تحقیق تاریخچه واشکال و انواع رویکرد ها و نظریه های معناشناسی و معرفی آیت الله طالقانی

پیشینه تحقیق و پایان نامه و پروژه دانشجویی

پیشینه تحقیق تاریخچه واشکال و  انواع رویکرد ها و نظریه های معناشناسی و معرفی آیت الله طالقانی دارای ۴۷ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

فصل اول: معناشناسی    ۵
۲-۱- پیدایش زبان    ۵
۲-۲- تعریف زبان    ۶
۲-۳- زبان شناسی (Linguistics) و نشانه شناسی(Semiotics)    ۶
۲-۴- معناشناسی(Semantics)    ۷
۲-۴-۱- تاریخچه معناشناسی    ۹
۲-۴-۲- معناشناسی در میان مسلمانان    ۹
۲-۴-۲-۱- رویکرد زبان شناسانه    ۱۱
۲-۴-۲-۲-  رویکرد اصولیان، متکلمان و فیلسوفان    ۱۲
۲-۴-۲-۳- علمای بلاغت    ۱۲
۲-۵- انواع رویکرد ها و نظریه های معناشناسی    ۱۲
۲-۵-۱- معناشناسی تاریخی    ۱۲
۲-۵-۲- معناشناسی دستوری(Grammatical Semantics)    ۱۳
۲-۵-۳- نظریه بافت    ۱۵
۲-۵-۴- حوزه معنایی(Semantic fields)    ۱۵
۲-۶- اشکال معناشناسی    ۱۶
۲-۶-۱- معناشناسی آوایی / صوتی    ۱۶
۲-۶-۱-۱- آواشناسی    ۱۷
۲-۶-۱-۲- انواع آواها    ۱۹
۲-۶-۱-۲-۱- آواهای واک دار (اصوات مجهوره)    ۱۹
۲-۶-۱-۲-۲- آواهای بی واک (أصوات مهموسه)    ۲۰
هنگام تلفظ این آواها تارهای صوتی از هم جدا می باشند و به ارتعاش در نمی آیند.(فرامکلین، ۱۳۷۸، ۵۲)    ۲۰
۲-۶-۱-۲-۳- آواهای سنگین (أصوات شدیده)    ۲۰
۲-۶-۱-۲-۴- آواهای سبک (أصوات رخوه)    ۲۰
۲-۶-۱-۲-۵- آواهای نرم (اصوات لینه)    ۲۰
۲-۶-۲- معناشناسی صرفی:    ۲۱
۲-۶-۳- معناشناسی نحوی    ۲۲
۲-۶-۴- معناشناسی واژگانی    ۲۳
۲-۶-۴-۱- معنای مفردات    ۲۳
۲-۶-۴-۲- ترادف(هم معنایی)    ۲۴
۲-۶-۴-۳- تضاد(تقابل معنایی):    ۲۵
۲-۶-۴-۴- شمول معنایی:    ۲۵
فصل دوم: معرفی آیت الله طالقانی و تفسیر پرتوی از قرآن    ۲۶
۳-۱- زندگی نامه سیّد محمود طالقانی    ۲۶
۳-۲- آثار و تألیفات ایشان    ۲۹
۳-۳- طالقانی در گذرگاه اندیشه ها    ۳۰
۳-۴- معرفی تفسیر پرتوی از قرآن    ۳۱
۳-۵- روش آیت الله طالقانی در تفسیر    ۳۲
۳-۶- منابع فکری یا تفسیری آیت الله طالقانی    ۳۳
۳-۷- رویکردهای نواندیشانه در تفسیر پرتوی از قرآن    ۳۳
منابع    ۳۷

منابع

منابع عربی

-قرآن کریم، ترجمه: محمد مهدی فولادوند، چاپخانه بزرگ قرآن کریم، چاپ اول، (۱۳۸۶)

– ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ ق)، لسان العرب، بیروت، دار صار، چاپ سوم.

– راغب اصفهانی، محمد بن حسین (۱۴۰۴ق)، المفردات فی غریب القرآن، تصحیح محمّد سیّد گیلانی، تهران: دفتر نشر کتاب.

– عکّاشه، محمود (۱۴۳۲ق)، التّحلیل اللّغوی فی ضوء علم الدلاله، القاهره: دارالنشر للجامعات.

– فخر الدین رازی، ابو عبدالله محمّد بن عمر( ۱۴۲۰ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم.

– فراهیدی، خلیل بن محمد(۱۴۱۰ق)، العین، قم: انتشارات هجرت، چاپ دوم.

