پیشینه تحقیق نظریه ی حق به شهر هانری لوفور و نظریه ی فمینیسم سوسیالیستی-جغرافیایی دارای ۷۱ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۲-۱- پیشینه پژوهش    ۴
۲-۱-۱- بررسی پیشینه داخلی پژوهش    ۴
۲-۱-۲- پیشینه خارجی    ۱۳
۲-۱-۳- جمعبندی    ۱۸
۳-۱- نظریه ها    ۲۰
۳-۱-۱- حق به شهر: هانری لوفور    ۲۱
۳-۱-۲- جغرافیای فمینیست و فمینیسم سوسیالیست    ۲۸
۳-۱-۳- اقتصاد سیاسی شهر و مصرف: مانوئل کاستلز    ۳۰
۳-۱-۴- نردبان مشارکت: شری آرنستاین    ۳۱
۳-۲- معرفی مفاهیم اصلی    ۳۴
۳-۲-۱- فضای ادراکشده    ۳۴
۳-۲-۲- حق به شهر    ۳۶
۳-۲-۲-۱- اختصاص دهی شهر به خود    ۳۶
۳-۲-۲-۱-۱- سرزندگی    ۳۷
۳-۲-۲-۱-۱-۱- احساس امنیت: ناامنی ناشی از فضا    ۳۷
۳-۲-۲-۱-۱-۲- امکان تفریح و ماجراجویی    ۴۲
۳-۲-۲-۱-۱-۳- ارتباطات شهری    ۴۳
۳-۲-۲-۱-۲- کنترل و مالکیت    ۴۶
۳-۲-۲-۱-۳- سهم فیزیکی    ۴۸
۳-۲-۲-۲- مشارکت در شهر    ۴۹
۳-۲-۲-۲- ۱- تصمیمگیری    ۵۰
۳-۲-۲-۲-۲- تولید فضا    ۵۱
۳-۲-۲-۲-۳- سازماندهی و طراحی فضا    ۵۲
۳-۳- جمع بندی نظری و نتایج مورد انتظار    ۵۴
منابع    ۵۶

منابع

 شارع­پور، محمود (۱۳۸۹) جامعه­شناسی شهری، تهران: انتشارات سمت.

شارع­پور، محمود، رهبری، لادن (۱۳۹۲) جنسیت و تعلق فضایی: تاثیر معماری مدرن بر حذف فضاهای خصوصی، مقاله ارائه شده در کنفرانس زن، معماری و شهر، موسسه بین المللی مطالعات راهبردی معماری ایران، اسفند ۱۳۹۲٫

شارع­پور، محمود (۱۳۸۹) جامعه­شناسی شهری، نشرسمت، تهران، چاپ سوم.

زنجانی­زاده، هما (۱۳۸۰) زنان و امنیت شهری، مجله تخصصی زبان و ادبیات دانشکده ادبیات و علوم انسانی، مشهد پاییز و زمستان، شماره ۳۴٫

رفعت­جاه، مریم، شارع­پور، محمود، رهبری، لادن (۱۳۹۳) امنیت و جنسیت در فضاهای شهری: مطالعه کیفی حق زنان به شهر، مطالعات امنیت اجتماعی، شماره سی و هفتم، بهار، صفحات ۱۴۷-۱۲۹٫

دوسوتو، هرناندو (۱۳۸۵) راز سرمایه، ترجمه­ی فریدون تفضلی، تهران: نشر نی.

رهبری، لادن (۱۳۹۱)  احساس امنیّت در فضاهای شهری و حق زنان به شهر: پژوهش اکتشافی در شرق تهران، اولین همایش زنان و زندگی شهری، شهرداری تهران، محل برگزاری: دانشگاه تهران: ۳۰ آبان و ۱ آذر ۱۳۹۱٫

رهبری، لادن؛ شارع­پور، محمود (۱۳۹۳) تفاوت­های جنسیتی در بهره­مندی از حق به شهر در تهران، تهران: انتشارات تیسا.

