پیشینه تحقیق زندگی و بررسی اندیشه اجتماعی و روانشناختی و فرهنگی و سیاسی و زبان در آثار منیرو روانیپور  دارای ۱۷۹ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۲-۱- پیشینه داستاننویسی    ۵
۲-۱-۱- ادبیات داستانی    ۵
۲-۱-۲- رمان (Novel)    ۶
۲-۱-۳- داستان کوتاه‌ (Short Story)    ۷
۲-۲- موضوع    ۸
۲-۲-۱- درونمایه    ۸
۲-۲-۲-اندیشه    ۸
۲-۳- لحن (Tone)    ۹
۲-۴- سبک (Style)    ۹
۳-۱- زندگی و آثار منیرو روانیپور    ۱۰
۳-۲- اندیشه اجتماعی و روانشناختی    ۱۱
۳-۲-۱-اندیشه زنان:    ۱۱
۳-۲-۱-۱-سیمای مرد:    ۱۲
۳-۲-۱-۲- زنان روشنفکر    ۱۴
۳-۲-۱-۲-۱-طرد شدن از خانواده:    ۱۵
۳-۲-۱-۲-۲ نفرت از زندگی اشرافی:    ۱۵
۳-۲-۱-۲-۳-کار و نوشتن:    ۱۶
۳-۲-۱-۲-۴-نداشتن خانه و سرپناه:    ۱۷
۳-۲-۱-۲-۵-تنهایی:    ۱۸
۳-۲-۱-۳-زنان و خانواده    ۱۸
۳-۲-۱-۴-فرزند و وابستگی به فرزند:    ۱۹
۳-۲-۱-۵-انتظار:    ۲۱
۳-۲-۱-۶-ازدواج:    ۲۲
۳-۲-۱-۶-۱-ازدواج نامتناسب و اجباری:    ۲۲
۳-۲-۱-۶-۲-ازدواج پاک ومتناسب:    ۲۳
۳-۲-۱-۶-۳- ازدواج آزاد:    ۲۴
۳-۲-۱-۷-زنان و پیری:    ۲۴
۳-۲-۱-۸-آموزش و یادگیری:    ۲۵
۳-۲-۱-۹-اندیشه فمینیستی    ۲۵
۳-۲-۲-اندیشه های ناتورالیستی:    ۲۸
۳-۲-۳-فقر:    ۳۰
۳-۲-۴-فساد:    ۳۱
۳-۲-۵-کشف نفت:    ۳۱
۳-۲-۶-کمبود امکانات آموزشی:    ۳۱
۳-۲-۷-قاچاق:    ۳۲
۳-۲-۸-مهاجرت:    ۳۲
۳-۲-۹-تقابل سنت و مدرنیته    ۳۲
۳-۲-۹-۱-طبیعت گرایی (عشق به طبیعت)    ۳۳
۳-۲-۱۰-عشق:    ۳۴
۳-۲-۱۰-۱-عشق زمینی    ۳۴
۳-۲-۱۰-۱-۱-عصمت و عشق:    ۳۵
۳-۲-۱۰-۱-۲-عشق و عقل:    ۳۵
۳-۲-۱۰-۱-۳-عشق یک نیاز:    ۳۵
۳-۲-۱۰-۲-عشق آسمانی:    ۳۷
۳-۲-۱۰-۳-عشق به وطن(نوستالژی وطن)    ۳۸
۳-۲-۱۱-جبرگرایی:    ۴۰
۳-۲-۱۱-۱-جبر تقدیر(تقدیرگرایی):    ۴۰
