پیشینه تحقیق چیستی معنا و معناشناسی  دارای ۳۹ صفحه می باشد   فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۲ـ ۱ مقدمه    ۵
۲ـ ۲ سیر تاریخی معناشناسی    ۶
۲ـ ۳ چیستی «معنا» و «معناشناسی»    ۶
۲ـ ۳ـ ۱  کارکرد و هدف معناشناسی    ۷
۲ـ ۳ـ ۲  شاخه های معناشناسی    ۹
۲ـ ۳ـ ۲ـ ۱ معناشناسی فلسفی:    ۹
۲ـ ۳ـ ۲ـ ۲ معناشناسی منطقی:    ۱۰
۲ـ ۳ـ ۲ـ ۳ معناشناسی زبانی:    ۱۰
۲ـ۳ـ ۳  واحدهای مطالعه معنا    ۱۱
۲ـ ۳ـ ۴  روابط مفهومی    ۱۱
۲ـ۳ـ ۴ـ ۲   هم معنایی (ترادف)    ۱۳
۲ـ ۳ـ ۴ـ ۲ـ ۱ انواع هم معنایی    ۱۴
۲ـ۳ـ۴ـ۲ـ۱ـ۲ هم معنایی تحلیلی:    ۱۴
۲ـ۳ـ۴ـ۲ـ۱ـ۳ هم معنایی ضمنی:    ۱۴
۲ـ۳ـ۴ـ۲ـ۲ نمونه هایی از هم معنایی در حوزه «حسنه»    ۱۴
۲ـ۳ـ۴ـ۲ـ۲ـ۱ هم معنایی عمل صالح با حسنات    ۱۵
۲ـ۳ـ۴ـ۲ـ۲ـ۲ هم معنایی معروف با احسان    ۱۵
۲ـ ۳ـ ۴ـ ۲ـ ۲ـ ۳ هم‌معنایی تقوا باماده حسن    ۱۵
۲ـ۳ـ۴ـ۳ چند معنایی    ۱۵
الف: چند معنایی همزمانی:    ۱۶
ب: چند معنایی در زمانی:    ۱۶
۲ـ۳ـ۴ـ۴ تقابل معنایی    ۱۷
۲ـ ۳ـ ۴ـ ۴ـ۱ تقابل مدرج    ۱۷
۲ـ ۳ـ ۴ـ ۴ـ ۲ تقابل مکمل    ۱۷
۲ـ ۳ـ ۴ـ ۴ـ ۳  تقابل دوسویه     ۱۷
۲ـ۳ـ۵ روابط بینا‌متنی    ۱۸
۲ـ۳ـ ۵ـ۱ روابط هم‌نشینی    ۱۹
۲ـ۳ـ ۵ـ ۱ـ۱ قواعد ترکیب پذیری معنایی    ۲۱
۲ـ۳ـ۵ـ۲ روابط جانشینی    ۲۱
۲ـ۳ـ ۵ـ۳ بافت یا سیاق    ۲۳
فهرست منابع    ۳۴

 منابع

قرآن کریم

۱ـ مختارعمر، احمد، معنا‌شناسی، مترجم: حسین سیدی، مشهد: دانشگاه فردوسی، دوم:۱۳۸۶

۲ـ حدادی، آمنه، حس فرامتن در قرآن، کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت معلم تهران.۱۳۸۹

۳ـ کروز، د.ا، معنی شناسی زبان‌‌‌‌‌‌‌های دنیا، مترجم: کورش صفوی، تهران: فواد.۱۳۸۴

۴ـ مطیع، مهدی، معنا شناسی زیبایی در قرآن کریم، اصفهان: دانشگاه اصفهان. ۱۳۸۷

۵ـ حسینی، اعظم السادات، شبکه معنایی قول در قرآن کریم، اصفهان: دانشگاه اصفهان.۱۳۹۰

۶ـ افراشی، آزیتا، اندیشه‌هایی در معنی شناسی، تهران: فرهنگ کاوش.۱۳۸۱

۷ـ آقا گل زاده، فردوس، تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.۱۳۸۵

۸ـ شعیری، حمید رضا، مبانی معنا شناسی نوین، تهران: سمت.۱۳۸۸

۹ـ ایزوتسو، توشیهیکو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران: شرکت سهامی انتشار.۱۳۶۱

۱۰ـ ـــــــــــــــ ، ساختمان معنایی مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن، مترجم: فریدون بدره‌ای، بی جا: قلم.۱۳۶۰