– فیض کاشانی، ملا حسن (۱۴۱۸ق)، تفسیر الأصفی فی تفسیر القرآن، تحقیق: محمد حسین درایتی و محمد رضا نعمتی، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.

– طوسی، محمد بن حسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق: احمد قصیر عاملی با مقدمه شیخ آغا بزرگ تهرانی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

– عسکری، حسن بن عبدالله (۱۴۲۶ق)، معجم الفروق اللغویه، قم: دفتر نشر اسلامی.

– قرطبی، محمد بن احمد (۱۳۶۴ش)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول.

– مصطفوی، حسن (۱۳۶۰)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

– مطر، عبدالعزیز(۱۹۹۸م)، علم اللغه و فقه اللغه، دار قطر بن الفجاءه

– معرفت، محمد هادی(۱۴۱۶ق)، التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه النشر الاسلامی، چاپ دوم.

– آلوسی، سید محمود (۱۴۱۵ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: علی عبد الباری عطیه، بیروت: داراکُتُب العلمیه، چاپ اول.

– زمخشری، محمود (۱۴۰۷ق)، الکشّاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتاب العربی، چاپ سوم.

– زرکشی، بدرالدین محمّد بن عبدالله (۱۴۱۵ ق)، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق: عبدالرحمن المرعشی و دیگران، بیروت: دارالمعرفه.

– السّعران، محمود ( بی تا)، علم اللّغه، بیروت: دار النهضه العربیه.

– سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد (بی تا)، بحر العلوم، بی جا.

– شاذلی، سید قطب ( ۱۴۱۲ق)، تفسیر فی ضلال القرآن، بیروت- قاهره: دارالشّروق.

 فصل اول: معناشناسی

۲-۱- پیدایش زبان

بشر از دیر باز به صورت اجتماعی می زیسته و یکی از مهمترین نیازهای آدمی در زندگی اجتماعی برقراری ارتباط با هم نوعان و ایجاد تفهیم وتفاهم بوده و برای برقراری ارتباط در جوامع خود از وسایل و ابزارهای مختلفی سود می جسته که در این میان، زبان مهمترین ابزار و وسیله به شمار می آید(باقری، ۱۳۸۰، ۱۱)

ویل دورانت پیدایش «زبان» را نخستین پیشرفت بزرگ تاریخ می‌داند که انسان با استفاده از آن و عوامل دیگری از قبیل کشف آتش و کشاورزی، توانسته گام به گام از عصر جهل و ترس و توحش عبور نماید. (دورانت، ۱۳۸۳، ۲۸۳) با وجود فرضیه‌های متفاوتی که درباره پیدایش زبان ارائه شده است، ما هنوز نمی‌دانیم که اساساً زبان چگونه تکوین یافته است. تأملات جالبی در زمینه منشأهای زبان گفتاری، صورت پذیرفته، اما این موارد تا به امروز، صرفاً در حد «فرضیات» و نه «حقایق» عرض اندام می‌کنند(یول، ۱۳۸۵: ۱). به نظر می‌رسد که در اکثر ادیان، یک منشأ الهی از زبان در اختیار انسان قرار داده شده است. از این رو برخی اصل زبان را منشأ الهی و الهامی دانسته و بر این باورند که خداوند پس از خلق آدم، سخن گفتن را نیز به او آموخت. از این رو زبان، همچون موهبتی الهی نصیب آدمی شده است(علی نیا، ۱۳۷۹، ۵۴). دیدگاه کاملاً متفاوتی در میان حکمای قدیم سرزمین های اسلامی نیز وجود دارد که اساساً پیدایش زبان انسان را تحت تأثیر صداهای طبیعی می‌دانند، به عنوان نمونه ابن جنی معتقد است که صداهایی از قبیل خش خش برگها، شر شر آب، صدای باد و رعد و برق و گردباد، نخستین جرقه هایی بودند که در ذهن انسان زده شدند و انسان با تقلید از آنها توانست اولین واژه ها را تولید کند(ابن جنّی، ۱۴۰۶ ق، ج۱: ۴۰). بر اساس این نظریه در حقیقت واژه‌های نخستین می‌توانند تقلیدی از صداهای طبیعی باشند که مردان و زنان بدوی از اطراف محیط زندگی خود شنیده‌اند. نامگذاری برخی اشیاء و پدیده‌ها می‌توانسته ناشی از صداهای مسموع از آنها باشد .