۳-۲-۱۱-۲-جبر محیط:    ۴۱
۳-۲-۱۱-۳-جبرسنت‌ها    ۴۱
۳-۲-۱۲-زندگی:    ۴۲
۳-۲-۱۳- مرگ:    ۴۲
۳-۲-۱۳-۱-مرگ پذیری:    ۴۳
۳-۲-۱۳-۲-مرگ گریزی:    ۴۴
۳-۲-۱۳-۳-تناقض‌های زندگی و زلالی مرگ:    ۴۵
۳-۲-۱۳-۴-اندیشه پس از مرگ    ۴۵
۳-۲-۱۴-انسان شناسی    ۴۶
۳-۳-اندیشه سیاسی:    ۴۷
۳-۲-۱-یاغی (مبارزان با استعمارگران):    ۴۷
۳-۳-۲-حزب توده:    ۵۰
۳-۳-۳-درگیرهای سیاسی:    ۵۲
۳-۳-۴-مسائل سیاسی دهه ۷۰    ۵۴
۳-۳-۵-سیاست و فرهنگ:    ۵۵
۳-۳-۶-اندیشه جنگ    ۵۷
۳-۴-اندیشه فرهنگی و اعتقادی    ۶۰
۳-۴-۱پیشگویی و طالع بینی    ۶۰
۳-۴-۲-اعتقاد به موجودات وهمی ‌و خیالی:    ۶۱
۳-۴-۲-۱-یال:    ۶۱
۳-۴-۲-۲-اجنّه:    ۶۲
۳-۴-۲-۳-بچه‌برو:    ۶۲
۳-۴-۲-۴-غولک:    ۶۲
۳-۴-۲-۵-آبی‌ها:    ۶۳
۳-۴-۲-۶-اهل‌غرق:    ۶۳
۳-۴-۲-۷-بوسلمه:    ۶۴
۳-۴-۲-۸-دی‌زنگرو    ۶۴
۳-۴-۳-آداب و رسوم    ۶۴
۳-۴-۳-۱-مراسم باران خواهی:    ۶۵
۳-۴-۳-۲-عزاداری:    ۶۵
۳-۴-۳-۳-کِل زدن:    ۶۶
۳-۴-۴-باورهای خرافی    ۶۶
۳-۴-۵-اندیشه مذهبی    ۶۸
۳-۵-زبان:    ۷۰
۳-۵-۱-کاربرد واژگان بومی    ۷۱
۳-۵-۱-۱-واژگان:    ۷۱
۳-۵-۱-۲-فعل های بومی    ۷۳
۳-۵-۱-۳-مکان‌های بومی    ۷۴
۳-۵-۱-۴-تشبیه بومی:    ۷۴
۳-۵-۲-لحن    ۷۴
۳-۵-۳-سبک    ۷۵
۳-۵-۴-تاثیرپذیری از بینش زنانه    ۷۵
۳-۵-۵-کاربرد صفت    ۷۵
۳-۵-۵-۱-دادن صفت انسانی به اشیاء:    ۷۶
۳-۵-۵-۲-بسامد بالای برخی صفات    ۷۶
۳-۵-۶-نثر شاعرانه    ۷۶
۳-۵-۶-۱-ایجاز    ۷۶
۳-۵-۶-۲- تقدیم صفت بر موصوف    ۷۷
۳-۵-۶-۳-درهم ریختگی اجزای جمله    ۷۷
۳-۵-۶-۴-حذف فعل    ۷۷
۳-۵-۷-فاعل قرار دان اشیاء:    ۷۸
۳-۵-۸-توصیف    ۷۸
۳-۵-۸-۱-فضاسازی برای بیان اندیشه    ۷۸
۳-۵-۸-۲-توصیف طبیعت    ۷۹
۳-۵-۸-۳-توصیف شخصیت    ۷۹
۳-۵-۹-ویژگی زبان زنان    ۸۰
منابع:    ۸۱