__________________ (۱۳۹۳ب) جنسیت و حق به شهر: آزمون نظریه­ی لوفور در تهران، مجله­ی جامعه­شناسی ایران، دوره­ی چهاردهم، شماره­ی ۱، صص ۱۴۱-۱۱۶٫

یونگ، کارل گوستاو (۱۳۹۲) انسان و سمبل­هایش، تهران: نشر جامی.

رفعت­جاه، مریم (۱۳۸۷) تاثیر موقعیت شغلی بر سبک زندگی زنان شاغل (مطالعه­ای در زنان شاغل در وزارت بازرگانی)، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره­ی ۴، شماره­ی ۱۱، صفحات ۱۳۹-۱۶۰٫

________ (۱۳۹۳) طراحی فضاهای شهری و اوقات فراغت، در کتاب شهر، فضا و زندگی روزمره، تدوین محمود شارع­پور، تهران: انتشارات تیسا.

ساندرز، پیتر (۱۳۹۲) نظریه­ی اجتماعی و مساله­ی شهری، ترجمه­ی محمود شارع­پور، تهران: انتشارات تیسا.

کاظمی، مهروش (۱۳۸۸) رویکردی تحلیلی به مقوله جنسیت و تأثیر آن در کیفیت فضا، هویت شهر، دوره­ی ۴، شماره­ی ۳، صفحات ۴۷-۵۸٫

کاظمی، عباس (۱۳۹۲) پرسه­زنی و زندگی روزمره ایرانی، تهران: انتشارات فرهنگ جاوید.

کاظمی­پور، شهلا (۱۳۸۵) روند توسعه کلان‌شهرها در ایران و آثار و پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ‌آن، طرح پژوهی به سفارش: مؤسسه ی مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه.

کراسلی، نیک (۱۳۹۰) موریس مرلوپونتی، در برداشت­هایی در نظریه­ی اجتماعی معاصر، تدوین آنتونی الیوت و برایان ترنر، ترجمه­ی فرهنگ ارشاد، تهران: انتشارات جامعه­شناسان.

مشفق، محمود، حسینی، قربان (۱۳۹۱) آینده‌پژوهی تغییرات جمعیتی ایران طی دوره ۱۳۹۰ تا ۱۴۲۰، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال چهارم، شماره اول، زمستان، صص ۴۲-۲۱٫

منصورفر، کریم (۱۳۸۵) روش­های پیشرفته آماری همراه با برنامه­های کامپیوتری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

 ۲-۱- پیشینه پژوهش

مفهوم «حق به شهر» لوفور در ادبیات جامعه­شناسی شهری ایران مورد توجه قرار نگرفته است و مقالات داخلی در ارتباط با آن مگر تعدادی معدود موجود نیست. با این وجود مطالعاتی در زمینه­ی مشارکت شهروندی و اختصاص­دهی شهر به خود به عنوان ابعاد «حق به شهر» و مطالعات دیگری در زمینه­ی عوامل تاثیرگذار بر این دو بعد انجام شده است که در بخش اول این فصل مطالعاتی که در شهر تهران انجام گرفته­اند معرفی خواهند شد.

عدم توجه به مفهوم حق به شهر لوفور به ادبیات داخلی محدود نمی­شود. اگرچه این چهارچوب نظری اخیرا با اقبال بیشتری در شاخه­های مختلف جامعه­شناسی از جمله جامعه­شناسی شهری، جامعه­شناسی فضا و جامعه­شناسی زندگی روزمره قرار گرفته است، مطالعات انجام شده در خارج از ایران نیز هنوز گستردگی چندانی ندارد.

۲-۱-۱- بررسی پیشینه داخلی پژوهش

در بررسی پیشینه­ی داخلی پژوهش، در ابتدا به منابع و پژوهش­هایی اشاره می­گردد که مستقیما مفهوم حق به شهر را  مورد بررسی قرار داده­اند و سپس پژوهش­هایی که در ارتباط با این مفهوم یا بخشی از ابعاد آن هستند معرفی می­گردند.