۱۱ـ ــــــــــــــ ، مفهوم ایمان در کلام اسلامی، مترجم: زهرا پورسینا، تهران: سروش.۱۳۷۸

۱۲ـ بابایی، علی اکبر و مولفان زیرنظر محمود رجبی، روش شناسی تفسیر قرآن، تهران: سمت. ۱۳۷۹

۱۳ـ حسینی شاه عبد العظیمی، حسین بن احمد، تفسیراثناعشری،تهران: میقات. ۱۳۶۳

۱۴ـ پالمر، فرانک ر، نگاهی تازه به معنا‌شناسی. مترجم: کورش صفوی، تهران: کتاب ماد. پنجم: ۱۳۸۷

 ۲ـ ۱ مقدمه

زبان نظامی از نشانه های قراردادی است که تمام حوزه های ساختاری آن، از نظام واجی گرفته تا نظام واژگانی، نحوی و غیره، برای انتقال معنا پدید آمده‌اند و مهم ترین نقش زبان انتقال معناست.[۱]

زبان شناسی دارای حوزه‌های وسیعی است که یکی از آن ها حوزه لفظ و دیگری حوزه محتوا و معنا است. هر قطعه‌ای از حوزه لفظ، با برش قرینه‌ای از حوزه معنا ارتباط می‌یابد[۲]. در حوزه لفظ، زبان شناسی با صورت و شکل ساختاری کلمات  و عناصر زبانی و در حوزه محتوا  با معنای الفاظ بسیط و در حالت ترکیبی آن ها سر وکار دارد؛ این حوزه از زبان شناسی را «معناشناسی» خوانند که با عبارات «بررسی معنا»، «دانشی که به بررسی معنا می پردازد» و «شاخه ای از دانش زبان شناسی که به نظریه معنا می‌پردازد» توصیف شده است[۳].

از روش‌های نوین تحقیق و پژوهش در قرآن کریم، معناشناسی واژه‌های قرآنی است. در این نگرش، پس از انتخاب کلمات کلیدی، برای رسیدن به شبکه معنایی، میدان های معناشناسی هر واژه، به همراه ارتباط سیستمی میان آن ها بررسی شده تا برخی از لایه های معنایی آیات ظاهر گردد.

روش این پژوهش در تبیین مفهوم «حسنه»، شیوه معناشناسی است و از میان شاخه های مختلف این علم، معناشناسی زبان را دنبال می کند. از این رو، این گفتار از پایان نامه، به بیان مختصری از علم معناشناسی، شاخه‌های مختلف آن و روابطی از قبیل شمول معنایی، جانشینی، هم نشینی و سیاق می‌پردازد که راهکارهایی مؤثر در استخراج معنای متن هستند. هم چنین تعریف از معنای حوزه، میدان و شبکه معنایی ارائه می نماید که در یک دید کلی، معرف جایگاه یک واژه و ارتباط آن با سایر معانی و واژگان است.

۲ـ ۲ سیر تاریخی معناشناسی

نقطه آغازین کاربرد اصطلاح معناشناسی، به لحاط زمانی، فاصله‌ای بس طولانی با اولین رگه های مطالعاتی در این زمینه دارد.گرچه کاربرد این اصطلاح قدمتی صد و چند ساله دارد اما مطالعات معناشناسی تحت عناوین مختلفی چون «شناخت»، «معرفت»، «آگاهی»، «هستی شناسی»، «پدیدارشناسی» و… ریشه در قرون و اعصار کهن دوانده است.

از دیرباز فلاسفه، منطقیون و زبان شناسان به مطالعه معنا توجه داشته اند؛ ولی اولین رگه های جست و جوی معنا را در آرای سقراط (۴۷۰ـ۳۹۹ ق.م) می‌توان یافت. در گذر تاریخ، نظریات این فیلسوف بزرگ یونانی، پیش زمینه ای شد برای آن چه امروز تحت عنوان علم معناشناسی مطرح است.[۴] اما اولین کاربرد اصطلاح «semantic» به صد و چند سال پیش می رسد. مرور اجمالی بر تاریخچه معناشناسی نشان می‌دهد این اصطلاح از واژه های نو افزوده به زبان انگلیسی است و نخستین بار در سال ۱۸۹۴ در مقاله ای با عنوان «معانی منعکسه: نکته ای در معناشناسی» که به انجمن زبان شناسان امریکا ارائه شد، مطرح گردید.[۵]

۲ـ ۳ چیستی «معنا»[۶] و «معناشناسی»[۷]

