پیشینه تحقیق ادله ی تشریع شهادت و طلاق و حکم شهادت و طلاق و شهادت در طلاق دارای ۵۹ صفحه می باشد فایل پیشینه تحقیق به صورت ورد  word و قابل ویرایش می باشد. بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود فایل نمایش داده می شود و قادر خواهید بود  آن را دانلود و دریافت نمایید . ضمناً لینک دانلود فایل همان لحظه به آدرس ایمیل ثبت شده شما ارسال می گردد.

فهرست مطالب

مقدمه    ۵
۱-۱- معنا و مفهوم حکم    ۵
۱-۲- معنا و مفهوم إشهاد    ۸
۱-۲-۱-إشهاد در لغت    ۸
۱-۲-۲-إشهاد در اصطلاح    ۹
۱-۳-تفاوت شهادت با خبر(روایت) و بینه    ۱۰
۱-۴-آیات و احادیث مربوط به شهادت و اهمیت شهادت    ۱۳
۱-۴-۱-آیات شهادت:    ۱۳
۱-۴-۲- احادیث مرتبط با  شهادت:    ۱۶
۱-۴-۳-اهمیت شهادت    ۱۷
۱-۵- دلیل و حکمت مشروعیت شهادت و حکم شهادت    ۱۷
۱-۵-۱- دلیل مشروعیت شهادت    ۱۷
۱-۵-۲- حکمت تشریع شهادت    ۱۹
۱-۵-۳- حکم شهادت    ۲۰
۱-۶- معنا و مفهوم طلاق    ۲۲
۱-۶-۱- طلاق در لغت    ۲۲
۱-۶-۲- طلاق در اصطلاح :    ۲۲
۱-۷- مشروعیت و دلیل و حکمت تشریع طلاق و حکم طلاق    ۲۳
۱-۷-۱- مشروعیت طلاق :    ۲۳
۱-۷-۲- دلیل مشروعیت طلاق:    ۲۷
۱-۷-۳- حکمت تشریع طلاق    ۲۹
۱-۷-۴- حکم طلاق :    ۳۰
۱-۸-اقسام و ارکان طلاق    ۳۱
۱-۸-۱- اقسام طلاق :    ۳۱
۱-۸-۱-۱- طلاق از حیث اثر :    ۳۲
۱-۸-۱-۲- طلاق از حیث ایقاع کننده :    ۳۴
۱-۸-۱-۳- طلاق از حیث عدد :    ۳۵
۱-۸-۲- ارکان طلاق :    ۳۶
۱-۸-۲-۱- مطلق :    ۳۶
۱-۸-۲-۲- مُطَلَّقِه :    ۳۸
۱-۸-۲-۳- صیغهی طلاق :    ۳۹
۱-۸-۲-۴- قصد :    ۴۰
۱-۸-۲-۵- إشهاد :    ۴۰
۱-۹- شهادت در طلاق و سایر ابواب فقهی    ۴۲
۱-۹-۱- شهادت در نکاح    ۴۲
۱-۹-۲- شهادت در معاملات :    ۴۵
۱-۹-۳- شهادت در جنایات :    ۴۸
۱-۹-۴- شهادت در عبادات :    ۵۰
فهرست منابع    ۵۲

منابع

قرآن کریم

زیدان، عبدا­لکریم، المفصل فی الاحکام المرأه و ا­لبیت ا­لمسلم فی ا­لشریعه ا­لاسلامیه، موسسه الرساله، بیروت، ۱۹۹۴م.

آلوسی، شهاب ا­لدین سید محمود، روح ا­لمعانی فی تفسیر ا­لقرآن ا­لعظیم و ا­لسبع ا­لمثانی، دار الکتب العلمیه، بیروت، بی­تا.

آل کاشف ا­لغطاء، شیخ محمد حسین، أصل ا­لشیعه و أصولها، موسسه امام علی، قم،۱۴۱۵ه.

ابن حزم ظاهری، ابومحمد علی بن احمد بن سعید، ا­لمحلی، اداره الطباعه المنیریه، مصر، بی­تا.

