پیشینه تحقیق مفاهیم و مقایسه با تاسیسات حقوقی مشابه عقد مغارسه وباغبانی دارای ۶۶ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

مقدمه    ۴
مبحث اول – مفاهیم    ۴
گفتار نخست – تعریف عقد مغارسه    ۵
الف – تعریف لغوی وعرفی عقد مغارسه    ۶
ب – تعریف فقهی عقد مغارسه    ۱۰
ج – تعریف حقوقی عقد مغارسه    ۱۶
گفتار دوم – تعریف عقد باغبانی    ۱۹
الف – تعریف اصطلاحی عقد باغبانی    ۲۱
ب – تعریف فقهی عقد باغبانی    ۲۳
ج – تعریف حقوقی عقد باغبانی    ۲۶
مبحث دوم – تاریخچه    ۲۸
گفتار نخست – سابقه عرفی و محلی    ۳۰
گفتار دوم – سابقه فقهی و شرعی    ۳۵
گفتار سوم – سابقه قانونی و حقوقی    ۳۸
مبحث سوم – تاسیسات حقوقی مرتبط    ۴۲
الف –  تطبیق احکام قرارداد مغارسه و باغبانی در قالب عقد شرکت    ۴۲
ب –  تطبیق احکام عقود مغارسه و باغبانی در قالب عقد صلح    ۴۶
ج –  تطبیق احکام عقود مغارسه و باغبانی در قالب عقد اجاره    ۴۷
د-  تطبیق احکام قرارداد مغارسه و باغبانی در قالب عقد مزارعه    ۴۹
ه –  تطبیق احکام مغارسه و باغبانی در قالب عقد مساقات    ۵۱
و –  تطبیق قرارداد مغارسه و باغبانی در قالب ماده ۱۰ قانون مدنی    ۵۳
ز –  تطبیق قرارداد مغارسه در قالب پیشنهادی تحقیق    ۵۶
فهرست منابع    ۵۹

منابع

دهخدا ، علی اکبر ، لغت نامه دهخدا (دوره ۱۶ جلدی) ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ دوم ، ۱۳۷۷ .

عمید ، حسن ، فرهنگ فارسی عمید ، عزیزاله علیزاده (ویراستار) ، انتشارات راه رشد ، چاپ اول ، ۱۳۸۹ .

امامی ، حسن ، حقوق مدنی ، جلد دوم ، چاپ پانزدهم ، تهران ، انتشارات اسلامیه ، ۱۳۸۰ .

امامی ، مسعود ، صلح ابتدایی ، مجله فقه اهل بیت (ع) (فارسى) ، جلد ‌۳۴ ، مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامى ، چاپ اول ، قم .

جعفری لنگرودی ، محمد جعفر ، ترمینولوژی حقوق ، چاپ دهم ، تهران ، انتشارات گنج دانش ، ۱۳۷۸ .

————————- ، حقوق ثبت (ثبت املاک) ، جلد اول ، انتشارات گنج دانش ، چاپ چهارم ، ۱۳۸۲ .

کاتوزیان ، ناصر ، حقوق مدنی ( عقود معین – مشارکتها وصلح ) ، جلد دوم ، انتشارات گنج دانش ، چاپ هشتم ، ۱۳۸۸ .

————- ، قانون مدنی ( درنظم حقوقی کنونی ) ، تهران ، نشر دادگستر ، چاپ چهارم ، ۱۳۷۹ .

————- ، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران ، شرکت سهامی انتشار ، چاپ بیست و سوم ، ۱۳۷۷ .

کاتبی ، حسینقلی ، مقاله تحقیق و اجتهاد در باب مغارسه ، مجله کانون وکلا ، سال سیزدهم ، شماره ۷۷ ، مرداد ، شهریور ، مهر و آبان ۱۳۴۰ .

————— ، مقاله مغارسه ، مجله کانون وکلا ، شماره ۷۶ ، سال سیزدهم ، خرداد وتیرماه ۱۳۴۰ .

درکی ، اردشیر ، ترمینولوژی حقوق کشاورزی

وحید خراسانى ، حسین ، توضیح المسائل ‌، چاپ نهم ‌، قم ، انتشارات مدرسه امام باقر (ع) ، ۱۳۸۸ .

خوئی ، ابوالقاسم ، توضیح المسائل ، چاپ اول ، انتشارات جاویدان ، تهران ، ۱۳۳۲٫

————– ، المبانی فی شرح العروه الوثقی ، یزدی ، محمد کاظم بن عبدالعظیم ، جلد ۳۱ ، تهران ، انتشارات احیاء آثار امام خمینی (ره) ، چاپ اول ، ۱۳۷۷ .

