دینی بهره  می گیرد که  مراد همان معرفت مذهبی و دینی است . او درباره ماهیت تفکر مذهبی می گوید: تفکر مذهبی  تفکر بحث و کنجکاوی را می گوییم که ماده ای از مواد مذهبی را که در تعالیم آن مذهب است  نتیجه بدهد؛ چنان که تفکر ریاضی مثلا تفکری را می گویند که یک نظریه ریاضی را نتیجه بدهد یا یک مسأله ریاضی را حل کند.[۱۷]

علامه معتقد است قرآن به عنوان وحی نامه الهی تنها منبع و مأخذ برای تفکر دینی است واین به معنای منحصر دانستن معرفت دینی به قران نیست بلکه خود قران در تعلیمات خود برای رسیدن ودرک مقاصد دینی و معارف اسلامی سه راه ظواهر دینی، حجت عقلی و درک معنوی از راه  اخلاص و بندگی را به عنوان منبع تکوّن و تحقق معرفت دینی معرفی می کند.

«استاد مصباح یزدی» معتقد است معرفت دینی ، مجموعه ای از معارف گوناگون در زمینه عقاید ، ماورای طبیعی و نیز ارزش هایی است که عقل می تواند اثبات کند ،همچنین رفتار هایی که گاه  باعقل اثبات می شود وگاهی نیزعقل وحس ازاثباتش عاجزهستند.

« آیت الله جوادی آملی» معتقد است معرفت دینی معرفتی منتسب به دین و محققانه است که مجتهدان  متعهد عهده دار آن می باشند . در این نگاه که بیشتر روش شناسانه است معرفت عالمان دینی که با متد و روش صحیح از دین بدست می آوردند.[۱۸]

«استاد ربانی گلپایگانی» بیان می دارند که معرفت دینی معرفتی است که انسان از طریق دین و درباره دین بدست می آورد؛ یعنی با شناخت دین و آگاهی ازآن می توان به نوعی شناخت درباره هستی ( انسان ، طبیعت و خداوند ) دست یافت. زیرا دین وحیانی مجموعه ای از تعالیم و احکام است  که از جانب خداوند بر پیامبران الهی وحی شده و آنان به بشر ابلاغ کرده اند…؛ بنابراین در تحقق  معرفت دینی؛  دین دو نقش را ایفا می کند : نخست اینکه خود موضوع معرفت انسان است و دیگر اینکه الهام بخش معرفت انسان درباره هستی وانسان وجهان است.[۱۹]

یکی از تعاریفی که با دقت بیشتری به ماهیت و حقیقت معرفت دینی می پردازد ، تعریفی است که معرفت دینی را این گونه معرفی می کند : معرفت دینی عبارت است از محصَّل سعی  موجَّه برای کشف گزاره ها و آموزه های دینی به تعبیر دیگر به دستگاه معرفتی بر آمده از کاربست روش شناسی معتبر و موجه ، برای اکتشاف قضایای دینی معرفت دینی اطلاق می شود.[۲۰]

در این بیان ، گزاره ها و آموزه های دینی به عنوان موضوع معرفت دینی و کشف گزاره ها به عنوان غایت  و هدف آن بوده و عبارت ” محصَّل سعی موجَّه ” مشعر به روش مندی ، فرایند مندی ، عقلانیت و اعتبار معرفت دینی می باشد. همان گونه که روش ها به دلیل تفاوت رویکردها و دیدگاه ها و مبانی متفاوت و بعضا متهافت می باشد ؛ البته یکی از عوامل تعدد روش تعدد منابع و ابزار معرفت دینی است؛ زیرا معرفت دینی دارای خاستگاه و منابع متفاوتی است و از راه ها و منابع گوناگونی نظیر متون دینی (کتاب و سنت ) عقل و فطرت  و کشف و شهود حاصل می آید ؛ بنابراین معرفت دینی در این دیدگاه به معنای مطلق برداشت های منسوب به دین نیست ؛ بلکه مراد از معرفت دینی معرفتی است که از متدها و منطق های معتبر و موجه حاصل شده باشد و تحقق  معارف از منطق صحیح به معنای اصابت صددرصدی  و قطعی با واقع دین نیست و ممکن است  برخی معارف با واقع دین اصابت نکند، از این رو مراد ما از معرفت دینی تنها معرفت دینی عالمانه ، روشمند و تخصصی می باشد؛ مراد ما از روش عالمانه ، اعم از روش متعارف و موجود ( روش نظری و متد های اجتهادی) و روش های عملی و شهودی ( روش های عاملانه ) است. اما معارفی که از راه های دیگری ( غیر روشمند ) نظیر حدس ، خیالات و گمانه های عامیانه یا از راه خواب ، رویا و بافته ها و یافته های خرافی و … حاصل شده باشد، در این تعریف جای ندارد.