منابع:

رستگار فسایی، منصور (۱۳۸۰)؛ انواع نثر فارسی؛ تهران: انتشارات سمت، چ اول.

براهنی، رضا (۱۳۶۲)؛ قصه نویسی؛ تهران: نشر نو.

میرصادقی، جمال (۱۳۸۶)؛ ادبیات داستانی(قصه، رمانس، داستان کوتاه، رمان)؛ تهران: نشر سخن، چ پنجم.

میرصادقی، جمال (۱۳۸۵)؛ عناصر داستان؛ تهران: انتشارات سخن، چ پنجم.

میرصادقی،جمال و میمنت (۱۳۷۷)؛ واژه نامه هنر داستان نویسی؛ تهران: کتاب مهناز.

میرصادقی، میمنت (۱۳۸۵)؛ رمانهای معاصر فارسی (کتاب چهارم)؛ تهران انتشارات نیلوفر،چ اول.

روانی­پور، منیرو (۱۳۶۹الف)؛ کنیزو؛ تهران: نیلوفر، چ دوم.

———— (۱۳۶۹ب)؛ اهل غرق؛ تهران: خانه آفتاب، چ دوم.

———— (۱۳۶۹ج)؛ سنگهای شیطان؛ تهران: نشر مرکز، چ اول.

———— (۱۳۷۲)؛ سیریا سیریا؛ تهران: انتشارات نیلوفر، چ اول.

———— (۱۳۸۰)؛ زن فرودگاه فرانکفورت؛ تهران: نشر قصه، چ اول.

———— (۱۳۸۱)؛ نازلی؛ تهران: نشر قصه، چ اول.

———— (۱۳۸۳)؛ دل فولاد؛ تهران: نشر قصه، چ پنجم.

———— (۱۳۸۸)؛ کولی کنار آتش؛ تهران: نشر مرکز، چ هشتم.آبراهامیان، یراوند (۱۳۸۵)؛ ایران بین دو انقلاب،ترجمه کاظم فیروزمند، حسن شمس آبادی،محسن مدیر شانه چی؛ تهران: نشر مرکز، چ دهم.

لاهیجی، شهلا و مهرانگیز کار (۱۳۷۷)؛ شناخت هویت زن ایرانی(در گستره فرهنگ پیش تاریخ و تاریخ)؛تهران: انتشارات روشنفکران و مطالعات زنان، چ دوم.

مستور، مصطفی (۱۳۷۹)؛ مبانی داستان کوتاه؛ تهران: نشر مرکز،چ اول.

جهازی، ناهید و منوچهر آتشی (۱۳۸۱)؛ افسانه‌های جنوب(بوشهر)؛ تهران: مؤسسه انتشارات مدّبر، چ اول.

حسن لی، کاووس (۱۳۸۳)؛ گونه های نوآوری در شعر معاصر ایران؛ تهران: نشر ثالث، چ اول.

پیشینه داستان­ نویسی

  داستان و داستان­گویی عمری به قدمت حیات عقلانی انسان دارد. داستان پردازی تنها محصول پیشرفت جوامع نیست بلکه آن زمان که انسان­ها زندگی غارنشینی را تجربه می­کردند، شبانگاهان دل به داستان­های خیالی می­سپردند، داستان­هایی که ترجمان افکار و احساس آدمی در طول تاریخ بوده است. اسطوره­ها و افسانه­های ملل گوناگون بازمانده این داستان­هاست. در ایران داستان­های ملی و پهلوانی که در قرن چهارم به زبان فارسی دری پیدا شد، همچون شاهنامه­های منثور، اخبارسام، داراب نامه از اولین موضوعات نثر فارسی است. (ر.ک.رستگارفسایی،۳۵۸:۱۳۸۰) بعد از این دوره نثر فارسی با داستان­های عاشقانه رواج پیدا کرد. آنچه که در این دوران نام داستان بر آن قرار می­گیرد، شامل قصه،حکایت و افسانه است که عنصر زمان و مکان در آنها ناشناخته است. «داستان قبل از قرن هیجدهم و در ایران در دوران قبل از مشروطیت، حکایتی است که در آن قهرمانان، به دلیل منتزع شدن از موقعیت­های زمانی و مکانی هیأتی کلی یافته­اند، در حالی که در قصه به شکل امروز، قهرمانان از کلی به سوی جزئی، از بی­زمانی به سوی زمان و از بی­مکانی به سوی مکان حرکت می­کنند» (براهنی،۳۵:۱۳۶۲). نه تنها زمان و مکان مشخص نبود که زبان حکایت بر اساس نحوه زندگی و بینش تک تک اشخاص که در حکایت وجود داشتند مشخص نمی­شد بلکه زبان مشخص و معین نویسنده به تک تک اشخاص بدون در نظر گرفتن طبقه، روحیه، سرشت و موقعیت آنها تحمیل می­شد. چیزی که در داستان­های امروزی کاملا متفاوت است. امروزه بستر اجتماعی اثر ادبی با مقتضیات زمان اثر هماهنگی کامل دارد (ر.ک.همان،۳۹:۱۳۶۲)

