پیشینه تحقیق عدالت در رابطه انسان و خدا  دارای ۴۰ صفحه می باشد   فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

۲٫ معنای عدالت    ۴
۲٫ مفاهیم همسو    ۹
۱٫۲٫ قســط    ۹
۲٫۲٫ انصاف    ۱۰
.۳٫۲ مسـاوات    ۱۱
۲-۴-. حق    ۱۲
۳٫ مفاهیم ناهمسو    ۱۶
-۳-۱٫ ظـلم و جور    ۱۶
۳-۲٫ فساد    ۱۷
۴٫ عدالت در رابطه انسان و خدا    ۱۹
۴-۱٫ عدل در رابطه‌‌ی انسان و خدا    ۲۰
۴-۱-۱٫ ساحات عدالت ورزی انسان در برابر خدا    ۲۲
۴-۱-۱-۱-. عدالت ورزی در ساحت اعتقاد و اندیشه    ۲۳
۴-۱-۱-۱-۱- پاسخ اشکالات    ۲۵
۴-۱-۱-۱-۲-. اندیشه عدالت محور امیرمؤمنان و اختیار انسان    ۲۷
۴-۱-۱-۱-۳-. اندیشه عدالتمحور امیرمؤمنان و مسأله شر    ۳۰
۴-۱-۱-۲-. عدالت ورزی در ساحت عمل و رفتار    ۳۳
فهرســت منـابع؛    ۳۵
کتابها    ۳۵

منـابع؛

 کتاب‌ها

قرآن کریم.

نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی.

نهج البلاغه، ترجمه محمـــــد دشتی.

صحیفه سجادیه.

فیومی، المصباح المنیر.

اصفهانی، راغب. مفردات الفاظ القرآن.

حسینی زبیدی، سید مرتضی. تاج العروس من جواهر القاموس. [بی جا]: دارالهدایه، (۱۴۰۸ه.ق).

انصاری، شیخ مرتضی. المکاسب. [بی جا]: محبین، (۱۳۷۹).

طباطبائی، سید محمدحسین. المیزان فی تفسیر القرآن. سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، (۱۳۸۶).

طبرسی، احمدبن علی. احتجاج. احمد غفاری مازندرانی تهران: مرتضوی، (۱۳۷۱).

برنجکار، رضا، معرفت عدل الهی، (عبدالحسین طالعی). (قم: نبا، ۱۳۸۵).

مکارم شیرازی، ناصر. پیام قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه، (۱۳۷۷).

ابراهیم، مصطفی. المعجم الوسیط.

مصطفوی، حسن. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم.

ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه.

 معنای عدالت

عدالت در لغت از ماده‌‌ی “عدل” مشتق شده است. “عدل” مصدر ثلاثی مجرد است و اهل لغت درباره‌‌ی معنای آن اظهارات مختلفی داشته‌‌اند.

فیومی در مصباح المنیر “عدل” را به میانه روی در امور و مفهوم مخالف “جـــور” معنا کرده است. از نظر او، عِدل (به کسر عین) هر چیز، هم جنس یا هم مقدار آن چیز است. تعادل به معنای تساوی است و به نوعی از تقسیم که بر اساس ارزش شیء صورت می‌گیرد و نه مقدار آن، “قسمه التعدیل” گفته می‌شود. بنابراین چه بسا در “قسمه التعدیل” بخش کوچکتر به لحاظ ارزش و قیمت، معادل قسمت بزرگتر باشد.^[۱] در کلام لغویِ بزرگ، فیومی، چند نکته وجود دارد:

الف) تفسیر عدل به قصد و میانه روی در امور؛

ب)‌ مخالفت عدل با جور؛

ج) اینکه تعادل به معنای تساوی است.

ابن فارس در معجم مقاییس اللغه^[۲] که به هدف بررسی روح معانی و اصول آن‌‌ها در کاربردهای مختلف نگاشته شده، در ماده عدل چنین می‌نویسد:

عدل دو ریشه متضاد دارد که یکی دلالت بر استواء و دیگری دلالت بر کجی دارد. مثال معنای اول عدل از مردم است که به کسی گفته می‌شود که راه و روش درست و مورد رضایتی دارد. از همین باب است واژه “عدلان” که به دو ظرفی که برای حمل بار بر دو طرف چهارپایان می‌‌گذارند، اطلاق می‌شود؛ زیرا که با یکدیگر مساوی هستند. همچنین “عدیل” نیز از همین باب است؛ که به فردی که در محمل در کنار فرد دیگری قرار می‌گیرد گفته شده است. در ادامه می‌‌افزاید: عدل نقیض جور است و شتران معتدل به شترانی گفته می‌شود که اعضای آن‌‌ها هماهنگ و نیکو منظر باشد. تا اینجا کلام ابن‌‌فارس در تفسیر “عدل” شامل مطالب و نکات زیر است:

الف)‌ عدل به معنای استواء و راستی و ضد کجی است؛

ب) راه و روش پسندیده و درست و مرضی، موجب اطلاق عدل بر فرد می‌شود؛

ج) هماهنگی از جمله معانی مورد نظر در برخی کاربردهای عدل است.