ابن رشد القرطبی، ابوالولید محمد بن احمد بن محمد، بدایه المجتهد و نهایه المقتصد، دارالفکر، بیروت، بیتا.

ا­بن عابدین، محمدامین بن عمر، حاشیه رد ا­لمحتار علی الدر ا­لمختار، دار الفکر، بیروت، ۱۴۱۲ه.

ابن نجیم ا­لمصری، زین الدین بن ابراهیم بن محمد، البحر الرائق شرح کنز الدقائق، دارا­لمعرفه بیروت، بی­تا.

ابن جزی الکلبی، ابوالقاسم محمد بن احمد، ، القوانین الفقهیه، مکتبه الخانجی، قاهره، ۱۳۹۷ ه ق.

ابن حجر العسقلانی، الحافظ احمد بن علی، فتح ا­لباری بشرح صحیح بخاری، دارالمعرفه، بیروت، ۱۳۸۴٫

همو، همان، بلوغ ا­لمرام من ادله ا­لاحکام، مکتبه الجعفری التبریزی، بیجا، ۷۳۳

ابن کثیر، أبوالفداء اسماعیل بن عمر الدمشقی، تفسیر القرآن العظیم، الدار المصریه اللبنانیه، لبنان- بیروت، ۱۴۰۶٫

ابن ماجه قزوینی، الحافظ محمد بن زید، سنن ابن ماجه، دار إحیاء التراث الکتب العربیه، قاهره، ۱۹۱۸م.

ابن فارس، ابوا­لحسین احمد بن فارس بن زکریا، ، معجم مقاییس اللغه، اتحاد ا­لکتاب ا­لعرب، بی­جا، ۲۰۰۲م، ۱۴۲۳ ه.

ابن منظور، محمد بن مکرم ا­لانصار ا­لمصری ابوا­لفضل، لسان ا­لعرب، دارا­لمعارف، قاهره، ۱۱۱۹ه.

ا­بن مفلح، أبی اسحاق برهان ا­لدین عبدالله، ا­لمبدع شرح ا­لمقنع، ا­لمکتب ا­لاسلامی، بیروت، بی­تا.

ابن حجر ا­لعسقلانی، الحافظ احمد بن علی بن حجر ابوا­لفضل، فتح ا­لباری بشرح صحیح البخاری، دار ا­لمعرفه، بیروت- لبنان، ۱۳۴۸٫

ا­بن ا­لهمام ا­لحنفی، امام کمال ا­لدین، شرح فتح القدیر، دار مصطفی ا­لحلبی، مصر،۱۹۷۰م.

ا­بن قیم الجوزیه، شمس الدین، الطرق الحکمیه فی ا­لسیاسه ا­لشرعیه، دار عالم الفوائد، بیروت،۱۹۹۲م.

ابن عادل، سراج ا­لدین عمر بن ا­لحنبلی ا­لدمشقی ا­لنعمانی، تفسیر اللباب، دار الکتب ا­لعلمیه، بیروت- لبنان، بی­تا.

مقدمه

مسائل احوال شخصیه افراد جامعه از امورمهم و زیر بنایی هر جامعه می­باشد و اسلام به خاطر ویژگی­های آن، احکام و مقررات خاصی برای آن وضع نموده است، به طور طبیعی با توجه به اختلاف قواعد و مقررات فقهی مذاهب اسلامی، احکام و مقررات مربوط به احوال شخصیه در مذاهب مختلف نیز متنوع است و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران این تفاوت را محترم شمرده است. در این مقاله به مباحث شهادت و طلاق می­پردازیم و این مقاله شامل موارد زیر است :

تعریف حکم

معنا و مفهوم شهادت

تفاوت شهادت با خبر (روایت) و بینه

آیات و احادیثی در باب شهادت و اهمیت شهادت دادن

ادله­ی تشریع شهادت وحکمت تشریع شهادت و حکم شهادت

معنا و مفهوم طلاق

تشریع و ادله­ی تشریع طلاق، حکمت تشریع طلاق و حکم طلاق

اقسام طلاق و ارکان طلاق

شهادت در طلاق و سایر ابواب فقهی

۱-۱- معنا و مفهوم حکم

احکام جمع حکم است و به معنای إثبات امری است، چه ایجابی باشد یا سلبی[۱].