تا قرن دوازدهم ادبیات در انحصار طبقه اشراف و در حیطه خواست پادشاهان و حامیان نویسندگان بود و مطابق میل و ذوق آنان نوشته می­شد اما با پیشرفت جوامع و تاسیس دارالفنون و پیدایش صنعت چاپ همچنین توجه به واقعیت­های زندگی مردم فرودست جامعه از انحصار طبقه اشراف بیرون آمد. در حقیقت داستان نویسی نوین یا مدرن امروز، تحت تاثیر ترجمه رمان و داستان کوتاه غربی اندکی پیش از انقلاب مشروطیت پا گرفت و چون با اوضاع و احوال جدید و زندگی طبقه متوسط، هماهنگ و مرتبط بود، پذیرش روزافزون یافت و به تدریج در میان عامه خوانندگان ایرانی تثبیت شد (ر.ک.رستگار فسایی،۳۲۱:۱۳۸۰)  با شروع انقلاب مشروطیت به موازات تحولات مهمی که در کشور پدید آمد ادبیات نیز متحول شد. ادبیات داستانی هم از لحاظ ساختار و هم از لحاظ معنا با دوره­های پیشین متفاوت شد. تحت تأثیر ترجمه رمان­ها و داستان­های کوتاه خارجی، نوشتن داستان به شیوه غربی معمول شد. روی آوردن به داستان نویسی از اوایل دوره مشروطیت با کتاب­های نظیر مسالک المحسنین طالبوف و سیاحت نامه ابراهیم بیگ در ایران آغاز شد.  بعد از مشروطیت نویسندگان سعی کردند به مسائل اجتماعی و رنج­های بشری و طبقات محروم جامعه بپردازند. تحت تأثیر ادبیات داستانی غرب از اسلوب قصه نویسی متداول و مرسوم پیش از مشروطیت فاصله گرفتند. اصول داستان نویسی غرب را آموختند و مستقیم از اوضاع اجتماعی ایران نوشتند. مجمع دیوانگان صنعتی زاده، تهران مخوف مشفق کاظمی، روزگار سیاه خلیلی، شهرناز یحیی دولت آبادی از جمله آثاری است که در این دوره به نگارش درآمد. (ر.ک.میر صادقی،۱۶:۱۳۸۶).

۲-۱-۱- ادبیات داستانی

داستان در زبان فارسی به معنی حکایت، قصه، افسانه و سرگذشت به کار رفته است. درادبیات، اصطلاحی عام به شمار می­آید که از یک سو شامل صور متنوع قصه می­شود و از سوی دیگر انشعابات مختلف ادبیات داستانی از قبیل رمان،داستان کوتاه و…. را در برمی­گیرد. در مورد داستان تعریف­های مختلفی ارائه شده است. فورستر در تعریف از داستان ویژگی بارز آن را در زمان مند بودن آن می­داند «داستان نقل وقایع است به ترتیب توالی زمان، در مثل ناهار پس از چاشت و سه شنبه پس از دوشنبه و تباهی پس از مرگ می­آید و بر همین منوال» (فورستر،۴۲:۱۳۸۴). میرصادقی داستان را مترادف ادبیات داستانی می­داند و آن را چنین تعریف می­کند: «داستان کیفیت عامی است که بنیاد هر اثر خلاقه را می­ریزد. داستان در معنای خاص آن مترادف ادبیات داستانی است. ادبیات داستانی بر آثار منثوری دلالت دارد که از ماهیت تخیلی برخوردار باشد، غالبا به قصه، رمانس، داستان کوتاه، رمان و آثار وابسته به آن ادبیات داستانی می­گویند» (میرصادقی،۲۵:۱۳۸۶)

در این تعریف ویژگی بارز داستان تخیلی بودن آن است. میرصادقی در این تعریف به انواع شاخصه­های ادبیات داستانی نیز اشاره کرده است که البته هر کدام از آنان زیر شاخه­هایی نیز دارند. به عنوان مثال داستان کوتاه شامل داستانک و داستان بلند می­شود. شمیسا داستان نویسی به مفهوم جدید اروپایی آن را شامل دو نوع داستان کوتاه و بلند می­داند. که در دوران جدید مهمترین مصداق نثر نویسی است. این شیوه در ایران با «فارسی شکر است» به وسیله جمال زاده رایج شد و بعدها با هدایت و علوی و چوبک و…. به کمال رسید (ر.ک.شمیسا،۱۳۸:۱۳۷۵).

