پیشینه تحقیق نگاهی به زندگی ملا فتح الله و تفسیر منهج الصادقین و توجه به قاعده در نظر گرفتن قرائت صحیح در منهج الصادقین دارای ۷۶ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

فصل اول مفهوم شناسی تفسیر    ۵
۱- مفهوم شناسی    ۵
۱-۱- معنای لغوی تفسیر    ۵
۱-۲- معنای اصطلاحی تفسیر    ۶
۱-۳- معنای لغوی و اصطلاحی قواعد    ۸
۱-۴- تعریف قواعد تفسیر    ۹
۱-۵- انواع قواعد تفسیر    ۱۱
فصل دوم: نگاهی به زندگی ملا فتح الله و تفسیر منهج الصادقین    ۱۳
الف: زیست نامه ملا فتح الله کاشانی    ۱۳
ولادت و رشد    ۱۳
استادان    ۱۵
شاگردان    ۱۶
آثار    ۱۷
وفات    ۲۱
نسبت زنده شدن پس از مرگ    ۲۲
ب) نگاهی گذرا به تفسیر منهج الصادقین    ۲۳
انگیزه نوشتن و وجه تسمیه منهج الصادقین    ۲۳
مباحث مقدماتی    ۲۶
منابع تفسیری    ۲۸
شیوه طرح مباحث در منهج الصادقین    ۳۵
فصل سوم: توجه به قاعده در نظر گرفتن قرائت صحیح در منهج الصادقین    ۳۹
۱-معنای قرائت    ۳۹
۲-لزوم در نظر گرفتن قرائت صحیح در تفسیر آیات    ۴۲
۳-علل ایجاد اختلاف قرائت و قراء سبعه    ۴۳
۳-۱- اختلاف قرائت تا زمان جمع آوری مصحف امام    ۴۳
۳-۲- اختلاف قرائت بعد از مصحف امام و به وجود آمدن قراء سبعه    ۴۵
۴- عدم تواتر قرائت های سبعه    ۴۸
۵- دلایل معتقدان به تواتر قرائات سبعه    ۵۰
۶- معیار های تشخیص قرائت صحیح    ۵۶
۷- معتبر بودن قرائت حفص از عاصم    ۵۹
۸-روش ملا فتح الله از حیث توجه به قرائت صحیح    ۵۹
۹-نقد و بررسی روش ملا فتح الله از حیث توجه به قرائت صحیح    ۶۷
۹-۱- امتیازات    ۶۷
۹-۲- کاستی ها    ۶۸
منابع و مآخذ    ۷۰

منابع

– قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند.

–  نهج البلاغه، (امام علی بن ابیطالب۷(۲۳ قبل از هجرت-۴۰هـ))، گرد آورنده: رضی، شریف، ترجمه محمّد دشتی، قم: مؤسسه ی ­تحقیقاتی امیرالمؤمنین۷، سی و یکم:۱۳۸۴٫

– آقا بزرگ تهرانی، محمد محسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت: دار الاضواء، سوم: ۱۴۰۳ق.

– …………………………………………………..، طبقات اعلام الشیعه، قم: موسسه اسماعلیان دوم: بی تا.

مطلبی، سید ابوالحسن، نجوم امت – حضرت آیت الله علامه ابوالحسن شعرانی، مجله نور علم، شماره ۵۰-۵۱، فروردین و تیر ۱۳۷۲٫

– معرفت، محمد هادی ، التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه النشر الاسلامی، دوم: ۱۴۱۵٫

– ………………………………..، تاریخ قرآن، تهران: انتشارات سمت، اول: ۱۳۸۵٫

– ………………………………..، تفسیر و مفسّران، قم: موسسه فرهنگی التمهید، اول:۱۳۷۹٫

جرجانی، علی بن محمد، التعریفات، قاهره: دار الکتاب المصری، ۱۴۱۱ق.

کاشانی، ملا حبیب الله شریف، لباب الالقاب فی القاب الاطیاب، قم: چاپخانه علمیه، ۱۴۱۴ق.

– کاشانی، ملا فتح الله، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتابفروشی محمد حسن علمی،۱۳۳۶٫

– کاشانی، ملا فتح الله، مقدمه تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، به کوشش: ابوالحسن شعرانی، تهران: کتابفروشی اسلامیه.بی تا.