از نکته دوم و سوم فهمیده می‌‌شود که از دیدگاه ابن‌‌فارس، استواء و مساوی بودن به تنهایی معنای کامل عدل نیست؛ بلکه نیکویی و پسندیده بودن روش و نیز هماهنگی اعضای یک کل در نسبت با یکدیگر (مثل زیبایی شتر که در واقع از نسبت هماهنگ اعضا حاصل می‌شود)، عدالت را رقم می‌زند. ابن‌‌فارس در پایان بحث از ماده عدل، در جایی که “عدل” به معنای “انعدل” به کار رفته است، معنای کجی یا اعوجاج را نیز به اختصار ذکر می‌‌کند.

راغب اصفهانی در المفردات فی غریب القرآن، کتابی در باب تفسیر لغات قرآن، دیگر ادیبی است که به تحلیل و تفسیر “عدل” از نگاه لغت می‌پردازد:^[۳] عدالت و معادله، اقتضای معنای مساوات را دارد و به اعتبار اضافه چیزی به چیز دیگر به کار می­رود.

عدل (به فتح عین) و عدل (به کسر عین)‌ در معنی به یکدیگر نزدیک‌‌اند؛ ولی عَدل در مواردی که با بصیرت و شناخت درونی درک می‌شوند کاربرد دارد، و عِدل و عدیل در مواردی که با حواس ظاهری شناخته می‌شوند (مثل اشیائی که قابل شمارش یا وزن کردن هستند) به کار می‌رود. بنابراین عدل و تقسیط در معنی مساوی‌‌اند. بر همین اساس روایت شده “آسمان‌ها و زمین به عدل برپا شده اند.” تا به این نکته آگاهی دهد که چنانچه عناصر اربعه جهان، کم یا زیاد شوند، نظم عالم به هم می‌ریزد. نکته قابل توجه در تحلیل کلام راغب این است که:

اولاً: عدالت مقتضی معنای مساوات است. بر خلاف دیگر لغت‌‌شناسانی که عدالت را به مساوات معنی کرده‌‌اند؛ راغب با دقت نظر و استفاده از این تعبیر، گوشزد می‌کند که عدالت دقیقاً مساوات نیست؛ بلکه می‌‌توان گفت عدالت در درون خود به تساوی نظر دارد ولی نه تساوی مطلق.

ثانیاً: اینکه عدالت در نسبت دو چیز با یکدیگر در نظر گرفته می‌شود. (یستعمل باعتبار المضایفه). یعنی عدالت در جایی معنی پیدا می‌‌کند که چیزی در نسبت با چیز دیگری که به هم مرتبط هستند، در رابطه درست خود قرار گرفته باشد. ممکن است مراد راغب این باشد که نسبت درست اعضای یک مجموعه یا رابطه صحیح دو عنصر مرتبط، منشأ انتزاع عدالت با‌شد.

ثالثاً: تفسیری که راغب از روایت «بِالْعَدْلِ‏ قَامَتِ‏ السَّمَوَاتُ‏ وَ الْأَرْضُ»[۴]، علاوه بر تاکید بر نکته پیشین یعنی عدلی که از نسبت متعادل اجزای مجموعه حاصل می‌شود، نظم طبیعی نیز ناشی از عدل دانسته شده است.[۵]

وی در پایان و جمع‌‌بندی اینگونه می‌‌گوید:^[۶]

عدل دو گونه است : اول عدلی که عقل به صورت مطلق حکم به حسن آن می‌کند و در هیچ یک از زمان‌‌ها منسوخ نیست و در هیچ فرضی، تعدی شمرده نمی‌‌شود؛ مانند نیکی به کسی که به انسان نیکی کرده است. دوم عدلی است که عدل بودن آن از شرع فهمیده می‌‌شود و ممکن است در برخی زمان‌‌ها منسوخ باشد مانند قصاص. بنابراین منظور از کلام خداوند که فرموده «إن اللهَ یأمُــرُ بِالعَدل وَ اِلاحسـان.»^[۷] همین معنای دوم است.

