پیشینه تحقیق پایداری عملکرد ژنوتیپ های نخود و روشهای تجزیّه پایداری و دست هبندی شاخصهای پایداری پارامتری دارای ۳۹ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۱-۲- منشاءِ نخود    ۵
۱-۳- اصلاح نخود برای مقاومت به خشکی    ۶
۱-۴- ژنتیک نخود    ۷
۱-۵-  سازگاری    ۸
۱-۶- پایداری    ۹
۱-۶-۱- پایداری و ثبات عملکرد در اصلاح نباتات    ۹
۱-۶-۲- اثر متقابل ژنوتیپ و محیط    ۱۰
۱-۶-۳- روشهای کاهش اثر متقابل ژنوتیپ و محیط    ۱۱
۱-۶-۳-۱- گروه بندی محیطها    ۱۱
۱-۶-۳-۲- استفاده از هموژنها و مخلوطهای ژنتیکی    ۱۱
۱-۶-۳-۳- انتخاب فصلی متقابل    ۱۲
۱-۶-۳-۴- ژنوتیپهای پایدار    ۱۲
۱-۷- روشهای تجزیّه آماری    ۱۲
۱-۷-۱- تجزیّه به مؤلّفه های اصلی    ۱۲
۱-۸- روشهای تجزیّه پایداری    ۱۳
۱-۸-۱- روش تجزیّه واریانس    ۱۴
۱-۸-۲- روش واریانس محیطی (Si2)    ۱۵
۱-۸-۳- روش ضریب تغییرات محیطی (CVi)    ۱۶
۱-۸-۵- واریانس پایداری Shukla    ۱۷
۱-۸-۶- روش تجزیّه رگرسیون    ۱۷
۱-۸-۷- روش رگرسیون خطّی (LR)    ۱۷
۱-۸-۷-۱- رگرسیون خطّی    ۱۸
۱-۸-۷-۱-۱- مدل Eberhart و Russel    ۱۸
۱-۸-۷-۱-۲- مدل Perkins و Jinks    ۱۹
۱-۸-۷-۱-۳- مدل Freeman و Perkins    ۲۰
۱-۸-۸- ضریب تشخیص (Ri2)    ۲۰
۱-۹- دسته بندی شاخصهای پایداری پارامتری    ۲۱
۱-۹-۱- پایداری نوع اوّل یا ( (T1    ۲۱
۱-۹-۲- پایداری نوع دوّم یا (T2)    ۲۲
۱-۹-۳- پایداری نوع سوّم یا (T3)    ۲۲
۱-۹-۴- پایداری نوع چهارم یا (T4)    ۲۳
۱-۱۰- روشهای ناپارامتری تجزیّه پایداری    ۲۳
۱-۱۱- بررسی مرور منابع    ۲۵
منابع  ۳۳

منابع

کریمی، ه.۱۳۸۳٫ گیاهان زراعی. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ پنجم.

کوچکی، ع.۱۳۸۶٫ درس­نامه­ی زراعت حبوبات. دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد.

فرشادفر،  ع.۱۳۷۷٫ کاربرد ژنتیک کمی در اصلاح نباتات. جلد دوّم. انتشارات دانشگاه رازی کرمانشاه.

فرشادفر،  ع.، زمانی، م. ر.، مطلبی، م. و امام­جمعه، ع. ع.۱۳۸۰٫ انتخاب برای مقاومت به خشکی در لاین­های نخود. مجله علوم کشاورزی ایران، ۳۲ (۱): ‌۶۵- ۷۴٫

فرشادفر، ع. و فرشادفر، م.۱۳۸۳٫ پژوهش و سازندگی تابستان ۱۳۸۳: ۱۷ (۲) (پی­آیند ۶۳ در زراعت و باغبانی): ۶۳-۶۹٫

فرشادفر، ع.۱۳۸۴٫ اصول و روش­های آماری چند متغیره. انتشارات طاق­بستان، ۷۳۴-۴۲۱٫

فرشادفر، ع.۱۳۸۹٫ مباحث نوین در تجزیه ژنتیک کمی. جلد اوّل. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.

فرشادفر، ع.۱۳۸۹٫ مباحث نوین در تجزیه ژنتیک کمی. جلد دوّم. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.

آقایی سربرزه، م. و کانونی، ه.۱۳۸۳٫ نخود. انتشارات طاقبستان.

عبدمیشانی، س. و شاه­نجات­بوشهری، ع.۱۳۷۶٫ اصلاح نباتات تکمیلی. جلد اوّل (اصلاح نباتات متداول). انتشارات دانشگاه تهران.