اندلسی، ابوحیان محمد بن یوسف، بحر المحیط فی تفسیر، با کوشش: محمد جمیل صدقی بیروت: دار الفکر، ۱۴۲۰ق.

– بابایی، علی اکبر، غلامعلی عزیزی کیا و مجتبی روحانی راد، روش شناسی تفسیر قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چهارم:۱۳۸۸٫

– بابایی، علی اکبر، قواعد تفسیر، دائره المعارف قرآن کریم، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، بی تا.

زرکشی، ممحمد بن عبد الله، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفه، اول: ۱۴۱۰ق.

خدایی اصفهانی، اکرم، اهمیت قرائت عاصم به روایت حفص، تهران: رایزن، اول: ۱۳۷۸٫

طباطبایی;، سید محمد حسین، المیزان فی التفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی،پنجم:۱۴۱۷ق.

– طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه مجمع البیان فى تفسیر القرآن،‏ به کوشش: رضا ستوده‏، تهران: انتشارات فراهانى‏، اول:۱۳۶۰٫

– طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات مرتضوی، سوم:۱۳۷۲٫

– طریحی، فخر الدین بن محمد، مجمع البحرین، به کوشش: احمد حسینی اشکوری، تهران: انتشارات مرتضوی، سوم:۱۳۷۵٫

– طوسی، محمد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن، با کوشش: آغا بزرگ تهرانی و احمد قصیر عاملی، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی، بی تا.

فصل اول مفهوم شناسی تفسیر

۱- مفهوم شناسی

۱-۱- معنای لغوی تفسیر

در کتب لغت معانی متعددی برای تفسیر آمده است که برخی از آن ها عبارتند از «پیدا و آشکار کردن امر پوشیده»[۱]، «جدا کردن»[۲] ، «ابانه»،[۳] «شرح قصه های مجمل قرآن»[۴] و …

بعضی لغت شناسان تفسیر را به معنای«اظهار معنای معقول» دانسته اند و نیز آن را مخصوص بیان مفردات و غرائب الفاظ می دانند.[۵]

فخر الدین طریحی صاحب مجمع البحرین در معنای لغوی تفسیر چنین می نویسد:

«تفسیر در لغت کشف معنای لفظ و اظهار آن است و از فسر که مقلوب سفر  است گرفته شده است. گفته می شود «اسفرت المراه عن وجهها» زمانی که زن چهره خود را آشکار می کند و گفته می شود«اسفر الصبح» هنگامی که صبح آشکار شود.[۶]»

با توجه به معانی فوق می توان فهمید از آن جا که تفسیر مصدر باب تفعیل است و چون ثلاثی مجرد این واژه (فسر) متعدی است تنها معنایی که بدان اضافه می‌شود تاکید و مبالغه بیشتر است، از این رو تفسیر در لغت به معنای به خوبی آشکار کردن امر پوشیده است. چنانچه برخی نیز همین معنا را برای تفسیر بیان کرده اند و گفته اند:

«واژه «فسر» (بر وزن عصر) به معنی آشکار کردن و توضیح دادن مطلبی و واضح ساختن آن است و تفسیر مصدر باب تفعیل است که همان معنای مجرد خود را با تاکید و مبالغه بیشتری بیان می کند و در معنای آن می توان گفت: نیکو آشکار کردن و از پوشیده ای پرده برداشتن است.»[۷]

۱-۲- معنای اصطلاحی تفسیر

واژه تفسیر فقط یک بار در قرآن به کار برده شده است(وَلَا یَأْتُونَکَ بِمَثَلٍ إِلَّا جِئْنَاکَ بِالْحَقِّ وَأَحْسَنَ تَفْسِیرًا)[۸]«و براى تو مثلى نیاوردند مگر آنکه [ما] حق را با نیکوترین بیان براى تو آوردیم»

مفسّران در بیان معنای تفسیر در این آیه نظرات مختلفی را بیان کرده اند.[۹] برخی[۱۰] از مفسّران معنای«بیان و کشف» را ذکر کرده اند و برخی[۱۱] دیگر آن را به معنای«معنا و مُؤدّی» گرفته اند.