حکم در لغت: به معنای خطاب خداوند متعال به افعال مکلفین است به طریق اقتضاء، یا تخییر یا وضع، مانند سوره اسراء آیه ۳۲ می­فرماید: « وَ لا تَقًرَبوا الزِنی » یعنی: « به زنا نزدیک نشوید[۲] »

حکم در اصطلاح فقهی: عبارت است از مجموعه قوانین و مقرراتی که شارع و قانون گذار مقدس اسلام برای إصلاح امور معاش و معاد مردم و جامعه، در تمامی ابعاد مادی و معنوی، فردی و اجتماعی تشریع کرده است. پس هر عمل و فعلی که از انسان سر می­زند در شریعت اسلام حکمی دارد و تکلیف آن مشخص گشته است. بعضی از افعال ممنوع (حرام) و بعضی لازم الاجراء (واجب) و بعضی از آنان (مباح) هستند، یعنی انجام و ترک آن فرقی ندارد و بعضی از این افعال انجام دادن آن بهتر از ترک آن است (مستحب) و دسته­ای ترک آن بهتر از انجام دادن آن است (مکروه). بنابراین أحکام همان اوامر و نواهی برای مکلفین میباشد.

أحکام شرعی به اعتبارهای گوناگون دارای تقسیم های مختلفی است که مهم­ترین آنها تقسیم أحکام به تکلیفی و وضعی است:

أحکام تکلیفی أحکامی هستند که، موضوع آن انجام یا ترک فعلی به وسیله­ی مکلف است یا مختار بودن در انجام یا ترک فعلی. مثل: وجوب، حرمت، استحباب، کراهت و إباحه، عزیمت و رخصت، از این جهت که تکلیف و مشقتی بر انسان تحمیل می­کند را احکام تکلیفیه می­گویند.

أحکام وضعی أحکامی هستند که اقتضای قرار دادن شی­ء یا چیزی را که سبب یا شرط برای شی­ء دیگر باشد یا مانع از شی­ء دیگر،پس رابطه بین دو شی­ء یا سببیت است یا مانعیت یا شرطیت، در واقع صفت شیء و یا فعل و ترکی را تبیین می­کند. مثل: صحت، بطلان، سببیت، مانعیت، شرطیت و غیره. پس به جز أحکام پنج گانه­ی تکلیفی، تمام أحکام شرعی دیگر أحکام وضعی­اند[۳].

فراگیری أحکام از نظر قرآن و سنت و از دیدگاه علماء دارای ضرورت و اهمیت است، احکام اسلام دارای شمول و فراگیری است و همه را در بر­می­گیرد. هم در قرآن و هم در سنت این نکته که احکام اسلامی شامل همه می­شود آمده است و علمای اسلام هم دلایلی برای آن ذکر کرده­اند. در زیر به بخشی از آیات و احادیث و ادله­ی علماء اشاره می­شود، که به طور اختصار آن را بیان می­کنیم :

از نظر قرآن: « وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّه فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَهٍ مِنْهُمْ طائِفَهٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی ا­لدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ[۴]».

یعنی: « مومنان را نسزد که همگی بیرون بروند ( و برای فرا گرفتن معارف اسلامی عازم مراکز علمی اسلامی شوند )، باید که از هر قوم و قبیله­ای، عده­ای بروند ( و در تحصیل علوم دینی تلاش کنند ) تا با تعلیمات اسلامی آشنا گردند و هنگامی که به سوی قوم و قبیله­ی خود برگشتند ( به تعلیم مردمان بپردازند و ارشادشان کنند و ) آنان را ( از مخالفت فرمان پروردگار ) بترسانند تا ( خویشتن را از عقاب و عذاب خدا بر حذر دارند و از بطالت و ضلالت ) خودداری کنند ».