 ۲-۱-۲- رمان (Novel)

رمان به عنوان یکی از مهمترین انواع ادبیات داستانی، جایگاه ویژه­ای در ادبیات معاصر به خود اختصاص داده است. رمان در فرهنگ اصطلاحات ادبی به این صورت تعریف شده است. رمان واژه انگلیسی(Nevel) از کلمه ایتالیایی(Novel) (ناولا) به معنی «کوچک و نو» اقتباس شده است. در دیگر زبان‌های اروپایی به جای کلمه ناولا، از واژه رمان استفاده می‌شود که از رمانس مشتق شده است. رمان در اصطلاح روایتی نسبتاً طولانی است که شخصیت‌ها و حضورشان را در سازمان‌بندی مرتبی از وقایع و صحنه‌ها تصویر کند (ر.ک.داد،۲۳۹:۱۳۸۳)

«هرمان بروخ (Herman Broch) رمان را کامل‌ترین و جامع‌ترین شکل هنر معاصر و ارائه تصویری جامع و تفسیری فلسفی از کل جهان هستی را از اهمّ وظایف رمان‌نویس به شمار می‌آورد» (زمانیان،۴۶:۱۳۸۴).

ویلیام هزلیت (Wiliam Hazlitt) (1830-1878) منتقد و مقاله نویس انگلیسی در قرن نوزده، رمان را چنین تعریف کرده است.«رمان داستانی است که بر اساس تقلیدی نزدیک به واقعیت، از آزادی و عادات و حالات بشری نوشته شده باشد و به نحوی از انحاء شالوده جامعه را در خود تصویر و منعکس کند» (میر‌صادقی،۴۰۵:۱۳۸۶). می­توان گفت این تعریف هزلیت، تعریف کاملی است از آنچه که امروزه نام رمان بر آن نهاده­اند.

در فرهنگ کوچک انگلیسی آکسفورد، رمان چنین تعریف شده است:«روایت منثور داستانی با طول شایان توجه که در آن شخصیت‌ها و اعمالی که نماینده زندگی واقعی‌اند با پیرنگی که کمابیش پیچیده است، تصویر شده‌اند» (همان،۴۱۱:۱۳۸۶) در فرهنگ وبستر چنین آمده است: «روایت منثور خلاقه‌ای که معمولا طولانی و پیچیده است و با تجربه انسانی همراه با تخیّل سر و کار دارد و از طریق توالی حوادث بیان می‌شود و در آن گروهی از شخصیت‌ها در صحنه مشخص شرکت دارند» (همان،۴۱۱:۱۳۸۶) در فرهنگ اصطلاحات ادبی هاری شارمان چنین تعریف شده:«روایت منثور داستانی طولانی که شخصیت‌ها و حضورشان را در سازمان‌بندی مرتبی از وقایع و صحنه‌ها تصویر کند. اثری داستانی کمتر از ۳۰ تا ۴۰ هزار کلمه داشته باشد، غالبا به عنوان قصه، داستان کوتاه، داستان بلند یا ناولت محسوب می‌شود. اما رمان حداکثر برای طول و اندازه واقعی خود ندارد» (همان ،۴۱۳:۱۳۸۶).

رمان­ها در مجموع، بیانگر واقعیت­های زندگی است. رمان دو نوع واقعیت را به خوانندگان عرضه می‌دارند. واقعیت‌های دلپسند و واقعیت‌هایی که حاکی از آن است که نیکی‌ها و آرمان­ها و ارزش‌های عالی انسانی هنوز کم و بیش زنده­‌اند و در کارند و واقعیت‌های دل‌گزا، واقعیت‌هایی حاکی از آن که چه بدیها و زشتی‌ها و بیماری‌هایی روان افراد را آلوده است و روابط اجتماعی را به انحطاط کشانده است(ر.ک. ایرانی،۷۸:۱۳۷۵).