از جمله پژوهش­هایی که مستقیما ایده­ی حق به شهر را مورد بررسی قرار می­دهند عبارتند از:

رهبری و شارع­پور (۲۰۱۳) با بررسی نظری مولفه­های حق به شهر، یعنی مشارکت در شهر و اختصاص­دهی شهر، و سپس با انجام بررسی­های میدانی در شهر تهران نشان داده­اند که اولا، استفاده از مفهوم حق به شهر در جامعه­ی شهری ایرانی تا حدی ممکن است اما باید در ارتباط با استفاده از مفاهیم، مانند مفهوم «تولید فضا» احتیاط به خرج داد؛ زیرا مفهوم شهروندی اساسا در گفتمان­های اجتماعی ایرانی و اروپایی به یکسان تجربه نمی­شود. دوما، این پژوهش تفاوت­های جنسیتی معناداری در بهره­مندی از حق به شهر را شناسایی کرده است. طوری که زنان و مردان حقوق شهری را به شکل متفاوتی درک می­کنند و عموما این ادراک که شهر تعلق کمتری به آنان دارد، در زنان بیشتر از مردان است.

رهبری (۱۳۹۱) در پژوهشی کیفی در مناطق شرقی شهر تهران، با مطالعه ارتباط امنیت ادراک­شده توسط زنان در فضاهای عمومی نشان داده است که طراحی فضاهای عمومی و نحوه­ی سازماندهی آن­ها بر احساس امنیت زنان تاثیر گذار است و این ادراک در ارتباط مستقیم با ادراک از حقوق شهری قرار دارد.

شارع­پور و رهبری (۱۳۹۲) در مقاله­ی «جنسیت و تعلق فضایی: تاثیر معماری مدرن بر حذف فضاهای خصوصی»، مفهوم حق به شهر را به شکل نظری در ارتباط با «احساس تعلق به شهر» به بحث می­گذارند و معتقدند که نه تنها در فضای شهری، بلکه در فضاهای خصوصی مانند خانه نیز، به تبع تغییراتی که در سبک­های معماری و ساخت خانه­ها اتفاق افتاده است، احساس تعلق زنان به مراتب کمتر از مردان است. بنابراین یک پیوستگی میان فضاهای عمومی و خصوصی وجود دارد و ایده­ی حق به شهر را می­توان به فضاهای خانگی نیز تسری داد.

رهبری و شارع­پور (۱۳۹۳) در پژوهشی تحت عنوان «تفاوت­های جنسیتی در بهره­مندی از حق به شهر در تهران» به ارائه­ی یک چهارچوب مفهومی برگرفته از لوفور پیرامون حق به شهر اقدام کرده­اند. در این پژوهش، نگارندگان با استفاده از روش­های کمی مانند تکنیک رگرسیون چندمتغیره، مدل مفهومی ارائه شده براساس نظریه­ی لوفور را مورد آزمون قرار داده­اند. ضمن این که با بررسی ارتباط میان مفهوم جنسیت و ادراک شهروندان از بهره­مندی از حق به شهر نشان داده­اند که حق به شهر اساسا مفهومی جنسیتی است و زنان تهرانی نسبت به مردان تهرانی بخت کمتری برای احساس بهره­مندی از آن دارند. با توجه به این که در این اثر با اتخاذ رویکرد امیک، روایت­های زنان به عنوان واقعیت اجتماعی پذیرفته شده است، نتیجه­ گرفته شده است که بهره­مندی زنان از حق به شهر نیز کمتر از مردان است.

رفعت­جاه، شارع­پور و رهبری (۱۳۹۳) در مقاله­ای تحت عنوان «امنیت و جنسیت در فضاهای شهری: مطالعه کیفی حق زنان به شهر»، با اتخاذ رویکرد کیفی (انجام مصاحبه­های نیم­ساخت­یافته) به عامل امنیت در شهر توجه کرده­اند و برخی از عوامل فضایی ادراک ناامنی در شهروندان زن را شناسایی کرده­اند. این پژوهش نشان داده است که تنها ۴۵٫۴ درصد زنان تهرانی در فضاهای عمومی شهری احساس امنیت دارند و سایرین فضاها را ناامن یا نسبتا ناامن شناسایی می­کنند.