دشتکی، م.، یزدان­سپاس، ا.، نجفی میرک، ت.، قنادها، م.، جوکار، ر.، اسلام­پور، م.، مؤیدی، ع.، کوچکی، ا.، ناظری، م.، عابدی اسکویی، م. و امین زاده، غ.۱۳۸۳٫ بررسی پایداری و شاخص برداشت در ژنوتیپ­های گندم نان. مجله نهال و بذر، جلد ۲۰، ش ۳٫

امیری گنگچین، ع.۱۳۷۵٫ بررسی سازگاری و پایداری عملکرد گندم دوروم در مناطق دیم گرمسیر و نیمه گرمسیر کشور. مجله نهال و بذر، جلد ۱۲، ش ۴: ۴۲-۴۸٫

صبّاغ­پور، س. ح.، پزشک­پور، پ.، سرپرست، ر.، سعید، ع.، صفی­خانی، م.، هاشم­بیگی، ع. و کرمی، ا.۱۳۸۹٫ مطالعه پایداری عملکرد دانه در ژنوتیپ­های نخود (Cicer arietinum ) در کشت پاییزه در شرایط دیم. فصل­نامه به­نژادی نهال و بذر، ش. ۲: ص ۱۷۳٫

صبّاغ­پور، س. ح.۱۳۷۴٫ ژنتیک گیاه نخود. (تألیف C. Saxena و K. B. ^Singh). ترجمه نشر آموزش کشاورزی (کرج).

والتر. آر.۱۳۷۵٫ اصول اصلاح گیاهان زراعی. جلد اول. ترجمه­ی صدرآبادی­حقیقی، ر.، مرعشی، ح. و نصیری محلاتی، م. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

۱-۱-اهمّیّت نخود

نخود در زبان فارسی تحتِ عناوین نخود زراعی، نخود ایرانی و نخود کابُلی و در زبان انگلیسی با   نام­هایِNgalgram ،Chickpea ،Filed pea ، Gram و Garbanzo خوانده می­شود. ازدیاد جمعیّت و نیاز روز ­افزونِ بشر به موّاد غذایی از یک سو و کمبود منابع تولید از سوی دیگر، اندیشه­ی محقّقان و دولت­مردان را در این راستا سوق داده است که تنها راه دست­یابی به خودکفایی کشاورزی -به دلیل محدودیّت منابع آبی و خاکی هر کشور- افزایش عملکرد در واحد سطح است. این امر میسّر نمی­شود مگر به وسیله­ی بهره­گیری از علم ژنتیک و اصلاح نباتات که در نتیجه­ی آن با تولید ارقام پُر­­محصول، می­توان عملکرد در واحد سطح را افزایش داد. رژیم غذایی عمده­ی مردم جهان در اکثر کشورها را غلّات و حبوبات تشکیل می­دهد   (Saxena, 1997). در اغلب کشورهایی که با کمبود مواد غذایی رو­برو هستند، کمیّت و کیفیّت پروتئین مسئله­ی اصلی تغذیه می­باشد. ترکیبِ مناسبی از پروتئین گیاهی، به وسیله­ی­ مصرف حبوبات، می­تواند مشکلات سوءِ­تغذیه و نیز بخشی از کمبود پروتئین بدن را مرتفع سازد (کوچکی، ۱۳۸۶).

نخود یکی از مهم­ترین حبوبات خوراکی خاورمیانه است که به­ صورت پخته، لپه، آجیل و دانه­های سبز آن نیز به شکل تازه­خوری در سبد غذایی روزانه مصرف می­شود. همچنین کاه و کلش، شاخ و برگ و حتّی دانه­های نامرغوب نخود به عنوان علوفه مورد تعلیف احشام قرار می­گیرد. نخود سفید رنگ معمولی، حاوی مقدار قابل توجّهی پروتئین می­باشد که معمولاً دیر ­هضم است. میزان پروتئین نخود معمولی حدوداً ۲۰ درصد است، به­ همین ­دلیل مصارف بالایی دارد (کریمی، ۱۳۸۳). حبوبات را گوشت فقرا نامیده­اند؛ به ­طور ­کلّی بین مقدار حبوبات مصرفی و میزان مصرف غذاهایی که منشأ دامی دارند، یک رابطه­ی معکوس وجود دارد. بر همین اساس، حبوبات قسمت عمده­ای از غذای مردم کشور­های فقیر­­نشین در مناطق خشک را تشکیل می­دهند. از سوی دیگر، به ­دلیل قابلیّت هم­زیستی حبوبات با باکتری­های تثبیت­کننده­ی نیتروژن مولکولی جَو، در برقراری تعادل عناصر معدنی خاک، در اکوسیستم­های زراعی نیز حائِز اهمّیّت هستند و قرار دادن آن­ها در تناوب، به پایداری سیستم­های زراعی کمک می­کند (Saxena, 1997).