پیامبر(ص) آگاهی از مسائل دینی را نشانه خیر خواهی خداوند به  بنده­اش قرار داده و فرموده است: « مَنً یُرِدِ اللّه بِهِ خَیًرَا یُفَقِّهًهُ فِی الدِّینِ[۵]» یعنی: « خداوند به هر کسی اراده خیر داشته باشد او را در دین فقیه می­کند » این حدیث صحیح است.

عظمت و شرف این علم از همه جهات قابل وصف و احاطه نیست؛ چون این علم همواره با مسلمان است و او را در تمام مراحل زندگیش همراهی می­کند، و روابط او با خدا و بندگان خدا را تنظیم می­نماید. این علم حلقه اتصال انسان با عباداتی چون طهارت، نماز، زکات، روزه، حج و قربانی است که انسان را با بندگی خداوند در آشکار و نهان مرتبط می­سازد.

به وسیله این علم و آگاهی از فقه جهاد و غزوات، سیره، امان نامه­ها و پیمان نامه­ها و امثال اینها، قلمرو اسلام گسترش می­یابد و علم نورانی قرآن به اهتزاز در می­آید.

به وسیله این علم و آگاهی از فقه معاملات از قبیل خرید و فروش، حق پشیمانی، ربا، صرافی و آنچه که با معاملات مالی رایج در میان مردم ارتباط دارد و به وسیله آن دارائی­ها در جایگاه شرعی خویش قرار میگیرند، از قبیل وقف و وصیت، و دیگر احکام تصرفات مالی، روزی حلال به دست می­آید و از گناه دوری می­شود.

با آگاهی از این علم شخص مسلمان با فقه فرایض و تقسیم میراث که نصف علم به حساب می­آید آشنایی پیدا می­کند، و اموال و داراییها براساس عادلانه­ترین تقسیم و کامل­ترین شیوه در دست صاحبانشان قرار می­گیرد و از یک زندگی زناشوئی مطابق با معیارها و احکام شرعی برخوردار می­گردد و در می­یابد که اسلام با وضع قوانین مربوط به جنایات، دیات، حدود و تعزیرات که باعث می_­­شوند مسلمانان در امنیت و آرامش خاطر و ثبات زندگی کنند، تا چه حد به ضروریات زندگی توجه کرده است.

همچنین در احکام خوردنیها و ذبح حیوانات و نذرها و قسم­ها و بحث­های قضاوت و قواعد و احکام مربوط به آن زمینه­ای به وجود می­آید که عدالت در آن تحقق می­یابد و دشمنی پایان می­یابد، حقوق در جاهای اصلی خود قرار گرفته و مظلومین به حقوق خود می­رسند.[۶] با توجه به این دلایل و دلایل دیگر شاعر می­گوید:

«إذَا مَا اعَتَزَّ ذُو عِلمٍ بِعِلمٍ          فَأهلُ الفِقهِ أولَی باعتِزَازٍ

فَکَم طِیبٍ یَفُوحُ وَ لَا کَمِسکٍ     وَ کَم طَیرٍ یَطِیرٍ وَ لَا کَبَازٍ»

« اگر علم مایه سربلندی علماء گردد، فقهاء به سربلندی لایق­ترند.

بسیار بوی خوش هست که عطرش را پراکنده می­کند ولی مانند مشک نیست، و بسیار پرنده هست که پرواز می­کند ولی مانند باز نیست ».

با وجود اینکه اختلافات زیادی (در میان فقهاء) است، شریعت در فروع و اصول خود به یک قول برمی گردند :

در قرآن در سوره النساء، آیه ۵۹ آمده است که: « فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فی‏ شَیْ‏ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ » یعنی:

اگر در چیزی اختلاف داشتید آن را به خدا و پیامبر او برگردانید ».

این آیه صراحتاً درباره­ی از بین بردن تنازع و اختلاف است و برای رفع اختلاف، طرفین درگیر را با مراجعه به شریعت سفارش کرده است تا اختلاف رفع شود.