مفسّران  و دانشمندان علوم قرآنی در تفاسیر خود تفسیر را تعریف کرده اند. در این جا به ذکر چند تعریف از تفسیر که در کتب تفسیری آمده است اشاره می کنیم. و در پایان تعریف یکی از دانشمندان معاصر را که تعریف جامعی از تفسیر است، می آوریم.

۲-۲-۱- علامه طباطبایی;

علامه طباطبایی;در معنای تفسیر می فرمایند:

«و هو بیان معانی الآیات القرآنیه و الکشف عن مقاصدها و مدالیلها»[۱۲] یعنی تفسیر به معناى بیان معانی آیات قرآنى، و کشف مقاصد و مدالیل آن است.

۲-۲-۲- ملا فتح الله کاشانی

ملا فتح الله کاشانی در تفسیر منهج الصادقین تفسیر را این گونه تعریف کرده است:

«بباید دانست که تفسیر کشف مراد است از لفظ مشکل و آن مشتق است از فسر به معنى روشن کردن»[۱۳]

۲-۲-۳- آیت الله خویی;

آیت الله خویی;در البیان در تعریف تفسیر چنین می فرمایند:

«التفسیر هو إیضاح مراد اللّه تعالى من کتابه العزیز»[۱۴]؛ تفسیر آشکار کردن مراد خدای تعالی در قرآن است.

۲-۲-۴- سید هاشم بحرانی

بحرانی در البرهان فی تفسیر القرآن چنین می نویسد:

«التفسیر: تبیین و إیضاح المقصود من الکلام.»[۱۵]؛ تفسیر بیان و آشکار کردن مراد و مقصود کلام است.

یکی از دانشمندان معاصر علوم قرآنی پس از بررسی تعاریف تفسیر از دیدگاه مفسّران، تعریف پیشنهادی برای تفسیر ارائه می دهد که تعریف جامعی از تفسیر می باشد وی می نویسد:

«تفسیر عبارت است از بیان مفاد استعمالی آیات قرآن، و آشکار نمودن مراد خدای متعال از آن بر مبنای ادبیات عرب و اصول عقلایی محاوره.»[۱۶]

ایشان در ادامه به توضیح این تعریف می پردازند و هر کدام از اصطلاحات بکار برده شده در تعریف را توضیح می دهند.[۱۷]

با توجه به مطالب فوق روشن می شود که معنای لغوی و اصطلاحی تفسیر بی ارتباط با یکدیگر نیستند و هر دو به نوعی بر بیان و آشکار نمودن امر پنهان و پوشیده دلالت دارند به گونه ای که در همه تعاریف کشف و بیان و آشکار کردن دیده می شود، از این رو تفسیر حقیقی بر سخنی اطلاق می شود که با توجه به قواعد و اصول، مراد خدای تعالی از آیات و مفاد استعمالی آن ها را بیان کند و بر این اساس به سخنی که فاقد این خصوصیات باشد تفسیر اطلاق نمی شود.

۱-۳- معنای لغوی و اصطلاحی قواعد

قواعد جمع قاعده و قاعده به معانی مختلف از جمله به «پایه، اساس و بنیاد» به کار رفته است.[۱۸] «قواعد البیت» نیز به پایه های خانه معنا شده است.[۱۹] این واژه سه بار در قرآن به کار رفته است[۲۰] از جمله در آیه(وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَإِسْمَاعِیلُ)[۲۱] «و هنگامى که ابراهیم و اسماعیل پایه‏هاى خانه [کعبه] را بالا مى‏بردند»که به همان معنای پایه و اساس به کار رفته است.

صاحب قواعد التفسیر  قاعده را به معنای حکم کلی ای می داند که به وسیله آن احکام جزئیاتش شناخته می شود: «هی حکم کلی یتعرف به علی احکام جزئیاته»[۲۲]

برخى نیز گفته اند: قاعده در اصطلاح به معناى ضابطه است و آن امرى کلى منطبق بر تمامى جزئیات است.« القاعده: فى الاصْطِلَاحِ بِمَعْنَى الضَّابِطِ وَ هِىَ الْأَمْرُ الکُلِّىُّ الْمُنْطَبِقُ عَلَى جَمِیعِ جُزْئِیَّاتِهِ.»[۲۳] جرجانى نیز در تعریف آن «امر کلى» را به «قضیه کلى» تغییر داده و گفته است: «إن القاعده هی قضیه کلیه منطبقه على جمیع جزئیاتها»[۲۴]

با توجه به مطالب فوق روشن می شود گر چه این تعاریف تفاوت اندکی با هم دارند اما در همه آن ها یک ویژگی یعنی «کلی بودن قاعده» بیان شده است.