«رمان مهمترین و معروف‌ترین شکل تبلور یافته ادبی روزگار ماست. تلاش رمان برای کشف زوایای پنهان موجودیت فرد و هویت اجتماعی او، بر بستر شرایط تاریخی و مقتضیات فکری، اجتماعی و روانشناسی معین شکل می‌گیرد. بنابراین در ارائه چارچوب نظری باید از یکسونگری پرهیز کرد که رمان بدون تاثیر‌گیری از حیات اجتماعی یک ملّت، صرفاً آینه هویت آن است. در حقیقت، روایت رمان از هویت، متأثر از مجموعه عواملی است که بر بستر آن فعالیت می‌کند» (برکت،۶۴:۱۳۸۷)

آغاز رمان نویسی در اروپا باید در سالهای پس از روی دادن«رنسانس» (Rennaissance) و در همان دوران که اروپا زیر فشار و نفوذ بی‌امان حکومت‌ کلیسا رهایی یافت، جستجو کرد. دانته بزرگترین و مشهورترین شاعر ایتالیایی نخستین شاهکار خود «کمدی الهی» را نوشت. «دکامرون بوکاچیو» با نثر بومی زادگاه خود نوشت (ر.ک.صبور،۳۰۱:۱۳۸۴) اما رمان به معنایی واقعی آن با دن کیشوت اثر سروانتس (نویسنده و شاعر اسپانیایی۱۶۱۷-۱۵۴۷) تولد یافته است.(ر.ک.میر صادقی(ج)،۲۳:۱۳۸۵) برای آگاهی از پیشینه رمان نویسی در ایران، بی‌مناسبت نیست به وجود افسانه‌ها و یا بهتر است گفته شود قصه‌های بلند ایرانی اشاره کرد. داستان‌هایی منظوم در ادبیات ایران پیشینه دیرین دارد، داستان‌هایی منثور به ویژه در قرون اخیر نیز اگرچه کم نیست ولی تعداد آن‌ها به نسبت آثار منظوم داستانی که از شاهکارهای ادب فارسی شمرده می‌شود، ناچیز است. از میان این داستان‌ها می‌توان به بختیارنامه، ابومسلم نامه، داراب‌نامه، سمک عیّار، چهل طوطی، حسین کرد، هزارو یک شب و امیر ارسلان را نام برد که در مقایسه با رمان و ساختار آن، آن‌ها را به گونه‌ای قصّه‌های ایرانی دانست که هیچ دگرگونی چشم گیری در نثر فارسی پدید نیاوردند (ر.ک.صبور،۳۰۵:۱۳۸۴) در ایران تا حدود یک قرن پیش نشانی از رمان و رمان‌نویس به چشم نمی­خورد. نخستین جرقه‌های اندیشه نوگرایی و تجّدد را باید در دوره بیداری جست. گذشته از صنعت چاپ و پیشرفت آن، رواج روزنامه و روزنامه نویسی و تأسیس دارالفنون در ساده‌نویسی زبان فارسی تأثیر بسیاری داشت. آنچه نویسندگان ایرانی را به هنر رمان‌نویسی به شیوه اروپایی تشویق کرد، ورود رمان‌های گوناگون به زبان خارجی به ویژه اروپایی و ترجمه آنها به وسیله ایرانیان انگشت‌شماری بود که در دوره بیداری برای تحصیل به اروپا رفته بودند (ر.ک.همان،۳۰۸:۱۳۸۴).

۲-۱-۳- داستان کوتاه‌ (Short Story)

داستان کوتاه اوایل قرن نوزدهم به وسیله ادگار آلن پو (۱۸۹۴-۱۸۰۹) در آمریکا و نیکلای واسیلی یوویچ گوگول(Nikolay Vasile Vich Gogol) (1852-1809) در روسیه بنیان نهاده شد. گوگول را پدر داستان کوتاه گفته‌اند. اولین نویسنده‌ای که داستان کوتاهی دربا‌ره مردمان محروم و گمنام نوشت گوگول بود. داستایوسکی در جایی گفته، «همه ما از زیر شنل گوگول بیرون آمده‌ایم» این گفته او به حقیقت نزدیک است، زیرا پیش از داستان «شنل» داستانی واقع­گرا در چنین شکل و ساختاری و با چنین معنایی نوشته نشده بود. داستان «شنل» اولین طلیعه داستان کوتاه در جهان داستان‌نویسی است (ر.ک.میرصادقی،۱۸۲:۱۳۸۶).

