پیشینه تحقیق نظریه ها و رویکردهای مرتبط با روابط شهر و روستا دارای ۳۷ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۱-۱- مفهوم روستا    ۴
۲-۱- مفهوم روابط شهر و روستا    ۴
۳-۱- مفهوم سلطه    ۵
مقدمه    ۶
۱-۲- نظریه، مدلها و رویکردهای پایه    ۶
۱-۱-۲- نظریه مکان مرکزی    ۶
۲-۱-۲- نظریه سرمایه داری بهره بری     ۹
۳-۱-۲- نظریه قطب رشد    ۱۴
۲-۲- رویکردهای مرتبط با روابط شهر و روستا    ۱۶
۱-۲-۲- رویکرد مرکز – پیرامون    ۱۶
۲-۲-۲- رویکرد توسعه اگروپلیتن    ۱۸
۳-۲-۲- رویکرد کارکردهای شهری در توسعه روستایی    ۱۹
۴-۲-۲- رویکرد شبکه منطقهای     ۲۱
منابع و ماخذ:    ۳۵

منابع:

– مومنی، مصطفی، پایگاه علم جغرافیا در ایران، انتشارات فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی، جلد اول، چاپ اول، ۱۳۷۷٫

– سعیدی، عباس، پیوندهای شهری-روستایی، یک بررسی ادراکی، مجله جغرافیا(انجمن جغرافیایی ایران)، دوره جدید، سال دوم، شماره ۱، ۱۳۸۴٫

– سعیدی، عباس، روابط شهر و روستا، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، سازمان شهرداریها و دهیاریها، ۱۳۸۷٫

– سعیدی، عباس، روابط و پیوندهای روستایی-شهری در ایران، نشر مینو، چاپ اول، ۱۳۹۰٫

– سعیدی، عباس، سطح بندی روستاهای کشور، انتشارات شهیدی، ۱۳۸۷٫

– سعیدی، عباس، شالوده مکان­یابی و استقرار روستاهای جدید، انتشارات شهیدی، چاپ اول،۱۳۸۸٫

– سعیدی، عباس، شبکه منطقه­ای (راهبرد) دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، سازمان شهرداریها و دهیاریها، ۱۳۸۷٫

– سعیدی، عباس، مبانی جغرافیای روستایی ایران، انتشارات سمت، ۱۳۸۸٫

– سعیدی، عباس، مبانی جغرافیای روستایی ایران، انتشارات سمت، ۱۳۹۰٫

– سعیدی، عباس، مکان مرکزی(نظریه)، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، سازمان شهرداریها و دهیاریها، ۱۳۸۷٫

– سعیدی، قطب رشد (رویکرد)، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، سازمان شهرداریها و دهیاریها، ۱۳۸۷٫

– سعیدی، مرکز-پیرامون (مدل)، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، سازمان شهرداریها و دهیاریها، ۱۳۸۷٫

– سعیدی، مکانیکی، عباس و جواد،دگرگونی روابط شهر و روستا با تاکید بر فعالیتهای اقتصادی، فصلنامه جغرافیا ، سال ششم، شماره ۱۶-۱۷٫

– اجلالی، پرویز، تحلیل منطقه­ای و سطح­بندی سکونتگاهها، سازمان مدیریت و برنامه­ریزی، تهران، ۱۳۷۱٫

– افتخاری و بدری و سجاسی قیداری، رکن الدین و سیدعلی و حمدالله، بنیانهای نظری برنامه­ریزی کالبدی مناطق روستایی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۰٫

– اهلرس، اکارت، ایران شهر-روستا-عشایر(مجموعه مقالات)، ترجمه عباس سعیدی، ۱۳۸۰٫

– بلیکی، تورمن، طراحی پژوهشهای اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، نشر نی، ۱۳۹۲٫

– هگت، پیتر، جغرافیا ترکیبی نو، ترجمه شاپور گودرزی نژاد، انتشارات سمت، تهران، ۱۳۷۵٫

– هونکزهی، محمد امین، ارزیابی اثرات زیست محیطیناشی از توسعه فیزیکی شهر زاهدان، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیای دانشگاه سیستان و بلوچستان، ۱۳۹۰٫

– یاسوری، مجید، مقدمه­ای بر اقتصاد روستایی در ایران، انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۸۶٫

– جوان، جعفر، جغرافیای جمعیت ایران، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، ۱۳۸۵٫