از طرفی گروهی دیگر مانند ارسطو، زبان را زاده توافق  و قراردادی می دانست که در زمانی خاص بر اساس توافق چند یا چندین نفر به وجود آمده است.(باقری، ۱۳۸۰: ۲۰)

در یونان باستان، طبیعیون همچون افلاطون که به طبیعی بودن زبان معتقد بودند، بر خلاف قراردادیان همچون ارسطو، عقیده داشتند که زبان ماهیتی طبیعی دارد و از همین رو منشأ و نیز معنی واژه‌ها را می‌توان در صورت آنها جستجو کرد. در اصل واژگان زبان بر پایه رابطه طبیعی میان صورت آوایی و معنی واژه‌ها استوار شده است (مشکوه ‌الدینی، ۱۳۷۳ : ۱۴).

اگر چه این مطلب واقعیت دارد که تعدادی از واژه‌ها در هر زبانی نام‌آوایی یا آنکه بازتاب صدای طبیعی (پژواکی) هستند، ولی درک این مطلب مشکل است که چگونه اکثر اشیاء بی‌صدا و همچنین مفاهیم انتزاعی در دنیا را با زبانی که فقط مبتنی بر انعکاس صداهای زبانی باشد، می‌توان نشان داد (یول، ۱۳۸۵، ۱). بررسی واژگان زبان‌های گوناگون نشان می‌دهد که نام‌آواها تنها بخش بسیار محدودی از واژگان را تشکیل می‌دهد و بخش عظیم واژگان بر پایه قرارداد یا توافق‌های اجتماعی استوار است. (مشکوه‌الدینی، ۱۳۷۳، ۱۴)

۲-۲- تعریف زبان

زبان نظامی از رمزهای آوایی است و ارزش هر رمزی به قراردادی است که در میان افرادی که با آن سر و کار دارند استوار است. زبان ابزار ارتباط (ارتباط غیر مستقیم میان دستگاه عصبی گوینده و شنونده) و انتقال اندیشه بین گوینده و شنونده است.( فهمی حجازی، ۱۳۷۹: ۱۹-۱۶) ابن جنّی در تعریف زبان می گوید: زبان عبارت از صوت ها و آواهایی است که هر قومی هدف ها و غرض های خود را به وسیله آن بیان می کند.(ابن جنّی، ۱۴۰۶ق، ج۱: ۳۳)در واقع می توان گفت زبان مجموعه ای از قراردادهاست که انتقال مفاهیم  را در یک عمل رمز گذاری و رمزگشایی به کمک مجموعه ای از نشانه ها و نمادها امکان پذیر می کند. رمزگذاری با سخن گفتن و نوشتن مربوط به بُعد تولید زبان و رمز گشایی با گوش دادن و خواندن هم مربوط به بُعد درک زبان می باشد.(وزیرنیا، ۱۳۷۹: ۳۶)

۲-۳- زبان شناسی (Linguistics) و نشانه شناسی(Semiotics)

زبان، در چهارچوب دانشی قابل بررسی است که به مطالعه نشانه ها در حیات اجتماعی بشر می پردازد که نشانه شناسی( Semiotics) نام دارد.(سوسور، ۱۳۸۰، ۲۱)

زبان، نظامی قراردادی از نشانه‌ها است. نظامهای نشانه‌شناختی ممکن است مجموعه‌ای از رنگها، علایم آوایی، نشانه‎های نوشتاری و …. باشند. نظامهای مختلف نشانه‌ای در زندگی وجود دارند و به کار گرفته می‌شوند. دانش نشانه‌شناسی (Semiotics) به مطالعه این نظامهای نشانه‌ای می‌پردازد؛ اما اهمیت ویژه و حجم وسیع زبان موجب شده است، دانشی مستقل به مطالعه آن بپردازد. بنابراین در نشانه‌شناسی به نشانه‌های غیر زبانی پرداخته می‌شود و در زبان‌شناسی به طور ویژه به یک گونه خاص از نشانه‌ها ـ نشانه‌های زبانی ـ پرداخته می‌شود. زبان پدیده‌ای ایستا  نیست؛ بلکه در بستر جامعه و تاریخ شکل می‌گیرد و پیشرفت می‌کند. زبان مقوله‌ای اجتماعی است و ماهیت تاریخی دارد. زبان در پیوند تنگاتنگ با ابعاد دیگر زندگی اجتماعی، چون فرهنگ، دانش و دین است. زبان یک موجود اندام وار است که دارای ابزار و آلات و ادوات مختلفی است و همانند انسان که دارای دست، پا، چشم، گوش و … است و همه این اعضاء در قالب یک نظام با یکدیگر در تعامل هستند و هدف و کارکردی را ایفا می‌کنند. زبان دارای اعضا و ساختار سازه‌ای، واجی، دستوری، معنایی، ریشه‌ای و … است و تمام این ساختارها، ساختارهای مستقل از هم نیستند، بلکه همانند اعضای بدن انسان هستند که در قالب یک واحد عمل می‌کنند.(معموری، ۱۳۸۶: ۱۶۲)