رهبری و شارع­پور (۱۳۹۳ب) در مقاله­ی «جنسیت و حق به شهر: آزمون نظریه­ی لوفور در تهران» با استفاده از روش پیمایش و انجام تحلیل­های کمی از جمله رگرسیون چندمتغیره، میزان کاربست­پذیری  نظریه­ی لوفور را در جامعه­ی شهری تهران مورد بررسی قرار داده­اند. این پژوهش نشان داده است که عامل «تصمیم­گیری در شهر» نقش مهمی در ادراک شهروندان از حق به شهر دارد. ضمن این که ادراک زنان از میزان مشارکت در فراگردهای شهری در سطح نازلی قرار دارد.

از جمله پژوهش­هایی که برخی از عوامل تاثیرگذار بر «حق به شهر» را مورد بررسی قرار می­دهند و به مفهوم فضا و حقوق شهروندی توجه می­کنند، عبارتند از:

گلکار (۱۳۷۹) در مقاله­ی خود تحت عنوان «نشاط و سرزندگی در شهر به کمک طراحی شهری» به معرفی ابعاد مفهوم سرزندگی در شهر پرداخته است و مطرح می­کند که شاخص کیفیت زندگی شهری معرفی شده توسط موسسه­ی معتبر «واحد اطلاعات اکونومیست»^[۱] وجود امکانات حضور جمعی مردم و امکانات تفریحی کافی در محلات را به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر ادراک از سرزندگی شهری معرفی کرده است. با توجه به این که سرزندگی یکی از عوامل تبیین­کننده­ی حق به شهر است، بررسی نظری و تجربی این مفهوم می­تواند به غنای تعریف ما از آن بیفزاید. گلکار (۱۳۷۹) دسترسی مناسب به خدمات محلی را یکی از عوامل تاثیرگذار بر سرزندگی شهری معرفی کرده است. این عاملی است که در پژوهش ما نیز در ارتباط با مفهوم سرزندگی شهری کارایی دارد.

زنجانی­زاده (۱۳۸۰) در مقاله­ی «امنیت شهری» به برخی عوامل تاثیرگذار بر امنیت شهری زنان و مشکلات ناشی از آن توجه کرده است. به اعتقاد او شهرها آیینه­ی تمام­نمای تبعیض بر ضد زنان به شمار می­آیند. شهرها بدون زنان ساخته شده­اند و هم­چنان بدون آنان رشد می­یابند و مساله­ی زنان یک اولویت سیاسی به شمار نمی­رود (زنجانی­زاده، ۱۳۸۰). این بحث زنجانی­زاده مشابه بحث لوفور پیرامون ساخته شدن شهرها بدون مشارکت طبقات پایین است. او در این مقاله مسائلی از قبیل تحرک و حمل و نقل شهری را مورد بررسی قرار می­دهد و معتقد است که فاصله­ی ایستگاه‏های اتوبوس، داشتن نور کافی در ایستگاه­ها، تنظیم زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه­ها، وجود امکانات در ایستگاه­ها که از تلف شدن وقت افراد جلوگیری کند مانند تشریح مسیرهایی که اتوبوس از آنان رد می­شود و وجود نقشه­های شهری سبب کاهش اتلاف وقت و کاهش احساس ناامنی در زنان می­شود. لوفور نیز مولفه­های فضایی و تحرک شهری را عامل مهمی در ادراک از بهره­مندی از شهر می­داند. اهمیت مطالعه­ی زنجانی­زاده (۱۳۸۰) به خصوص، به این دلیل است که مساله­ی ناامنی در شهر یکی از عوامل تاثیرگذار بر ادراک از حق به شهر است. ضمن این که ناامنی شهری مستقیما با مفهوم جنسیت که مفهوم اساسی در این پژوهش است ارتباط تنگاتنگی دارد.