–  حسین­زاده، دلیر، کریم، برنامه­ریزی ناحیه­ای، سمت، ۱۳۸۰٫

۱- مفهوم روستا

فضایی اجتماعی با قلمرو مشخص عرفی/حقوقی و با جمعیتی کم یا زیاد که در آن نوع خاصی از فعالیت­های اقتصادی-عمدتا فعالیت­های بخش اول اقتصادی-بر اساس روابط مکانی-فضایی و اجتماعی-اقتصادی به انجام می­رسد(سعیدی، ۱۳۸۸، ۲۱). روستا از نظر مفهوم و تعریف پیوسته در مقایسه با شهر مورد بررسی قرار می­دهند.  البته همیشه نمی­توان به سادگی مرز مشخصی میان روستا و شهر قائل شد و با ارائه تعریفی کوتاه، این دو گونه واحد سکونتگاهی را از یکدیگر مجزا ساخت. برای تفکیک روستا از شهر نیز شاخص­هایی در نظر گرفته می­شودعمده­ترین این شاخصها عبارت­اند از:

الف) وسعت؛

ب) وضعیت و نوع فعالیت اقتصادی؛

ج) درجه اشتغال، قشربندی اجتماعی؛

د) درجه پیچیدگی روابط و مناسبات؛

ه) چگونگی بهره­گیری از نهادهای اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی و سیاسی؛

و) میزان و ترکیب جمعیت که رایج­تر از موارد دیگر و معمولا معیاری تعیین کننده است(سعیدی، ۱۳۹۰، ۱۸-۱۹).

۲-۱- مفهوم روابط شهر و روستا

روابط شهر و روستا مجموعه روابط کالبدی-فضایی، اجتماعی-اقتصادی و حقوقی سیاسی سکونتگاههای روستایی با کانونهای کوچک و بزرگ شهری را شامل می­شود(دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، ۱۳۸۷، ۳۹۵). سرآغاز بحثهای جدی و علمی درمورد روابط شهر و روستا توسط جغرافیدانان عمدتا به دهه ۱۹۴۰ میلادی باز می­گردد. یکی از پیشتازان این مبحث، هانس بوبک، جغرافیدان اتریشی است که نخستین بار در قالب روندهای تکاملی..در سال ۱۹۴۸ کوشید تا برای نخستین بار این مقوله را درچهارچوبی نظری مطرح سازد. کاربرد مفاهیمی همچون حوزه بلافصل یا حومه  و حوزه نفوذ از ابزار اولیه این مبحث بود(سعیدی، ۱۳۹۰، ۷۸). هانس بوبک بیشتر از سال ۱۹۳۸ تا اواخر ۱۹۷۰ به تئورسازی در بیان رابطه شهر و روستا در چهارچوب جغرافیای بورژوازی و بر اساس مطالعات جامع خود در ایران و سایر نقاط جهان بکار علمی پرداخت و نظریه «سرمایه­داری بهره­بری» را مشخصا در مقاله « مراحل اساس شکوفایی اجتماع و اقتصاد از دید جغرافیا» به سال ۱۹۵۹ وضع کرد و گسترش داد( مومنی، ۱۳۷۷، ۱۳۵).

۳-۱- مفهوم سلطه

در این بررسی منظور از سلطه، روابط نابرابر بین شهر و روستا است. بدین معنی که این روابط به تحمیل نوعی ویژه از روابط سلطه با ماهیت استثماری از سوی شهرها بر محیطهای روستایی استوار است. در این ارتباط هانس بوبک در نوشته­های پیشتاز خود در زمینه روابط شهرها و حوزه­های پیرامونی(روستایی) در کشورهای شرق اسلامی، بویژه ایران، این گونه روابط سلطه را در قالب نظریه سرمایه­داری بهره­بری و مناسبات انگلی شهری-روستایی مطرح ساخته است(سعیدی، ۱۳۹۰، ۷۹). ). اکارت اهلرس (۱۳۸۰) در بررسی خود درباره روند تکوین شهرهای سنتی و ما قبل سرمایه­داری، جمعبندی جامع و گویایی از نقطه نظرات بوبک پیرامون سرمایه­داری، به دست داده است. در این جمعبندی ویژگیهای اساسی این نوع صورتبندی این چنین معرفی شده­اند:

شهرها نه تنها شالوده و اساس اولیه پرپایی خود را مدیون حوزه روستایی پیرامونی هستند، بلکه این حوزه از طریق مازاد تولید، اساس تغذیه جمعیت شهری را فراهم می­سازد و در عین حال، حوزه بازاری تولیدات نهایی و نیم تمام شهری به شمار می­آید؛

شهرهای محل اصلی اقامت زمین­داران بزرگ (مالکان غائب) است؛ از این رو،

مازاد تولید روستاها به مراکز شهری انتقال می­یابد و در واقع، شهرها اینگونه عواید را غصب می­کنند؛ بدینسان،

روستاها مراکز تولید و شهرها کانونهای بازاری و تجارت متکی بر تولیدات عرصه­های روستایی به شمار می­روند؛ به این ترتیب،

شهرهای سنتی بر مبنای حومه روستایی پیرامون خود و به خاطر آن دوام و بقا می­یابند؛ نتیجتا،

روند تکوین اجتماعی-اقتصادی با پویش ناچیز خود، منجر به رشد شهرها و واپس ماندن محیطهای روستایی می­گردد(همان، ۸۰).