————– ، مبانی العروه الوثقى (کتاب المساقاه) ، جلد دوم ، قم ، منشورات مدرسه دار العلم ، چاپ اول ، ۱۳۶۶ .

مقدمه

برخی از حقوقدانان از جمله دکتر جعفری لنگرودی معتقد هستند که عقد و قرارداد مترادف یکدیگر هستند . ماده ۱۸۳ قانون مدنی عقد را این گونه تعریف کرده است : « عقد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر انجام امر نمایند و مورد قبول آنها باشد . » برخی از حقوقدانان دیگر از جمله دکتر امامی ، قرارداد را اعم از عقد دانسته و معتقد هستند که چنانچه قانون ، نام معینی را برای عقود اختصاص داده و قواعد ، ضوابط ، مقررات و احکام آن را بیان کرده باشد ، به آن اصطلاحاً « عقد معین » یا عقد به معنی خاص می گویند و درصورتی که هیچگونه اسمی از عقدی خاص در قانون بیان نشده و تبعاً قواعد و مقررات آن نیز تشریح نشده باشد ، اصطلاحاً به آن عقد ، « نامعین » یا قرارداد به معنی عام گفته می شود . به هرحال ما در این مقاله، عقد و قرارداد را مترادف هم دانسته و در یک معنی به کار می بریم .

در این تحقیق ، در سه مبحث جداگانه و مستقل : ۱- تعاریف و مفاهیم اولیه  ۲- تاریخچه و سابقه تاریخی موضوع ۳- مقایسه با تاسیسات حقوقی مشابه ، به بررسی عقد مغارسه وباغبانی خواهیم پرداخت .

مبحث اول – مفاهیم

گفته شد که تعریف عقد مغارسه و باغبانی به صورت مفصل و تخصصی و در دو گفتار مستقل ، از دیدگاه خاص عرف ، شرع ، حقوق و قانون بررسی ، تبیین و ارائه می گردد . بر همین مبنا ، سعی خواهد شد تا از نظریات فقها و حقوقدانان مطرح و صاحب نظر در این زمینه استفاده شود . همچنین در تعاریف ارائه شده نیز تقسیم بندی های خاصی صورت پذیرفته و تلاش شده تا نظریات فقها و حقوقدانان در این چهارچوبها استخراج و ارائه گردد .

گفتار نخست – تعریف عقد مغارسه

عقد مغارسه از جمله قراردادهایی است که در فقه ، حقوق و عرف تعابیر و تعاریف  مختلفی از آن ارائه گردیده و البته این اختلاف نظرها دلایلی دارد که لازم است قبل از ورود به بحث اصلی  به برخی از آنها اشاره شود :

اولین و مهمترین دلیل به وجود آمدن این اختلاف تعبیر ها و تعریف ها ، سکوت قانونگذار در خصوص بیان احکام و شرایط این عقد می باشد .

علاوه بر سکوت قانونگذار ، باید سکوت شارع مقدس را نیز در خصوص این قرارداد اضافه کرد . هرچند دین اسلام چه در آیات و چه در روایات متعدد مسلمانان را به ترویج درختکاری تشویق می نماید لیکن در عمل احکام خاص این قرارداد را بیان ننموده و همین موضوع سبب اختلاف نظر در خصوص صحت یا بطلان این قرارداد از سوی فقهای اسلام با توجه به نظریه فقهی توقیفی بودن عقود وقراردادها گردیده است .

از دلایل دیگر می توان به معمول و متعارف بودن این قرارداد در کشور نام برد که با درنظر گرفتن دو دلیل قبلی و نیز متفاوت بودن عرفهای محلی به دلیل تنوع در نوع زمین ، آب و هوا و سایر دلایل طبیعی دیگر سبب شیوع چهارچوب ، دیدگاه ها ،  احکامی متنوع و در نتیجه عرف هایی خاص درخصوص این قرارداد گردیده است .