۱-۲- منشاءِ نخود

نخود تاریخچه ­ای بسیار قدیمی دارد، مبدأِ آن را غرب آسیا و جنوب اروپا می­دانند. قرن­هاست که کشت و ­کار نخود در کشور­های خاورمیانه، هندوستان، پاکستان، ایران، حتّی یونان و جنوب اروپا رواج دارد (کریمی، ۱۳۸۳). از حدودِ ۱۱۰۰۰ سال پیش، انسان­ها بسیاری از گونه­های گیاهی را در خاورمیانه به منظور تأمین احتیاجات­شان اهلی و مهار کرده­اند. به­ نظر می­رسد، کشاورزی با یک گروه هفت­­تایی از گیاهان   دانه­ای (گندم اینکورن دیپلوئید[۱]، گندم اِمِر تتراپلوئید[۲]، جو، نخود زراعی، نخود فرنگی، عدس و ماش تلخ) به علاوه­ی کتان شروع شده است که «بسته­ی گیاهان بنیان­گذار[۳]» نام گرفته­اند. Vavilov یک مرکز اوّلیّه در جنوب غربی آسیا و مدیترانه و یک مرکز ثانویه­ی ابتدایی را به عنوان مراکز منشاءِ نخود معرفی نمود (Saxena and Singh, 1997).

Van der Maesen  در سال ۱۹۷۲، منابع موجود در مورد تاریخچه­ی اهلی شدن و پراکنش نخود را مورد بررسی قرار داد؛ قدیمی­ترین نشانه­ای که در مورد نخود به ­دست آمده است، مربوط به ۵۴۵۰ سال قبل از میلاد مسیح در ناحیه­ی هاسیلر[۴] در نزدیکی بوردور[۵] ترکیه است. در منطقه­ی جریکو[۶] نمونه ­هایی از بذر نخود پیدا شده است که مربوط به ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد می­باشند. آخرین نمونه به ۲۰۰۰ سال قبل تعلق دارد که در هند دیده شده است (آقایی و کانونی، ۱۳۸۳).

۱-۳- اصلاح نخود برای مقاومت به خشکی

تلاش متخصّصین اصلاح نباتات در ایجاد واریته ­هایی است که کمترین کاهش عملکرد را در شرایط متوسّطی از تنش، دارا باشند. سازش گیاه با شرایط محیطی، به چهار روش کلّی صورت می­گیرد.

تکاملی (رشد)

مرفولوژیکی

فیزیولوژیکی

متابولیکی

ارزیابی صفات گیاه در این چهار سطح برای سازگاری به تنش محیطی، یکی از اهداف تحقیقات در رابطه با مقاومت به تنش است و تشخیص این سازگاری به تنش، در اصلاح نباتات اهمّیّت زیادی دارد. انتخاب و جدا­سازی ژنوتیپ­های مفید از نظر تحمّل به تنش به دو صورت مستقیم و غیر ­مستقیم    انجام می­گیرد.

مستقیم یا مشاهده­ای، در مورد مطلق، تحت شرایط تنش کنترل شده، اعمال می­شود و پیشرفت­های بسیاری نیز از این طریق به دست آمده است.

غیر مستقیم، عبارت است از غربال کردن و انتخاب برای خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی که با تحمّل به تنش محیطی، همبستگی دارند.

معیارهای انتخاب غیر مستقیم در اصلاح برای مقاومت به تنش و عملکرد بالا توسّط فیزیولوژیست­ها و به­نژاد­گران تعیین می­گردد. صفاتی که برای انتخاب استفاده می­شوند باید دارای خصوصیّات زیر باشند.

از واریانس ژنتیکی کافی­ای برخوردار باشند.

وراث ت­پذیری بالایی داشته باشند.

دارای همبستگی بالا با عملکرد، در شرایط تنش یا با شاخص مقاومت به تنش، بر ­اساس عملکرد باشند.

ترجیحاً صفات به نحوِ مؤثری با عملکرد همبستگی معنی­دار داشته باشد.

به سادگی و سریع جهت ارزش اقتصادی ارزیابی شوند.

انتخاب برای تعیین ژنوتیپ­های مقاوم به خشکی، ممکن است در محیط تنش یا بدون تنش انجام گیرد؛ بر این اساس Hurd در سال ۱۹۸۶ برای اوّلین بار مطرح نمود که از اقلیم­های نیمه خشک می­توان برای تهیّه­ی ارقام مقاوم به خشکی بهره گرفت. Quizenberry و Reitz در سال ۱۹۷۶، پس از مطالعه در این زمینه توجیه نمودند که انتخاب ارقامِ دارای عملکردِ برتر در شرایط محیطی مساعد، سودمندی بیشتری نسبت به انتخاب در شرایط تنش خشکی دارد؛ احتمالاً وجود سطوح مختلف تنش خشکی در محیط، فقط به بزرگی اختلاف عملکرد ارقام انتخاب شده می­اَفزاید. بنابراین می­توان از یک روش مرکّب برای بهبود عملکرد در محـــــدوده­­ای خاص از تنش خشکی استفاده نمود تا سازگـارترین ژنوتیپ­ها شناسایی شــوند (عبدمیشانی و شاه­نجات­بوشهری، ۱۳۷۶).

۱٫ Diploid Einkorn Wheat

۲٫ Tetraploid Emmer Wheat

۳٫ Founder Crops Package

۴٫ Haciler

۵٫ Burdur

۶٫ Jericho