مقدمه

عناصر گوناگون فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در ساختار عرصه­های روستایی و شهری دخالت دارند و روابط موجود میان آنها را نمی­توان به سادگی در چهارچوبهای ذهنی و از پیش تعیین شده بررسی کرد؛ اما از آنجا که مدل­های نظری می­توانند به شناخت جنبه­های گوناگون روابط شهر و روستا و فعال سازی ذهن و درک بهتر آنها کمک می­کنند می­توان این مدلها را با توجه به قابلیتهای خاص آنها به کارگرفت. لازم ذکر شود هر یک از این مدلها محاسن و معایبی دارد و شرایط ویژه مکانی-فضایی خاص خود را می­طلبد(سعیدی، ۱۳۹۰، ۱۴۱). نظریه مکان مرکزی، مدل قطب رشد، رویکرد کارکردهای شهری در توسعه روستایی، رویکرد توسعه اگروپلیتن و رویکرد شبکه منطقه­ای و… رویکردها و مدلهایی در زمینه توسعه فضایی هستند که هر یک در چهارچوب و ساختار اجتماعی –اقتصادی خاصی مطرح شده و نسبت به یکدیگر از اولویت زمانی برخوردار بوده و به نوعی یکدیگر را از نظر مبنایی تکمیل می­نمایند. برخی از این نظریه­ها، از نظر اجرایی، با وجود پیامدهای نامطلوب مکانی-فضایی، اقتصادی-اجتماعی-فرهنگی مورد توجه هستند. در مقاله حاضر به بررسی نظریه  سرمایه­داری بهره­بری به عنوان نظریه پایه در تدوین دیدگاه حاکم بر تحقیق و تحلیل روابط و مناسبات شهر و روستا پرداخته شده است. و همچنین نظریات، مدل و رویکردهای دیگری همچون مکان مرکزی، قطب رشد، کارکردهای شهر در توسعه روستایی، اگروپلیتن و شبکه منطقه­ای ، نیز مورد بررسی قرار گرفتند.

۱-۲- نظریه، مدل­ها و رویکردهای پایه

۱-۱-۲- نظریه مکان مرکزی[۱]

اصل مرکزیت یا نظریه مکان مرکزی را والتر کریستالر، جغرافیدان آلمانی، با انتشار کتاب مکانهای مرکزی در جنوب آلمان(۱۹۳۳م) که حدود ۷۵ سال از انتشار آن می­گذرد، معرفی کرد. او به انگیزه درسهای استاد خود، روبرت گرادمان، و با توجه به مطالعات یوهان فون تون، آدنا وبر، ورنر زومبارت، آلفرد وبر و ماکس وبر، به شناسایی مکانهای مرکزی در جنوب آلمان پرداخت، تا ضمن فراهم آوردن زمینه­های تئوریک-اقتصادی لازم برای طبقه بندی منطقی سیاسی-اداری، به قانونمندیهای جغرافیایی-اقتصادی حاکم بر تعداد، وسعت و پراکندگی سکونتگاههای شهری دست یابد(سعیدی، ۱۳۸۷، ۷۶۲). والتر کریستالر در نتیجه تحقیقاتی در جنوب آلمان در سال ۱۹۳۳ نظریه مکان مرکزی را مطرح نمود. او تحقق نظریه خود در پاسخ به سوالات اساسی طرح شده، آن را بر چهار فرض استوار ساخت:

-یکسانی چشم انداز فرهنگی و فیزیکی؛

– نواحی واحد نامحدود؛

– قابلیت دسترسی یکسان مکان­های مرکزی در تمام جهات، و

– رفتار منطقی مصرف کننده.

کریستالر با اعتقاد به اینکه نحوه استقرار سکونتگاههای روستایی از نظمی تبعیت می کند که ممکن است بر ما پوشیده مانده و یا مورد شناسایی قرار نگرفته باشد، کوشید نحوه استقرار فضای سکونتگاهها را بر اساس اصول قانونمند توضیح دهد. نقطه نظرات او که به نظریه مکان مرکزی شهرت یافته، اساسا بر مبنای نظم سلسله مراتبی استقرار فضایی سکونتگاهها استوار است؛ در این ارتباط، مکان های مرکزی در نظم دهی به محدوده های فضایی شبکه سکونتگاهها نقشی تعیین کننده دارد( سعیدی، ۱۳۸۸، ۳۴).

[۱]– Central  Place Theory

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.