وضعیت اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی جامعه از عوامل دیگری است که باید از آن نام برد . در روزگاری مالکین و فئودال ها دارای اراضی زراعی و حتی غیر زراعی بسیار گسترده و وسیعی بودند . به نحوی که در مواردی مشاهده شده که اراضی یک مالک شامل یک روستا به همراه تمامی اراضی زراعی آن به انضمام تمام کوهها و تپه ها و رودخانه ها و چراگاههای مجاور گردیده و به قدری وسیع بوده که علی رغم تعیین حدود ومشخصات ملک ، کارشناسان ثبتی قادر به تعیین حدود و مساحت ملک نشده اند و به دلیل همین وسعت ، مالکین قادر به استفاده و بهره برداری از تمامی اراضی خود نبودند لذا بخش هایی از آن را تحت عنوان قرارداد هایی همچون مزارعه و مغارسه به غیر واگذار می کردند تا هم زمینهایشان آباد شده و معطل نماند و هم سودی از محصول نصیب آنها شود .

النهایه باتوجه به مبانی و دلایل فوق ، تعاریف متفاوت و مختلفی از عقد مغارسه در عرف و قانون و شرع ابراز شده است که در مباحث بعدی به تفکیک به آنها خواهیم پرداخت .

الف – تعریف لغوی وعرفی عقد مغارسه

کمتر کسی است که به عمرش درخت نکاشته باشد و یا لااقل در فکر کاشتن یک درخت نبوده باشد. درختکاری یک سنت و آیین پسندیده است که همه مردم به آن علاقه دارند و بصورت فطری و غریزی به آن احترام می گذارند . در اقوام و ملل گذشته بخصوص در کشور خودمان ایران (چه قبل از اسلام و چه بعد از آن ) ، کاشتن درخت و درخت کاری اهمیت زیادی داشته و علاوه بر اثرات اقتصادی آن ، از لحاظ فرهنگی و اجتماعی نیز دارای ارزش و اهمیت می باشد لذا لغت شناسان و عرف شناسان به شناختن آن همت گماشته و سعی در تعبیر و تفسیر آن نموده اند .

لغت مغارسه از مصدر غرس ( غَ رْ ) گرفته شده است ( جمع آن اَغْراس یا غِراس می باشد ) و غرس نیز در لغت نامه ها به معناى کاشتن ، درختکارى  ، درخت نشاندن ، قلمه زدن ، قلمه کردن ،کاشتن درخت و نهال کاشتن آمده است . کلمه زرع نیز در لغت به معنی کاشتن ، رویانیدن وتخم پاشیدن آمده است . ^[۱] لیکن تفاوتی که این دو واژه با هم دارند را می توان بدین شرح خلاصه نمود :

اول – زارعت مخصوص کاشتن حبه ودانه است لیکن غرس شامل کاشت نهال می گردد.

دوم – زراعت شامل کاشت حبوبات و دانه هایی می گردد که عمر بهره برداری از آنها معمولاً کمتر از یک سال است لیکن غرس معمولاً در خصوص کاشت نهال هایی به کارمی رود که عمر بهره برداری از آنها بیش از یک سال می باشد لیکن باید دانست که سبزی کاری و صیفی کاری ها ، هرچند مطابق ضابطه بیان شده ، در عرف جزو زراعت محسوب نمی شوند لیکن آنچنان با موضوع زراعت آمیخته شده اند که آنها را باید تابع قواعد و مقررات مزارعه دانست .

سوم – شرط دیگر این است که نبات روئیده شده دارای ریشه ثابت در زمین نباشد وگرنه کاشت آن زرع نیست و غرس نامیده می شود ، هرچند هسته یا دانه آن کاشته شود .^[۲]

با این همه ، تعریفی که از عقد مغارسه در لغت نامه ها و فرهنگ ها درج گردیده با مفهوم عرفی آن به هیچ عنوان مطابقت ندارد . برای نمونه در لغت نامه دهخدا عقد مغارسه بدین گونه تعریف شده است : « مغارسه قراردادی است به منظور کشت اشجار بی میوه (از قبیل سپیدار، بید، پده ، سرو، چنار) و یا نگهداری آنها که بین مالک زمین یا درختان با کارگر بسته می شود درمقابل حصه مشاع و اجرت دیگر(از قبیل اینکه شاخه های زائد و تراش متعلق به کارگر باشد ) . » ^[۳]

آنچه مسلم است این است که در عرف عامه مردم ، عقد مغارسه به منظور کشت درختان مثمر نیز منعقد می گردد وحتی این نوع قراردادها در عرف بیشتر از کاشت درختان غیر مثمر رواج دارد لذا به نظر می رسد که لغت شناسان در تعریف خود از این نوع از قراردادها بیشتر تمایل به تعریف های حقوقی و حتی فقهی داشته اند تا توجه به مفهوم عرفی آن .