۱-۴- تعریف قواعد تفسیر

قواعد تفسیر عنوان مرکبی است؛ از این رو تعاریف گوناگونی از آن در کتبی که در زمینه قواعد تفسیر تالیف شده، ارائه شده است.

خالد بن عثمان صاحب کتاب «قواعد التفسیر» آن را این گونه تعریف کرده است:

«هی الاحکام الکلیه التی یتوصل بها الی استنباط معانی القرآن العظیم و معرفه کیفیه الاستفاده منها.»[۲۵] ؛ قواعد تفسیر احکامى کلى هستند که به وسیله آن ها استنباط معانى قرآن عظیم و شناخت چگونگى استفاده از آن ها به دست مى آید.

وی سپس یاد آور می شود که قواعد تفسیر، جزئی از علوم قرآن به شمار می رود ولی گاهی به همه علوم قرآن «قواعد تفسیر» گفته می شود که از باب اطلاق جزء بر کل است یا اینکه به سبب آن است که در کتب علوم قرآن قواعد زیادی از تفسیر موجود است.[۲۶]

برخی نیز قواعد تفسیر را قضیه اى کلى می دانند که استنباط معانى قرآن با آن حاصل مى شود.[۲۷]

عبد الرحمن العک نیز در کتاب«اصول التفسیر و قواعده» قواعد تفسیر را جزئی از اصول تفسیر می داند و می نویسد:

«علم اصول التفسیر عند اصولیین هو ما یبنی علیه التفسیر حسب قواعده و مناهجه.»[۲۸]؛ علم اصول تفسیر نزد دانشمندان علم اصول آن چیزی است که تفسیر بر حسب قواعد و روش هایش بر آن استوار می شود.

صاحب کتاب«روش شناسی تفسیر قرآن» که فصل دوم کتاب خود را به قواعد تفسیر اختصاص داده است، نیز در رابطه با قواعد تفسیر چنین می نویسد:

«هر کس بخواهد به تفسیر آیات کریمه و فهم مراد خدای متعال از آن بپردازد نیازمند آن است که قواعد متنی را بر مبنای بدیهیات عقلی و قطعیات و مسلمات شرعی و ارتکازات عقلایی، برای تفسیر شناسایی کند و شیوه تفسیر خود را بر آن استوار نماید، تا هم شیوه تفسیری او بی مبنا و استحسانی نباشد و هم در موارد اختلاف، انتخاب او بی ملاک و گزاف نباشد و هم با رعایت آن قواعد، خطاهای تفسیری وی کاهش یافته و به مراد واقعی خدای متعال بیش از دیگران دست یابد…. قواعد تفسیر بخش مهمی بلکه مهمترین بخش از اصول تفسیر را تشکیل می  دهد.[۲۹]»

ایشان در ادامه نسبت این قواعد به تفسیر را مانند نسبت علم منطق با اندیشه و استدلال و نسبت اصول فقه با علم فقه می دانند و رعایت آن ها توسط مفسّر را سبب کاهش خطاهای تفسیری و نزدیک شدن به مراد واقعی خدای تعالی می دانند.

باتوجه به این مطالب مشخص می شود که ایشان در این تعریف مانند صاحب اصول التفسیر، قواعد تفسیر را بخشی از اصول تفسیر می دانند امّا همین دانشمند معاصر قرآن در تعریف دیگری که از قواعد تفسیر در جای دیگر دارند آن را جدای از اصول تفسیر دانسته اند و می نویسند:

«با توجه به اینکه یکى از معانى لغوى قاعده، اساس (پى و پایه) است مى توان گفت که قواعد تفسیر، معرفت ها و دیدگاه هایى اند که اساس و پایه تفسیرند و تفسیر بر آن ها مبتنى مى شود؛ ولى اشکال این تعریف ها این است که اصول و مبانى تفسیر را نیز شامل مى شوند و قواعد با اصول و مبانى تفسیر تداخل پیدا مى کنند، زیرا اصول و مبانى تفسیر نیز معرفت ها و دیدگاه هایى اند که تفسیر بر آن ها مبتنى مى شود و قاعده اى که براى تحصیل حجت بر کشف مراد خداى متعال از آیات تبیین شده است بر اصول و مبانى تفسیر نیز صادق است، پس اگر بخواهیم قواعد را به گونه اى تعریف کنیم که از مبانى و اصول جدا شود، با توجه به اینکه قاعده در لغت به معناى ضابطه و قانون نیز آمده بهتر است آن را چنین تعریف کنیم: قواعد تفسیر، دستورالعمل هایى کلى براى تفسیر قرآن مبتنى بر مبانى متقن عقلى، نقلى و عقلایى اند که رعایت آن ها تفسیر را ضابطه مند مى کند و خطا و انحراف در فهم معنا را کاهش مى دهد. طبق این تعریف، معرفت ها و دیدگاه هایى که مبناى تفسیرند اگر دستورالعمل نباشند و ویژگى دستورى نداشته باشند قواعد تفسیر نیستند، بلکه مبانى یا اصول تفسیرند.»[۳۰]

با توجه به مطالب فوق روشن می شود در تعاریفی که ابتدا برای قواعد تفسیر بیان شد اولاً تنها به ذکر این نکته پرداخته شده بود که قواعد تفسیر احکام کلی ای هستند که وسیله استنباط معانی قرآن قرار می گیرند و  ثانیاً به ذکر تعریفی جداگانه برای قواعد تفسیر نپرداخته اند و آن را ذیل اصول تفسیر تعریف کرده اند، در نتیجه تعاریف جامع و کاملی برای قواعد تفسیر نیستند. اما تعریف اخیر به دلیل این که اولاً قواعد تفسیر را جدای از اصول و مبانی تفسیر دانسته و جداگانه به تعریف آن پرداخته است و ثانیاً به خواستگاه قواعد تفسیر نیز اشاره کرده و آن را مبتنی بر مبانی متقن عقلی، نقلی و عقلایی می داند، تعریف جامع تر و بهتری برای قواعد تفسیر است.

۱-۵- انواع قواعد تفسیر

تقسیمات مختلفی در مورد انواع قواعد تفسیر صورت گرفته است و هر کدام از صاحبان قواعد تفسیر در کتب خود به ذکر انواعی از این قواعد پرداخته و آن ها را با آیات قرآن تطبیق داده اند.

خالد بن عثمان در کتاب «قواعد التفسیر» ۳۸۰ قاعده را برشمرده است و این قواعد را  در ۲۱ مورد دسته بندی کرده و در هر دسته چند قاعده را گنجانده است. وی ابتدا به توضیح قاعده می پردازد و سپس آن را با آیات قرآن تطبیق می دهد.[۳۱]

خالد عبدالرحمن عک –همانطور که قبلاً هم اشاره شد-  در کتاب «اصول التفسیر و قواعده» مبانی تفسیر را از قواعد جدا کرده و قواعد تفسیر را در ۵ بخش تقسیم کرده است. قواعد تفسیر در روش عقلی و نقلی، قواعد تفسیر در بیان دلالت های نظم و چینش قرآنی، قواعد تفسیر در حالت روشن بودن معانی الفاظ قرآنی، قواعد تفسیر در حالت شمول معانی الفاظ قرآنی و قواعد تفسیر در ضوابط و قوانین الفاظ قرآنی، عنوان پنج بخش قواعد تفسیر در این کتاب است. وی در هر بخش چند فصل گنجانده و هر فصل نیز به نوبه خود شامل چندین قاعده می شود.[۳۲]

عبد الرحمن بن ناصر سعدی در کتاب «القواعد الحسان لتفسیر القرآن» ۷۰ قاعده را بیان کرده است و در هر قاعده مثال هایی از قرآن بیان می کند. وی در برخی قواعد بدون ذکر عنوان و یا نامی برای قاعده به بررسی آن پرداخته است.[۳۳]