۱-۲- معنا و مفهوم إشهاد

۱-۲-۱-إشهاد در لغت

فعلی است متعدی و با همزه آمده و مصدر باب افعال است. وقتی گفته می­شود ( أشهدتُهُ الشیء) یعنی او را در چیزی شاهد قرار دادم. إشهاد با فعل  (شَهَدَ ) هم خانواده است، یعنی وقتی گفته می­شود ( شَهَدتُ علی رَجُلُ بکذا ) به معنی در موضوعی به ضرر مردی شهادت دادم و اگر گفته شود ( شَهَدتُ لَهُ بِهِ ) یعنی درباره­ی حقی به نفع شخصی شهادت دادم.[۷] کلمه­ی شهادت نیز از زیشه­ی شَهَد بوده است و دارای چندین معنی است که مهم ترین آنها خبر قاطع است.[۸]

در کتاب قاموس قرآن نیز چنین آمده است که، شهود و شهادت به معنای حضور و معاینه است و در اصطلاح مشاهده را معاینه گویند. شهادت که به معنی حضور و دیدن است، گاهی به معنی خبر قاطع می­آید، ظاهرا مراد از آیه ۱۴۰ سوره بقره « وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کَتَمَ شَهادَهً عِنْدَهُ مِنَ اللَّهِ ». به همین معنی به کار رفته است و نیز به معنی ادای شهادت و اظهار خبر قاطع می­باشد.[۹]

۱-۲-۲-إشهاد در اصطلاح

کلمه­ی ( إشهاد ) در إصطلاح فقهاء به معانی زیر آمده است :

دیدگاه حنفیه :

« إخبار صدق لإثبات حق بلفظ الشهاده فی مجلس القضاء[۱۰] » یعنی: « خبری است صادقانه، برای إثبات حق و با لفظ شهادت در جلسه­ی دادگاه یا نزد قاضی ».

دیدگاه مالکیه :

« الشهاده إخبار حاکم عن علم لیقضی بمقتضاه[۱۱]» یعنی: « خبر دادن به حاکمی در مورد علمی تا به مقتضای آن قضاوت کند ».

دیدگاه شافعیه :

« إخبار الشخص بحق على غیره بلفظ خاص[۱۲] » یعنی: « خبر دادن شخصی درباره­ی حقی و بر غیر خودش و با لفظ خاص ».

دیدگاه حنابله :

« الإخبار بما علمه بلفظ خاص[۱۳]» یعنی: « خبر دادن فرد از آنچه که می­داند و با لفظ خاص ».

دیدگاه ا­مامیه :

« أخبار جازم عن حق لازم للغیر واقع من غیر حاکم » یعنی: « خبر دادن شخصی غیر از حاکم به صورت قطعی، در مورد حقی که به نفع دیگری الزام آور باشد[۱۴]».

معنای لغوی شهادت عام است زیرا شامل هر خبر دادنی می­شود چه راست باشد چه دروغ شخص، فقط خبر می­دهد، فرقی نمی­کند به ضرر کسی باشد یا به نفع کسی.

ولی معنای إصطلاحی شهادت خاص است زیرا فقط شامل شهادتی می­شود که به حق باشد، شخص آنچه را که فقط دیده شهادت می­دهد به نفع کسی و به ضرر کسی است. شهادت در باب قضاء کاربرد دارد و یکی از قاعده­های مشهور در بین جمیع علمای اسلام، قاعده­ی (البَینه عَلی المُدعی و الیَمین علی مَن أنکَر) یعنی، کسی که مدعی است باید بینه بیاورد و کسی که إنکار می­کند باید قسم بخورد؛ این قاعده تنها ترین اصل در قضای اسلامی قبل از هر چیز (قسم و اقرار است). قاعده­ای که مورد استناد رسول خدا (ص) بود و قضات اسلامی در کلیه زمان­ها و عصر­ها به این قاعده عمل کرده­اند.[۱۵]

۱-۳-تفاوت شهادت با خبر(روایت) و بینه

خبر(روایت) : خبر و روایت تفاوت چندا­نی ندارند.