برای شناخت دین ( معرفت دینی ) می توان از روش های متفاوت بهره برد . زیرا گزاره های دینی در منابع دین متفاوت است . بعضی از آن ها با روش عقلی ، بعضی با روش تاریخی ، بعضی با روش شهودی و عرفانی ، بعضی با روش تعبدی و بعضی از آن ها با روش علمی قابل ارزیابی است. فلذا در این تحقیق باید برای کشف مبانی معرفت شناختی دین از منظر این دو اندیشمند روش هایی کسب معرفتی ان ها را نیز مورد بحث و بررسی قرار دهیم .

۱-۱-۴٫ معرفت شناسی دینی یا فلسفه معرفت دینی :

معرفت شناسی آن شاخه ای از فلسفه است که به ارزشیابی معرفت بشری ، حدود ، مبانی و ابزار ، مبادی دور و نزدیک آن و میزان اعتماد به ان می پردازد ، حاصل ان که معرفت شناسی به میزان توان عقل و دستگاه ادراکی بشر برای رسیدن به واقع می پردازد .[۲۱]

معرفت شناسی بررسی فلسفی معرفت و شناخت آدمی است و فلسفه معرفت دینی ؛ تأمّل عقلی و برهانی در باب شناخت دینی خواهد بود . به عبارت دیگر ؛ معرفت شناسی درباره شناخت آدمی به طور کلی است ولی معرفت شناسی دینی درباره معرفت آدمی در قلمرو دین به طور عام یا ویژه است.

۱-۱-۵٫ مبانی :

اصول و پیش فرض های مسلّم ، معقول و مقبول در هر علم که رویکردهای بعد در آن علم و مسائل آن ، بر اساس آنها صورت می گیرد. یکی از شاخصه های دینی بودن معرفت، دینی بودن مبانی ، پیش فرض ها و پیش انگاره های آن است و مراد از مبانی اعم از مبانی قریبه و بعیده می باشد ،به عبارت دیگرعنصر کلیدی دینی بودن علم و معرفت را در مبانی مابعد الطبیعه آن دانش یا مبانی ارزشی می دانند و علوم و معارفی را که فاقد این ملاک ( مبانی دینی ، ارزشی یا جهان بینی دینی) باشد علم سکولار یا نامقدس تلقی می کنند [۲۲].

اینک موضوع رساله حاضر که مبانی معرفت شناختی دین از منظر آیت الله طالقانی و استاد شهید مطهری است . این پرسش را به بررسی می گذارد که مبانی و ارکان احیای معرفت دینی از دیدگاه دومتفکّر چیست؟. یکی از مهم ترین ارکان مبانی معرفت شناختی، اشاره به روش های معرفت دینی و تأثیر این مبانی در روبناهای معرفت دینی خواهد بود.