صاحب کتاب «روش شناسی تفسیر قرآن» نیز که در فصل دوم کتاب خود انواع قواعد تفسیر را بیان می کند به ذکر هفت قاعده کلی از این قواعد بسنده کرده است. این قواعد عبارتند از: قاعده در نظر گرفتن قرائت صحیح، قاعده توجه به مفاهیم کلمات در زمان نزول، قاعده در نظر گرفتن قواعد ادبیات عرب، قاعده در نظر گرفتن قراین، قاعده مبنا بودن«علم» و «علمی»، قاعده در نظر گرفتن انواع دلالت ها و قاعده احتراز از ذکر بطون برای آیات.[۳۴]

ما در این پژوهش رعایت قواعد تفسیر در منهج الصادقین را براساس کتاب اخیر(روش شناسی تفسیر قرآن) بررسی کرده و این تفسیر را از حیث رعایت قواعد تفسیر ذکر شده در این کتاب مورد بررسی قرار می دهیم تا میزان رعایت این قواعد در تفسیر منهج الصادقین مشخص شود.

فصل دوم: نگاهی به زندگی ملا فتح الله و تفسیر منهج الصادقین

الف: زیست نامه ملا فتح الله کاشانی

ولادت و رشد

ملا فتح الله کاشانی مفسّر بزرگ، فقیه و متکلم دوره صفوی و فرزند ملا شکرالله کاشانی است وی در یکی از دهه های نخست قرن دهم هجری در کاشان به دنیا آمد و از علمای دولت شاه طهماسب صفوی است[۳۵] در کتب تراجم از این شخصیت بزرگ با عناوین گوناگونی چون المولی المفسّر[۳۶] اکابر علما، محقق، متبحّر در تمام علوم دینی[۳۷] فقیه، متکلم، عالم کامل جلیل[۳۸] عالم به لغات و ادبیات عرب[۳۹] و … یاد شده است.

پدرش ملا شکرالله نیز از علمای آن دوران بود، ملا فتح الله در خانواده ای مذهبی رشد یافت و تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش نزد پدر و دیگر بزرگان آن دریار به اتمام رسانید. ملا فتح الله بعد از رشد و ازدواج، با فقر و نداری زندگی را می گذراند. دوران حیات وی یعنی حدود سال های ۹۰۰ تا ۹۸۸ مصادف با پادشاهی سه پادشاه صفوی به نام های شاه اسماعیل، شاه طهماسب  و شاه اسماعیل دوم بوده است.

۱- ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، به کوشش: جمال الدین میر دامادی، بیروت: دار الفکر للطباعه و النشر، سوم: ۱۴۰۸، ج۵، ص۵۵٫

[۲]– صیفی پور، عبد الرحیم بن عبد الکریم، منتهی الأرب فی لغه العرب، انتشارات کتابخانه سنایی، بی تا، ذیل واژه «فسر»

۳- حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، به کوشش: علی هلالی و علی سیری، بیروت: دار الفکر، اول: ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۳۴۹٫

[۴]– همان: ۳۴۹٫

[۵] –  راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، به کوشش: صفوان عدنان داوودی، بیروت: دار القلم، اول: ۱۴۱۸ق، ص ۶۳۶٫« الفسر اظهار المعنی المعقول….و التفسیر فی المبالغه کالفسر و التفسیر قد یقال فیما یختص بمفردات الافاظ و غریبها.»

[۶] – طریحی ، فخر الدین بن محمد، مجمع البحرین، به کوشش: احمد حسینی اشکوری، تهران: انتشارات مرتضوی، سوم:۱۳۷۵، ج۳، ص۴۳۸« التفسیر فی اللغه کشف معنی اللفظ و اظهاره، ماخوذ من الفسر و هو مقلوب السفر یقال اسفرت المراه عن وجهها اذا کشفته . و اسفر الصبح اذا ظهر»

[۷] –  شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه، مشهد: بنیاد پژوهش های علمی آستان قدس رضوی، اول:۱۳۷۵، ج۳، ص۴۵۸٫

[۸] – فرقان(۲۵)، آیه ۳۳٫

[۹] – نک: تفاسیر مختلف ذیل آیه.