مطلب دیگری را در باب معنا‌‌شناسی عدل و اختلاف آن با اصطلاحات نزدیکش از زبان ابوهلال عسکری در الفروق اللغویه^[۸] پی می‌‌گیریم. او درباره‌‌ی تفاوت بین عدل و انصاف می‌‌نویسد:

انصاف، دادن نصف است ولی عدل عام‌‌تر است و شامل مورد انصاف و موارد دیگر می‌‌شود … و فرق بین عدل و قسط این است که قسط عدل آشکار است و لذا ترازو، قسط نامیده شده است؛ چرا که عدالت در وزن را به عیان می‌نمایاند در حالی که برخی افراد عدل پنهان هستند.

و سرانجام مرحوم مصطفوی در کتاب التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ذیل ماده “عدل” چنین آورده است:

معنای اصلی ماده “عدل” عبارت است از: حالت بین افراط و تفریط به طوری‌‌که کاستی و زیادتی در بین نباشد که همان معنای اعتدال و قسط حقیقی است. اطلاق عدل بر اقتصاد، مساوات، قسط، استواء‌ و استقامت^[۹] جملگی با لحاظ همین معناست که در هر مورد قید معنایی خاص به خود را نیز به تناسب دارد.^[۱۰]

از نظر ایشان، زمانی عدالت در اندیشه و فکر محقق می‌‌شود که فکر، از انحراف و ضعف و تندی مصون بوده و با حق و صواب مطابق باشد. عدالت در صفات نفس به معنای وجود اخلاق باطنی معتدلی است که در آن افراط و تفریط نباشد، مانند شجاعت بدون تهور و ترس. همچنین عدالت در افعال انسان اعم از فردی و اجتماعی و گفتاری به این معنی است که مطابق حق و راستی محض باشد؛ بدون هیچگونه زیادت و نقصان و یا افراط و تفریط.

مرحوم مصطفوی معتقد است که تفسیر عدل از جانب فیلسوفان و حکیمان به معنی “وضع الشیء فی موضعه”، تفسیر دقیق و کاملی نیست؛ چون گاهی عدل بدون توجه به وضع و موضع مورد نظر قرار می‌گیرد.^[۱۱] از دیدگاه این محقق همانند جماعتی دیگر از لغویان، مفهوم مقابل عدل، “جور” است که به معنای مایل شدن به چیزی است که خارج از متن حق باشد. از مصادیق جور “ظلم” است که ضایع نمودن حق و عدم ادای آن می­باشد.^[۱۲] ایشان در تفسیر آیه­ی شریفه «الَّذِی خَلَقَکَ فَسَوَّاکَ فَعَدَلَکَ.»[۱۳] که به هر دو مفهوم “تسویه” و “عدل” اشاره دارد، ‌آورده است: تسویه، توسط همراه با اعتدال است و عدل گونه خاصی از توسط (ایجاد حالت وسط) است، بدون زیادت و نقصان؛ و عدل اخص از تسویه است.^[۱۴]

در زبان فارسی نیز “عدل” را به داد کردن، داد دادن، نهادن هر چیزی به جای خود، حد متوسط بین افراط و تفریط در هر یک از قوا، انصاف، عدالت، دادگری، رعایت اندازه و حد اعتدال، تفسیر کرده‌‌اند.^[۱۵]

[۱] المصباح المنیر، ماده “عدل”.

[۲] معجم مقاییس اللغه، ماده “عدل”.

[۳] مفردات الفاظ القرآن، ماده “عدل”.

[۴] مفردات الفاظ القرآن، ص ۵۵۱٫

[۵] در بحث از “فساد” که آن را به اختلال نظم طبیعی و اصلی چیزی معنا می‌کنیم و آن را از کلید واژه‌های مهم در تحلیل معانی ضد عدل می‌دانیم، این مطلب بیشتر تشریح خواهد شد.

[۶] مفردات الفاظ القرآن، ص ۵۵۱٫

[۷] نحل، ۹۰٫

[۸] این کتاب برای تشریح تفاوت‌های لغاتی که در بخشی از معنی با یکدیگر مشترک هستند به نگارش درآمده است.

[۹] در تاج العروس این معنی بصورت برجسته و معنای اصلی برای عدل ذکر شده است. ر.ک: تاج العروس. ماده عدل.

[۱۰] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ماده “عدل”.

[۱۱] همان.

[۱۲] همان.

[۱۳]  انفطار، ۷٫

[۱۴] التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ماده “عدل”.

[۱۵] فرهنگ فارسی معین، معنای “عدل”.

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.