«معناشناسی» اصطلاحی فنی است که به مطالعه «معنا» می‌پردازد. معنا پدیده‌ای است که علوم مختلف انسانی را به خود مشغول داشته است. تاریخ، روان شناسی، قوم شناسی، جامعه شناسی و علوم دیگر هر یک به نحوی با مساله معنا و مطالعه آن در ارتباط هستند. به طور کلی، هر علمی که انسان با آن سر و کار دارد، به نحوی با معناشناسی مرتبط است.[۸] در سال های اخیر زبان شناسان توجه خود را به مطالعه همزمانی زبان معطوف کرده‌اند. البته می‌توان در این مورد ایراد گرفت که مطالعه همزمانی به طور منطقی باید در دنباله مطالعه درزمانی قرار بگیرد زیرا نمی‌توان تغییرات یک زبان را قبل از تعیین شکل قدیمی تر آن، یعنی زمانی که تحولات در طول آن صورت گرفته است، توصیف کرد. بدین ترتیب در معناشناسی نیز تا زمانی که «معنا» دقیقا توصیف نشده است نمی‌توان به مطالعه تغییرات معنایی پرداخت.

معنا، جریانی جهت دار است و قائل شدن معنا برای چیزی، در نظر گرفتن جهتی برای آن است.[۹] آن چه در معناشناسی، معنا نامیده می شود، مصداقی است که در جهان خارج وجود دارد و یا مفهومی است که برحسب مصداق ها، به صورت نوعی تصور در ذهن سخن گویان زبان انباشته شده است‌.[۱۰] نظریه های معناشناسی، متن یا کلام را مجموعه ای معنادار می‌دانند که می‌توان به مطالعه و درک آن پرداخت. راه پیشنهادی معناشناسی برای دستیابی به چنین مجموعه های معناداری، در نظر گرفتن ابعاد یا سطوح گوناگون برای متن است.[۱۱] معناشناسی در تجزیه و تحلیل کلام، متن را مجموعه ای منسجم و معنادار می‌داند و به مطالعه و بررسی تمام وقایعی که در ژرف ساخت نشانه های فهم معنا و یا در بین آن ها وجود دارد می‌پردازد. بنابراین تحلیل معناشناختی بر این اصل استوار است که متن، محل شکل گیری فرآیند معنایی است. به زبان دیگر، معناشناسی مطالعه علمی معنا است و به توصیف پدیده های زبانی در چارچوب یک نظام بدون هر پیش انگاری می‌پردازد.[۱۲]

بنابراین اگر نشانه شناسی،[۱۳] دانش درک معنا و کاربردشناسی،[۱۴] مطالعه معنا با توجه به گوینده و شنونده باشد، معناشناسی مطالعه انتقال معنا از طریق زبان و مستقل از گوینده و شنونده است‌.[۱۵]

۲ـ ۳ـ ۱  کارکرد و هدف معناشناسی

معناشناسی در خدمت تجزیه و تحلیل گفتمان و کلیدی برای گشایش درهای متن یا کلام است. این علم ابتدا به برش و تقطیع کلامی متن می‌پردازد و پس از بررسی معناشناختی این قطعات، اتصال آن ها به یکدیگر برای دستیابی به کل معنایی را آغاز می‌کند. ویژگی این روش برخورداری از دقت ویژه در تحلیل متن است؛ چرا که مطالعه خود را به پیکره کلامی محدودی معطوف می‌کند تا بتواند بررسی موشکافانه ای انجام دهد. هدف معناشناسی، روشمند کردن مطالعه و بررسی متن یا کلام است، یعنی این علم در پی معرفی راه هایی است که با آن بتوان هر نوع متن یا سخن، اعم از کلامی یا غیره کلامی را معرفی کرد.[۱۶] معناشناسی عهده دار مطالعه  روابط میان نشانه ها از یک طرف و مظاهر ذهنی آن ها از طرف دیگر است[۱۷]، و علاوه بر نشانه ها، به بررسی مجموعه های معنادار که در برگیرنده نشانه های گوناگون هستند می‌پردازد؛ در نتیجه متن و کلام به عنوان مجموعه های معنادار اهمیت می‌یابد. از دیدگاه معناشناسی، هر آن چه دریافتنی و درک شدنی باشد متن است. متن مجموعه  داده ها و پدیده هایی است که قابلیت تجزیه و تحلیل شدن دارند، اما کلام، فعالیت یا عملیاتی است گفتمانی، که به تولید گفته منجر می‌شود[۱۸].