به زبان ساده، زبان شناسی علمی است که به مطالعه و بررسی روشمند زبان می‌پردازد. زبان در چهارچوب زبان شناسی، در حوزه های آوا/صوت، ساختمان کلمه(صرف)، ساختمان جمله(نحو) و واژگان بررسی می شود.(فهمی حجازی، ۱۳۷۹: ۳۶)

۲-۴- معناشناسی(Semantics)

اصطلاح معناشناسی در زبان انگلیسی به (Semantics) مشهور است. در زبان عربی( علم الدلاله) یا (علم المعنی) نام دارد، گرچه در عربی نیز برخی آن را (سمانتیک) نیز می نامند.( مختار، ۱۳۸۶: ۱۱)

واژه سمانتیک Semantics)) از دو بخش (Sema) به معنای (نشانه) و (semanio) به مفهوم (معنی دادن )تشکیل یافته است.

معناشناسی یا علم الدلاله دانشی است که به شرح و تفسیر واژگان و جمله ها می پردازد و از انواع شیوه های دال بر معنا از نوع زبانی گرفته تا غیر زبانی مانند: حرکات، اشاره ها، حالت ها، رنگ ها، صداهای غیر زبانی و هر اشاره ای که به نوعی موجب ارتباط اجتماعی گردد، بهره می جوید(عکاشه، ۱۴۳۲ق: ۱۱). به عبارتی می توان گفت معناشناسی از مهمترین رشته های زبان شناسی است.

دانش معناشناسی به پیدایش معنا و سیر پیشرفت و دگرگونی های آن می پردازد و روابط معنایی بین مفاهیم مختلف را شناسایی و شبکه ای از معانی مرتبط با هم را استخراج می کند(پالمر، ۱۳۷۴، ۲۵) همچنان که معناشناسی را (بررسی معنا) دانشی که به بررسی معنا می پردازد، (شاخه ای از زبان شناسی که به نظریه معنا می پردازد)، ( شاخه ای که به بررسی شرایط لازم در رمز می پردازد تا قادر بر حمل معنا باشد)(احمدمختار،۱۳۸۶،۱۸) و (شاخه ای از زبان شناسی که به مطالعه معنای الگوی زبانی می پردازد)(ساغروانیان، ۱۳۶۹، ۴۲۵) نیز تعریف کرده اند.

معناشناسی بخشی از دانش زبان­شناسی یا شاخه‌ای مستقل از آن است که از رهگذر آن می‌توان به تحلیل معنای واژه‌ها و جمله‌های یک متن پرداخت و جایگاه دقیق کلمه‌ها و ترکیب‌های آن را با توجه به نظام معنایی که در آن قرار دارد، به دست آورد. (علی خانی، ۱۳۸۹، ۱۰۹ ).

نگاه معناشناختی به متن و تحلیل معنایی واژگان آن، یکی از راه­های دست­یابی به دقایق معنا و پی بردن به مقصود اصلی گوینده است. این نوع نگاه، به طور خاص در یک متن دینی مانند قرآن ـ که به باور مسلمانان عیناً سخن خداوند و معجزه الهی است و از سطوح معنایی متعددی برخوردار است ـ به دلیل اهمیت پیام و نقش آن در تأمین سعادت جاودانه بشر اهمیتی مضاعف می‌یابد. معناشناسی کار کشف سازوکارهای معنا را با مطالعه علمی به عهده دارد، معنایی که در پس لایه های متن ذخیره شده است. هرچه متن پیچیده تر، ادبی تر، چند لایه تر، درصد انتقال معانی بیشتر و حجم زبانی کمتر باشد، کار معناشناسی نیز به همان میزان سخت تر و پرهیجان تر، و به تبع آن، نیاز به قواعد منظم و قانون های منسجم، بیشتر می شود.(مطیع، پاکتچی،نامور مطلق، ۱۳۸۸: ۱۰۶)

۲-۴-۱- تاریخچه معناشناسی

اصطلاح سمانتیک به معنای بررسی معنا، دارای سابقه نسبتاً ا ندک است. این اصطلاح در اواخر قرن نوزده از فعل یونانی semanio به معنای دلالت کردن ساخته شد. این نکته بدان معنا نیست که پیش از قرن ۱۹ معنا، در کانون توجه دانشمندان نبوده است، بلکه از گذشته بسیار دور زبان شناسان به معنای واژه، علاقه نشان داده اند. فیلسوفان یونانی در گذشته دور، در پژوهش ها و بررسی های خود به موضوعاتی پرداخته اند که از مسائل اصلی معناشناسی به حساب می آیند، لذا باید گفت که پژوهش های معناشناختی به اندازه ی اندیشه آدمی پیشینه داشته و با پیشرفت و تکامل بشر همگام می باشد(مختار ، ۱۳۸۶، ۳۵)  وجود انواع فراوان واژه نامه ها در غرب و سایر نقاط دنیا این واقعیت را تأیید می کند.