روایت، به معنای « نقل خبر و حدیث » است، که می­تواند شامل حدیث مرفوع ( نقل خبر از پیامبر) و یا موقوف ( نقل خبر از صحابی) و یا مقطوع ( نقل خبر از تابعی) و یا حتی غیر این سه شود.

خبر، به معنی حدیث است و هر آنچه از قول یا فعل یا تقریر یا وصفی که به پیامبر (ص) نسبت داده میشود را حدیث می­گویند. بنابراین خبر نیز با همان تعریف حدیث شناخته می­شود.

گفته شده؛ خبر عبارت است از هرآنچه که به پیامبر صلی الله علیه وسلم و غیر ایشان نسبت داده میشود؛ پس با این تعریف، خبر از حدیث عام­تر خواهد بود.

براین مبنا می­توان گفت که: هر حدیثی خبر است ولی هر خبری را نمی­توان حدیث گفت. البته بعضی گفته­اند: هر آنچه که به پیامبر صلی الله علیه وسلم نسبت داده می­شود حدیث است ولی آنچه که به غیر ایشان منتسب است خبر نامیده می­شود.

بینه، اسمی برای هرآنچه حق را بیان و آنرا ظاهر کند و به معنی نشانه است مانند شاهد و مثل آن.[۱۶] درحدیثی‌ که بیهقی و طبرا­نی با اسناد صحیح روایت کرده‌اند، آمده است: « البینه على المدعی وا­لیمین على من أنکر[۱۷] » یعنی: « بر، مدعی است‌که بینه و چیزی راکه حق را روشن‌ کند اقامه ‌کند و بر مدعی علیه است‌که انکار می‌کند سوگند یاد کند »

روایت (خبر) و شهادت در امور زیر با هم تفاوت دارند :

روایت از یک نفر مرد و یک نفر زن و یک عبد پذیرفته می­شود، اما در شهادت خبر دو نفر لازم است.

روایت امر عام است و اختصاص به امر معینی ندارد ولی شهادت امری خاص و معین است، خبر(روایت) مانند: إنما ا­لاعمال بالنیات.

روایت در همه زمان ها جاری است اما شهادت در زمان محدود است.

در روایت اطلاع دیگران امری نیکوست ولی در شهادت لازم نیست.[۱۸]

[۱] . زیدان، الوجیز فی أصول الفقه، ص۹

[۲] . همو، همان، ص۲۴

[۳] . همو، همان، ص ۲۶

[۴] . سوره التوبه/ ۱۲۲

[۵] . ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۱، ص۸۰

[۶] . مقدمه شیخ بکر ابوزید در کتاب « ا­لتقریب لفقه ابن قیم الجوزیه

[۷] . الفیومی، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ج۵، ص۸۹

[۸] . ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۲۳۸ ؛  فیروز آبادی، قاموس المحیط، ج۱، ص۲۸۸ ؛  الزبیدی، تاج العروس، ج۱، ص۲۰۶۰

[۹] . القرشی، قاموس قرآن، ج۴، ص۷۴

[۱۰] . ابن همام حنفی، شرح فتح القدیر، ج۷، ص۳۶۴

[۱۱] . الدسوقی، حاشیه الدسوقی علی الشرح الکبیر، ج۴، ص۱۶۴

[۱۲] . الشروانی، حواشی الشروانی، ج۱۰، ص۲۱۱

[۱۳] . البهوتی، شرح منتهى الإرادات، ج۳، ص۵۷۵

[۱۴] . الجرجانی، التعریفات، ص۵۷

[۱۵] . العاملی، وسائل الشیعه، ج۱، ص۱۴۱۲

[۱۶] . ابن الاثیر، جامع الاصول، ج۱، ص۱۱۹

[۱۷] . دار قطنی، سنن دارقطنی، ج۵، ص۳۸۹

[۱۸] . عسکری، الفروق، ج۱، ص۵

تمامی فایل های پیشینه تحقیق و پرسشنامه و مقالات مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.