۱ ـ ۲ : جایگاه وشخصیت آیت الله طالقانی

اگر به سیر تاریخ ملت ها و زندگی پر فراز و نشیب شخصیت ها دقت و عنایت بیشتری شود می بینیم بسیاری از مردان بزرگ و خود ساخته از دامان خانواده های محروم برخاسته اند و چه بسا اغلب آن ها در حیات خود جز رنج زندگی و محرومیت و گمنامی بهره ای نبرده اند. بی تردید آیت الله طالقانی هم در زمرۀی چنین مردان راستین و ناشناخته عصر خود است، چرا که نوعا این انسان های والا مقام از لحاظ تفکر و تعقل و درک آرمان های بشری و مقتضیات عصر ، از زمان خود جلوترند و به همین سبب مردم و جامعه عصر آن ها کمتر درک شناخت و تحمل پذیرش افکار و اندیشه آن ها را دارند. اما اثر وجودی این سازندگان تاریخ نه سال ها که قرن ها حرکت بخش انسان ها و روشنی بخش جامعه ی بشریت بوده و         می باشد.[۲۳]

۱-۲-۱٫ زندگی نامه آیت الله سید محمود طالقانی«ره»

در ۱۵ اسفند سال ۱۲۸۹خورشیدی در طالقان در خانواده علم و تقوا به دنیا آمد. در اوان جوانی پس از تحصیلات ابتدایی و مقدماتی در سن ۱۲سالگی ، در سال۱۳۰۲، وارد حوزه علمیه قم شد. به مدت ۱۵ و ۱۶ سال در مدرسه رضویه و فیضیه زانو زد و آن چنان که خود گفته است که در آن سال ها تفسیر قران محجور بود، اما از استادش مرحوم آیت الله اشرافی تفسیر قران اموخت. فلسفه متروک بود و نزد استادش ( علامه حاج میرزا خلیل کمره ای ) آموخت و این برای او دو بالی شد تا این که پس از ۱۶ سال به تهران بازگشت و فعالیت های اجتماعی و دینی خود را آغاز کرد . او با تأسیس کانون اسلام و فعالیت در بخش دانشجویی و برگزاری جلسات در مسجد پدر و بعد ها در مسجد هدایت پایگاهی برای نشر اندیشه و مبارزه و اصلاح و احیاگری قدم پیش نهاد.در سال۱۳۱۸ در اثر مخالفت با عملکرد دستگاه هیأت حاکمه به زندان افتاد که این آغاز زندان های مکرر و مداوم هشتگانه و طولانی مدت او تا پیروزی انقلاب بود.

زمینه های تفکر او در قم ایجاد شده بود ، در دوران تحصیل به این نتیجه رسیده بود که تعصب مذهبی که در برخورد با تمدن غربی و عدم پویایی اندیشه اسلامی باعث انحطاط مسلمانان، و رکود چند ساله مسلمانان شده ، باید برطرف شود.آنچه در مدت تحصیل قم شکل گرفته بود؛ درک این واقعیت بود که مشکل جامعه دینی وحوزه های علمیه بی توجهی به قرآن به عنوان کتاب راهنمای عمل است.کتابی که می تواند در همه شئون زندگی به ویژه زندگی سیاسی و اجتماعی اثر بگذاردمدت هاست که به کنار گذاشته شده است . وتنها راه برون رفت از این موقعیت، دگرگونی در آموزش دینی است.

آیت الله طالقانی در باره درد بی توجهی به قرآن در زندگی فردی و اجتماعی می نویسد: این کتاب هدایت که چون نیم قرن اول اسلام، باید بر همه شئون نفسانی و اخلاقی و قضاوت و حکومت حاکم باشد، یک سره از زندگی بر کنار شده و در هیچ شأنی دخالت ندارد. دنیای اسلام که با رهبری این کتاب روزی پیش رو  و رهبر بود، امروز دنباله رو شده ؛ کتابی که سند دین و حاکم بر همه امور بوده مانند آثار عتیقه و کتاب ورد تنها جنبه تقدس و تبرک یافته و از سر حد زندگی و حیات عمومی بر کنار شده و در سر حد عالم اموات و تشریفات آمرزش قرار گرفته و آهنگ آن اعلام مرگ است.[۲۴]

[۱] . محمدحسین زاده،درآمدی بر معرفت شناسی و مبانی معرفت دینی، قم، موسسه امام خمینی (ره)، ۱۳۸۵، ص۲۲؛ محمد تقی مصباح یزدی، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، نشر بین الملل، ۱۳۷۸، ج۱، ص۱۵۱-۱۵۲٫

[۲] .  محمد تقی مصباح یزدی ،آموزش فلسفه ، تهران ، شرکت چاپ ونشربین الملل، ج۱، ص۱۵۲٫

[۳] . مرتضی مطهری ، مجموعه آثار استاد مطهری، قم، انتشارات صدرا، ج۱۳، ص۳۵۶ .