[۱۰] – ر.ک: طبرسی، فضل ین حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات مرتضوی، سوم:۱۳۷۲، ج۷، ص۲۶۶٫

[۱۱] – ر.ک: زمخشری، محمود ، الکشاف عن حقائق غوامص التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی، سوم:۱۴۰۷ق، ج۳، ص ۲۷۹٫

[۱۲] – طباطبایی;، سید محمد حسین، المیزان فی التفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی،پنجم:۱۴۱۷ق، ج ۱، ص۴٫

[۱۳] – کاشانی، ملا فتح الله، منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتابفروشی محمد حسن علمی،۱۳۳۶، ج۱، ص۸٫

[۱۴] – خویی، سید ابوالقاسم، البیان فی التفسیر القرآن، بی جا، بی نا، بی تا، ص۳۹۷٫

[۱۵] –  بحرانی،  سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت، اول: ۱۴۱۶ق، ج۱،ص۷٫

[۱۶] – بابایی، علی اکبر، غلامعلی عزیزی کیا و مجتبی روحانی راد، روش شناسی تفسیر قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چهارم:۱۳۸۸، ص۲۳٫

[۱۷] –  همان: ۲۳٫

[۱۸] – محمد بن مکرم ابن منظور، پیشین، ج۳، ص ۳۶۱٫

[۱۹] – فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، قم: نشر هجرت، دوم: ۱۴۰۹، ج۱، ص ۱۴۳؛  همچنین نک: معجم مقاییس اللغه، ج۵، ص ۱۰۹؛ فرهنگ ابجدی، ج ۱، ص ۶۷۹٫

[۲۰] – بقره(۲)، آیه ۱۲۷؛ نور(۲۴)، آیه ۶۰؛ نحل(۱۶)، آیه۲۶٫

[۲۱] – بقره(۲)، آیه ۱۲۷٫

[۲۲] – سبت، خالد بن عثمان، قواعد التفسیر جمعاً و دراسهً، مصر: دار ابن عفان، اول: ۱۴۲۱ق، ج۱ص۲۳٫

[۲۳] –  فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب شرح الکبیر، قم: دارالهجره، دوم: ۱۴۰۵ق، ص ۵۱۰٫

[۲۴] –  جرجانی، علی بن محمد، التعریفات، قاهره: دار الکتاب المصری، ۱۴۱۱ق، ص ۲۱۹٫

[۲۵] – خالد بن عثمان بست، پیشین، ج۱،ص۳۰٫

[۲۶] – نک: همان ص ۳۱٫

[۲۷] – میبدی، محمد فاکر، قواعد التفسیر لدی الشیعه و السنه، تهران: مرکز جهانی تقریب مذاهب، اول: ۱۴۲۸ق، ص۳۳٫

[۲۸] -عک، خالد عبد الرحمن، اصول التفسیر و قواعده، بیروت: دار النفائس، سوم:۱۴۰۶، ص۳۰٫

[۲۹] – علی اکبر بابایی، پیشین، ص۶۳٫

[۳۰] – بابایی، علی اکبر، قواعد تفسیر، دائره المعارف قرآن کریم، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ج۸، ص۲۹٫

[۳۱] – ر.ک: خالد بن عثمان بست، پیشین.

[۳۲] – ر.ک: خالد عبد الرحمن عک، پیشین.

[۳۳] – ر.ک: سعدی، عبدالرحمن بن ناصر، القواعد الحسان لتفسیر القرآن، بی جا، دار ابن جوزی، اول:۱۴۱۳ق.

[۳۴] – ر.ک: علی اکبر بابایی، پیشین.

[۳۵] – موسوی، محمد باقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، بیروت: دار الاسلامیه، اول:۱۴۱۱ق، ج۵، ص۳۳۰٫

[۳۶] – آقا بزرگ تهرانی، محمد محسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، بیروت: دار الاضواء، سوم: ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۲۳۴، ج۱۲، ص۲۲، ج۲۳،ص۱۹۴٫

[۳۷] – مدرس، محمد علی، ریحانه الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه و اللقب، تهران: انتشارات خیام، چهارم:۱۳۷۴، ج۵، ص۲۰٫

[۳۸] – محمد باقر موسوی، پیشین، ص۳۳۰٫

[۳۹] -کاشانی، ملا حبیب الله شریف، لباب الالقاب فی القاب الاطیاب، قم: چاپخانه علمیه، ۱۴۱۴ق، ص۸۱٫

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.