ادگار آلن پو و گوگول دو نویسنده‌ای هستند که از آن­ها به عنوان پدران داستان‌نویسی کوتاه به مفهوم امروزی نام می­برند.  نویسندگان داستان کوتاه و بلند، ایوان تورگنیف، تولستوی، دوموپاسان، اُ.هنری فاکنر….به پیشرفت داستان کوتاه و تحول آن خدمت شایانی کردند. داستان کوتاه امروز از نظر بدعت و نوآوری و پیشبرد  بیشتر مرهون چخوف و موپاسان است. (ر.ک.همان،۱۸۰:۱۳۸۶)

پس از اینان گی دومو پاسان فرانسوی و آنتوان چخوف روسی داستان کوتاه را به طرز شایسته‌ای تکامل بخشیدند. با آغاز قرن بیستم میلادی داستان کوتاه تنوع و اوج بیشتری یافت. داستان کوتاه همگام با تحولات اجتماعی و سیاسی و پیدایش دیدگاههای جدید فلسفی به انسان و موقعیت او در برابر هستی، اکنون بارورتر از همیشه است. راه یافتن مفهومی به نام «سرعت» در زندگی انسان معاصر که خود حاصل فن‌آوری لجام گسیخته و پیشرفت حیرت­آور دانش تجربی در دهه پایانی قرن بیستم است، انسان را در گردابی از مشکلات اجتماعی و فلسفی افکند که هنر به مفهوم عام آن- بازتاب این دشواری‌هاست. هنر داستان نویسی، هم در معنا و هم در صورت بیشترین تأثیر را پذیرفته است. در زمانه‌ای که فرصت فراغت برای انسان‌ها به شدت محدود شده است، داستان کوتاه هم ناگزیر است به سبک‌ها و شیوه‌های تازه­ای که هماهنگ با روح زمانه است رو بیاورد (ر.ک.مستور،۵:۱۳۷۹).

اگر هدف نهایی هر اثر هنری – در اینجا داستان- تاثیر‌گذاری بر مخاطب باشد، این هدف از طریق برانگیختن حس صمیمیت با سهولت بیشتری قابل حصول است تا روش‌های دیگر. کاری که با همه آسانی و سهولتش آن قدر ممتنع است که فقط از دست هنرمندان باهوش، پر احساس و متفکر بر‌می‌آید (ر.ک.همان،۱۰:۱۳۷۹) داستان کوتاه را در ادبیات فارسی می‌توان، از لحاظ انضباط و دقتی که در ساخت و پرداخت آن به کار می­رود، با «غزل» مشابه دانست. یعنی با سنجیده­ترین و ماندگار‌ترین و شعرترین قالب‌های شعری، غزل کوتاه است و ساده و با همه تنوع بیانی، دارای کلیت و تمامیت است. یک غزل کامل، مثل یک داستان کوتاه کامل، ترکیبی ارگانیک دارد. نوشتن یک داستان کوتاه خوب، مثل پرداخت یک غزل ناب، کار ساده‌ای نیست و مایه و قریحه‌ای ویژه‌ای می‌خواهد. برخلاف رمان یک لغزش کوچک تکنیکی کارش زود آشکار می‌شود(ر.ک.تقی‌زاده،۳:۱۳۷۴) فرانک اوکانر داستان‌نویسی ایرلندی معتقد است: داستان کوتاه مناسب جوامعی است که عنصر نابسامانی برآنها مسلط است. با آدم‌هایی محروم سر و کار دارد که در جامعه سرگردانند و یکی از دلایل رشد داستان کوتاه در آمریکا این است که در جامعه آمریکا تعداد آدم‌های محروم و رانده شده، ظاهراً بیشتر از جوامع دیگر است (تقی‌زاده،۵:۱۳۷۴) یکی از گرایش نویسندگان ما به داستان کوتاه در دوره ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷ این است که داستان کوتاه بهتر می‌تواند موقعیت‌ها و لحظه‌های حساس و ناپایدار را تصویر کند. پیش از انقلاب زندگی توده مردم یکنواخت بود. در نخستین دهه پس از انقلاب، زندگی خروشان شد و شکل فورانی به خود گرفت (تقی زاده،۴:۱۳۷۴).

داستان کوتاه به شکل و الگوی امروزی در قرن نوزدهم ظهور کرد. داستان کوتاه «قطعه حکایتی است که بسته به بلندی و کوتاهی حکایت، روی هم رفته می­توان آن را بین دو دقیقه و یک ساعت خواند» (موام، ۱۲:۱۳۷۰). میرصادقی داستان کوتاه را به این گونه تعریف می­نماید «داستان کوتاه، روایت به نسبت کوتاه خلاقه­ای است که نوعاً سر و کارش با گروهی محدود از شخصیت­هاست که در عمل منفردی شرکت دارند و غالبا با مدد گرفتن از وحدت تأثیر، بیشتر بر آفرینش حال و هوا تمرکز می­یابد تا داستان­گویی»(میرصادقی و میرصادقی،۱۰۰:۱۳۷۷).