تعریفی که در عرف برای عقد مغارسه بسیار مرسوم است این است که مغارسه دادن زمین به کسی ‌که در آن درخت بکارد و در مقابل مقدار معینی از تولید آن‌ را برداشت کند .^[۴]

به بیانی کاملتر در عرف قرارداد درختکاری ، قراردادی است که به موجب آن ، یک نفر زمین ملکی خودرا در اختیار دیگری قرار می دهد و شرط می کند که در زمین مزبور درخت بکارد و حاصل را به نسبت معینی با وی قسمت نمایند . این نوع قراردادها گاهی راجع به درختان باردار است و گاهی راجع به درختان بی بار ، درقسم اول منظور از حاصل میوه درخت و برگ و گل و سایر محصولات درخت است که باید به نسبت مشخصی تقسیم شود و در قسم اخیر منظور طرفین اینست که عامل درختانی مثلاً از نوع تبریزی یا درختان صنعتی بکارد و پس از آنکه درختان مزبور بحد رشد رسیدند آنها را ببرند وبین خود تقسیم نمایند.^[۵]

درتعریف لغوی و عرفی ارائه شده در خصوص عقد مغارسه عناصری وجود دارد که لازم است جهت فهم بهتر موضوع آنها را نیز شناسایی ، تفکیک و تعریف کنیم :

طرفین عقد مغارسه : در عقد مغارسه ، به کسی که زمین را در اختیار طرف دیگر قرار می دهد مغارس می گویند . لذا مغارس کسی است که زمین خود را برای مدت معین در اختیار شخص دیگری جهت غرس اشجار قرار می دهد . در مقابل ، به کسی که نسبت به غرس اشجار در زمین مورد مغارسه اقدام می نماید غارس یا عامل گفته می شود به بیان دیگر ، در عقد مغارسه عامل یا غارس به کسی اطلاق می شود که مالک ، قطعه زمینی را برای مدت معین در اختیار او می گذارد تا آن را بر اساس سهمیه ای معینی از محصول ، که باید بین طرفین تقسیم شود ، غرس کند .^[۶]

موضوع قرارداد مغارسه : باتوجه به اینکه موضوع قرارداد مغارسه ، غرس درخت در زمین می باشد و نیز گفته شد که نوع درختان مشمول تعریف مغارسه (از لحاظ مثمر و غیر مثمر بودن آنها) در لغت و عرف با هم متفاوت است ، لذا به نظر می رسد که موضوع قرارداد مغارسه بر این مبنا ، غرس تمامی درختان اعم از مثمر و غیر مثمر باشد .

مدت قرارداد مغارسه : در تعریف لغوی ، عقد مغارسه باید برای مدت معینی منعقد گردد لیکن در عرف ، زمان خاصی را برای اینگونه عقود پیش بینی نکرده اند لذا با توجه به فهم عرف و عادات مرسومه ، به نظر می رسد که زمان انقضای قرارداد درختکاری ، عرفاً زمانی است که موضوع قرارداد مغارسه که همان درختان می باشد ، زائل گردد .

[۱] . فرهنگ فارسی عمید ، ذیل « غرس و زرع » ؛  فرهنگ فارسی معین ، ذیل « غرس و زرع » ؛ لغت نامه دهخدا ، ذیل « غرس و زرع » ؛ فرهنگ بزرگ جامع نوین (عربی به فارسی ترجمه المنجد) ، ذیل « غرس و زرع » ؛ فرهنگ أبجدی عربی به فارسی ، ذیل « غرس و زرع » .

[۲] . ناصر کاتوزیان، حقوق مدنی ، عقود معین ، چاپ هشتم ، تهران ، کتابخانه گنج دانش ، ۱۳۸۸ ، جلد دوم (مشارکتها وصلح) ، ص ۱۵۷ ؛ حسن امامی ، حقوق مدنی ، چاپ پانزدهم ، تهران ، انتشارات اسلامیه ۱۳۸۰ ، جلد دوم ، ص ۱۶۶ .

[۳] . لغت نامه دهخدا ، ذیل « مغارسه » ؛  جهت تعریف مشابه رجوع شود به کتاب ترمینولوژی حقوق تالیف دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی ، کتابخانه گنج دانش ، تهران ، چاپ دهم ، ۱۳۷۸ .

[۵] . حسینقلی کاتبی ، مقاله مغارسه ، مجله کانون وکلا ، شماره ۷۶ ، خرداد وتیرماه سال ۱۳۴۰ ، ص ۶ .

[۶] . فرهنگ واژگان فارسی به فارسی ؛ لغت نامه دهخدا .

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.