[۴] . حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القران،‌ تهران ، انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب ، ۱۳۶۰ ، ج۳، ص۲۸۸

[۵] . عبدالحسین خسروپناه، کلام جدید، قم، مرکز مطالعات حوزه علمیه قم، چاپ دوم ۱۳۸۱، ص۲۸-۲۹ .

[۶] . مرتضی مطهری ، فطرت ، قم، انتشارات صدرا، بی تا، ص۸۸ .

[۷] . محمد حسین طباطبایی ، المیزان فی تفسیر القرآن، (ترجمه محمد باقر موسوی همدانی )، قم ، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ، ۱۳۷۴ ،ج ۱۵ ، ص ۸ .

[۸] . همان ، شیعه در اسلام ، چاپ پنجم، قم ، موسسه بوستان کتاب ، ( ۱۳۸۸) ، ص۳

[۹] . همان ، تفسیر المیزان، ج۸، ص ۱۶۶ .

[۱۰] . عبدالله جوادی آملی، شریعت در آینه معرفت ، قم، انتشارات اسرا، ص۹۳ .

[۱۱] . محمد تقی مصباح یزدی ،آموزش عقاید ، قم ، انتشارات موسسه امام خمینی، ج۱ ، ص۲ .

[۱۲] . عبد الکریم سروش؛ قبض وبسط تئوریک شریعت ، تهران ، انتشارات صدا و سیما ، چ ۱۳۶۶ ص ۲۵۵، ۱۲۱ ، ۷۹ و

[۱۳] . جعفرسبحانی ، فصل نامه ی نقد و نظر ، شماره ۳ ، ص ۱۹ .

[۱۴] . سید محمود طالقانی ، خداشناسی و فطرت ، دیماه ۱۳۵۸ ، انتشارات ناس ، ص ۷ .

[۱۵] . عبد الکریم سروش، قبض وبسط تئوریک شریعت ، ص۲۲۵  .

[۱۶] . همان ، ص ۸۰٫ ۲۰۶ …

[۱۷] . (علامه) محمد حسین طباطبایی، شیعه در اسلام ، ص ۷۱ .

[۱۸] . عبدالله جوادی آملی ، معرفت دینی ،کتاب نقد ، ص ۶ .

[۱۹] .علی ربانی گلپایگانی ،معرفهت دینی از منظر معرفت شناسی ، نشر موسسه فر هنگی دانش و اندیشه معاصر ، (۱۳۷۸) ،ص ۱۳ ـ ۱۴ .

[۲۰] .علی اکبر رشاد ،دین پژوهی معاصر ، چاپ اول (۱۳۸۲) ، نشر موسسه فرهنگی دانش و اندیشه ، ص ۱۹۱ ؛ و فلسفه دین ، ص ۴۹٫

[۲۱] . حسن معلمی ، معرفت شناسی ، چاپ اول ( ۱۳۸۳) ، قم ، نشر مرکز جهانی علوم اسلامی ، ص ۱۵ .

[۲۲] . مهدی گلشنی، از علم سکولار تا علم دینی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۸۰ .

[۲۳] .  سید محمد حسین میر ابوالقاسمی، طالقانی و دگرگونی تاریخ ، چاپ اول (۱۳۸۹)، انتشارات قلم، ص۲۷  .

[۲۴] . سید محمود طالقانی، پرتوی از قران ، چاپ سوم،تهران ، شرکت سهامی انتشار ، ج۱ ، ص۱۳ .

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.