در ایران پس از انقلاب مشروطه، امکانات و تجربه های زندگی روزمره نویسندگان را یاری داد تا از شیوه سنتی فاصله بگیرند. در نتیجه به داستان کوتاه روی آوردند و با بهر­ه­گیری از اصول این قالب، مسائل و مشکلات جامعه را به تصویر کشیدند. نخستین داستان کوتاه همزمان با اولین رمان اجتماعی منتشر می­شود. اصولا سال­های آغازین ۱۳۰۰شمسی، سال­های تعیین کننده در بروز تجلیات گوناگون ادبیات معاصر ایران است. شیوه برگزیده میان نویسندگان پس از جنگ (جهانی دوم) داستان کوتاه بود. پاره­ای از بهترین آثار ادبیات داستانی معاصر به این سبک نگاشته شده است. (ر.ک.کامشاد، ۳۶:۱۳۸۴)

«جمال زاده نخستین کسی بود که فنون اروپایی نگارش داستان کوتاه را به ما شناساند» (کامشاد،۱۳۷:۱۳۸۴).

۲- موضوع

موضوع شامل حوادث کلی است که بستر داستان را پدید می­آورد. مفهومی است که داستان درباره آن نوشته می‌شود «موضوع شامل پدیده­ها و حادثه­هایی است که داستان را می­آفریند و درونمایه را به تصویر می­کشد. به بیانی دیگر موضوع قلمرویی است که در آن خلاقیت می­تواند درونمایه خود را به نمایش بگذارد» (میرصادقی(ج)،۲۱۷:۱۳۸۵).

۲-۲-۱- درونمایه

درونمایه چیزی است که از موضوع به دست می­آید. «درونمایه فکر اصلی و مسلط بر هر اثر هنری است، فکر و اندیشه حاکمی که نویسنده در داستان اعمال می­کند. درونمایه هر اثری، جهت فکری و ادراکی نویسنده­اش را نشان می­دهد» (میرصادقی(ج)،۱۷۴:۱۳۸۵)

۲-۲-۲-اندیشه

با کشف درونمایه اثر می­توان به اندیشه و جهان­بینی نویسند­ه نزدیک شد. اندیشه نگرش خاص نویسنده نسبت به جهان، زندگی و فلسفه زندگی است که با تجزیه وتحلیل اثر ادبی به دست می­آید.

«گزینش هر پاره­ای از پدیده­های زندگی و انتخاب هر نوع چشم انداز خاص، دقیقاً همسو با جهان نگری و چگونگی نگرش نویسنده به هستی و واقعیتهای زندگی است. شیوه گزینش هر نویسنده از واقعیت بازتاب شیوه نگرش و جهان بینی مورد اعتماد اوست» (شیری،۲۸:۱۳۷۶)

برای کشف جهان­بینی و اندیشه نویسنده علاوه بر درونمایه داستان، آگاهی از زبان او نیاز است. همان­گونه که برای فهم درست یک شعر آشنایی با زبان شعر نیاز است، برای کشف درونمایه یک اثر داستانی آگاهی از زبان نویسنده به دریافت درست اندیشه کمک می­کند. زیرا ماده اصلی ادبیات زبان است و داستان، زبان ویژه خود را داراست. این زبان نیز ساختاری برتر از زبان طبیعی دارد (ر.ک.احمدی،۱۲۸:۱۳۸۵)  آنچه که نویسنده در داستان بیان می­کند، حتما بیان کننده نگرش خاص اوست و زبان ابزار او برای بیان اندیشه است. گاهی یک مکث یا کلمه می­تواند معنایی گسترده را در داستان حمل کند. خواننده با آشنایی از زبان نویسنده بهتر می­تواند جهان­بینی او را مشخص کند.«جهان بینی و عقاید راوی از دایره لغاتی که برمی­گزیند، مکث­ها و تکیه کلامهایی که دارد معلوم می­شود» (اخوت، ۲۰۷:۱۳۷۱).

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.