موسوی، حکمت­نیا و درینی (۱۳۸۶) نشان داده­اند که جنسیت یکی از عوامل زمینه­ای تبیین­کننده­ی تفاوت در احساس امنیت شهری است. این نویسندگان در تحقیقی در شهر مراغه در جمعیت نمونه­ی ۳۸۲ نفری، نشان داده­اند که متغیرهایی مانند سن، جنس، اعتماد اجتماعی، رضایت اجتماعی و منشاء اجتماعی بر میزان احساس امنیت شهروندان تاثیر دارد.

موسوی، حکمت نیا و درینی (۱۳۸۷) رابطه­ی میان احساس امنیت و عملکرد و ویژگی­های پلیس و نیروهای امنیتی در شهر را نیز مورد بررسی قرار داده­اند که البته توسط محققان دیگری نیز مورد توجه قرار گرفته است (برای نمونه ن.ک به پناهی و همکاران، ۱۳۸۹؛ تاجران وکلاکی، ۱۳۸۸؛ الیاسی و رادان، ۱۳۸۶). نیروهای امنیتی در شهر نه تنها برای پیشگیری و پیگرد متخلفان بلکه به عنوان عاملانی فعال در افزایش احساس امنیت در شهروندان محسوب می­شوند. این محققان نیز مولفه­های فضایی مانند شکل و اندازه­ی فضاها و میزان نور موجود در فضا را در شکل­گیری احساس امنیت شهری مهم می­دانند.

مدنی­پور (۱۳۸۷) که یکی از مهم­ترین اندیشمندان حوزه­ی طراحی و سازماندهی شهری در عرصه­ی بین­المللی است، به شکل تلویحی به مساله­ی حق عابران به شهر اشاره کرده است. او معتقد است که تکیه اصلی در طراحی مراکز شهری در استفاده از اتومبیل به جای وسایل نقلیه عمومی قرار دارد طوری که به جای توجه به طراحی فضای مناسب با وسایل نقلیه عمومی و عابران پیاده، اتومبیل­های شخصی به عنوان وسایل نقلیه اصلی در نظر گرفته می­شود. این مساله با توجه به این که مردان استفاده­کنندگان اصلی خودروهای شخصی هستند قابل توجه است. ضمن این که در جای دیگر اشاره شده است که در شهرها کمتر به نیازهای ویژه زنان مثل مراکز نگه­داری کودکان، زمین­های بازی، سرویس­های بهداشتی و یا استراحتگاه­های مناسب توجه شده است (مدنی­پور، ۱۳۸۷: ۱۲۹). بنابراین تحقیق او اگرچه مستقیما از چهارچوب نظری لوفور بهره نبرده است، تشابهات مفهومی بالایی با بحث ما در این نوشتار دارد.

نویدنیا (۱۳۸۷) با تاکید بر متغیر وضعیت رفاهی، میزان برخورداری از امنیت اجتماعی در شهر را مورد بررسی قرار داده است. این تحقیق از نوع پیمایشی و دارای جمعیت نمونه­ی۴۲۰ نفری از اعضای خانواده­های ساکن در منطقه شمال و جنوب تهران است. یافته­ها این تحقیق نشان می­دهد که بین امنیت اجتماعی و وضعیت رفاهی و طبقاتی رابطه­ی موثر و معنی­داری وجود دارد؛ طوری که افرادی که دارای وضعیت رفاهی بهتری هستند از احساس امنیت اجتماعی بالاتری برخوردارند.