علی رغم توجه معناشناسی به بررسی رمزها و نظام آن ها، حتی خارج از چارچوب زبان، تأکید معناشناسی در میان نظام رمزها بر زبان است. به طور یقین، فعالیت کلامی دارای معنای کاملی است و تنها از واژگان شکل نیافته است؛ بلکه پدیده های کلامی جمله هایی هستند که نشانه های آن ها به مکث یا وقف یا امثال آن مشخص می شود. اگر این مسلم باشد، پس معناشناسی متکی بر واژه ها نیست، زیرا کلمات، تنها واحدهایی هستند که سخن گویان، کلامشان را از آن می‌سازند نمی‌توان هر یک از آن ها را پدیده کلامی مستقل و قائم به ذات محسوب نمود‌.[۱۹]

اگر بتوان برای گفتمان، معنای ابتدایی و ثانوی قائل شد، معناشناسی در جست و جوی معنای ابتدایی و شناساندن آن است. از این دیدگاه، کلام مجموعه منسجمی است که معناشناس، کشف انسجام و بررسی آن را به عهده دارد. چنین کشفی ممکن نیست مگر آن که وی، توجه خود را بر مطالعه فرآیندی متمرکز کند که در آن، حیات یا موجودیت کلام رقم می‌خورد؛ این فرآیند همان عمل گفتمان است. اعتقاد به عامل گفتمان به عنوان مرجع معنایی، یعنی اعتقاد به وجودی زنده و حساس که در فرآیند گفتمان، تحت تأثیر زیبایی، هیجان، دانسته ها و حضور دیگران، به فعالیت گفتمانی می‌پردازد، در معنا شناسی دیده می‌شود .[۲۰]

بنابراین معناشناسی، کار کشف ساز و کار های معنا را با مطالعه ای علمی به عهده دارد؛ معنایی که در پس لایه های متن ذخیره شده و هر چه متن پیچیده تر، ادبی تر، چندلایه ای تر و در صدد انتقال معانی بیشتر با حجم زبانی کم تر باشد، کار معناشناسی به همان میزان سخت تر و پرهیجان تر می شود و نیاز به قواعد منظم و قانون های منسجم بیشتر رخ می‌نماید .[۲۱]

[۱] . کروز، د.ا، معنی شناسی زبان‌‌‌‌‌‌‌های دنیا، مترجم: کورش صفوی، تهران: فواد.۱۳۸۴، ص۱۱۲٫

[۲] . بی یرویش، مانفرد، زبان‌شناسی جدید، مترجم:محمد رضا باطنی، تهران: آگاه.۱۳۷۴، ص۵۲٫

[۳] . مختارعمر، احمد، معنا‌شناسی، مترجم: حسین سیدی، مشهد: دانشگاه فردوسی، دوم:۱۳۸۶، ص۱۹٫

[۴] . خسروی زاده، پروانه، نگاهی گذرا به تاریخچه معنا‌شناسی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی. ۱۳۷۸، ص۲٫

[۵] . پالمر، فرانک ر، نگاهی تازه به معنا‌شناسی. مترجم: کورش صفوی، تهران: کتاب ماد. پنجم: ۱۳۸۷، ص ۱۴٫

[۶] . meaning

[۷] .semantiC

[۸] . نعیم امینی، ام سلمه، معناشناسی قلب در قرآن کریم. کارشناسی ارشد، اصفهان: دانشگاه اصفهان. ۱۳۸۸، ص ۱۰٫

[۹] . شعیری، حمید رضا، مبانی معنا شناسی نوین، تهران: سمت.۱۳۸۸، ص۷٫

[۱۰] . صفوی، کورش، درآمدی بر معنا شناسی، ص۲۰٫

[۱۱] . شعیری، حمید رضا، پیشین: ص۶٫

[۱۲] . صفوی، کورش، درآمدی بر معنا شناسی، ص۲۷٫

[۱۳] ـ semio-semantic

[۱۴] ـ pragmatics

[۱۵] . صفوی، کورش، درآمدی بر معنا شناسی، ص۳۵ و ۴۲٫

[۱۶] . شعیری، حمید رضا، مبانی معنا شناسی نوین، ص۴٫

[۱۷] . اختیار، منصور، معنی‌شناسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.۱۳۴۸، ص۵٫

[۱۸] . شعیری، حمید رضا، پیشین: ص ۴۰و ۴۱٫

[۱۹] . مختارعمر، احمد، معنا‌شناسی، ص۱۹و ۲۰٫

[۲۰] . شعیری، حمید رضا، پیشین: ص۵٫

[۲۱] . مطیع، مهدی، معنا شناسی زیبایی در قرآن کریم، ص۳۱٫

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.