می توان گفت، از دیر باز، فیلسوفان، زبان شناسان و منطقیون به بررسی و مطالعه (معنا) پرداخته اند و معناشناسی را به شاخه های گوناگونی تقسیم کرده اند. معناشناسی فلسفی، معناشناسی منطقی و معناشناسی زبانی سه گونه عمده این دانش بودند، با پیشینه تاریخی، تعریف و زمینه ی علمی متمایز. به گونه ای که معناشناسی فلسفی به سده ی ۴ ق.م و دیدگاه های افلاطون باز می گردد و بخشی از مطالعه فلسفی زبان است. معناشناسی منطقی با سابقه ای نسبتا جدید، بخشی از منطق ریاضی را تشکیل می دهد و سر انجام، معناشناسی زبانی، با دانش زبان شناسی پیوند دارد و پیشینه ی آن به سده ی ۱۹م. باز می گردد(صفوی، ۱۳۷۹: ۲۸). ولی از ظهور معناشناسی به عنوان یک علم کمتر از نیم قرن نمی گذرد. اولین بار واژه (معناشناسی) توسط( ام.برال) در سال ۱۸۹۳م با اقتباس از زبان یونانی وضع شد(لاینز، ۱۳۸۳، ۱۱) و زمان زیادی  طول کشید تا این اصطلاح رسمیت یافت.(پالمر، ۱۳۷۴، ۱۴)

مسأله معنا از دوران باستان تا امروز مورد توجه متفکران بوده است. اگر به تاریخ تفکر و فلسفه مراجعه کنیم، می بینیم که اندیشمندان، مستقیم یا غیر مستقیم به (مسئله معنا) پرداخته اند.

۲-۴-۲- معناشناسی در میان مسلمانان

هرچند دانش معناشناسی با مؤلفه‌های امروزین آن دانشی نوظهور است، بسیاری از مباحث پایه‌ای آن در میان مسلمانان تاریخی طولانی دارد. به عنوان مثال ثبت معانی غریب در قرآن که کهن­ترین تلاش در غریب القرآن از ابن­عباس است که در پاسخ به پرسش­های نافع­ بن ازرق (۶۵ ق) در باره معنای واژه‌های دیریاب قرآن است که بعدها به ترتیب سوره‌های قرآن تنظیم شده است، هر چند که شناخت معنای واژگان قرآن، از زمان پیامبر و پس از ایشان از حضرت علی (ع) وجود داشته است و همواره از طرف مسلمانان عرب از این دو بزرگوار در باب فهم معانی آیات قرآن پرسش هایی می شده است.( همایی، ۱۳۸۳: ۱۹). همچنین سخن در باب مجاز قرآن، نگارش کتاب در باب وجوه و نظایردر قرآن که کهن­ترین اثری که در این زمینه به دست ما رسیده ، نوشته­ای از مقاتل­بن سلیمان بلخی (۱۵۰ ق) با نام الوجوه و النظائر فی القرآن الکریم است که در آن، الفاظ مشترک و واجد معانی متعدد، همچون نور، هدایت، مودت و… استخراج شده است(نویا، ۱۳۷۳، ۸۹) و پیدایش فرهنگ های موضوعی و فرهنگ واژگان از مباحث معناشناسی و از نخستین آثار مسلمانان به شمار می آید.( مختار ، ۱۳۸۶، ۲۷).

50,000 ریال – خرید

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید. 

مطالب پیشنهادی:
  • پیشینه تحقیق چیستی معنا و معناشناسی
  • برچسب ها : , , , , , , , , , , , ,
    برای ثبت نظر خود کلیک کنید ...

    به راهنمایی نیاز دارید؟ کلیک کنید

    جستجو پیشرفته

    دسته‌ها

    آخرین بروز رسانی

      دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت , ۱۴۰۳
    اولین پایگاه اینترنتی اشتراک و فروش فایلهای دیجیتال ایران
    wpdesign Group طراحی و پشتیبانی سایت توسط digitaliran.ir صورت گرفته است
    تمامی حقوق برایpayandaneshjo.irمحفوظ می باشد.