عبدللهی (۱۳۸۷) در اثر خود تحت عنوان «زنان در عرصه­ی عمومی» وضعیت میزان مشارکت مدنی زنان ایرانی در عرصه­ی عمومی را با استفاده از روش پیمایش بررسی کرده است که تشابه بسیاری با مفهوم مشارکت به عنوان یکی از ابعاد مفهوم حق به شهر دارد. او نشان می­دهد که مشارکت مدنی زنان ایرانی بسیار پایین است و تنها ۲۰ درصد از زنان به نوعی در فعالیت­های مدنی مشارکت دارند (عبدللهی، ۱۳۸۷: ۱۵۲). او ضمن اشاره به تفاوت­های جنسیتی و نابرابری­های مبتنی بر جنسیت در مشارکت به وجود سلسله­مراتب­ و رتبه­بندی­های درون هر گروه جنسی نیز اشاره می­کند (۱۳۸۷: ۱۵۳).

کاشانی­جو و مفیدی (۱۳۸۸) در یک مطالعه­ی اسنادی به بررسی تاریخی مدل­های مختلف طراحی حمل و نقل شهری پرداخته­اند و نظریه­های حمل و نقل را از ابتدای سده­ی بیستم تا دوران معاصر مورد بررسی قرار داده­اند. این مطالعه نشان می­دهد که اگرچه با ظهور اتومبیل و تبدیل آن به وسیله­ی شخصی در سده­ی بیستم، فضای شهری و نظام حمل و نقل تحول پیدا کرد ولی به مرور زمان، مشکلات اتکا به وسایل شخصی برای رفت­ و آمد در شهر آشکار شد و نظریه­ های حمل و نقل شهری به سوی ایجاد شهرهای پیاده­مدار و ایجاد نظام حمل و نقل عمومی کارآمد و دارای ظرفیت بالا گرایش پیدا کرد. این مساله سبب تغییر در فضا و چشم­انداز شهری نیز شد.

سلطانی، ایزدی و محمدی (۱۳۸۸) نیز به تاثیر ویژگی­های کالبدی یا فیزیکی بر احساس امنیت شهروندان در فضاهای شهری توجه نشان داده­اند. یافته­های آنان که با ارائه­ی معیارهای تجربی همراه است، نشان می­دهد که عبور از معابر شهری کم­عرض (کمتر از چهار متر) و زندگی در کنار زمین­های بایر سبب افزایش احساس ناامنی در شهروندان می­شود. این پژوهش ضمنا نشان می­دهد که خصوصیات کالبدی محله بر روابط اجتماعی ساکنان تاثیر می­گذارد و زندگی در ساختمان­های نوساز، کم ارتفاع و کوچک موجب افزایش احساس امنیت ساکنان نمی­شود. براساس یافته­های این تحقیق، برخی خصوصیات کالبدی با وجودی که منجر به تقویت پیوندهای اجتماعی می­شود، باعث کاهش احساس امنیت در افراد  می­گردد.

کاظمی (۱۳۸۸) نیز با انجام مطالعه­ی موردی در پارک فجر شهر تبریز با استفاده از روش پیمایش در میان زنان استفاده کننده از این پارک، به شکاف بین طراحان شهری و استفاده­کنندگان از فضا اشاره کرده و نشان داده است که از آن­جا که طراحی بدون حضور بهره­بردار فضا انجام می­شود، قادر به پاسخ­گویی مناسب به نیازهای استفاده­کنندگان نبوده و محدودیت­ها و ناسازگاری­های موجود سبب افت کارایی فضایی می­شود. کاظمی در این پژوهش نشان می­دهد که راهکارهایی که تاکنون برای حل مساله­ی فضای شهری و ایجاد فضاهای مناسب برای زنان پیش گرفته شده است، بیش از آن که از نگاه استفاده کنندگان مطلوبیت داشته باشد، رفتارهایی سلیقه­ای است که از سوی کارفرمایان (در این مورد شهرداری­ها) به استفاده­کنندگان تحمیل می­شود. او برای نمونه، به ایجاد پارک­های بانوان اشاره می­کند که با هدف ایجاد فضای مناسب برای زنان تولید شده است ولی در عمل از نظر آنان مطلوب و قابل استفاده نیست.

[۱] EIU

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.